Kunst en cultuur in Groningen

Kunst en cultuur
in Groningen:
energie voor de regio
Kunst en cultuur
in Groningen:
energie voor de regio
Kunst en cultuur
in Groningen:
energie voor de regio
Kunst en cultuur in
Groningen: energie
voor de
regio
Aan de vooravond van de Provinciale verkiezingen willen wij u, de Statenleden, bestuurders,
beleidsmakers en burgers, graag deelgenoot
maken van onze gedachten over de betekenis
van kunst en cultuur voor Stad en Ommelanden.
In de Provinciale Cultuurnota 2013 – 2016 stelt
u dat cultuur van betekenis is voor de economie, de creatieve industrie, het toerisme en de
kwaliteit van de woonomgeving. Volgens de
Cultuurnota is cultuur bovendien bepalend voor
onze kwaliteit van leven. Daarmee dragen kunst
en cultuur bij aan de aantrekkelijkheid van de
provincie Groningen, schrijft u. Wij onderschrijven dit standpunt volledig en wij zetten ons
er hard voor in om dit tot uitvoer te brengen,
zowel in de provincie als ver daarbuiten.
Op dit moment schrijft u de nieuwe verkiezingsprogramma’s. Als culturele sector willen
wij graag een paragraaf daarin verwerven,
waarin u in lijn met de cultuurnota 2013-2016,
aangeeft wat uw partij van belang vindt aan
kunst & cultuur in de provincie. Enige handreikingen vindt u op de volgende drie pagina’s
en wat ons betreft vormt dit stuk het begin van
een doorgaande dialoog. Wij verwelkomen
daarom alle soorten reacties op dit bericht
van harte.
In Groningen
Je bent in Groningen, maar hier
ben je dat niet, dit is een onbekende
plek, dit is een gedicht in
deze stad.
Waarin je al die jaren kwam en
ging, door altijd zon, altijd regen,
altijd wind, totdat je hier
stond, en dit las.
Je kwam en gaat weer weg, ook nu
zo zal het blijven tussen ons, ik ben
een onbekende plek
Rutger Kopland
“Creativiteit is geen
extraatje: het maakt
mensen flexibel,
vindingrijk en beter
in staat zich aan te
passen aan nieuwe
omstandigheden”
Mark Mieras in
Trouw
Kunst en cultuur
in de provincie
Groningen
Kunst en cultuur spelen een belangrijke rol
in het DNA van veel Groningers, zowel in
Stad als in Ommeland.
Wanneer de provincie investeert in cultuur wordt de cultuur van de
gehele regio versterkt. Een levendig cultureel klimaat zorgt voor een
beter (internationaal) imago van de regio, een impuls voor de werkgelegenheid en een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven.
De campagne ‘Er Gaat Niets Boven Groningen’ en ‘Verhalen van
Groningen’ krijgen inhoudelijk pas betekenis door de mate waarin
de kunsten, cultuur en erfgoed in de gehele provincie leven.
“Kunst en cultuur
maken ons gezond,
slim en gelukkig”
Pascal Gielen
Maar ook de sociale cohesie, het persoonlijk welbevinden en het
onderwijs profiteren mee. Kunst en cultuur hebben een positief effect
op alle beleidsthema’s. Zo bleek ook weer in het Waarde van Cultuur
onderzoek van Pascal Gielen (2014, RUG, directeur centrum Arts in
Society).
Kunst en cultuur
maken de regio
Groningers zijn trots op hun regio en stad.
De verbeeldingskracht die ten grondslag ligt
aan alle vormen van cultuur maakt de stad en het
platteland rijker. Het bindt de bewoners met hun
omgeving en maakt Stad en Ommelanden aantrekkelijker voor bezoekers; iedereen heeft baat bij
een florerende culturele sector. Kunst en cultuur zijn
verweven met de gehele provincie en hebben een
breed maatschappelijk effect.
Bovendien zou de gehele Waddenregio als cultuurhistorisch gebied beschouwd moeten worden.
Deze gedeelde cultuur verbindt ons met onze buren.
Van Leeuwarden Culturele Hoofdstad in 2018 tot
Assen en onze stedenpartners Oldenburg, Bremen
en Hamburg.
U kent de uitspraken over Groningen: wij hebben lef en lopen voorop; er is hier veel ruimte
voor talent en er is in de breedste zin van het
woord ruimte voor vernieuwing in onze provincie.
