Het Struunpad van Koekangerveld

1
1. Situatie
Koekangerveld is een klein dorp in de gemeente De Wolden. Een relatief jong dorp, ontstaan
bij de ontginningsprojecten van de heide in de dertiger jaren.
In de jaren 70 van de vorige eeuw is er een nieuwbouwwijkje gekomen aan de oostkant van
het dorp. Achter deze nieuwbouwwijk ligt een speelveld/evenemententerrein en is een
“dorpsbos” aangeplant.
Bij de bewoners leven al jaren wensen om dit bosje te verlevendigen, door er bijvoorbeeld
fruitbomen aan te planten en recreatieve voorzieningen aan te brengen. Ook bestaat de wens
om weer een “dorpsommetje” mogelijk te maken. Door de ruilverkaveling zijn namelijk de
oude, onverharde paden weggevallen, waardoor er geen goede gelegenheid meer om een
leuke wandeling te maken in het dorp.
Gelukkig heeft de ruilverkaveling wel gemaakt dat er wat nieuwe bosaanplant is gekomen,
maar deze aanplant is weinig gevarieerd en saai.
Vorig jaar is in samenspraak met de gemeente gestart om dit dorpsbos te gaan verfraaien met
als doel het leuker voor de bewoners te maken. Ook al is het eigendom van de gemeente, de
bewoners hebben hier zelf aan meegedaan door een aantal zaterdagen gezamenlijk te
snoeien, paden te banen, houtsnippers te rijden, heesters, bollen en bomen te planten, etc. .
Inmiddels zijn er contacten met Staatsbosbeheer om ook dit staatsbosje gedeeltelijk in eigen
beheer te onderhouden en het onderdeel van het dorpsgroen te maken.
Wij hebben daarom een plan gemaakt onder de naam “het struinpad van Koekangerveld”.
Een aantal initiatieven op het gebied van groenontwikkeling, landschapsontwikkeling, natuur
en cultuur is gebundeld. Met dit plan is een prijs gewonnen in een duurzaamheidswedstrijd in
de gemeente, waardoor er ook middelen kwamen om e.e.a. geïntegreerd aan te pakken op
een manier die
 een bijdrage levert aan de biodiversiteit
 de leefbaarheid voor de bewoners van Koekangerveld vergroot
 ontspanning en educatie biedt voor jong en oud
Hieronder beschrijven wij hoe ons Struunpad er in de toekomst uit kan gaan zien.
2. Het struinpad van Koekangerveld: een blik in de toekomst
Loopt u even met me mee? We starten in het centrum van het dorp, waar het struinpad
begint. Bij het informatiebord bij het dorpshuis pakken we een foldertje dat ons attent maakt
op het bestaan van dit pad en dat ons de weg wijst. Met die folder in de hand kun je zelf gaan
struinen….. Je leeftijd is niet van belang.
Het struinpad voert naar het huidige dorpsbos, waar een grotere variatie aan beplanting staat.
Niet het gangbare bosplantsoen, maar open bosjes met stinzenplanten, bolgewassen en
lelietjes van dalen; dichte bosjes waarin takkenrillen liggen die een perfecte huisvesting bieden
voor allerlei kleine dieren. Er is ook een broedhoop gemaakt voor ringslangen. Misschien
2
ontdekken we daar ook wel een hazelworm.
We lopen soms over open terrein en soms door de bosjes. Deze zijn beplant met diverse typen
bomen, eiken, linden, acacia’s, essen en elzen, hazelaars. We zien ook fruitbomen: appels,
peren, noten. Zie je hoe die walnoot groeit? Die groene bolsters zie je haast niet tussen al het
blad! Die bolsters zien er heel anders uit dan die van die tamme kastanjes een eindje verderop.
En ze lijken ook niet op een paardekastanje. Wat een verschil! Nooit geweten.
Je ervaart hoe verschillend de bomen zijn en als je niet weet welke bomen je ziet, dan zijn de
informatiebordjes je behulpzaam.
Oh, en wat zien we daar? Zijn dat geen frambozen? Zijn die al rijp?
Langs de rand van het bosje, bij het fiets- en wandelpad, zie je een gevarieerde vegetatie waar
het wemelt van de insecten, zoals vlinders. Je ziet tal van drachtplanten voor de honingbij, die
het zo moeilijk heeft in Nederland. Dat levert ons via de imker weer heerlijke honing.
