01 - Vereniging Kleine Kernen Limburg

VREDEPEEL NIEUWE BALANS
Transformatie kerkgebouw tot gemeenschapshuis plus kerk en
vernieuwing dorpskern
Werkgroep:
Toon van Hoof
Hay de Mulder
Hans Herpers
Marc Kroonen
Tiny Classens
Erwin Janssen
CONCEPTVERSIE
15-01-2014
INHOUDSOPGAVE
01.
02.
03.
04.
05.
06.
07.
08.
09.
10.
Aanleiding
Samenstelling werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”
Uitgangspunten doelstelling / taak werkgroep
Visie en uitgangspunten “Vredepeel Nieuwe Balans”
Doelstelling “Vredepeel Nieuwe Balans”
Het dorp Vredepeel
Historie Gemeenschapshuis “De Kleine Loef”
Historie Kerkgebouw “Koningin van de Vrede”
Huidig gebruik van “De Kleine Loef”
Toekomstig gebruik gemeenschapsaccommodatie en omgevingsanalyse
10.1 Omgevingsanalyse
10.2 Toekomstig gebruik gemeenschapsaccommodatie
11. Wensen accommodatie “De Kleine Loef”
12. Toekomst Parochiegemeenschap Vredepeel
13. Toekomstige integratie gemeenschapshuis “De Kleine Loef”
en Kerk “Koningin van de Vrede”
14. Tekeningen huidige situatie
15. Tekeningen toekomstige situatie
16. Procesmatige ontwikkeling
17. Beleidsterreinen
18. Bestuur en beheer
19. Investeringen
19. Exploitatie Gemeenschapsgedeelte
20. Exploitatie Kerkgedeelte
21. Wegingmethodiek zelfsturingtrajecten Gemeente Venray
22. Conclusie
23. Contact
Pagina
3
4
5
6
10
11
14
15
16
18
20
22
26
27
29
31
33
35
36
37
38
39
44
44
Bijlage I Intentieverklaringen verenigingen en stichtingen
Bijlage II Vaste gebruikers Gemeenschapshuis 2013
Bijlage III DOP Vredepeel
Bijlage IV Projectplan “Vredepeel Nieuwe Balans”
Bijlage V Presentielijst inwonersbijeenkomst 28 november 2013
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
2
01. Aanleiding
Al enige jaren ligt er een plan op tafel om het huidige gemeenschapshuis
“De Kleine Loef” in Vredepeel, Gemeente Venray, aan te passen aan de veranderde wensen
van de verenigingen en inwoners van Vredepeel. De warmte-isolatie, de brandveiligheid van
het gebouw laat te wensen over, de kozijnen zijn rot en de sanitaire voorzieningen zijn
verouderd. Tevens voldoen de ruimten niet meer aan de wensen van de gebruikers. Kortom,
de bouwtechnische en functionele staat van het gebouw voldoen niet meer aan de huidige
eisen. Aanpassing van het gemeenschapshuis is een van de prioriteiten uit de Structuurvisie
Dorpsontwikkelingsplan (DOP) Vredepeel van 2010.
Door de sluiting van de basisschool “Regina Pacis” in 2011 en een terugloop in het gebruik
van de kerk is door de dorpsraad en de besturen van gemeenschapshuis “De Kleine Loef” en
RK parochie “Koningin van de Vrede” nagegaan of de huidige en toekomstige wensen en
behoeften van Vredepeel op een andere wijze gerealiseerd kunnen worden dan in de
afzonderlijke accommodaties. Uit de drie besturen is een werkgroep geformeerd die op zoek
is gegaan naar antwoorden op de vraag wat Vredepeel nodig heeft voor ontwikkeling van de
gemeenschap en hoe op duurzame wijze gebruik gemaakt kan worden van het
maatschappelijk vastgoed in het dorp: school, kerk en gemeenschapshuis.
Uitgangspunten daarbij zijn dat Vredepeel een eigen gemeenschapsaccommodatie wil
behouden voor ontmoeting, recreatie en culturele activiteiten in de gemeenschap en dat
Vredepeel de parochiegemeenschap als samenbindende factor wil behouden. Dat betekent
instandhouding van een ruimte voor religieuze diensten van de parochie “Koningin van de
Vrede”.
In samenspraak met de verenigingen en leden van de parochiegemeenschap zijn door de
werkgroep zijn alle mogelijke opties onderzocht:
1. Algehele nieuwbouw voor gemeenschapshuis en verkleinde kerk,
2. behoud kerk en alleen nieuwbouw “De Kleine Loef”,
3. verbouw kerk tot gemeenschapshuis en verkleinde kerk en sloop “De Kleine Loef” en
4. renovatie “De Kleine Loef”
Een uitwerking van deze opties gaf begin 2013 het onderstaande richtinggevende beeld van de
investeringskosten exclusief grondkosten:
Optie 1: € 1.050.000,- tot € 1.250.000,Optie 2: € 610.000,- tot € 710.000,Optie 3: € 520.000,- tot € 630.000,Optie 4: € 270.000,- tot € 320.000,Deze bedragen zijn indicatief. De nadere uitwerking van de plannen en het te kiezen
kwaliteitsniveau bepalen de uiteindelijke investeringskosten.
