Weber - Politika

Weber
Begrijpende sociologie: motieven en bedoelingen van het handelen
Gedrag
- buitenkant
-uiterlijke waarneming
Handelen
-binnenkant
-intenties, motieven
=beweegredenen (methodologische individualisme)
-actueel: algemene betekenis (houthakker)
-verklarende: achterliggende beweegreden
Verklarende beweegreden
1)betekenis-adequaat: correct begrijpen van de beweegreden
Houthakken voor loon, of uit ontspanning
2)causaal-adequaat: effectief verklaren
statistisch nagaan wat de oorzaak van het motief is
Sociaal handelen: Handelen met meerdere actoren/wederzijdse betrekking
> Interactionisme: Gemotiveerde handeling, tegenhandeling (actie-reactie)
Vier hoofdvormen van sociaal handelen:
Doel rationeel
- middelen efficiënt inzitten
voor het doel (kosten-baten)
- neveneffecten in rekening
houden
- strategisch handelen
naar anderen toe
(bv. prijs-kwaliteit
vergelijken)
Waarde rationeel
- handelen naar hoger doel
- idealisme: consequent zijn
en niet efficiënt
- geen rekening met
neveneffecten houden
Affectief
- emotionele
opwelling
(bv. artiest met ongezonde
levensstijl voor de pure
kunst)
- oriëntatie op
ander
Traditioneel
- gewoonte
handelen
-gemoedstoestand - reflex
- traditiegetrouw
Sociale orde: - Oriëntatie op ander bij samenhandelen
- Verwachtingen, beweegredenen van het eigen sociaal handelen
Ideaaltype: Overdrijving, selectief uitvergroten van één beweegreden
1) Meerdimensionaal: Meerdere beweegredenen
2) Afwijking ideaaltype van feiten: een nieuw ideaaltype of een
uitzonderingsverklaring
3) Expliciete en impliciete beweegredenen
4) Ideaaltype mogelijk bij grootschalige verbanden bv. politiek
- Ideaaltype van doelrationeel kapitalisme: Burgerlijk bedrijfskapitalisme
Herinvestering of berekend omgaan met productiemiddelen met
het oog op winst = ‘kapitalistische geest’ (ascetische spaardwang)
- Ideaaltype van protestantse ethiek: streng geloof + predestinatieleer
Het religieus = waarde rationeel mede gemotiveerde kapitalisme is
verzelfstandigd tot een louter seculiere = puur rationele orde
(onbedoeld gevolg)