Lezing in Naturalis - GEA Kring Rijnland

Lezing in Naturalis
Zondag 11-1-2015 om 13:00
Plaats: de Cinéma in Museum Naturalis (Leiden). Toegang: gratis voor leden van GEA en van
de NGV en voor bezoekers van het museum. Zaal open: 12:30.
Prof. Manuel Sintubin (KU Leuven)
KNOEI NIET MET DE WRIJVING! De dreiging van
geïnduceerde aardbevingen
Het merendeel van de breuken in de aardkorst staan onder een
kritische spanning. Een kleine verandering in het heersende
spanningsveld rond de breuk kan ervoor zorgen dat de wrijving
het niet meer houdt en de breuk het begeeft. Een aardbeving is
het gevolg. Dat is nu net wat de mens doet door allerlei
activiteiten in de ondergrond — door het onttrekken van
vloeistoffen (bv. grondwaterontginning, aardolie-exploitatie) en
gassen (bv. conventioneel en niet-conventioneel aardgas) uit
diepe reservoirs, door het injecteren van vloeistoffen (bv. injectie van afvalwaters) en gassen (bv.
‘Carbon Capture & Storage’). Door al deze activiteiten verstoort de mens het spanningsveld diep in
de aardkorst. Het gevolg zijn ‘antropogene’ aardbevingen, ofwel aardbevingen geïnduceerd door
de mens.
Maar deze dreiging van door de mens veroorzaakte aardbevingen in gebieden die tot op heden
geen aardbevingsgebied waren, blijkt maatschappelijk steeds meer onaanvaardbaar. Maar wat
geldt voor de Groningse aardbevingen en de aardbevingen die mogelijk verband houden met
schaliegasontginning, is ook van toepassing op geothermie of ondergrondse koolzuurgasberging. In
deze lezing gaan we dieper in op onze huidige kennis over hoe aardbevingen mogelijk geïnduceerd
worden om zo de dreiging van geïnduceerde aardbevingen beter te kunnen inschatten bij elke
menselijke ingreep in de ondergrond.