De vierde optie leidt weliswaar tot de laagste investeringskosten maar biedt geen soelaas voor
de overcapaciteit van de accommodatie in de kerk. Bovendien blijft bij renovatie van
“De Kleine Loef” de oude indeling van het gemeenschapshuis in belangrijke mate
gehandhaafd evenals vele oude materialen en onderdelen van de inrichting. Gevreesd wordt
dat deze optie voor de lange termijn tot relatief hoge onderhoudslasten leidt. Leegstand van de
te grote kerk zal in de toekomst aan de orde komen en dan een belemmering kunnen vormen
voor behoud van de parochie in Vredepeel.
Een volledige nieuwbouw van kerk en gemeenschapshuis (optie 1) leidt tot hoge
investeringskosten die hun weerslag hebben op de exploitatie van beide voorzieningen.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
3
Handhaven van de kerk en volledige nieuwbouw gemeenschapshuis (optie 2) is weliswaar een
oplossing voor het gemeenschapshuis maar niet voor de overcapaciteit van de kerk.
De werkgroep concludeerde op basis van deze studie en het overleg met de achterban dat
optie 3, verbouw van de kerk tot gemeenschapshuis en verkleinde kerk, voor de gemeenschap
Vredepeel de meeste kansen biedt. Daarmee wordt een stevige basis gelegd voor behoud van
de parochiegemeenschap in Vredepeel en de ontwikkeling van een gemeenschapshuis dat
volledig voldoet aan de eisen van deze tijd en de wensen van verenigingen en
activiteitengroepen in het dorp. Uit gesprekken met betrokkenen over de ontstane situatie in
Vredepeel bleek dat het Bisdom Roermond bereid is in onderling overleg te zoeken naar
mogelijkheden van optie 3, waarin sprake is van een gedeeltelijke onttrekking van ruimte
maar dat de parochie op deze locatie nog wel als geloofsbijeenkomst bij elkaar kan blijven
komen.
Het schoolgebouw blijft deel uitmaken van de toekomstige totaalontwikkeling van het
dorpscentrum Vredepeel. In overleg met de eigenaar, Gemeente Venray, kan nagegaan
worden of de oude school een functie kan gaan vervullen voor commercieel of
semicommercieel gebruik (startende ondernemers of ZZP-ers).
Een gemeenschapshuis in een kleine kern als Vredepeel heeft alleen bestaansrecht als
bewoners daar gezamenlijk de schouders onder zetten. De werkgroep heeft daarom veel
aandacht besteed aan het overleg en het actief betrekken van verenigingen en dorpsgenoten bij
de plannen.
In oktober 2012 heeft de externe adviseur gezamenlijk met de drie stichtingen haar
bevindingen besproken met alle inwoners en vertegenwoordigers van de verenigingen in
Vredepeel. Hoewel veel dorpsgenoten vertrouwd en gehecht zijn aan het huidige
gemeenschapshuis “De Kleine Loef” werd ook waardering uitgesproken voor onderzoek van
de werkgroep naar de beste oplossing voor behoud van gemeenschapshuis en de kerk in
Vredepeel. De werkgroep kreeg draagvlak voor de conclusie dat behoud van de kerk, sloop
van huidige “Kleine Loef” en het onderbrengen van gemeenschapshuis in de kerk de meeste
garanties biedt voor de toekomst van de gemeenschap Vredepeel.
Deze uitkomst was aanleiding tot oprichting van de werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”,
bestaande uit vertegenwoordigers van bestuur gemeenschaphuis “De Kleine Loef”,
kerkbestuur en dorpsraad.
Doel initiatief: (De dorpsgemeenschap heeft de werkgroep de opdracht gegeven optie 3 uit te
werken tot een uitvoerbaar plan.)
Realisatie van een multifunctioneel gebouw voor een klein dorp, de “huiskamer van
Vredepeel”. Het doel is om de 2 bestaande gebouwen (kerk en gemeenschapshuis) samen te
voegen onder één dak. Het is een vernieuwend project, één gebouw voor kerk versus
gemeenschapshuis.
Voordelen:
1. Het nieuwe gebouw wordt optimaal benut.
2. Het plan biedt een verbetering van de leefomgeving. (energie vriendelijk)
3. Bovendien wordt er een echte dorpskern gerealiseerd met een opener karakter.
4. De diverse verenigingen worden betrokken bij het realiseren van het gebouw.
5. Middels zelfwerkzaamheid door de vele vrijwilligers in ons dorp zal het project verder
gestalte gaan krijgen.
