dr Leen Vanlerberghe - H.

NKO gerelateerde
Vertigo
Leen Vanlerberghe
NKO-arts H. Hartziekenhuis Lier
15/06/2011
DD
Neurologische aandoeningen (MS, Parkinson, CVA)
Cardiale problematiek / Vasculaire stoornissen
Algemeen internistische problemen: DM, SK
Hypotensie
(chronische) hyperventilatie
Cervicogene pathologie
Visusstoornissen
Medicatie
Geriatrie
NKO
Lokalisatie evenwichtsorgaan
Evenwichtsorgaan in detail
Detectie van hoofdbewegingen:
- Translatie: Macula (Utriculus/Sacculus)
- Rotatie: Crista ampullaris (3 SCC)
Perifeer vestibulaire pathologie
BPPV
Ziekte van Ménière
Benigne Recurrente Vestibulopathie
Neuronitis vestibularis
Labyrinthitis
BPPV
O/ posttraumatisch/bedlegerigheid/na neuronitis
idiopathisch
Pathogenese: stukjes otoliet van utriculus komen los en
verplaatsen zich nr de SCC
Post SCC: 80%
Hor/Lat SCC: 19%
Ant/Sup SCC: 1%
S/ - hevige draaiduizeligheid bij bep bew
- <1’
- soms vegetatieve S/
- soms ‘katergevoel’ tss aanvallen
- reproduceerbaar / uitputbaar
- GEEN otologische S/
BPPV (2)
D/
- Typische anamnese
- Manoeuvres: nystagmus?
Dix-Hallpike
- Post SCC: geotroop, rotatoir
- Ant SCC: downbeat (rot)
Horizontaal kanaaltest
twee varianten hor BPPV
- ENG: normaal!
BPPV (3)
Behandeling:
- medicatie
- spontaan herstel
- bevrijdingsmanoeuvres: vb Epley
- Brandt-Daroffoefeningen
Perifeer vestibulaire pathologie
BPPV
Ziekte van Ménière
Benigne Recurrente Vestibulopathie
Neuronitis vestibularis
Labyrinthitis
Ziekte van Ménière
Pathogenese: endolymfatische hydrops:
overdruk vliezige labyrint
scheurtjes wand
endolymfe vermengt met perilymfe
verstoring milieu neuronen (hyperK+)
S/
snel herstel scheurtjes normale werking na enkele uren
O/
PSYCHISCHE STRESS!!
vaak mensen met nauwgezet en zorgzaam karakter, en met een
verantwoordelijke functie in de maatschappij
Ziekte van Ménière (2)
S/ Klassieke triade:
1. VERTIGO: hevige vertigo
+ nausea/braken/zweten
2-3 uur (korter met de jaren)
prodromen (gehoor↓, druk, tinnitus)
horizontale nystagmus naar gezonde zijde
MO: Tumarkin crisis = vest. Drop attack:
geen prodromen, geen BWZ↓, later
2. GEHOORSVERLIES:
perceptief, lage tonen
fluctuerend, in begin volledig herstel,
later blijvende schade (60dB)
geluidsvervorming
3. TINNITUS: laagfrequent
Ziekte van Ménière (3)
D/
- Anamnese
- Audiometrie
- ENG: spontane nystagmus bij aanval
tussen aanvallen: normaal (na jaren: progressieve
hypofunctie)
P/ onvoorspelbaar !
