Masterclass Geschiedenis

BPS-­‐‑conferentie primair onderwijs
De roman Inferno
Wie heeft de roman eigenlijk gelezen?
Een wetenschapper wil de wereld redden van de mogelijke ernstige gevolgen van de enorme bevolkingsgroei Hij ontwikkelt een virus om de bevolkingsgroei te verminderen De hoofdpersoon Robert Langdon doet er alles aan om de uitbraak van dit virus te voorkomen
Helaas komen dit soort verhalen over dreigende virussen niet alleen in romans voor…..
En zijn er tegenwoordig in de echte wereld virussen die de wereldbevolking ernstig bedreigen…
Kun je er een noemen?
Ebola-­‐virus (West-­‐Afrika)
Zika-­‐virus (Zuid-­‐Amerika) Gelukkig is het ebola-­‐virus zo goed als verslagen, en is men nu het zika-­‐virus aan het bestrijden ….
Bestrijding van de mug die verantwoordelijk is voor het zika-­‐virus (Zuid-­‐Amerika) In het verleden heeft zich een dergelijke bedreiging ook voorgedaan, maar toen was men niet in staat deze te bestrijden ….. met enorme gevolgen.
De builenpest -­‐ epidemie in de 14e eeuw : 1347-­‐1352
Bron 1
1000 38 miljoen
1100 48 miljoen
1200 59 miljoen
1300 70 miljoen
1347 75 miljoen
1352 50 miljoen
Geschatte bevolking in Europa in de periode 1000 – 1352
Vraag 1a
a) Bekijk bron 1 . Met hoeveel procent nam de bevolking in Europa af tussen 1347 en 1352?
Vraag 1b
De huidige bevolking van de Europese Unie telt ongeveer 500 miljoen inwoners
Tot hoeveel doden zou de epidemie tegenwoordig in bijvoorbeeld de Europese Unie leiden? Bijna 170 miljoen doden
We gaan een kort filmpje bekijken. Lees eerst vraag 2a t/m 2d door.
http://www.schooltv.nl/video/de-­‐zwarte-­‐dood-­‐
de-­‐pest-­‐raast-­‐door-­‐europa/
(2:30 minuten) De builenpest in de 14e eeuw
a) Waar kwam de pest vandaan? China
b) Hoe kwam de ziekte hier? Via handelaren die gebeten zijn door besmette rattenvlooien
c) Wat waren de symptomen? (=ziekteverschijnselen)
Hoge koorts, hoofdpijn, onderhuidse bloedingen die zwarte vlekken veroorzaakten
d) Hoe werd de ziekte ook wel genoemd? En waarom?
Zwarte dood. Vanwege de zwarte vlekken
e) (niet in filmpje) Wat zou een reden kunnen zijn voor de plotselinge verdwijning van de pest in 1352? Wetenschappers denken dat de zwarte ratten zelf ook massaal stierven door de besmette vlo. Zonder ratten konden de rattenvlooien de ziekte niet verder verspreiden
Maak nu groepjes van 2 personen en beantwoord vraag 3 t/m 5
Vraag 3
Voor vrijwel iedereen in de Middeleeuwen was wel duidelijk wat de oorzaak was voor deze vreselijke ziekte. Wat zagen zij als oorzaak? De ziekte werd gezien als straf van God : God was boos op de mensheid omdat teveel mensen zich niet aan de Bijbel hielden
Bron 2
Vraag 4
a) Bekijk bron 2. (volgende blz) Beschrijf wat je op de bron ziet. Een groep mensen wordt verbrand.
b) Wat heeft deze bron te maken met de pest?
Zij werden als oorzaak van de pest gezien, omdat zij niet leefden volgens de Bijbel. Door hen te verbranden hoopte men dat God zijn straf zou intrekken. c) Wie zouden de mensen in de groep kunnen zijn. Probeer zo precies mogelijk te omschrijven. Het waren joden. Joden hadden hun eigen godsdienst en ze leefden niet volgens de regels van de christelijke kerk. God moest dus wel boos zijn op hen….
Vraag 5 (moeilijke vraag !) Bekijk bron 3. Wat heeft deze bron te maken met de pest?
Tip: kijk goed naar wat de mensen in hun handen hebben.
Het zijn mensen die zichzelf slaan met scherpe takken. Dat doen ze om boete te doen voor hun zonden. Ze hopen dat God hen zal sparen omdat ze zichzelf al straffen Deze mensen worden geselmonniken genoemd of flagellanten. Bron 3
Geselmonniken = flagellanten
Herkomst van het woord geselaar/ flagellant:
• Een gesel is een soort zweep en met de gesel slaan heet geselen, in het Latijn flagellare