Duurzame overheidsopdrachten-fiche Product / dienst Versie Datum Zoutvrij zandsteen voor in de winter Basis December 2010 Toepassingsgebied Deze criteria zijn van toepassing op zandsteen/schuurmiddelen voor gebruik op trottoirs en in soortgelijke omgevingen (zoals wandel- en parkpaden, persoonlijke tuin- en verbindingspaden, pleinen, tuinen en parkeerterreinen). Deze producten maken gladde paden niet alleen steviger en veiliger, ze beschermen ook bomen en struiken omdat ze geen ontdooimiddelen, organische componenten (zoals ureum), of andere toevoegsels die vaak schadelijk zijn voor het milieu bevatten. Ze zijn geschikt voor specifiek voor voetgangers bedoelde gebieden. Uitgezonderd: Van het toepassingsgebied uitgesloten zijn: -schuurmiddelen voor in de winter op wegen! -Ontdooimiddelen (oplosbare ionische of niet-ionische verbindingen); geen mineraal materiaal of organisch materiaal. (Een afzonderlijke lijst met criteria voor ontdooiproducten is beschikbaar in deze gids) Opmerking: -Dit heeft alleen betrekking op onoplosbare mineralen (zoals zand, zandsteen, enz.); per definitie zijn ionische verbindingen (zouten, zuren of basen) of organische verbindingen hiervan uitgesloten. -Ondanks het milieuvriendelijke karakter van dit type product, moet ook aan de volgende punten worden gedacht: Zand en zandsteen zijn geneigd steeds dieper te zakken wanneer de druk eenmaal wordt uitgeoefend; ijs en sneeuw eindigen dus bovenaan, waardoor er aan de bovenkant regelmatig opnieuw verspreid moet worden. De cumulatieve laag kan erg dik worden. Zodoende kunnen er problemen optreden wanneer er gedurende de koude winterperiode optreedt, doordat de oppervlakken bedekt zullen zijn met zandsteen en zand dat snel moet worden verwijderd; anders zal het door regenwater of smeltende sneeuw worden afgevoerd en uiteindelijk rechtstreeks in de riolering terechtkomen, met waterstromingsproblemen tot gevolg. Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be) 1) Voorwerp van opdracht Zoutvrij winterzandsteen dat op een sociaal verantwoorde manier wordt vervaardigd met behulp van milieuvriendelijke materialen en processen. 1.1. Voorwerp van opdracht in de context van het beleid van de organisatie. “<…..> (naam van de openbare overheid) hecht belang aan de milieuzorg en de sociale aspecten. Dit wordt verklaard in haar <strategisch beleid>, <missie>, <aankoopbeleid>, ...” 1.2. Voorbehouden opdrachten? Het gaat hier over een categorie opdrachten die apart worden behandeld in artikel 19 van Richtlijn 2004/18/EG. Dit artikel maakt het de lidstaten mogelijk de deelneming aan een procedure voor de gunning van overheidsopdrachten “voor te behouden”: het betreft opdrachten toevertrouwd aan beschermde werkplaatsen of toegekend in het kader van programma's voor beschermde arbeid voorbehouden aan personen met een handicap die geen beroepsactiviteit in normale omstandigheden kunnen uitoefenen. Paragraaf 2 van artikel 18Bis van de wet van 24 december 1993 heeft reeds een stap in die richting gedaan door, beneden de Europese drempels, een gelijksoortige aanpak mogelijk te maken. In die zin kunnen overheidsopdrachten voorbehouden worden aan beschutte werkplaatsen of sociale inschakelingsondernemingen. In het kader van de wet op overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten van 15 juni 2006 kan in dit verband verwezen worden naar art. 22 en art. 65. (november 2010 is deze wet nog niet van kracht!) 1.3. Sociale aspecten: Inkopers kunnen rekening houden met sociale aspecten bij hun aankopen. Voor gedetailleerde informatie zie: http://www.gidsvoorduurzameaankopen.be/en/node/68 Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be) 2) Uitsluitingscriteria De niet-naleving van de milieu- en sociale wetgeving, die het voorwerp is geweest van een definitief vonnis of een beslissing met een gelijkwaardig effect, kan beschouwd worden als een overtreding met betrekking tot het professionele gedrag van de betrokken economische operator, of een ernstig vergrijp dat het mogelijk maakt de betrokken partij uit te sluiten van de mededinging voor het contract. Ref.: Art. 53 en 54 van Richtlijn 2004/17/EG en Art. 45 van Richtlijn 2004/18/EG 3) Technische capaciteit / 4) Marktinformatie / Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be) 5) Technische specificaties Voor deze productgroep is er momenteel (december 2010), slechts één eco-label beschikbaar, dat de basis vormt voor het opstellen van de criteria met betrekking tot naleving van de milieuwetgeving. Hieronder staat een lijst met criteria afkomstig uit het bestek voor dit ecolabel. Kopers kunnen deze criteria verwerken in de technische specificaties van hun eigen aanbestedingsstukken. Als alternatief kunnen de criteria als opties in het bestek worden opgenomen, geheel afhankelijk van de gekozen procedure. Aanvullend heeft de PODDO een lijst opgesteld (zie onder) met basis- en andere criteria. De eerste groep wordt zonder meer aanbevolen bij het bestellen van producten in het geval van overheidsopdrachten. BASISCRITERIA: a) Verboden stoffen (Der Blaue Engel) De volgende