voeding en vochtinname bij bestraling prostaat

VOEDING EN VOCHTINNAME BIJ
BESTRALING PROSTAAT
Beste patiënt,
U dient een bestralingsbehandeling van de prostaat te ondergaan. De prostaatklier bevindt zich
tussen de blaas en de endeldarm. De vulling van zowel blaas als endeldarm bepaalt dus mee de
positie van de prostaat en onrechtstreeks de accuraatheid van de bestralingen. Vandaar dit
advies om blaas- en rectumvulling zo consistent mogelijk te houden.
Indien u bijkomende vragen heeft omtrent dit advies, kan u dit bespreken met de arts die u
opvolgt tijdens de bestralingsbehandeling. Sowieso zal een afspraak gemaakt worden bij de
diëtist(e) van onze afdeling.

Blaas:
Ongeveer één uur vóór de CT-scan in de bestralingshouding (zogenaamde simulatie) en
vóór iedere bestraling: de blaas leegplassen en vervolgens 2 bekertjes water drinken
(ongeveer 400 ml).

Endeldarm:
o
Dieet: de hoeveelheid stoelgang en/of darmgas in de endeldarm heeft een
invloed op de grootte en vorm van de endeldarm – de endeldarm heeft een klein
volume wanneer deze leeg is en het volume neemt toe wanneer deze gevuld is.
Doordat het volume van de endeldarm wijzigt, verandert ook de positie van de
prostaat.
Daarom vragen wij u het voedingsadvies te volgen zodat de
hoeveelheid stoelgang en darmgas in de endeldarm zo gering mogelijk is. Bij
radiotherapie ter hoogte van de onderbuik kunnen eveneens klachten als
verhoogde darmperistaltiek, gasvorming, darmkrampen, slijmvliesirritatie,
lossere stoelgang en frequentere stoelgangsdrang voorkomen. Door het nemen
van deze voedingsmaatregelen kunnen deze klachten ook worden verminderd.
Voedingsbestanddelen die bijdragen tot een verhoging van de darmperistaltiek,
gasvorming en/of slijmvliesirritatie dienen zoveel als mogelijk vermeden te
worden.
…







AZ Klina ● Brasschaat
AZ Monica ● Antwerpen – Deurne
AZ Nikolaas ● Sint-Niklaas
AZ Sint-Jozef ● Malle
GZA Ziekenhuizen ● Antwerpen – Mortsel – Wilrijk
UZA ● Edegem
ZNA ● Antwerpen - Merksem
Iridium Kankernetwerk
[email protected]
www.iridiumkankernetwerk.be
Start met de voedingsmaatregelen 10 dagen vóór de CT-scan in
bestralingshouding (zogenaamde simulatie) en volg ze tot het einde van de
bestralingsbehandeling.
Naast deze voedingsmaatregelen is het ook heel
belangrijk dat u dagelijks 1,5 tot 2 liter niet-bruisend water drinkt.
o
Vóór de simulatie: uw arts zal u een Microlax® lavement voorschrijven, u dient
dit te plaatsten ongeveer één uur vóór de CT-scan in bestralingshouding
(zogenaamde simulatie).
o
Vóór elke bestraling: uw arts zal u Glycerine Suppo’s voorschrijven, u dient
deze te plaatsen ongeveer één uur vóór elke bestraling.
Te vermijden
voedingsbestanddelen
Toegelaten
voedingsmiddelen
Drank
Koolzuurhoudende dranken, bier
Water (1,5 tot 2 L/dag), thee,
koffie (niet sterk + max 4
kopjes/dag), appelsap,
vruchtensap zonder pulp,
melk, déca koffie, wijn
Brood/graanproducten
Grove volkoren producten met
zaden en pitten, volle rijst,
volgranen deegwaren, volkoren
ontbijtgranen, muesli/cruesli
Alle bereidingen op basis van
witte bloem (wit
brood/sandwich/wit
stokbrood/witte pistolet),
witte cornflakes, fijnkorrelige
volkoren producten zonder
zaden en pitten, witte rijst,
witte deegwaren
Snacks
Speculaas, peperkoek, volkoren
gebak, graankoeken, chocolade
Droog gebak zonder noten
Fruit
Onrijp fruit, citrusfruit,
steenvruchten, rabarber, bessen,
noten en kastanjes, gekonfijt
fruit, gedroogd fruit, pitten en
schillen van fruit. Confituur met
pitten en schillen
Geschilde rijpe appel of peer,
meloen, banaan, fruit in blik
(geen ananas),
appel/fruitmoes, gelei
Groenten
Rauwkost en vezelige groenten,
ajuin, aubergines, droge bonen,
courgettes met pitten en schil,
champignons, erwten,
kapucijners, komkommers,
koolsoorten, linzen, maïs,
paprika, pepers, radijzen, witte
en groene selder, sojascheuten,
spruiten, venkel, prei, knoflook
Gekookte of gestoofde
groenten: pompoen, avocado,
broccoli, gemixte andijvie,
aspergepunten, bloemkool,
knolselder, witte gedeelte van
prei, goed gekookte fijne
sperziebonen, gemixte
spinazie, rijpe of gestoofde
tomaten, aubergines of
courgettes zonder pitten noch
schil, witloof, wortelen,
groentesappen
Voeding en vochtinname bij bestraling prostaat
Versie 16-06-2016
2/3
Zuivelproducten
Notenkaas en kruidenkaas (zeker
die met look)
Alle melk- en melkproducten,
kaas, fruityoghurt
Te vermijden
voedingsbestanddelen
Toegelaten voedingsmiddelen
Vlees en alternatieven
Quorn, taai en draderig vlees, vis
met graten zoals ansjovis of
maatjes
Vlees(waren), vis(conserven),
tofu, ei
Andere
Scherpe kruiden en specerijen,
zaden, noten, olijven, chips
Beperkt gebruik van peper en
zout, groene kruiden
Vetstoffen/saus
Pikante sauzen, pickles, mosterd
Alle smeer- en
bereidingsvetten, niet pikante
sauzen, mayonaise, ketchup
en dressing
Soep
Alle soepen met groentevezels,
ajuin-, bonen-, champignon- en
erwtensoep
Gemixte of gezeefde soep van
de toegelaten groenten
Aardappelen
Bereidingen met jonge
aardappelen (tenzij 2x gekookt),
frieten, kroketten, aardappelgratin
Gekookte aardappelen, puree,
gebakken aardappelen
Bijkomende aanbevelingen:

Tracht inslikken van lucht te voorkomen: eet langzaam, kauw goed, eet met gesloten,
mond, vermijd kauwgom, drink met kleine teugen.

Probeer niet of zo weinig mogelijk te roken.

Eet op regelmatige basis en tracht het overslaan van een maaltijd te vermijden.

Kleine en frequente maaltijden zijn aangewezen.

Vermijd grote en zeer vetrijke maaltijden.

Drink

Doe regelmatig (lichte) fysieke inspanningen. Probeer minstens 30 min. per dag een
activiteit uit te voeren waarbij ademhaling en hartslag verhoogd zijn.

Drink 1,5 tot 2 liter per dag (bij voorkeur niet-bruisend water).
niet
meer
dan
4
kopjes
koffie
per
dag
en
vermijd
sterke
koffie.
Houd ook steeds rekening met andere specifieke dieetvoorschriften indien deze aangewezen zijn
voor uw gezondheidstoestand (bv. diabetesdieet)!
Voeding en vochtinname bij bestraling prostaat
Versie 16-06-2016
3/3