Hieronder vindt u een verslag van de voordrachten die gegeven werden tijdens de infovergadering van 31 maart 2012 door Frederik Verstappen en Stijn Verleden Voedingsrichtlijnen voor en na longtransplantatie Verstappen Frederik, Diëtist Competentiecentrum Klinische Voeding UZ Leuven Voor de transplantatie Het zou ideaal zijn, wanneer je voor de transplantatie een normaal gewicht hebt. Je BMI (Body Mass Index = je gewicht gedeeld door je lengte tot de tweede macht) moet normaal schommelen tussen 18,5 en 24,9. Indien dit het geval is, is het kwestie van je gewicht zo goed mogelijk op peil te houden, te stabiliseren. Heel wat patiënten kampen echter met ondervoeding. Wat zijn de oorzaken hiervan? Door de kortademigheid, ziekte en koorts verbruiken ze heel veel calorieën, terwijl hun inname van calorieën lager ligt. Dit komt doordat eten/koken heel vermoeiend is, het psychosociale aspect speelt ook een rol, ze hebben meestal verscheidene ziekenhuisopnames wat de eetlust ook niet bevordert. Enkele algemene adviezen om tot een betere inname te komen: Veel energie- en eiwitrijke voeding eten, niet te veel ineens eten maar meerdere keren kleinere hoeveelheden, tijdens het eten aandacht hebben voor een rustige ademhaling, een correcte houding aannemen, wanneer de bereiding teveel energie vergt kant-en klare maaltijden kopen of eten laten brengen (OCMW), de omgeving betrekken bij het maaltijdgebeuren en oog hebben voor de consistentie van het eten (bv.geen taai eten) Je kunt energie- en eiwitrijk eten door: Je brood dubbel te besmeren, volle producten te gebruiken (volle melk, echte boter...), je warme maaltijden te verrijken, tussendoortjes te eten (pudding, gebak...), een broodmaaltijd te vervangen door nog een warme maaltijd, energierijke dranken te drinken en speciale bijvoeding te nemen. Speciale bijvoeding dient enkel genomen te worden wanneer de conventionele voeding onvoldoende blijkt. Nieuwsbrief nummer 33 – September 2012 4 Als bijvoeding zijn 2à 3 drankjes per dag geschikt. Je neemt ze tussen de maaltijden en drinkt met kleine slokjes. Deze drankjes zijn echter ook geen wondermiddel. Maar wat moet er gebeuren indien u overgewicht hebt voor de transplantatie? In dit geval is het beter om individueel advies in te winnen. Het is in ieder geval aan te raden om regelmatig en afwisselend te eten. Let zeker op je broodbeleg, vermijd tussendoortjes, snacks en snoepen, vermijd kant en klare producten, sauzen en beperk je vleesverbruik. Je vindt waarschijnlijk zelf ook verbeterpunten in je voeding Na de transplantatie Waarom moet je op je voedsel letten na transplantatie? Een goede voedingstoestand bevordert het genezingsproces en je fysiek vermogen. Onder invloed van de medicatie verhoogt het risico op hart-en vaatziekten (AVVZ en zoutarm), alsook het risico op voedselinfecties (kiemvrij) Een dieet Arm aan Verzadigde VetZuren is geen vermageringsdieet maar een dieet waarbij je gebruik maakt van de juiste vetten. Hiermee kun je de stijging van de cholesterol in toom houden Ook het verbruik van zout dient vermeden of erg beperkt te worden. Vervang zout door andere kruiden en vermijd klaargemaakte maaltijden, die erg veel zout bevatten. Het gevaar voor voedselinfecties is het grootst de eerste 6 maanden na de transplantatie. Ze worden vaak veroorzaakt doordat het voedsel onvoldoende werd verhit of gekoeld, doordat het voedsel te lang werd bewaard of doordat de producten of de apparatuur besmet waren. Enkele raadgevingen: •Respecteer de houdbaarheidsdatum •Groenten en fruit grondig wassen •Was de handen en werk hygiënisch bij de bereiding van maaltijden en bij het barbecueën. •Steek diepgevroren producten na aankoop zo vlug mogelijk in je eigen diepvriezer •Ontdooi diepgevroren producten altijd in de koelkast of in de magnetron Hou met de volgende regels levenslang rekening! Eet geen schimmelkazen of rauwe vleeswaren, geen rauw vlees of rauwe vis geen onvolledig gestold ei. Drink geen rauwe melk (bv.hoevemelk) en eet geen kazen gemaakt van rauwe melk, drink ook geen kraantjeswater, maar drink flessenwater. Pompelmoessap mag je enkel occasioneel drinken, zeker niet dagelijks! Gewicht is zowel voor als na de transplantatie een belangrijke parameter Conclusie: Kiemarm = logisch verstand!! Schenk aandacht aan een gezonde, evenwichtig en gevarieerde voeding Nieuwsbrief nummer 33 – September 2012 5