Daarnaast is ons karakter nuchter, eigenzinnig
en dwars. Laat Groningen dat beeld waarmaken.
De cultuurpartners herkennen zich in dat imago
en brengen het graag in praktijk.
“Zou je als kunstenaar met en door je
werk ruimte voor een politieke discussie kunnen genereren? Hoe kun je met
beelden een opening creëren in het
denken? Men is bang dat politisering
onmiddellijk leidt tot instrumentalisering van de kunst. Die angst is
begrijpelijk maar geen reden om de
verbinding met theorie en politiek te
ontlopen. Ik verlang ernaar om kunst
weer in de samenleving te plaatsen.
Essentieel is dat kunst geen theorie is
of politiek maar kunst.” Aernout Mik,
2007 in magazine Metropolis M
Cultuur als
Kunst en cultuur
maken ons gezond, economische
aanjager
slim en gelukkig
Kennismaken met kunst en cultuur zorgt voor
persoonlijke ontwikkeling en sociale binding.
Grenzen verkennen, buiten de kaders denken, op
het verkeerde been worden gezet: kunst en cultuur
dagen je uit. Het kritische, creatieve en innovatieve
denkvermogen van inwoners van de stad wordt
aangescherpt door kunst en cultuur. Dat is niet
alleen van belang voor het welzijn van de mensen;
het zijn belangrijke competenties op de hedendaagse arbeidsmarkt.
Onderschat daarbij het belang van talent­
ontwikkeling niet. Het op jonge leeftijd voeden
van talent is essentieel voor het zelfbeeld en zelf­
vertrouwen van kinderen en jongeren. In Groningen
moet iedereen de kans krijgen om het beste uit zichzelf te halen. Wie doorbreekt, vormt een rol­model
voor andere Groningers; dit stimuleert de trots van
Groningers op hun regio en het vertrouwen dat je
niet naar de Randstad hoeft om je dromen te verwezenlijken. Kunst en cultuur zijn het “nieuwe gas” van
de Groningse regio. Voed deze basis en geef het
ruimte om te groeien.
“Cultuur is verbonden
met het verlangen van
mensen om betekenis te
geven aan het leven”
Jet Bussemaker
Culturele activiteiten brengen mensen bij elkaar
om te delen wat mooi, goed of interessant is.
De culturele instellingen investeren op deze
manier in sociale betrokkenheid tussen verschillende mensen en tussen mensen en organisaties.
Door te participeren in kunst- en cultuurprogramma’s voelen bewoners zich eigenaar van hun wijk,
stad, dorp en regio.
Verbondenheid is het sleutelwoord tot een aan­
gename leefomgeving. Door de gedifferentieerde
bevolkingssamenstelling met relatief veel nieuwe
bewoners in Stad en veel oorspronkelijke bewoners
in de Ommelanden is die verbondenheid geen
vanzelfsprekend gegeven. Cultureel erfgoed slaat
bruggen tussen vroeger en nu en zorgt voor een
gedeeld verleden. De combinatie van een levendig
cultureel klimaat en een grote diversiteit zorgt voor
een balans tussen de grootstedelijke en landelijke
uitstraling van deze provincie.
De investering in kunst en cultuur levert meer op dan ze kost.
Werkgelegenheid is de belangrijkste motor van de hedendaagse
economie. Het aantrekken en stimuleren van bedrijvigheid is daarom
een belangrijke opgave voor de regio. De culturele sector levert zelf
werkgelegenheid op, maar creëert daarnaast een goed vestigings­
klimaat. Bedrijven vestigen zich bij voorkeur in regio’s met een breed
en divers cultureel aanbod. Kweek vruchtbare grond voor de nieuwe
economieën.
Kunst en cultuur dragen bij aan de kenniseconomie, creatieve industrie en kennisregio en creëren kansen voor de gehele provincie als
creatieve en innovatieve hotspot, met bloeiende nieuwe sectoren zoals
ICT, media, entertainment, vormgeving, architectuur, computer, games,
mode, reclame en design. Kunst en cultuur verhogen de welvaart en
het welbevinden en geven de regio smoel. Verzilver de kansen die
er liggen, door jong ondernemerstalent en creatieve innovators te
stimuleren en deze te profileren als meerwaarde voor de provincie
Groningen. Van Hornhuizen tot in Stad.
