Zelfverklaring Code Verantwoordelijk Marktgedrag CSU verklaart hierbij de Code Verantwoordelijk dragen naar onze opdrachtgevers, CSU versiejuni 2016 Marktgedrag toe te passen en actief uit te medewerkers, leveranciers en andere stakeholders. Vanuit onze visie op duurzame verbetering zien we dat er vorig jaar vele verdere stappen zijn gezet in de branche. De in 2014 gemaakte CAO-afspraken over loon en een vernieuwingsagenda zijn samen met de Code Verantwoordelijk Marktgedrag een prima basis voor goed marktgedrag en voor sociaalopdrachtgeverschap. Toepassen van de Code CSU geeft de doelstellingen van de Code concreet vorm. In deze zelfverklaring staan voorbeelden van initiatieven die CSU, naast de richtlijnen uit de Code, neemt om die doelstellingen te realiseren. We leveren vanuit onze verantwoordelijkheid inspanningen op diverse hieronder beschreven onderdelen. Ondanks onze inspanningsverplichting constateren we ook dat het succes van de Code afhankelijk is van de bereidheid en medewerking van andere stakeholders. Zowelopdrachtgevers als personeel moeten ook zelf bereidheid tonen om de elementen van goed marktgedrag tot een succes te maken. Handelen bij aanbesteding en contractering CSU draagt de Code actief uit en enthousiasmeert gezamenlijk de marktomstandigheden opdrachtgevers deze ook te tekenen om van schoonmakers te bevorderen. We geven aan hoe de Code concreet kan worden toegepast en welke aanvullingen daarop mogelijk zijn afhankelijk van de fase waarin het (potentiële) contract zich bevindt. Voor het verhogen van de zichtbaarheid van de schoonmaker, is er de transitie naar dagschoonmaak en groei in hospitalityconcepten. 1. Fase voorbereiding offerte De Code geeft duidelijke sturing aan hoe het traject van gunning van een schoonmaakopdracht verantwoord vorm kan krijgen. Onze aanbiedingen zijn voorzien van een degelijke onderbouwing, waarbij we uitgaan van een verantwoorde, en controleerbare normstelling. Zo dient gunning van de schoonmaakopdracht te geschieden op basis van EMVI in plaats van op laagste prijs. De wegingfactor prijs dient daarbij in evenwichtige en passende verhouding te staan met andere eisen. Aanvullende initiatieven o.a.: CSU faciliteert kennisdeling over het vakgebied, aanbestedingsregels voortvloeiende verantwoorde inkoop van schoonmaakdiensten. andere tijdens CSU's jaarlijkse rondetafelconferentie en de daaruit Dit doen we onder voor schoonmaakintermediairs. CSU beoordeelt kritisch de bestekken om te zien of deze in lijn liggen met de Code en stelt kritische vragen om zo de nodige aanpassingen te bewerkstelligen. Zo nodig 1 onthoudt CSU zich van inschrijving. Het afgelopen jaar is dit enkele malen aan de orde geweest onder andere ten aanzien van aanbestedingen op alleen laagste prijs. Offertes worden ingediend op basis van voldoende informatie van de opdrachtgever en rekening houdend met toepasbare leverings- en inkoopvoorwaarden. Om recht te doen aan ons vakmanschap prefereert CSU resultaatgerichte contracten. Bij klanten en prospects promoot CSU de voordelen van dagschoonmaak. een positieve bijdrage aan de zichtbaarheid, schoonmaakmedewerkers. Dit levert respect, betrokkenheid en motivatie van Uit het oogpunt van het uitbouwen van de gezamenlijke kennis, kwalitatieve partnerships, investeringen in personeelsondersteuning en rust op de werkvloer streeft CSU naar een contractduur van minimaal 5 jaar. We stimuleren contraeten voor onbepaalde tijd. CSU biedt diverse innovatieve oplossingen om te komen tot een verbeterde dienstverlening en motivatie en tevredenheid van medewerkers, zoals een bonus voor medewerkers bij behaalde kwaliteitsnormen. 