Schijndel leeft... ...met water Regenwater gescheiden afvoeren Schijndel leeft met water Door veranderende weersomstandigheden en toekomstige ontwikkelingen in de waterwetgeving, moet iedere gemeente een plan maken hoe zij wil omgaan met water. Samen met de Waterschappen en de Provincie, is de gemeente verantwoordelijk voor het op peil houden en verbeteren van de waterhoeveelheid en de waterkwaliteit. Waterplan Hoe de gemeente Schijndel nu en in de toekomst wil omgaan met water, heeft de gemeenteraad vastgelegd in het ‘Waterplan’. Het Waterplan Schijndel is tot stand gekomen met medewerking van Waterschap Aa en Maas, Waterschap de Dommel, Provincie Noord-Brabant en Brabant Water. Verder hebben ook belangenorganisaties als Staatsbosbeheer, Natuur- en Milieu Centrum Schijndel (NMC), wijkraden, ZLTO, DLG, Heemkundekring, Ondernemers Contact Schijndel, en recreatieve organisaties een bijdrage geleverd aan het Waterplan. In dit waterplan komen alle aspecten van water aan bod: overlast, gebruik, milieu, recreatie…. Kortom alles waar water bij komt kijken! Over een aantal specifieke zaken zijn in het Waterplan afspraken vastgelegd. Het gaat dan onder andere om: • Afkoppelen regenwaterafvoer: De gemeente en waterschappen hebben met elkaar afgesproken dat de gemeente in de toekomst de hoeveelheid afvalwater niet laat toenemen. Als wijken worden uitgebreid en het verhard oppervlak toeneemt, zal het regenwater dus op een andere manier – los van de riolering - moeten worden afgevoerd. Dit noemen we ‘afkoppelen’. • Natuur: Water speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling en het behoud van natuurgebieden in ons buitengebied. • Milieu: waterverbruik van woningen/bedrijven, en andere manieren van waterverbruik • Wateroverlast: In de zomer te weinig water, in de winter te veel. • Communicatie: De gemeente heeft een taak in het adviseren van burgers over het duurzaam omgaan met regenwater. De gemeente stimuleert milieubewuste maatregelen en voorstellen door burgers. Illustratie van gescheiden systemen. Links: infiltratiekratten. Rechts: regenwateropvang met grijs circuit. De Watertoets Voor elk bouwplan dat een ingrijpende verandering in de openbare ruimte veroorzaakt, is sinds 2001 de zogenaamde ‘watertoets’ van toepassing. De watertoets zorgt ervoor dat in overleg met het waterschap, de gemeente en partij die het bouwplan ontwikkelt, het watersysteem op orde blijft en het rioolsysteem niet zwaarder wordt belast. Mogelijk is ook voor uw bouwplan de watertoets verplicht. Regenwater gescheiden afvoeren bij nieuwbouw Door het uitbreiden van wijken neemt het verhard oppervlak toe. Om de hoeveelheid afvalwater op de riolering niet te laten toenemen, moet het regenwater daarom op een andere manier – los van de riolering – worden afgevoerd. Daarom zijn zowel de gemeente en soms ook huiseigenaren verplicht om het regenwater te verwerken op eigen terrein. Dit betekent dat u mogelijk een infiltratie- en/of bergingsvoorziening voor regenwater moet aanleggen. Uw regenwateraansluiting of de gemeentelijke regenwaterriolering dient dan alleen als noodoverstort van uw infiltratievoorziening. Waarom afkoppelen? Regenwater hoort niet thuis in de riolering; daarvoor is het te schoon. Regenwater dat we gescheiden afvoeren komt terecht in de bodem, de plek waar het thuis hoort. Dat is goed voor de grondwaterspiegel en gaat verdroging van de aarde tegen. Aanleg van infiltratiekratten. Groene leiding: regenwaterafvoer. Bruine leiding: rioolwaterafvoer. Daarom worden op veel plaatsen gescheiden rioolstelsels gebouwd. Regenwater kan zo in de grond wegzakken of wordt apart behandeld van vuil afvalwater. Wanneer er bovendien te veel regenwater in de rioolwater-zuiveringsinstallatie (RWZI) terecht komt, werkt deze installatie niet optimaal. De RWZI kan het aanbod afvalwater dan niet goed verwerken. Op dat moment kan het zelfs voorkomen dat er ongezuiverd afvalwater naar de waterlopen gepompt wordt. Een gescheiden rioolstelsel bestaat uit 2 delen: 1. Droog weer afvoer (DWA): deze voert alleen vuil afvalwater af. In Schijndel is deze afvoerleiding bruin van kleur. 