6. De saamhorigheid groeit.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
4
02. Samenstelling werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”
Werkgroep
“Vredepeel Nieuwe
Balans
(6 personen)
Stichting dorpsraad
Vredepeel
(2 afgevaardigde)
Kerkbestuur
Rectoraat “Koningin
van de Vrede”
(2 afgevaardigde)
Stichting
gemeenschapshuis
“De Kleine Loef”
(2 afgevaardigde)
Taak
Naam
Stichting
Voorzitter/woordvoerder
Lid
Lid
Lid
Lid
Notulist
Toon van Hoof
Marc Kroonen
Hay de Mulder
Hans Herpers
Tiny Classens
Erwin Janssen
Voorzitter kerkbestuur
Lid kerkbestuur
Voorzitter gemeenschapshuis
Lid gemeenschapshuis
Lid dorpsraad
Secretaris dorpsraad
De werkgroep wordt ondersteund door een vertegenwoordiger van de gemeente Venray,
Synthese en een extern adviseur.
Extern adviseur
procesbegeleider
procesbegeleider
zelfsturingplan
Architecten
Toon van de Ligt
Yvonne Jeuken
Patrick Schoenmakers
Sjaak Sluiters
Rob Brouwers
Ron Werne
Gemeente Venray
Gemeente Venray
Synthese
SatijnPlus
SatijnPlus
De taak van de werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans is om uit te zoeken of het haalbaar is
om twee bestaande gebouwen (kerk en gemeenschapshuis) samen te voegen onder één dak.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
5
03. Uitgangspunten doelstelling / taak werkgroep
De gemeenteraad heeft op 14 december 2010 ingestemd met de Structuurvisie
Dorpsontwikkelingsplan Vredepeel.
In de Structuurvisie staat beschreven hoe Vredepeel er over 10 jaar uit zou moeten zien op
ruimtelijke, functionele, economische en sociaal-maatschappelijke thema’s.
Het Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan (SV DOP) Vredepeel is op 21 april 2010
door het gebiedspanel gepresenteerd in gemeenschapshuis ‘De Kleine Loef”
Het dorpsontwikkelingsplan van Vredepeel bestaat uit 3 onderdelen. Allereerst is er een
analyse gemaakt, die is afgesloten met een sterkte-/zwakte analyse. Vervolgens is in een visie
op Vredepeel beschreven hoe het dorp er over ongeveer tien jaar uit zou moeten zien.
Tenslotte is een uitvoeringsprogramma opgenomen om deze visie te realiseren. In
het uitvoeringsprogramma is daarna één topprioriteit benoemd. In alle onderdelen wordt
ingegaan op zowel ruimtelijke, functionele, economische als sociaal-maatschappelijke
thema’s. Voor verdere uitleg zie www.vredepeel.dorpenvenray.nl bij gebiedspanel.
" Discussienota Realisatie Uitvoeringsprogramma's Dorps- en
Wijkontwikkelingsplannen 2012 - 2018".
Met deze nota wil de Gemeente bewerkstelligen dat elk dorp zijn 1e prioriteit gaat
beargumenteren aan de Gemeente. De Gemeente wil de dorpen en wijken ondersteunen bij
het uitvoeren van hun plannen. Omdat ook bij Gemeente de middelen schaars wordt, wil de
Gemeente een volgorde gaan stellen welk dorp het eerst aan de beurt is om in aanmerking te
komen voor uitvoering en de daarbij horende ondersteuning van de Gemeente.
Er is een wegingmethodiek bedacht om te komen tot een volgorde.
Daarbij spelen een aantal wegingsfactoren een rol.
Denkende aan:
 "Inzet door de gemeenschap",
 "Bijdrage aan de (leef) gemeenschap",
 "Draagvlak",
 "Kansen voor krimp"
 "Bijdrage aan duurzaamheid”.
Wegingfactoren worden in hoofdstuk 21 verder uitgewerkt.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
6
04. Visie en uitgangspunten “Vredepeel Nieuwe Balans”
De visie beschrijft het beeld wat we met de accommodatie voor ogen hebben.
Het toekomstig beeld is dat de accommodatie ‘de huiskamer van Vredepeel’ wordt, de
gelegenheid waar verenigingen en inwoners elkaar ontmoeten en hun activiteiten houden.
De rode draad in de visie van de werkgroep wordt gekenmerkt door samenwerking,
multifunctioneel gebruik, maatwerk, integrale aanpak, innovatie en tot slot soberheid en
doelmatigheid. De toekomstige exploitatie van beide voorzieningen, gemeenschapshuis en
kerk, dient voor de kleine gemeenschap van Vredepeel realiseerbaar te zijn.