2. Overgang contract Opdrachtgevers dienen zeker ook in deze fase rekening te houden met de positie en het welzijn van schoonmaakmedewerkers. Daarbij is de CAO leidend. Aanvullende initiatieven o.a.: CSU vindt het belangrijk om helder, duidelijk en transparant te communiceren naar medewerkers over de veranderingen in contracten. De communicatie bij de overgang van contract bestaat onder andere uit informatiebijeenkomsten, persoonlijke gesprekken en de brochure 'Medewerkersinformatie bij contractovername'. Daarin staan de voor de medewerkers belangrijke zaken beschreven. Nieuwe medewerkers ontvangen een introductiemap en worden goed ingewerkt. In de opstartfase kijken we of de gemaakte afspraken haalbaar zijn en of eventuele verbeteringen nodig zijn. Na opstart overleggen we met de medewerkers over de veranderingen en de werkzaamheden. Zo zorgen we dat medewerkers prettig werken en de kwaliteit van onze werkzaamheden optimaal is. CSU adviseert opdrachtgevers de gemaakte afspraken én aanpassingen t.o.v. het oude contract (evt. met behulp van CSU) te communiceren naar hun eindgebruikers. De Code gaat in de transitiefase uit van een overgangsperiode van minimaal 2 maanden na definitieve gunning. Om zorgvuldig om te gaan met personeelsbelangen doet CSU er alles aan om afhankelijk van de situatie een langere contractsovergangstermijn te bewerkstelligen zoals ten tijde van vakantieperiodes (zomer/eindejaar). 3. Reguliere contractfase CSU brengt bij de uitvoering van de opdracht alle kennis, ervaring en capaciteiten in. Medewerkers dienen te werken volgens de beleids- en gedragsregels van de opdrachtgever. De Code geeft aan dat opdrachtgevers ook mede verantwoordelijk zijn voor goede arbeidsomstandigheden van het schoonmaakpersoneel. Daarbij dienen verschillen in faciliteiten en bejegening tussen eigen medewerkers en schoonmakers te worden voorkomen. Aanvullend op alle richtlijnen in de Code onderneemt CSU onder andere de 2 onderstaande initiatieven om de arbeidsomstandigheden en de medewerkertevredenheid van onze medewerkers te verbeteren. Aanvullende initiatieven o.a.: 1. CSU heeft in elke businessunit speciale pandadviseurs in dienst die de werklocaties bezoeken. De pandadviseurs controleren de werkomstandigheden van onze medewerkers bij de opdrachtgever en of deze voldoen aan alle richtlijnen, cao, arbo en wettelijke (veiligheids-)eisen. Er wordt daarnaast gekeken of de werklocatie een fijne werkplek is voor onze medewerkers. Bevindingen en/of onregelmatigheden worden gerapporteerd en indien van toepassing besproken met de opdrachtgever. 2. CSU zorgt dat middelen en materialen goed werken, zuinig en veilig zijn en in voldoende mate aanwezig zijn. Dit wordt periodiek gecontroleerd. Onderdeel van ons MVO beleid is onze certificering voor de C02-prestatieladder waarmee we gestructureerde werken aan de verdere preventie van energiegebruik. In 2016 behaalden we voor het derde jaar op rij niveau 3. 3. CSU bevordert intern verbeteringsmeldingen en promoot het aanspreken door het personeel van de vertrouwenspersonen om afwijkingen te signaleren. Die signalen nemen we zeer serieus en we stellen er onderzoeken naar in en pakken dit aan. In 2016 is dit verder geprofessionaliseerd door het uitbesteden van de taak vertrouwenspersoon aan een extern deskundige via Psion, een organisatie die hier veel ervaring mee heeft. Een belangrijk punt voor CSU is dat de jaarlijkse CAO-verhogingen niet tot werkdrukverhoging mogen leiden bij het schoonmaakpersoneel. Om die reden is ook afgelopen jaar veel geïnvesteerd in het accepteren door opdrachtgevers van prijsaanpassingen als gevolg van CAO, sociale lasten, pensioenen en andere kostprijsbepalende factoren. CSU app draagt bij aan veiligheid medewerkers Voor elke businessunit wordt eenmaal per drie jaar een algemene Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) uitgevoerd. Ook monitoren we projecten afzonderlijk op risico's. Zo verkleinen we de kans op ongevallen en incidenten tijdens het werk. In dit kader is het boekje 'Veiligheid op de werkvloer' geïntroduceerd, dat iedere nieuwe medewerker bij indiensttreding ontvangt. De inhoud