Geregistreerd Exporteur in het Algemeen Preferentieel Systeem Per

Geregistreerd Exporteur in het Algemeen Preferentieel Systeem
Per 1 januari 2017 is binnen het kader van het Algemeen Preferentieel Systeem (hierna:
APS) een nieuw certificeringssysteem voor oorsprong geïmplementeerd: het
Geregistreerd Exporteur-systeem (hierna: REX, voor Registered EXporter).
Binnen dit nieuwe systeem dient een exporteur uit een APS-begunstigd land zich te
registreren bij de correcte autoriteit om vervolgens zelf een “attest van oorsprong” op
facturen te kunnen zetten. Hierdoor komt op lange termijn het certificaat “FORM.A” te
vervallen binnen het kader van het APS. Implementatie zal geschieden op gefaseerde
basis waarbij 30 juli 2020 als streefdatum wordt gehanteerd voor de afronding van de
omzetting. Daarnaast zal uiteindelijk het REX-systeem moeten dienen bij de toepassing
van regionale cumulatie in APS-begunstigde landen.
In lijn met de IT-trend van het recente Douanewetboek Unie (hierna: DWU) zal het REXsysteem gekenmerkt worden door een sterke IT-basis. Zo zal er een digitale database
gebruikt worden waarin bevoegde (APS-)autoriteiten exporteurs registreren die onder
de APS-regeling wensen te exporteren naar de EU. Tevens zal er toegang tot een
webapplicatie verschaft worden aan APS-begunstigde landen om het verzamelen van
de benodigde data voor het REX-systeem te vergemakkelijken. Importeurs zullen in de
toekomst deze database kunnen raadplegen om te weten te komen of goederen al dan
niet preferentiële behandeling kunnen krijgen.
Registratieverplichting
Zoals eerder vermeld wordt het REX-systeem gekenmerkt doordat marktdeelnemers
zelf attesten van oorsprong mogen opstellen binnen het preferentiële handelsverkeer.
Met deze vrijheid gaat wel de nodige verantwoordelijkheid en daarmee
samenhangende verplichtingen gepaard, in de vorm van procedures en voorwaarden.
Importeren in de Europese Unie (hierna: EU) met gebruikmaking van preferentiële
oorsprong is meer dan eerst verbonden met risico’s. Door het REX-systeem worden de
bevoegde autoriteiten in feite alleen nog bij de registratie van de exporteurs betrokken,
waarna de exporteur zich aan de oorsprongsbepalingen dient te houden. Voor
importeurs te goeder trouw is er in geval van onregelmatigheden weinig tot geen
mogelijkheid meer zich op een vergissing van de bevoegde autoriteiten onder de DWU
te beroepen. Marktpartijen doen er verstandig aan de nodige voorzorgsmaatregelen te
nemen – denk aan processuele en contractuele maatregelen – gelet op het risico van
navordering van douanerechten.
Een marktdeelnemer dient zich te registreren in de eerder genoemde database bij de
bevoegde autoriteiten. In bepaalde gevallen is dit ook vereist voor bedrijven binnen de
Unie. Dit dient bijvoorbeeld te gebeuren wanneer goederen (met een waarde hoger dan
€ 6.000) vanuit de Unie ter bewerking of verwerking geëxporteerd worden naar één van
de APS-begunstigde landen; zogenaamde bilaterale cumulatie van oorsprong.
Tevens dienen bedrijven binnen de EU zich te registreren in het REX-systeem wanneer
zij goederen met APS-oorsprongsattest willen vervoeren onder douanetoezicht naar
een andere locatie binnen de Unie of bij doorvoer van dergelijke goederen naar
Pagina 2
Zwitserland of Noorwegen. Nederlandse bedrijven die met bovenstaande situaties te
maken hebben kunnen zich per 1 januari 2017 als “geregistreerd wederverzender”
laten registreren bij het Landelijk Oorsprong Team.