In de bosjes hangen nestkasten voor diverse soorten vogels.
Om beter te genieten, gaan we even lekker zitten op één van de aanwezige bankjes zitten of
bij een picknicktafel. Zo kunnen we beter genieten van alles wat er te zien is, kunnen we
luisteren naar de vogels…2)
Ga je nu mee naar die gekke bank, die boomstam met stoelrugleuningen? Die staat toch wel
op een heel ruig plekje met allerlei ruigteplanten dagkoekoeksbloem, wolfsmelk, teunisbloem
en zelfs wilde marjolein. Tjee, er is ook allemaal onkruid, zoals de ridderzuring, akkerdistel en
kleefkruid. 1).
En zie je ook die vleermuiskasten? Maar overdag is er natuurlijk geen vleermuis te zien.
Daarvoor moet je terugkomen als het schemert of donker is.
Op een lage, natte plek achterin het bosje zien we een poel, een prachtige plek voor allerlei
amfibieën en waterinsecten, zoals libellen. Kunnen we die ringslang daar ontdekken?
We lopen verder door ruig grasland met veel bloemen. Even de gids raadplegen, want al die
bloemen kennen we niet .
Op een aantal plaatsen staan wilgen en met de wilgentenen kun je zelf bouwen aan de
wilgenhutten. Er zijn er al een paar gebouwd en daarin kunnen we leuk spelen.
En zie je dat insectenhotel? Kijk, aan de zijkant zit een deurtje dat open kan, waardoor je kunt
zien hoe die metselbijen hun gangen hebben gemaakt. Zachtjes weer dichtdoen, zodat we ze
niet verstoren.
We gaan weer verder…… Kruip je mee door die tunnel?
Nee, ik wil liever naar dat doolhof in dat schemerbosje……
3
Ad 1)
Kruidachtigen
In de verschillende bosjes en de grasvelden hebben zich diverse kruidachtigen gevestigd. De
grasvelden zijn voedselrijk met daarin veel paardebloem, veld en ridderzuring, vogelmuur, grasmuur,
witte klaver, rode klaver, smalle en grote weegbree, biggekruid, ereprijs, hoornbloem, duizendblad,
brunel en madeliefje. In de zoomvegetatie langs de bosjes staat fluitekruid, look-zonder-look,
stinkende gouwe, bosandoorn, witte dovenetel, bijvoet, brandnetel, zevenblad, wilgenroosje en
koningskaars. In de eikenbosjes staan verwilderde stinzeplanten zoals gele dovenetel, donkere
ooievaarsbek, zenegroen, hardblad-voorjaarszonnebloem, bosaardbei en maagdenpalm en begint een
varen vegetatie te ontstaan met mannetjesvaren en brede stekelvaren. Op verschillende plaatsen in de
onderbegroeiing komt klimop voor. In de slootkanten en greppelinsnijdingen dop- en struikheide,
dicht havikskruid, wederik, haarmosvegetaties, gewone en veelbloemige veldbies, tormentil, liggend
walstro, brede stekelvaren, mannetjesvaren en koningsvaren.
Ad 2)
Fauna
Door de dichte jonge struweelheestervegetatie en de oude eikenbomen is er een rijke vogelpopulatie
aanwezig met o.a.veel kleine zangvogels, grote bonte specht, ekster, kraai en gaai, gewone vink,
goudvink, putter, sijsje, groenling, geelgors, huis en ringmus en diverse mezen. Sperwer, buizerd,
torenvalk en kerkuil worden regelmatig waargenomen, in de winter sporadisch een kiekendief. In het
natuurgebiedje worden regelmatig houtsnippen gezien en af en toe loopt de ooievaar door de
graslanden.
Op het terrein en in de aansluitende houtsingel richting boswachterij huizen permanent een aantal
reeën. Overige zoogdieren die zijn waargenomen zijn: bosmuis, spitsmuis, wezel, eekhoorn, egel en
enkele vleermuissoorten. Van de amfibieën worden gewone pad, groene en bruine kikker en kleine
watersalamander waargenomen. Kamsalamander komt in de directe omgeving voor. Reptielen zijn nog
niet gesignaleerd maar in de directe omgeving van de Ruinerweg zijn ringslangen waargenomen. Ook
hazelworm zou mogelijk op het terrein aanwezig kunnen zijn. De dichte heesterstruwelen en de warme
bosrandjes zijn een ideaal biotoop voor veel vlindersoorten en andere insecten.