is vorig jaar compleet geactualiseerd. Ook via andere wegen stimuleren we de veiligheid op het werk: een Periodiek Arbeids Gezondheidskundig Onderzoek, persoonlijke beschermingsmiddelen, bedrijfsongevallenregistratie en de inzet van bedrijfshulpverlening. We hanteren een ethische gedragsCode en een reglement ongewenst gedrag. Om de veiligheid op het werk te optimaliseren heeft CSU in 2015 een speciale veiligheidsapp geïntroduceerd. De app ondersteunt medewerkers en onderaannemers bij veilig werken op locatie. Medewerkers werken op verschillende locaties en dat maakt de communicatie soms niet eenvoudig. De app, beschikbaar voor iPhones, Android- en Windows-telefoons, is gratis te downloaden in de App Store respectievelijk PlayStore. Iedere geïnteresseerde professional kan de app downloaden. 3 Implementatie en naleving Sociaal beleid Vanzelfsprekend houdt CSU zich aan alle richtlijnen en wettelijke bepalingen, zoals door de CAO, de vakbonden, wetgever en branchevereniging OSB gesteld bij het opstellen van zijn offertes. CSU past alle richtlijnen t.a.v. verantwoord sociaal beleid uit de Code toe. Zo discrimineert CSU medewerkers niet (NVP-sollicitatieCode). CSU hanteert coachend leidinggeven en werft en selecteert leiding op basis van vakkennis, karakter en beheersbare span of control. CSU behaalde in 2013 het OSB keurmerk. CSU investeert al jaren in de duurzame inzetbaarheid van onze mensen. We streven naar optimale werkomstandigheden waarin ze zich persoonlijk en professioneel kunnen ontwikkelen. Opleidingen als basis voor ontwikkeling We maken zowel gebruik van eigen opleidingen als die van derden. CSU was in 2013 tim 2015 de grootste opleider in de branche voor de basisvakopleiding medewerker algemeen schoonmaakonderhoud. Dit blijkt uit cijfers van de RAS (Stichting Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en Glazenwassersbranche). De grootste opleider zijn is geen doel op zich. Belangrijker is dat we investeren in opleidingen. De basisvakopleiding borgt de kennis en vaardigheden waarover iedere medewerker algemene schoonmaak dient te beschikken. Optimale werkomstandigheden zorgen er binnen CSU voor dat werknemers zich zowel persoonlijk als professioneel kunnen ontwikkelen. Vakkennis is een van de belangrijke pijlers voor CSU's onderscheidende operationele organisatie. Onze medewerkers hebben merkbaar meer zelfvertrouwen en plezier in hun werk. Dat past bij de behoefte in de markt. .. . Medewerkers kunnen de taalcursus 'Taal op de werkvloer' volgen om onderling optimaal te communiceren. Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van opleiding omarmen we enthousiast zo bieden we in eigen huis schoonmakers o.a. e-Iearning. Inmiddels heeft CSU meer dan 500 mensen geholpen bij het verbeteren van hun schrijf- en/of spreekvaardigheden. Hoewel we alle mensen frequent hierover informeren en alle mensen in de gelegenheid stellen zich op dit vlak te ontwikkelen, constateren we ook dat het uiteindelijk hun eigen keuze en bereidheid is om deel te nemen aan deze trajecten, die bepalend is. 4 CSU wint Golden Service MVa Award 2015 met unieke budgetcoaching Opleiden is voor CSU een belangrijk thema in het personeelsbeleid, maar CSU investeert al jaren in goed werkgeverschap. Zo bieden we sinds 2008 al hulp bij taal en voegden we in 2014 unieke elementen toe zoals lifestyle advisering, hulp bij psychische klachten en met voor Nederland unieke budgetcoaching. CSU biedt sinds 2014 gratis laagdrempelige hulp bij financiële problemen voor alle medewerkers. Ze kunnen gebruikmaken van een telefonische helpdesk en budgetcoaching thuis. In het totaal zijn er ongeveer 400 medewerkers geholpen. Met budgetcoaching is CSU de trotse winnaar van de Golden Service MVO Award 2015. In 2014 is CSU gestart een pilot met HelloFysio onder 2200 medewerkers voor het bieden van gratis fysiotherapie. In 2015 is deze pilot wegens succes