Metfast track sneller weer op de been

Toegelicht
Een kortere opnameduur, betere pijnbestrijding, meer aandacht voor voeding.
Het zijn enkele aandachtspunten bij fast track, een methode waar inmiddels een
Met fast track
sneller weer op de been
paar ziekenhuizen op terugvallen. Het doel: een sneller herstel van geopereerde
patiënten, die hierdoor eerder naar huis kunnen. Stomaverpleegkundige Ada Veldink
vertelt over haar ervaringen in het Academisch Medisch Centrum te Amsterdam.
Een ander woord voor fast track is geoptimaliseerde
Het aanleggen van een stoma, is een stressvolle in-
Wordt de dagelijkse doelstelling niet gehaald, dan ver-
Bij vragen, onduidelijkheden of problemen met betrekking tot
zorg: de opnameduur van de patiënt wordt verkort
greep voor patiënten: niet alleen lichamelijk, ook
meldt de verpleegkundige dit op het Zorgpad en ver-
uw stoma is het wenselijk en soms noodzakelijk om telefonisch
bij een gelijkblijvende tevredenheid. Het AMC en
geestelijk heeft deze operatie zijn weerslag. Als de
schuiven de doelstellingen mee naar de volgende dag.
contact op te nemen met een stomaverpleegkundige in het zie-
het VU medisch centrum verrichtten de afgelopen
start niet goed is, ervaar ik als stomaverpleegkundige
Van belang is verder dat de verpleegkundige in deze pe-
kenhuis. Hij of zij kan telefonisch de vraag beantwoorden of een
jaren onderzoek naar de effectiviteit van fast track
dat het leven van stomadragers zeer onzeker en frus-
riode de patiënt ook emotioneel begeleidt en bijdraagt
afspraak met u maken voor een bezoek aan de stomapolikliniek.
bij darmchirurgie.
trerend begint. Ze zullen dit nooit meer vergeten.
aan de verwerking van deze periode.
Aarzel niet, blijf niet te lang rondlopen met uw vraag of probleem,
Bij patiënten die moesten worden geopereerd aan
Om die reden hebben we in het AMC een ‘Zorgpad
darmkanker vergeleken ze deze vorm van zorg met
voor stomapatiënten’ ontwikkeld.
de reguliere zorg. Ook werd gekeken naar het ver-
maar maak gebruik van deze hulp.
Ontslag
In de meeste gevallen hebt u hiervoor geen verwijskaart van een
Rond de vijfde of zesde dag wordt de patiënt uit het
arts nodig en zijn er aan het bezoek aan de stomapolikliniek geen
schil tussen een ‘gewone’ operatie en een laparosco-
Om fast track goed te kunnen doorlopen, worden
ziekenhuis ontslagen.
kosten voor u (of uw verzekeringsmaatschappij) verbonden. In
pische ingreep.
er al voorafgaand aan de operatie enkele eisen aan
In het AMC zetten de stomaverpleegkundigen de boel
principe neemt u contact op met de stomaverpleegkundige van
Het blijkt dat fast track leidt tot minder verlies van
de patiënt gesteld. We willen de patiënt vertrouwd
op een rijtje. Is er voldoende opvangmateriaal voor de
het ziekenhuis waar u geopereerd bent. U kunt echter ook een
weefsel, functies en conditie. Verder bleek de her-
maken met de aanstaande stoma en de verzorging
komende twee weken? Wanneer is de controle-afspraak?
stomaverpleegkundige raadplegen van een ziekenhuis dat dichter
stelduur langer te zijn na de traditionele manier van
ervan. Daarom wordt al thuis ‘drooggeoefend’ met
Dit is in elk ziekenhuis anders, belangrijk is dat de patiënt
bij u in de buurt is of van een ander ziekenhuis als er in uw ‘eigen’
de stomaverzorging. De patiënt kan leren hoe een
veiligheid en continuïteit ervaart.
ziekenhuis geen stomaverpleegkundige werkzaam is.
stomazakje op de buik te plakken en het opvang-
Voorwaarden waaraan patiënten moeten voldoen om
Een actueel overzicht van de adressen van stomapoliklinieken in
materiaal aan te brengen en weer te verwijderen.
naar huis te mogen:
Nederland, samengesteld door de Vereniging Verpleegkundigen
Is hier behoefte toe, kan dit samen worden gedaan
• Zelfstandig in en uit bed en naar het toilet kunnen;
Stomazorg Nederland, is voor leden verkrijgbaar bij het Landelijk
met de stomaverpleegkundige.
• Alleen nog eventuele pijnstilling in tabletvorm no-
bureau van de Nederlandse Stomavereniging of is te vinden op
Vaardigheid en inzicht
• Boodschappen doen, eten koken: thuis moet alles
Voorafgaand aan de operatie worden
enkele eisen aan de patiënt gesteld
dig hebben;
In deze rubriek komen onderwerpen aan bod die voor veel sto-
Eenmaal geopereerd hebben stomadragers de vaar-
Als stomaverpleegkundige van het AMC licht ik
digheid en het inzicht ontwikkeld om op de volgen-
graag onze uitgangspunten bij (aanstaande)
de fases van het Zorgpad terug te vallen: ze leren
Het accepteren van een operatie is een ander ding dan
stomaverpleegkundigen Ada Veldink en Annette van Duijvendijk.
stomadragers.
hun stoma zelfstandig te verzorgen. Iedere patiënt
het accepteren van de stoma. In het ziekenhuis is de pa-
Soms wordt een andere deskundige geïnterviewd. Als u een onder-
• Heel belangrijk is en blijft de voorlichting aan de
heeft in zijn dossier dit Zorgpad op schrift staan.
tiënt meestal bezig met overleven. Hij is in deze situatie
werp hebt voor Toegelicht kunt u dit natuurlijk altijd melden bij de
Hierin worden de volgende zaken benoemd.
het meest gebaat met begrip en daadwerkelijke onder-
Nederlandse Stomavereniging. Zie voor adres en telefoonnummer
pagina 50.
madragers interessant kunnen zijn en ook op stomapoliklinieken
worden besproken. De informatie in Toegelicht is afkomstig van de
Op de eerste dag na de operatie leegt de verpleeg-
steuning. De kwaliteit van leven komt pas weer aan bod
krijgen een minder sterke narcose, die bovendien
kundige het opvangmateriaal en verschoont deze.
na ontslag. Afhankelijk van de persoon kan dit proces
minder lang duurt;
De patiënt kijkt mee. Ook de patiënt leegt nog die
weken tot jaren duren.
• De plaatselijke verdoving is aangepast. Mensen
• Snellere mobilisatie na de operatie (nog dezelfde
dag onder begeleiding het zakje. De volgende dag
avond wordt de patiënt uit bed gehaald om een
krijgt de patiënt instructie en oefent met het afteke-
beetje te bewegen);
nen en knippen van de huidplaat.
• Het pre-operatief geven van glycogeen. Hierdoor
Op de derde dag verzorgt de stomadrager onder be-
blijft de bloedsuikerspiegel op niveau en voelt de
geleiding. Op dag vier voert de patiënt de stomaver-
patiënt zich minder ziek;
zorging zelfstandig uit.
• Snelle uitbreiding van dieet na de operatie (dezelfde avond mag er gewoon gegeten worden).
Vooruitgang
geregeld zijn.
opereren, met een grote kans op complicaties.
patiënten;
48
www.stomavereniging.nl.
december
2009
2008
• maart
•
Intussen schakelt de verpleegkundige achter de
schermen een diëtiste in en eventueel de thuiszorg.
•
Vooruitgang maart 2009
49