“Het platteland is de
onbekende
frontlinie van
de verandering”
Rem Koolhaas
Hoe meer culturele
voorzieningen,
hoe meer hoogopgeleide inwoners
Verbinding
platteland met stad
in een Noordelijke
omgeving
Kunst en cultuur bereikt alle inwoners van de provincie Groningen en maakt de Noordelijke omgeving
trots.
Als cultureel ondernemers zien wij dat de stadse
instellingen de afgelopen jaren steeds meer impact
en context bieden aan thema’s uit de landelijke
omgeving en provincie, zoals krimp, werk en
landschap. Mooie voorbeelden hiervan zijn de
theater­productie Mansholt (Ellerhuizen, Hornhuizen
& Midwolda), project van Grand Theatre
Groningen, de krimp-expositie van Noorderlicht,
Mijn Ede van het NNT, openluchtconcerten van het
NNO in Blauwe Stad, de productie Niemandsland
van De Steeg/ Club Guy & Roni en Het Houten
Huis dat zowel jeugd uit de regio naar de stad
laat komen voor voorstellingen in het theater als
ook actief is op scholen met kleinere producties.
“Logica brengt je van A naar
B, fantasie brengt je overal.”
Einstein
“Nu het spook van de
bevolkingskrimp opdoemt
[zal het] belang van cultuur
in de toekomst voor stad
en regio waarschijnlijk
alleen maar groter worden. Een regio met een
sterke centrumstad heeft
minder kans op krimp en
leegstand dan een regio
die een dergelijke aantrekkelijke stad ontbeert, zoals
Emmen en omgeving. Die
regio zal op de langere
termijn dan ook meer kans
op krimp hebben dan
Groningen.” Gerard Marlet,
Het belang van cultuurstad
Groningen, Atlas voor
gemeenten
Mensen wonen liever in een
regio waar cultureel wat te
kiezen valt. Groningen heeft
een befaamde universiteit en
omvangrijk hbo- en mbo-onderwijs. Breng de werkgelegenheid
en het culturele aanbod op
peil om deze mensen aan de
Noordelijke regio te kunnen
binden. Kunst en cultuur zijn
bepalend voor het imago van
Groningen. De belangrijkste
reden voor (internationale)
toeristen, wetenschappers en
studenten om naar de regio te
komen is cultuur. Een rijk cultureel aanbod is dus essentieel
in gebiedsmarketing.
Groningen heeft ijzersterke
merken die de regionale economie een impuls geven, van
Noorderzon tot het Groninger
Museum, van Bourtange tot
Museum Nienoord. Help ze
volledig tot bloei te komen en
versterk daarmee de economische fundering van de regio.
Laat de internationale aantrekkingskracht van het culturele
aanbod voor zich spreken, nodig
uit tot (internationale) samen­
werking en voed de ambities
op het vlak van uitwisseling.
Kansen
Investeer in kunst en cultuur. Maak gebruik van de
mogelijkheden voor stad en platteland. Zie kunst
en cultuur als instrument voor verbetering van de
Noordelijke economie, vestigingsbeleid, onderwijs
en sociale cohesie.
Lever een actieve bijdrage aan de nieuwe
Kunstenplan-periode: Behoud de basisinfrastructuur
van Noord-Nederland en breid hem eventueel uit.
Zoek de samenwerking tussen stad en provincie,
zeker nu de Rijksoverheid zich verder terugtrekt.
Creëer een actieve dialoog en een Noordelijk
beleid op het gebied van cultuureducatie,
voorzieningenniveau en cultuurinstellingen.
Investeer in netwerken tussen bedrijfsleven,
cultuur en bestuur.
Samen staan we sterk; we delen meer
overeenkomsten dan verschillen in Noord
Nederland. Van Leeuwarden Culturele Hoofdstad
in 2018 tot stedenpartners Oldenburg, Bremen en
Hamburg. Zoek verbinding.
Bied culturele instellingen ruimte voor innovatie en
experiment. Geef cultuur vooral ruimte en tijd.
Sluit aan bij de behoeften van de inwoners van
Groningen en werk mee aan de ontwikkeling van
vaardigheden benodigd in de 21e eeuw.
Zet actief in op de kwaliteit van kunstproducenten
en -presentatoren die in de stedelijke omgeving van
Groningen vele inwoners van de provincie bereiken.
Nodig uit tot internationale uitwisseling van
kennis en aanbod en versterk hiermee het
profiel van de regio.
Stimuleer cultuureducatie en laat jongeren
ermee in aanraking komen.