Gemeenschapsaccommodatie
Het gemeenschapshuis “De Kleine Loef” vervult een speciale functie in de kleine
gemeenschap van Vredepeel omdat er in Vredepeel geen winkelvoorzieningen, horecaaccommodaties noch zorg- of welzijnsvoorzieningen zijn en er ook in de toekomst niet zullen
komen. Gemeenschaphuis “De Kleine Loef” is dan ook de enige algemene accommodatie en
van wezenlijk belang voor het sociaal cultureel klimaat van het dorp.
Het gemeenschapshuis biedt niet alleen onderdak aan verenigingen maar is ook de
ontmoetingsplek voor dorpsbewoners. Hier worden de contacten onderhouden en initiatieven
geboren voor nieuwe activiteiten. Gemeenschapshuis “De Kleine Loef” is in dat opzicht ook
de broedplaats voor gemeenschapsactiviteiten en het behoud van onderlinge contacten en
saamhorigheid. Het gemeenschapshuis dient op de eerste plaats een algemeen dorpsbelang.
Kerk en parochie
De kerk van Vredepeel is onderdeel van de ontwikkeling van ontginningsfase van de Peel en
de oprichting van het ontginningsdorp Vredepeel. De kerk, basisschool en gemeenschapshuis
vormen de spil waar omheen het dorp zich ontwikkelde. De parochiekerk “Koningin van de
Vrede” heeft een kenmerkende architectuur van de naoorlogse wederopbouw; niet
traditioneel en een stedenbouwkundige situering in het hart van het nieuwe dorp.
De kerk en parochie Koningin van de Vrede vervullen eveneens een belangrijke functie in het
gemeenschapsleven van Vredepeel. De kerk is in Vredepeel nog een samenbindende factor.
Het is een plek waar mensen elkaar ontmoeten, waar activiteiten worden georganiseerd en van
waaruit ook aan naasten hulp wordt verricht. Waar mooie en minder mooie gebeurtenissen in
een mensenleven met elkaar gedeeld worden. Ook veel tradities in een dorp ontlenen hun
bestaan aan de kerk. De parochiegemeenschap Vredepeel staat open voor participatie in de
parochiefederatie Venray. Naast deze oriëntatie op de federatie is de parochiegemeenschap
Vredepeel levensvatbaar omdat het dorp een hechte gemeenschap is en een geïsoleerde
ligging heeft.
In Limburg zijn de afgelopen jaren al diverse kerkgebouwen gesloten. Dit heeft alles
te maken met het sterk teruglopende aantal kerkgangers, priestertekort en de
oplopende kosten voor (achterstallig) onderhoud en exploitatie. Sinds 1991 zijn er al
45 kerken aan de eredienst onttrokken veelal in de stedelijke gebieden. Sluiting van
kerkgebouwen ligt echter gevoelig bij de mensen. De kerk is zowel letterlijk als
figuurlijk een beeldbepalend element in de dorpskernen geweest. Inwoners van
Vredepeel hebben actief bijgedragen aan de totstandkoming van hun kerk. Sluiting
van de kerk zou weer een verlies betekenen van een voorziening voor het dorp.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
7
De vraag die dan opkomt is: Welke functies zijn mogelijk in een kerkgebouw dat aan
de eredienst onttrokken wordt? Een dergelijk beeldbepalend gebouw afbreken of laten
verpauperen is namelijk geen gewenste optie. Stan Hoen, persvoorlichter van het
Bisdom Roermond, zegt daarover het volgende: “Een kerk die aan de eredienst wordt
onttrokken kan een andere bestemming krijgen zoals een onderwijsfunctie,
ontmoetingsruimte, medisch centrum of uitvaartcentrum. Kerken van de jaren 70 en
later zijn geen monumentaal gebouw en worden vaker gesloopt. Bij een nieuwe functie
voor het kerkgebouw kijkt het bisdom mee naar de herbestemming”.
De werkgroep onderschrijft de noodzaak van een verlaging van de exploitatielasten van het
huidige kerkgebouw zoals het kerkbestuur heeft aangegeven. Indien geen maatregelen
getroffen worden, dreigt leegstand. De toekomst van de parochie is daarom verbonden met het
vinden van een exploitatie van de kerk die door de gemeenschap is te dragen. Gezien het
geringe aantal voorzieningen in Vredepeel is de kerkgemeenschap er alles aan gelegen om het
kerkgebouw en daarmee de parochie in Vredepeel te handhaven.
