Systeemtherapie

SYSTEEMTHERAPIE
Een omschrijving
Systeemtherapie, of met een recentere term ‘relatie- en gezinstherapie’, is een koepelbegrip
voor alle methodieken en strategieën die gebruikt worden in de begeleiding en behandeling
van gezinnen met allerlei psychosociale moeilijkheden (Carr, 2000). Het is een vrij recente
beweging, ontstaan in de vroege jaren 1950, als reactie op de tekortkomingen van
interventies die uitsluitend op het individu zijn gericht.
In relatie- en gezinstherapie beschouwt men het gezin als een uniek sociaal systeem,
waarvan
het
lidmaatschap
wordt
bepaald
door
biologische,
wettelijke,
affectieve,
geografische en historische banden (Carr, 2000). Men gaat uit van de algemene
veronderstelling dat menselijke problemen in essentie interpersoonlijke problemen zijn.
Vandaar dat de oplossing van een probleem niet binnen een individu gesitueerd wordt, maar
in zijn relaties met de andere leden van een systeem.
Eén van de meest invloedrijke figuren voor de systeemtherapie is Gregory Bateson (Carr,
2000; Guerin & Chabot, 1998). Hij was voornamelijk geïnteresseerd in de ontwikkeling van
een universeel verklaringsmodel voor lichaam en geest.
Bateson, Jackson, Haley en Weakland (1956, zoals geciteerd in Guerin & Chabot, 1998)
leverden een aantal belangrijke theoretische bijdragen voor de relatie- en gezinstherapie,
namelijk (Carr, 2000):
-
double-bind theory van schizofrenie; Schizofreen gedrag komt voor in gezinnen met
rigide en repetitieve communicatie- en interactiepatronen. Deze theorie geeft een
verklaring voor de link tussen gezinsprocessen en abnormaal gedrag.
-
communicatie als een veelzijdig proces (met digitale, analoge, verbale, nonverbale,
en
metacommunicatie);
Dit
concept
verklaart
bijvoorbeeld
hoe
paradoxale
communicatie abnormaal gedrag in stand houdt.
-
gebruik van de algemene systeemtheorie en cybernetica om de organisatie en
processen binnen een gezin te conceptualiseren.
REFERENTIES
Carr, A. (2000). Family therapy. Concepts, process and practice. Chichester : Wiley.
Guerin, P.J., & Chabot, D.R. (1998). Development of family systems theory. In P.L. Wachtel &
S.B. Messer (Eds.), Theories of Psychotherapy; Origins and Evolution (pp. 181-225). Washington, D.C.:
American Psychological Association.
Wetenschappelijk onderzoek
Wij hebben geen wetenschappelijke publicaties gevonden van onderzoek naar het gebruik
van systeemtherapie of relatie- en gezinstherapie bij personen met ASS.