GEOLOGIE AANTEKENING: Geologische tijdrekening blz 1 Geologie = de wetenschap die het ontstaan van de aarde, de opbouw van de aarde en de processen die daarbij een rol spelen bestudeert. Actualisme = principe dat stelt dat (geologische) processen die zich nu afspelen ook in het verleden op die manier hebben plaatsgevonden. Absolute ouderdom = ouderdom uitgedrukt in jaren. Relatieve ouderdom = ouderdom t.o.v. van…. (jonger / ouder) Evolutie = langzame ontwikkeling (van het leven op aarde van eenvoudig naar complex) Fossiel = versteende rest van een plant of dier of een afdruk hiervan. Gidsfossiel = fossiel dat gedurende korte tijd in grote aantallen in een groot gebied voorkwam. Als je dit fossiel in een bepaalde aardlaag aantreft weet je direct in welke geologische periode deze laag gevormd is. GEOLOGISCHE KALENDER L E R E N L E R E N Dit schema overnemen / aanvullen. Aantekening: Opbouw van de aarde. Blz 3 3 manieren om informatie te krijgen over het binnenste van de aarde: -………… -…………. -…………… Twee manieren om de opbouw van de aarde weer te geven: I-driedeling 1-……… -………….. - ………… (…….km dik) 2-……… 3-………. II-toestand ………. Lithosfeer = ………. Asthenosfeer =…………. De verhouding land – water………. BLZ 9: Zet de juiste betekenis bij het begrip. Sediment / Centrale slenk / Convergente plaatgrens / Divergente plaatgrens / Basalt / Graniet / M.O.R. / Riftzone / Ridge push / Diepzeetrog. Zone waar twee platen (stukken lithosfeer) naar elkaar toe bewegen. Convergente plaatgrens Breukzone in een continent, waar beide delen uit elkaar bewegen. Daardoor wordt de continentale korst steeds dunner en zakt weg. Riftzone Verweringsmateriaal (zand, grind, klei) meegenomen en vervolgens afgezet / neergelegd door stromend water, schuivend ijs of de wind. Sediment Gesteente dat ontstaat als lava, uitgestroomd bij een vulkaan in een spreidingszone, stolt. Dit gesteente vind je op de oceaanbodem. Basalt Gesteente dat ontstaat als lava, uitgestroomd bij een vulkaan in een subductiezone, stolt. Dit gesteente vind je dus op de continenten. Graniet Midocenanische Rug. Het onderzeese gebergte aan weerzijde van de spreidingszone in de oceanen. M.O.R Langgerekte diepte in de oceanen waar een oceanische plaat onder een continentale plaat duikt. Diepzeetrog Diepte in het midden van de midoceanische rug, waar de twee stukken oceanische plaat uit elkaar bewegen. Centrale slenk De zwaartekracht zorgt ervoor dat de oceanische plaat van de hoger gelegen M.O.R. afglijdt naar de lager gelegen oceaanbodem. Ridge push Zone waar twee platen (stukken lithosfeer) uit elkaar bewegen. Divergente plaatgrens Aantekening blz 17: Vulkanisme. 3 groepen vulkanisme (als je kijkt naar ontstaanswijze) _______________________ _______________________ _______________________ De explosiekracht van vulkanen is afhankelijk van: I _______________________________________ Dit wordt veroorzaakt door…………………… …………………………………………………… II _______________________________________ Dit wordt veroorzaakt door …………………… …………………………………………………… Verstopte kraterpijp + gassen in het magma = explosie Uit een vulkaan komt…. __________________ __________________ _ …………………… _ …………………… _ …………………… __________________ Magma = vloeibaar gesteente in de aarde. Gloedwolk = ……………………………………. Verschillen tussen een schild/ en een stratovulkaan. Schildvulkaan Ontstaat bij hotspot / spreiding / subd. Vloeibaar of taai magma Wel of niet explosief Veel / weinig lava productie Vulkaankegel bestaat uit… Steil / vlak Hoogte Mauna Loa (boven zeebodem) Oppervlakte Aantal zijkraters stratovulkaan Mount Rainier Verschillen tussen een schild/ en een stratovulkaan. Schildvulkaan stratovulkaan Spreidingszone subductiezone en hotspot Vloeibaar magma Taai magma Ontstaat bij hotspot / spreiding / subd. Vloeibaar of taai magma Wel of niet explosief Niet explosief Veel / weinig lava productie Vulkaankegel bestaat uit… Steil / vlak Hoogte Oppervlakte Aantal zijkraters Veel lava productie Opeenstapeling van lagen lava vlak Mauna Loa boven zeebodem 4171 m Groot Veel Wel explosief Water in magma + silicium Weinig lava productie Afwisselend lava en (zachte) aslagen. steil Mount Rainier 4392 m Relatief klein Weinig