70%: spontane remissie vd vertigo
gehoor↓ progressief tot pancochleair vlak verlies
Ziekte van Ménière (4)
R/
ACUUT: symptomatisch
bedrust – anti-emetica – diuretica
CHRONISCH:
- vermijden CATSS
- Betahistine (3x16mg)
- diureticum: ureumsiroop, Dytac (1-2x50mg), Diamox (1x250mg)
- Dogmatil (200mg: 2x1/4co)
- TVB
- Intratympanische lidocaïne-injectie (labyrinthanesthesie)
THERAPIERESISTENT:
- chemische labyrinthectomie: Gentamycine
- heelkundig: saccus decompressie - labyrinthectomie
Perifeer vestibulaire pathologie
BPPV
Ziekte van Ménière
Benigne Recurrente Vestibulopathie
Neuronitis vestibularis
Labyrinthitis
Benigne Recurrente
Vestibulopathie
= vestibulaire Ménière = vestibulaire migraine
S/
- aanvallen van draaiduizeligheid
- enkele minuten tot uren
- +/- gelokaliseerde hoofdpijn
- zonder gehoorstoornissen
- niet uitgelokt door positieveranderingen
- soms uitval labyrinth
O/ ???
R/ geruststellen, als frequent aanvallen: migraine
profylaxis, ev Betahistine
Perifeer vestibulaire pathologie
BPPV
Ziekte van Ménière
Benigne Recurrente Vestibulopathie
Neuronitis vestibularis
Labyrinthitis
Neuronitis Vestibularis
= plotse (ged/voll) uitval van
één evenwichtsorgaan dr virale
ontsteking van n vestibularis
S/
- Hevige aanhoudende draaiduizeligheid + nausea/braken
- Geleidelijke verbetering over enkele dagen
- Uiteindelijk: onstandvastigheid/onzeker gevoel bij snelle
hoofdbewegingen
- geen otologische problemen
Neuronitis Vestibularis (2)
D/ - Spontane nystagmus naar de gezonde kant tijdens acute fase
- Proef van Unterberger: rotatie naar zieke kant
- ENG: unilaterale hypo- of areflexie
- Audiometrie: normaal gehoor
R/ “symptomatisch”
- Anti-emetische medicatie
- (Sederende medicatie): onderdrukt het gevoel van duizeligheid
maar vertraagt ook de compensatie: af te raden
- Zo snel mogelijk mobilisatie
P/ meestal volledig functioneel herstel
- vaak blijvende hypo-/areflexie
- zelden aanhoudende klachten (behalve eventuele
duizeligheid bij snelle hoofd-bewegingen)
Perifeer vestibulaire pathologie
BPPV
Ziekte van Ménière
Benigne Recurrente Vestibulopathie
Neuronitis vestibularis
Labyrinthitis
Labyrinthitis
= acute ontsteking van labyrinth (viraal/bacterieel)
O/ - directe besmetting
- OMA/cholesteatoom: via het ronde venster
- meningitis: via de meningen
- indirecte besmetting (via de bloedbaan bv. bof)
S/ Acute uitval van perifeer vestibulair systeem
+/- gehoor
- acute vertigo met valneiging en loopstoornissen
- vegetatieve symptomen
- vaak ernstig sensori-neuraal gehoorsverlies
- tinnitus
- vaak geassocieerde infectieuze pathologie (OMA,
meningitis, …)
Labyrinthitis (2)
D/
- Anamnese + kliniek (prikkelingsnystagmus)
- ENG + audio
- MR rotsbeenderen
R/
afh van onderliggende O/: AB, HK
steroiden
P/
- bacterieel: vaak snelle, irreversibele schade
- viraal: meer gematigd verloop
Anamnese!!! onderscheid
Echte vertigo?
Uitlokkende factoren?
beweging: BPPV; stress: Ménière
Duur vertigo?
sec-min: BPPV; uren: Ménière; dagen: neuronitis
Geassocieerde oorklachten?
gehoor↓, druk, tinnitus: bijna zeker vest probleem
Geassocieerde vegetatieve symptomen?
nausea/braken, zweten: eerder typisch voor perifeer vest probleem
Audio + ENG !! bevestiging
Belangstellingsgebieden
Evenwichtsstoornissen
Algemene en Pediatrische NKO-problemen:
Tvb – adeno-/tonsillectomie
Otologie: - gehoorproblemen
- afstaande oren
Rhinologie: - septoplastie
- FESS
Stemproblemen
Snurkpathologie
Benigne hoofd-halspathologie:
- schildklierpathologie
- thyreoglossuscyste
-…