verlengd. HelloFysio biedt eenvoudig thuis of op het werk behandelingen via webcam, telefoon en internet. Na visueel contact met een eigen therapeut stelt deze een persoonlijk behandelplan met bijbehorende oefeningen op. CSU is het eerste Nederlandse bedrijf in de schoonmaakbranche dat deze methode aan haar medewerkers aanbiedt en de kosten vergoedt. Een verdere slag naar preventie is in 2015 gemaakt door de introductie van korting op fitness voor alle medewerkers en hun gezinnen. Dit alles draagt bij aan de inzetbaarheid en het welzijn van onze medewerkers. Door de nadruk op de preventieve aanpak ligt het verzuimcijfer nog steeds laag. Het is slechts een greep uit de vele activiteiten binnen CSU's maatschappelijk verantwoorde werkwijze om medewerkers duurzaam inzetbaar te houden. Voor een uitgebreider overzicht van de activiteiten verwijzen we naar ons jaarverslag. Social Return On Investment (SROl) CSU kiest bewust voor het inzetten van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt als belangrijk deel van het personeelsbeleid. CSU ziet dit als onderdeel van zijn sociale verantwoordelijkheid. CSU landelijk gecertificeerd voor Prestatieladder Socialer Ondernemen CSU heeft in 2015 het certificaat voor de Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO) in ontvangst genomen. CSU is landelijk gecertificeerd voor trede 2, voor bedrijven met bovengemiddelde sociale prestaties. Het keurmerk wordt verleend aan bedrijven die zich inzetten voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. CSU kent al een paar jaar een heel actieve aanpak om kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt te ondersteunen. Het gaat dan met name om mensen die langdurig thuis zitten of onvoldoende gekwalificeerd zijn om in te stromen op de arbeidsmarkt. We zijn een bedrijf met een sociaal gezicht. Daarom vinden 5 we dat deze mensen een eerlijke kans verdienen. Werken in de schoonmaak is bij uitstek geschikt voor hen omdat het werk laagdrempelig is. Ook zien we dat het thema steeds meer leeft bij opdrachtgevers en dat zij vragen om ondersteuning om zich te onderscheiden op het gebied van social return. Door onze ervaring kunnen wij voor hen hier van toegevoegde waarde zijn. Ondertekening Taalakkoord ministerie Sociale Zaken en Werkgelegenheid Het akkoord is bedoeld om de taalachterstand op de werkvloer te verminderen. In ons land gaat het naar schatting om 700.000 werknemers die niet goed Nederlands spreken. Die zijn voor een groot deel te vinden in de schoonmaakbranche. CSU is koploper in de branche met projecten op het gebied van taalonderwijs. In gesprek met schoonmakers CSU is via de reguliere en aanvullende periodieke overlegvormen in gesprek met zijn medewerkers. De Code heeft als zodanig niet geleid tot andere communicatievormen en -frequenties tussen ons als bedrijf en onze opdrachtgevers. Sinds de introductie van de Code is deze bekender geworden in de facilitaire wereld, maar er is nog een wereld te winnen. We zien vooral dat de bewustwording voor aanbesteden op EMVI en voor betere randvoorwaarden voor de uitvoering van het werk zijn vergroot. Uiteraard met name bij de opdrachtgevers die de Code ook zelf hebben ondertekend, maar ook daar buiten. Wel zien we dat ondertekenaars steeds vaker al, dan niet samen met CSU, zelf ook actief met de schoonmakers in gesprek gaan over het werk en de werkomstandigheden. CSU ondersteunt Dag van de schoonmaker CSU vindt als mensenbedrijf dat schoonmakers en hun vak altijd en iedere dag aandacht verdienen. We ondersteunen dit initiatief dan ook van harte om op deze speciale dag extra aandacht aan de schoonmaker te geven. Onze voorzitter van de Raad van Bestuur, John van Hoof heeft een persoonlijke boodschap voor alle CSU schoonmaakmedewerkers ingesproken. Ook ontvingen alle CSU-schoonmakers als dank een gratis geschenk. CSu heeft al jaren daarnaast een unieke winstdeling