De gemeenschap van Vredepeel heeft zich uitgesproken voor de ontwikkeling van een
gecombineerd gebruik van het kerkgebouw. De gemeenschap ziet grote voordelen in het
opsplitsen van het kerkgebouw in een gedeelte voor behoud van de erediensten en een
gedeelte voor sociaal cultureel gebruik; het gemeenschapshuis. Het grote voordeel van deze
oplossing is dat de kerkelijke functie behouden blijft voor het dorp en dat de ruimte, zij het
gereduceerd, zijn religieuze sfeer, zijn ruimtelijke beleving, zijn materiaalgebruik, zijn
lichtinval, zijn gedeeltelijke inventaris behouden blijven. Op sommige punten kan een
verbetering worden bereikt zoals met akoestiek en energiegebruik. Door een gecombineerde
invulling van het kerkgebouw wordt het bestaansrecht van de parochie Koningin van de
Vrede beter gewaarborgd.
Net als vele andere parochies in Nederland heeft ook de parochie Koningin van de Vrede te
maken met ontkerkelijking. Met “Vredepeel Nieuwe Balans” blijft zowel de kerk met zijn
religieuze functie behouden en de overcapaciteit in het kerkgebouw gebruikt voor de realisatie
van gemeenschapsaccommodatie waarmee tegemoet gekomen wordt aan de huidige wensen
vanuit de gemeenschap. Het mes snijdt aan twee kanten. Deze aanpassing van het
kerkgebouw in Vredepeel is niet zo gecompliceerd omdat we hier te maken hebben met een
naoorlogse kerk waarvan de binnenruimte beter is aan te passen dan van een historisch
kerkgebouw die vaak aangemerkt zijn als monument.
De werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans” wil met de architectonische uitwerking van de
plannen recht doen aan de religieuze en de cultuurhistorische betekenis van de kerk Koningin
van de Vrede in Vredepeel. Dat stelt eisen aan de ontwerper met betrekking tot het begrip
voor de wezenlijke kenmerken van het gebouw, de gebruikte bouwmaterialen en
bouwtechnieken, de betekenis van het gebouw voor inwoners en de omgeving, behoud van
interieur elementen en gebruik van nevenruimten. Kortom, er wordt een bijzonder beroep
gedaan op het vakmanschap van de ontwerper. De werkgroep is daarom in goed overleg met
het Bisdom de architectkeuze van Satijnplus Architecten uit Born gekomen.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
8
Flexibel en multifunctioneel
Tevens wordt gestreefd naar een optimaal multifunctioneel en flexibel gebruik van de
beschikbare accommodatie. Dat betekent voortdurend zoeken naar samenwerking met andere
voorzieningen en toekomstige activiteiten in het dorp. Flexibel en multifunctioneel gebruik
van maatschappelijk vastgoed is voor een kleine kern als Vredepeel noodzakelijk om de
exploitatiekosten te kunnen dragen als gemeenschap.
Voor de ontwikkeling van een gezonde exploitatie van het gemeenschapshuis zal een beroep
gedaan moeten worden op zelfwerkzaamheid en vrijwilligerswerk.
Bevolkingsontwikkeling
In “Vredepeel Nieuwe Balans” wordt uitgegaan van een gelijkblijvende bevolking.
De verwachting is dat de bevolkingssamenstelling, zoals het aandeel van jongeren en ouderen,
nauwelijks zal veranderen. In de bevolkingsprognoses van E,til wordt in de periode 2013 –
2030 uitgegaan van een minimale bevolkingstoename van 2% in de Venrayse dorpen van
14.895 (2013) tot 15.225 (2030). Dat beeld kan per dorp verschillen. De werkgroep maakt
zich geen illusies over de bevolkingsontwikkeling in Vredepeel, vandaar dat uitgegaan wordt
van het aantal van 240 inwoners.
Het plan van “ Vredepeel Nieuwe Balans” draagt wel bij aan de gemeenschapsontwikkeling
en een aantrekkelijk woon- en leefklimaat van de kleine plattelandskern Vredepeel.
Duurzaamheid
Met “Vredepeel Nieuwe Balans” wordt niet alleen gestreefd naar sociale duurzaamheid opdat
vitale gemeenschapsactiviteiten behouden blijven en zich kunnen ontwikkelen.
Het plan biedt tevens handvatten voor een verantwoord gebruik van materialen en energie.
Er kan in de toekomst volstaan worden met één energiesysteem waarbij de modernste
technieken van energiebesparing kunnen worden toegepast. Het onderhoud en technisch
beheer kan efficiënter georganiseerd worden.
Er staan straks minder gebouwen op de locatie van de dorpskern terwijl toch beide
voorzieningen (gemeenschapshuis en parochiegemeenschap) gehandhaafd blijven.
In plaats van stenen kan de dorpskern meer groenvoorzieningen krijgen, ‘groen voor rood’ is
hierbij de gedachte.
Accommodatieplan en dorpscentrum
De gemeenschapsaccommodatie en de kerk dienen onderdeel te blijven van het dorpscentrum.