Investeer in de hele piramide. Er is geen top
mogelijk zonder brede basis.
Wijs inwoners op wat kunst en cultuur
te bieden heeft.
Sluit als provincie aan bij de oude en nieuwe
geschiedenis van de gehele regio (en de
aangrenzende provincies). Laat mensen
die geschiedenissen delen.
Vraag van culturele instellingen dat ze zich blijven(d) inzetten voor verbintenissen tussen stadjers,
dorpelingen, bewoners van de Ommelanden en
tussen (culturele) bezoekers, toeristen en inwoners.
Dit laat het cultuuraanbod groeien en vergroot
de binding tussen de stad, het platteland en de
snel veranderende wereld om ons heen.
Namens alle kunst &
cultuurliefhebbers,
gezamenlijk
ondertekend door:
Gitta op den Akker
Museum Nienoord
Dirk Nijdam
Stichting Groninger Forum
Gerrit Alssema
Landgoed Borg Verhildersum
Jacolien de Nooij
Haydn Jeugd Strijkorkest.
Robert Bangma
Vera, Club voor the international
Pop Underground & Simplon
Nynke Oele
Maker Faire Groningen
Joost Oomen
Stadsdichter Groningen
Ien Oostindie
Theater te Water
Andreas Blühm
Groninger Museum
Peter Breukink
Stichting Oude Groninger Kerken.
Ton Broekhuis
Noorderlicht
Bianca Pander
De Nacht van Kunst & Wetenschap
Henk Pijlman
College van Bestuur
Hanzehogeschool Groningen
Jan Brouwer
Bij Vrijdag
Marjon Edzes-Posthumus
Stichting Landgoed Fraeylemaborg
Gaby Poell
GR-ID
Femke Eerland
Noorderzon Performing Arts
Festival Groningen
Harry Romijn
Gronings AudioVisueel Archief
(GAVA) / Poparchiefgroningen
Harrie van den Elsen
School of Performing Arts
Hanzehogeschool Groningen
(Prins Claus Conservatorium Dansacademie Lucia Marthas)
Rolien Scheffer
Stichting Literaire Activiteiten
Groningen (SLAG)
Frits Selie
Soundsofmusic festival
Hesther le Grand
Stichting ZomerJazzFietsTour
Lejo Siepe
Stichting Beeldlijn
David van Griethuysen
Het Houten Huis
Peter Sikkema
Eurosonic Noorderslag/De Oosterpoort
Hendrik Andries Hachmer
Veenkoloniaal Museum Veendam
Paul Smelt
Grand Theatre Groningen
Harmen van den Hoek
Club Guy & Roni
Nynke Stellingsma
Theo Hoek
libau adviesorganisatie voor
ruimtelijke kwaliteit
De Oosterpoort &
de Stadsschouwburg Groningen
Elmer Sterken
Rijksuniversiteit Groningen
Theater De Steeg
Sarah Stiles
Hogeland Films / Stichting Hogeland
in Beeld / MarneCultuur
Wendy Holtkamp
Dago Houben
Eurosonic Noorderslag
Michiel Johannes Jansen
Overmorgenland
Koen Jantzen
Stichting De Noorderlingen
(vooropleiding theater)
Harrie de Vries
Peter de Grote Festival
Annerie Knol
Martiniplaza
Ingeborg Walinga
Noord Nederlands Orkest
Monique Kremer
Bijzondere Locaties Groningen
Ruth Weites
Festival Hongerige Wolf
Marga Kroodsma
Jonge Harten
Jo Willems
Stichting Aa
Stichting Vier 5 mei
(Bevrijdingsfestival Groningen)
Arie Wink
Noord Nederlands Toneel
Marijke van der Woude
CBK Groningen
Lambert Zwiers
VNO NCW Noord / MKB Noord
Academie Minerva
Hanzehogeschool Groningen
Concept & ontwerp
RATATA! ratata.nl
Teksten en bijdragen
Robert Bangma
Femke Eerland
David van Griethuysen
Harmen van den Hoek
Paul Smelt
Colofon
Dorothea van der Meulen
Fotografie
Pierre Borasci
Karel Zwaneveld
Harry Cock
Ruben van Vliet
Simon Bleeker
Jan Willem Wennekes
Diederik van der Meide
Ingeborg Struyk
Urban House Groningen
Jan Wiebe van Veen
Noordelijk Scheepvaartmuseum