voor schoonmakers in de vorm van een Pluim. Zichtbaarheid schoonmaak draagt bij aan hoge tevredenheid opdrachtgevers Geholpen door veranderende werkvormen wordt schoonmaak steeds vaker op de dag en zichtbaar uitgevoerd. CSU stelt zich daar bij op als proactieve gesprekspartner om opdrachtgevers te ontzorgen. Waar mogelijk nemen we het initiatief en de regie in de gesprekken met andere leveranciers. Zodoende bestaat meer partnership en nauwere afstemming. Dit bevordert ook de reductie van klachten. Ook de CSU Meewerkweek draagt al jaren bij aan de waardering voor de schoonmakers. Werkoverleg leuk samenspel door hospitality-koffer Afgelopen jaar heeft CSU de hospitality-koffer ontwikkeld. Deze ondersteunt onze leidinggevenden om hospitality bespreekbaar te maken en schoonmakers duidelijk uitleg te geven. Er zitten hele handige tools in om hospitality in de praktijk te brengen. Door deze 6 uitleg en dagelijkse praktijkvoorbeelden wordt het een leuk samenspel met voorbeelden die de medewerkers herkennen. Positief gevoel door complimentenboom Een compliment krijgen geeft iedereen een positief gevoel. Daarom hebben we bij verschillende opdrachtgevers een complimentenboom geplaatst. In deze boom kan iedereen een compliment voor een ander hangen. De boom wordt bij zowelopdrachtgevers als de schoonmaakmedewerkers heel goed ontvangen. Periodiek werkoverleg met schoonmaakmedewerkers op locatie CSU maakte ook in 2015 op enkele plekken gebruik van de werkdrukmeter, een tool die laat zien in hoeverre medewerkers te maken hebben met een (te) grote werkdruk. Het is een wetenschappelijk onderbouwde vragenlijst die digitaal wordt ingevuld. We zien het als onze verantwoordelijkheid om de werkdrukmeter veel vaker dan voorgeschreven is in te zetten. Er vindt periodiek een werkoverleg plaats met schoonmaakmedewerkers op locatie. Hierbij wordt naar de mening en ervaringen van medewerkers gevraagd en worden de uitkomsten van de werkdrukmeter besproken. Erkenning voor personeelsbeleid en -tevredenheid Naast waar nodig de inzet van specifieke werkdrukmetingen, laat CSU periodiek volgens erkende onderzoeksmethodieken door derden onderzoeken uitvoeren naar de algemene medewerkerstevredenheid. In 2016 is CSU voor het derde jaar op rij uitgeroepen en gecertificeerd als 'Top Employer Nederland'. Het Top Employers Institute reikt jaarlijkse na gedegen onderzoek certificaten uit aan werkgevers die goede arbeidsomstandigheden creëren voor hun werknemers. Volgens de organisatie is CSU een toonaangevend bedrijf dat erin slaagt op unieke wijze goed werkgeverschap binnen het bedrijf in de praktijk te brengen. Met de metingen signaleren we tevens verbeterpunten die CSU vertaalt naar concrete acties. Communicatie over de Code Actief hebben we in 2015 de Code uitgedragen zodat meer opdrachtgevers de Code tekenden, de schoonmakers betrekken en we zo samen bouwen aan goed schoon op een betere manier. Van de opdrachtgevers die de Code hebben ondertekend ten tijde van het opstellen van deze verklaring, mag CSU er inmiddels tientallen tot zijn huidige opdrachtgevers rekenen. Ons streven is het aantalopdrachtgevers die de Code hebben ondertekend te vergroten. CSU communiceert daarom over de Code en het belang voor de branche. Dit gebeurt in eigen en externe uitingen als bijvoorbeeld nieuwsbrieven, relatiemagazine, social media en artikelen. De Code en het ondertekenen ervan door opdrachtgevers wordt tevens in de persoonlijke gesprekken onder de aandacht gebracht. De afgelopen periode tekenden onder andere onze opdrachtgevers Rivierduinen, Hotel CASA400,KIT Hotel SV, Hotel&Leisuire 7 Groep en Ymere de Code. CSU zal samen met de medezeggenschap, andere actoren zijn verantwoordelijkheid te brengen en te promoten. vakbonden en blijven nemen om de Code succesvol in de praktijk Naam John van Hoof Functie directievoorzitter Datum: Handtekening : juni 2016 ~ ~ CSU _ ~ 8