10 vragen over staken

10 vragen over staken
1. In welke wet staat dat we in Nederland mogen staken?
Een echte stakingswet hebben wij niet. We hebben die ook niet nodig, want al in 1986 heeft de Hoge
Raad besloten dat het Europees Sociaal Handvest voor ons rechtstreeks werkt. Daarin staat dat de
werknemers mogen staken als de werkgevers en vakbonden het niet eens worden over de inhoud
van de cao, de arbeidsvoorwaarden.
2. Geldt dat alleen voor stakingen of ook voor andere vormen van actie?
Ook voor andere vormen van actie zoals estafettestakingen, stiptheid- en langzaamaanacties,
sommige vormen van bedrijfsbezetting en blokkades.
3. Gelden er dan geen regels voor dat soortacties?
Jazeker! Vakbonden moeten zich aan de spelregels houden. Dat wil zeggen dat ze de staking tijdig
moeten aankondigen en de werkgevers in staat moeten stellen om voorzorgsmaatregelen te treffen.
4. Mag je op elk moment staken?
Nee. Vaak stelt de rechter als voorwaarde dat de staking als uiterste middel wordt ingezet. Dat
betekent dat een vakbond geen staking moet uitroepen als de onderhandelingen nog niet goed en
wel op gang zijn.
5. Mogen alle werknemers staken?
In Nederland, anders dan in de meeste andere landen, bijna alle werknemers. Bij ons mag zelfs de
politie staken. Hoewel, bij hun wordt wel eerder gezegde dat ze een essentiële dienst verrichten. Als
de openbare orde in gevaar komt, dan moeten zij andere vormen van actie verzinnen.
6. Heb je als staker recht op loon?
Nee. Je levert geen arbeid en hebt dus ook geen recht op loon. Daarom hebben we de
stakingskassen.
7. Wie moet het betalen als er schade uit een staking voortvloeit?
De werkgever tegen wie de staking is gericht moet zijn eigen schade betalen. Net als de werknemer,
die geen loon ontvangt.
8. Mag je ook tegen overheidsbeleid staken, bijvoorbeeld als de regering de uitkeringen wil
verlagen?
Ja dat mag, maar wel alleen als het een onderwerp betreft dat gerepareerd moet worden via de
cao’s.
9. Wat gebeurt er als de rechter een staking verbiedt en de vakbond of een groepje werknemers
toch door staakt?
Dan moeten zij toch de schade volledig betalen.
10. Kun je worden ontslagen als je aan een staking meedoet?
In elk geval niet als de staking door een vakbond wordt uitgeroepen en zolang de rechter deze nog
niet onrechtmatig heeft geoordeeld.