Aanpassing van de accommodatie heeft dan ook consequenties voor de inrichting en
aankleding van het dorpscentrum. In de visie van de “Vredepeel Nieuwe Balans” blijft het
schoolgebouw indien mogelijk onderdeel uitmaken van het toekomstige centrumplan terwijl
het oude gemeenschapshuis wordt gesloopt.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
9
05. Doelstelling “Vredepeel Nieuwe Balans”
Het doel van “Vredepeel Nieuwe Balans” is faciliteiten te bieden aan verenigingen,
maatschappelijke instellingen voor uitvoering van hun activiteiten en diensten op geestelijk,
sociaal, cultureel en recreatief terrein in Vredepeel. Dat gebeurt door middel van het
verschaffen van ruimte aan de verenigingen, initiatiefgroepen en instellingen voor de
ontplooiing van activiteiten van maatschappelijke, religieuze, sociale en culturele aard ten
behoeve van de gemeenschap Vredepeel. Het gemeenschapshuis en de kerk zijn van groot
belang voor het voortbestaan van het verenigingsleven in het dorp en daarom ook van belang
voor alle inwoners van het dorp zelf. Gezien geïsoleerde ligging en de afstand tot de
buurdorpen zijn deze voorzieningen zeer belangrijk voor Vredepeel.
Het doel van de planfase en de uitgewerkte hoofdstukken is visieontwikkeling door de
werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans” in dialoog met inwoners, organisaties, verenigingen
en gemeente Venray.
Deze visie leidt tot gewenste plannen en deze worden op basis van een procesmatige aanpak
verder ontwikkeld.
Vanaf het begin is er een breed draagvlak bij alle betrokkenen.
De werkgroep heeft als opdracht om zoveel mogelijk draagvlak te creëren bij:
 Het bestuur van Kerkgebouw “Koningin van de Vrede”
 Het bestuur van Gemeenschapshuis “De Kleine Loef”
 Alle verenigingen in Vredepeel en met name de gebruikers van deze nieuwe
gemeenschappelijke ruimte.
 De dorpsraad is een belangrijke partner tussen de stuurgroepen en de Gemeente
Venray.
Het projectplan moet voldoen aan de gestelde voorwaarden van de gemeente, zodat er ook
draagvlak komt bij de commissie die op haar beurt B&W, gemeenteraad en de
beleidsambtenaren van de gemeente Venray van advies voorziet. Het projectplan zal in 2014
moeten voldoen aan het “uitvoeringsprogramma Dorps- en Wijkontwikkelingsplannen 2012 –
2018”. De stuurgroep wil met dit projectplan zo snel mogelijk overgaan tot het realiseren van
een gemeenschappelijke accommodatie in Vredepeel.
Doelstelling:
Einddoelstelling: één gemeenschappelijke accommodatie in Vredepeel,
met een meerwaarde voor:
 Inwoners van Vredepeel.
 Organisaties en instellingen.
 Verenigingen uit Vredepeel.
 Verbetering van de kwaliteit van de gemeenschappelijke activiteiten.
 Verbreding van aanbod van gemeenschappelijke activiteiten.
 Haalbare exploitatie voor de gemeenschap.
 Bestuur , beheer en exploitatie verantwoordelijkheid gemeenschap Vredepeel
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
10
06. Het dorp Vredepeel
De naam van het dorp verwijst naar het gebied Vredepeel, wat slaat op de bemiddeling van
koning Frederik Willem I van Pruisen om eens en voor altijd de grens vast te stellen tussen de
Republiek der Verenigde Nederlanden en het toen onder Pruisisch gezag staande
Overkwartier van Gerle. Hiertoe werd in 1716 de Vredepaal op het knikpunt van de grenzen
geplaatst.
Hoewel er overeenstemming bestond tussen de Republiek en Pruisen, hadden de Brabanders,
die de kilometers brede strook gebied aan hun Overgelderse buren kwijtraakten, er bepaald
weinig vrede mee. Het plaatsen van de nieuwe palen ging daarom gepaard met veel militair
vertoon. Het gebied zuidelijk en oostelijk van de Vredepaal wordt daardoor bekend als
“de Twist”.
Nog altijd liggen hier naast elkaar de Twistweg en de Vredeweg.
Vredepeel is de jongste kern van de gemeente: het ontginningsgebied werd pas in 1949
toegewezen. De naam Vredepeel werd in 1955 bij het begin van de bouw van het dorp
bekendgemaakt. Op 16 juni 1955 werd op de plaats waar de kern van het dorp zou komen,
door minister Sicco Mansholt “de Steen” onthuld,waarin de naam Vredepeel staat gebeiteld
Op 1 mei 1957 werd een vliegbasis gevestigd bij het dorp, vliegbasis De Peel. Tegenwoordig
is "Luitenant-generaal Bestkazerne" de nieuwe benaming van de voormalige vliegbasis met
een reservestatus.
Enkele straatnamen van ons dorp hebben een historisch verleden, o.a.:
* Joh. v. Wyttenhorstweg:
Dhr. J. v. Wyttenhorst was ten tijde van Karel de Vijfde een belangrijk arbiter bij het oplossen
van geschillen.