verbindingen mogen niet in het product voorkomen: - ontdooiingsmiddelen (*) - organische componenten (zoals ureum) - verbindingen die schadelijk zijn voor het milieu (*)Om als ontdooimiddel te dienen moet een verbinding oplosbaar zijn; het kan daarom tot de volgende families behoren: -zouten (mineraal of organisch, vertoont ionische eigenschappen) -niet-ionisch (organisch) -ionisch en schadelijk (zuren en basen) b) Granulometrie (korrelgrootteverdeling) (Der Blaue Engel) De omvang van de korrels van het schuurmiddel varieert tussen de 1 en 5 mm. De maximale korrelgrootte (afgelezen vanaf de verdelingscurve) mag niet meer zijn dan 8 mm. Het percentage fijne korrels van < 0.063 mm mag niet dan 5 procent van het gewicht uitmaken. c)Vochtigheid (Der Blaue Engel) Het schuurmiddel moet dermate vochtig zijn dat het op elk moment verspreid kan worden. d)Weerstand (Der Blaue Engel) De impactweerstand van het schuurmiddel – gemeten in overeenstemming met DIN EN 1097-2 (*) – mag niet groter zijn dan 30 procent van het gewicht. (*)EN 1097-2: Tests voor de mechanische en fysieke eigenschappen van aggregaten - Deel 2: Methoden voor het bepalen van de weerstand tegen fragmentatie Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be) ANDERE CRITERIA a) Geen gebruiksbeperkingen bij toepassingen dicht bij de grond (Der Blaue Engel) Uit natuurlijke rots verkregen winterschuurmiddelen moeten voldoen aan de eisen voor onbeperkt gebruik nabij de grond in overeenstemming met de regionale milieuwetgeving met betrekking tot afval. De aanvrager moet de naam geven van het geologisch-mineralogische kenmerk voor winterschuurmiddelen uit natuurlijke rots (korrels uit lichte en zware rots, omvang in overeenstemming met DIN EN 13055(*)). Indien de herkomst van het rotsmateriaal doet vermoeden dat het materiaal eerder besmet zou kunnen zijn geraakt, dient de aanvrager ook het gehalte aan zware metalen nader aan te duiden. De aanvrager moet een testverslag voorleggen. (*)EN 13055-2: Lichtgewicht Aggregaten Bewijs: Dat aan alle voornoemde criteria wordt voldaan kan worden bewezen met het volgende label: Blaue Engel Wanneer het aanbestedende bedrijf dit label kan laten zien, is verder bewijs niet nodig. Elk geschikt bewijs dat afkomstig is van een ander voorwerp kan eveneens worden gebruikt. Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be) 6) Gunning van de opdracht: Criteria --- Bijvoorbeeld --1 Prijs Gewicht bijv. 60% Berekening (bijv.): Laagst opgegeven prijs/ opgegeven prijs x 0,60 2 Milieucriteria bijv. 35% (De aanbestedende overheidsinstantie verduidelijkt verder de gewichten die gegeven zullen worden aan de onder deze tabel vermelde criteria) Berekening (bijv.): Totaal gescoorde punten / maximum aantal te scoren punten x 0,35 3 4 … … bijv. 5 % bijv. …. In bovengenoemde tabel zal het gewicht van de milieucriteria worden vastgesteld door de koper naar gelang de specifieke aanbesteding. Vertegenwoordigers van diverse vakverenigingen herinneren er vaak aan dit gewicht niet te onderschatten, om duurzaamheid in de toekenningsfase in ieder geval een kans te geven. De milieucriteria in de bovengenoemde tabel hebben betrekking op de volgende kwesties: zie punt 5 Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be) 7) Uitvoeringsvoorwaarden: 7.1. Milieuaspecten: / 7.2. Sociale aspecten Inkopers kunnen rekening houden met sociale aspecten bij hun aankopen. Voor gedetailleerde informatie zie: http://www.gidsvoorduurzameaankopen.be/en/node/68 7.3. Ethische aspecten “De inschrijver verbindt er zich toe, tot de volledige uitvoering van de opdracht, de basisconventies van de IAO na te leven: 1. Het verbod op dwangarbeid (conventies nr.° 29 betreffende de gedwongen of verplichte arbeid, 1930, en nr.° 105 betreffende de afschaffing van de gedwongen arbeid, 1957); 2. Het recht op vakbondsvrijheid (conventie nr.° 87 betreffende de vrijheid tot het oprichten van vakverenigingen en de bescherming van het vakverenigingsrecht, 1948); 3. Het recht van organisatie en collectief overleg (conventie nr.° 96 betreffende het recht van organisatie en collectief overleg, 1949); 4. Het verbod op discriminatie inzake tewerkstelling en verloning (conventies nr.° 100 betreffende de gelijke beloning, 1951 en nr.° 111 betreffende discriminatie (beroep en beroepsuitoefening), 1958); 5. De minimumleeftijd voor kinderarbeid (conventie nr.° 138 betreffende de minimumleeftijd, 1973), alsook betreffende het verbod op de ergste vormen van kinderarbeid (conventie nr.° 182 over de ergste vormen van kinderarbeid, 1999). Het niet in acht nemen van deze verbintenis kan, krachtens artikel 20, §1, 4° van het Algemeen Bestek bijgevoegd bij het koninklijk besluit van 26 september 1996, aanleiding geven tot de toepassing van de maatregelen van ambtswege bepaald in § 6 van hetzelfde artikel, en met name de eenzijdige ontbinding van de opdracht.” Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be) Referenties [Informatie over de overheidsinstantie die deze clausules in een overheidsopdracht heeft gebruikt] Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be)