Zoals gezegd wordt het REX-systeem gefaseerd ingevoerd. Per 1 januari 2017 zal het
bovenstaande gelden met betrekking tot de volgende begunstigde APS-begunstigde
landen: Congo (Democratische Republiek), Comoren (m.u.v. Mayotte), Guinee-Bissau,
India, Kenia, Laos, Niue eiland, Salomonseilanden en Zambia. Andere APS-begunstigde
landen hebben aangegeven dat ze het REX-systeem later wensen in te voeren. In totaal
betreft het ruim zeventig landen die ervoor hebben gekozen om het nieuwe
certificeringssysteem vanaf 2018 of 2019 te implementeren of hebben nog géén keuze
gemaakt over de ingangsdatum.
Attest van oorsprong
Het nieuwe oorsprongsbewijs voortvloeiend uit het REX-systeem heet “attest van
oorsprong”. Dit document dient in beginsel voor iedere zending opgesteld te worden
door de geregistreerde marktdeelnemer zelf. Eén attest van oorsprong mag voor
meerdere zendingen gelden indien voldaan wordt aan de volgende voorwaarden:
 de goederen zijn niet-gemonteerd of gedemonteerd aangebracht in de zin van
de algemene regel 2a voor de interpretatie van het geharmoniseerde systeem;
 de goederen zijn ingedeeld onder de afdelingen XVI (machines, etc.) of XVII
(vervoermaterieel) of post 7308 (constructiewerken en delen van
constructiewerken, etc.) of 9406 (geprefabriceerde bouwwerken) van het
geharmoniseerde systeem; en
 de goederen zijn bedoeld om in deelzendingen te worden ingevoerd.
Het attest dient (gedateerd) opgenomen te zijn op een handelsdocument dat naam en
adres van de exporteur en de geadresseerde vermeld. In de meeste gevallen zal dit een
verkoopfactuur zijn. Vervolgens is het attest voor twaalf maanden geldig vanaf de
datum van opstelling, behoudens in de wet opgenomen uitzonderingen (buitengewone
omstandigheden of in andere gevallen waarin de goederen voor het aflopen van de
termijn bij de Douane zijn aangebracht). Het attest moet dan ook worden gedateerd.
Belangrijk om op te merken is het feit dat er slechts drie talen zijn waarin het attest
opgesteld mag worden: Engels, Frans en Spaans. De standaard tekst die gehanteerd
dient te worden voor het attest is opgenomen in bijlage 22-07 van de
Uitvoeringsverordening DWU.
Als laatste punt willen wij aandacht schenken aan de mogelijkheden voor het achteraf
opstellen van een attest en het vervangen van een attest. Tot twee jaar na uitvoer van
goederen kan er een attest van oorsprong worden opgesteld binnen het kader van
uitvoer uit een APS-begunstigd land. Dit geschiedt door middel van het overleggen aan
de douaneautoriteiten van de gedane douaneaangifte. Daarnaast is het mogelijk
bestaande documenten (zoals FORM.A, factuurverklaringen, etc.) om te zetten naar het
attest van oorsprong indien voldaan is aan de voorwaarden gesteld in de
Uitvoeringsverordening en bijbehorende bijlage 22-20.
Pagina 3
Conclusie
Binnen het kader van het REX-systeem staan digitalisering en zelf-certificering centraal.
Exporteurs uit APS-begunstigde landen mogen zelf attesten van oorsprong afgeven wat
een verschuiving in verantwoordelijkheid met zich meebrengt; controle door
autoriteiten zal voornamelijk naderhand geschieden. Voor importeurs te goeder trouw is
er in geval van onregelmatigheden weinig tot geen mogelijkheid meer zich op een
vergissing van de bevoegde autoriteiten onder de DWU te beroepen. Marktpartijen
doen er verstandig aan de nodige voorzorgsmaatregelen te nemen – denk aan
processuele en contractuele maatregelen – gelet op het risico van navordering van
douanerechten.
Meijburg & Co
januari 2017
De in dit memorandum opgenomen informatie is van algemene aard en heeft geen betrekking op de
specifieke omstandigheden van een bepaald individu of een bepaalde entiteit. Hoewel bij de
totstandkoming van dit memorandum de grootst mogelijke zorgvuldigheid is betracht, kunnen wij niet
garanderen dat de daarin opgenomen informatie op de datum van ontvangst juist en volledig is of dat in de
toekomst zal blijven. Op grond van deze informatie dient geen actie ondernomen te worden zonder
adequate professionele advisering na een grondig onderzoek van de specifiek van toepassing zijnde
situatie.