* Keizer Karelweg:
Genoemd naar Keizer Karel de Vijfde, Heer der Nederlanden, waaronder ook dit gebied, toen
genaamd “Land van Kessel” ,viel.
Ten tijde van de opening van het dorp viel het besluit dat op de plaats waar eigenlijk 45
boerderijen zouden komen, een vliegveld aangelegd zal worden. Vliegbasis de Peel is op
1 mei 1957 officieel in gebruik wordt genomen. Dit was de eerste rem op de groei van het
dorp. Vredepeel werd vrijwel direct voorzien van elektriciteit, maar de waterleiding werd pas
in 1962 aangelegd.
In 1958 werd de school “Regina Pacis” geopend waar in het begin ook de kerkdiensten
plaatsvonden. Pas in 1963 werd de kerk “Koningin van de Vrede” gebouwd.
In 1962 is het gemeenschapshuis “De Kleine Loef” geopend, welke ruimte tevens dienst doet
als kleuterschool.
Vanaf 1959 worden jaarlijks de Vredefeesten gehouden, waarvan de opbrengst bedoeld is
voor de kerk.
In 1963 werd de huidige kerk van het dorpje Vredepeel gebouwd. De kerk werd ontworpen
door architectenbureau Magis en Witlox uit Helmond. De kerk werd vernoemd naar Koningin
van de Vrede. De kerk is een moderne doosvormige kerk met lage aanbouw en vrijstaande
stalen klokkenstoel. Op 2 juni 1963 wordt de kerk “Koningin van de Vrede” door deken
Loonen ingezegend.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
11
In 1964 wordt op de parochievergadering de Culturele Commissie benoemd, met als taak
culturele en sportieve activiteiten te bevorderen.
Ook ontstaan de verenigingen, als eerste in 1961 de boerinnenbond.
In 1970 wordt de Culturele Commissie omgedoopt tot Contact Commissie en wordt in 1975
omgevormd tot Dorpsraad.
In 1976 wordt de kleuterschool gesloten wegens het gering aantal kinderen. Maar in augustus
1985 komen de kleuters weer terug naar ons dorp, doordat de lagere school wordt omgevormd
tot Basisschool.
Op 31 okt. 1981 werd een nieuwe Vredepaal door de burgemeesters van Bakel, Oploo,
Vierlingsbeek en Venray ingegraven. In het tv.-programma Van Gewest tot Gewest werd
ruimschoots aandacht besteed aan ons dorp. V.V.V.-Venray bood Vredepeel een betonnen
Vredepaal aan, als symbool van de bewogen geschiedenis. Deze paal staat op het gazon vóór
de pastorie.
In 1995 heeft het gemeenschapshuis een “facelift”gekregen. Er werd een stuk aangebouwd.
Daarin kwam een nieuwe keuken. Tevens werd het interieur danig gemoderniseerd.
Ons dorp is de laatste jaren op initiatief van de dorpsraad ook actief in het verfraaien van de
kern.
In 1995 kregen wij van de Heidemaatschappij het predicaat “Kern met Pit” overhandigd.
In 1999 werd ter gelegenheid van het 50-jarig priesterjubileum van Pastoor H. Janssen de
Mariakapel gebouwd.
In 2000 werd wederom een nieuwe Vredepaal, van steen, geplaatst, omdat de houten paal uit
1991 was “ontvreemd”.
In 2005 vierden wij het 50-jarig bestaansfeest van ons dorp door met z`n alle een grote open
dag te organiseren voor het grote publiek. Een groot aantal bedrijven heeft op die dag z`n deur
geopend voor belangstellende. Duizenden bezoekers hebben de weg naar Vredepeel
gevonden.
In 2008 vierden wij het 50-jarig bestaan van de Vredefeesten met voor het eerst een echte
kermis.
In 2009 zijn de wandel knooppunten routes aangelegd.
In 2011 sloot de Basisschool “Regina Pacis” zijn deuren. Na jarenlange dreigingen tot sluiting
is voor een fusie gekozen met de Basisschool “De Lier”. De laatste schoolweek is in stijl
afgesloten met een reünie van oud-leerkrachten en oud leerlingen.
In 2012 vierden wij het 50-jarig bestaan van het gemeenschapshuis “De Kleine Loef”.
In 2013 vierden wij het 50-jarig bestaansfeest van het kerkgebouw.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
12
In het najaar van 2013 vierden wij het 4 x 11 jubileum van Carnavalsvereniging
“De Klute-trappers.
Vredepeel heeft momenteel ca. 240 inwoners.
Het dorp Vredepeel kent een groot aantal verenigingen en organisaties die er mede
voorzorgen dat het dorpse karakter overeind blijft.