2. Regenwater afvoer (RWA): een gracht of een aparte leiding (transportriolering of infiltratieleiding) voert regenwater af. In Schijndel is deze afvoerleiding grijs van kleur. Het is ook mogelijk om regenwater zoveel mogelijk in de grond te laten wegzakken, oftewel te laten ‘infiltreren’. Dit kan via waterdoorlatende bestratingen. Maar het is ook mogelijk om regenwater af te voeren via grachten of via buizen waarin infiltratievoorzieningen zijn aangebracht. Dit kan ook door het aanleggen van een put met perforaties of infiltratiekratten. Overweegt u of bent u verplicht om een voorziening te treffen voor het bufferen of infiltreren van regenwater, laat u dan goed voorlichten over het systeem dat het best op uw situatie van toepassing is. Er zijn namelijk veel verschillende mogelijkheden. Infiltratiekratten met filterdoek Bufferen of infiltreren Bufferen betekent dat het regenwater zoveel mogelijk op één plaats verzameld wordt, bijvoorbeeld in een put, vijver of infiltratiekrat. Ook een groen dak waarop planten groeien, is een buffer van regenwater. Ongeveer 50 % van het regenwater wordt door deze groene voedingsbodem vastgehouden en door de planten terug verdampt. Infiltratiekratten Het is mogelijk om regenwater in de bodem te laten wegzakken door infiltratiekratten. Dit is een ondergrondse bergings- en infiltratievoorziening. Deze bestaat uit waterdoorlatende kunststof kratten, omwikkeld met filterdoek. Bij de infiltratiekratten horen een bladvang en een zandvang, om verstoppingen te voorkomen. Regenwater wordt rechtstreeks via de blad- en zandvanger naar de infiltratiekratten afgevoerd. Ondergrondse infiltratie is geschikt voor verharde tuinen en opritten, maar ook voor kleinere tuinen en voortuintjes. Benodigde bergingscapaciteit De benodigde bergingsinhoud hangt af van de oppervlakte die via uw regenpijpen en bestrating afgevoerd moet worden en waarvoor de berging dienst doet. De infiltratiekratten hebben een afmeting van 1,20m X 0,60m X 0,41m (lxbxh). Via een vaste rekenformule kunt u het aantal m² aan te leggen infiltratiekratten bepalen: Stap1: bepaal de oppervlakte waarvan regenwater moet worden afgevoerd. Stap2: vermenigvuldig deze oppervlakte met de vaste rekenfactor 0.0429. Stap 3: deel daarna door 1.01 en de uitkomst hiervan is het benodigd aantal m² infiltratiekratten Voorbeeld: Uw woning heeft een dakoppervlak van 125 m². Daarnaast wordt aan de achterzijde van de woning regenwater afgevoerd via 25 m² bestrating met een schrobputje. In totaal moet u dan 6,4 m² infiltratiekratten ingraven. 150 m² oppervlak X 0.0429 gedeeld door 1.01 = 6.4 m² infiltratiekratten. Aandachtspunten bij aanleg infiltratiekratten De infiltratiekratten kunt u bijvoorbeeld onder de oprit ingraven, op een diepte van 1,20 meter onder maaiveld (net boven de hoogste grondwaterstand). Boven de kratjes moet minstens 50 centimeter grond liggen. Let er bij het aanbrengen van de kratjes op of er plaatselijk geen klei of leem zit, omdat het regenwater anders slechter in de bodem zakt. Controleer om verstoppingen te voorkomen of er een bladvang in de regenpijp(en) is aangebracht. Zorg er verder voor dat er een zandvang of regenton voor de infiltratievoorziening zit en dat de kratjes zijn voorzien van filterdoek. De zandvang moet u één maal per jaar leeg maken. Meer informatie Wilt u zelf regenwater gescheiden afvoeren, vraag dan vooraf advies over de mogelijkheden in uw situatie. Voor de technische eisen van een infiltratievoorziening, tips voor de uitvoering en controle van de werkzaamheden, kunt u contact opnemen met onze bouwinspecteur, 073 – 54 40 999. Wilt u meer weten over het Waterplan Schijndel, dan kunt u contact opnemen met de beleidsmedewerker riolering en water, afdeling Weg- en Waterbouw, 073 – 54 40 999. • U kunt het waterplan ook inzien via www.schijndel.nl • Kijk voor algemene informatie over omgaan met water op www.nederlandleeftmetwater.nl Colofon Dit is een uitgave van de gemeente Schijndel, mei 2009 Tekst: T. Verhagen, F. Scholman Eindredactie: R. Geers Opmaak: L. van Oort, Drukkerij NPC bv Foto’s: F. Scholman Gemeente Schijndel Bezoekadres: Markt 20, 5482 NG Schijndel Postadres: Postbus 5, 5480 AA Schijndel Internet: www.schijndel.nl De gemeente Schijndel werkt op afspraak