Rectoraat “Koningin van de Vrede” (kerkbestuur)
Stichting dorpsraad
Stichting historie Vredepeel
Kreaclub “Uit de Knutseldoos”
Stichting Vredefeesten
ZijActief
Dameskoor “Cantate”
Carnavalsvereniging “De Klute-trappers
Stichting gemeenschapshuis “De Kleine Loef”
Jeugdsoos Vredepeel
Dansgarde “Dancing Pearls”
Toneelvereniging “Vreato”
Rectoraat
“Koningin
van de
Vrede”
Stichting
Dorpsraad
Stichting
Historie
Vredepeel
Kreaclub
“Uit de
Knutseldoos”
Carnavalsvereniging
“De Klutetrappers”
“Vredepeel
Nieuwe
Balans”
Toneelvereniging
“Vreato”
Stichting
Vredefeesten
Dansgarde
“Dancing
Pearls”
ZijActief
Jeugdsoos
Vredepeel
Stichting
Gemeenschapshuis
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
Dameskoor
“Cantate”
13
07. Historie Gemeenschapshuis “De Kleine Loef”
Vrij snel na de vestiging van de eerste boerderijen in Vredepeel werd in 1959 een oude
directiekeet omgebouwd tot een provisorisch gemeenschapshuis. Drie jaar later werd in 1962
het huidige gemeenschapshuis “De Kleine Loef” in gebruik genomen. Bewoners hebben
samen de handen uit de mouwen gestoken om dit gemeenschapshuis te bouwen. Tevens
hebben bewoners financieel bijgedragen aan dit gemeenschapshuis dat in de beginjaren ook
dienst heeft gedaan als kleuterschool (tot 1977) en als dependance van de bibliotheek uit
Venray.
In 1974 zorgde een brand voor een grote interne schade. Tegelijk met de
herstelwerkzaamheden zijn toen enkele verbeteringen doorgevoerd zoals een glazen wand
voor het balkon, een vouwwand op het podium en een centrale verwarming met twee circuits.
In 1995 is een vernieuwingsplan uitgevoerd dat bestond uit: een nieuwe keuken met
voorraadruimte, een nieuwe bar, nieuw plafond in de zaal. Tevens werden de verwarming,
toiletten en elektriciteitsnet aangepast aan de eisen van de tijd.
Nu anno 2013 staat het bestuur van De Kleine Loef opnieuw voor de taak om bouwkundige
aanpassingen uit te voeren. In samenwerking met Dorpsraad, verenigingen en het
parochiebestuur is daarbij gekeken naar het totale aanbod van maatschappelijk vastgoed in
Vredepeel. De basisschool is inmiddels vrijgekomen en het kerkbestuur heeft te maken met
overcapaciteit van ruimte omdat het gebruik van de kerk terugloopt.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
14
08. Historie Kerkgebouw “Koningin van de Vrede”
In de beginjaren was het ook pionieren voor de kerkgangers. Een kerk moest nog worden
gebouwd maar gelukkig was er in de school een klaslokaal over. Daardoor kon deze klas
worden omgebouwd tot noodkerkje. Voor de zondagse mis werd er nog een klaslokaal
bijgetrokken door de schuifwand tussen twee lokalen te openen. De gang van het
schoolgebouw deed dienst als sacristie. Het was een gezellige manier van behelpen, vooral
omdat de opkomst iedere zondag voor de mis groot was.
Pater Pelt kwam als vierde kerkdienaar en is 18 jaar gebleven. Hij was rector aan het
grootseminarie van Gemert, en hij wilde eens iets nieuws ondernemen. Bouwpastoor in een
kleine kerkgemeenschap als dat van Vredepeel werd zijn nieuwe uitdaging. Hij wordt de
pionier onder de pioniers. Naast de geestelijke zorg gaat hij energiek aan de slag om de
nodige gelden voor een eigen kerk binnen te halen. Hij bezoekt de mensen in het dorp,
bedrijven in de omgeving en het gemeentebestuur in Venray. Waar het maar kan, wordt geld
ingezameld en de bouw van een eigen kerk gepromoot. Samen met het eerste kerkbestuur
wordt er hard gewerkt om van de Vredepelers, die oorspronkelijk uit plaatsen uit de omgeving
kwamen, tot een eenheid te maken. Creatief gaat dit groepje aan de slag om de parochianen te
stimuleren hun beurs te trekken voor de kerk.
Zo ontstaan er de Vredefeesten, waarvan in het begin alle opbrengsten naar de kerk gingen.
Het is een gedenkwaardig moment als pater Pelt van het Bisdom Roermond op 26 maart 1962
de goedkeuring krijgt voor het bouwen van een eigen kerk in Vredepeel.
De eerste steen wordt gelegd op 16 september, in de kerk komen 144 zitplaatsen en er wordt
een extra dagkapel gecreëerd in de ruime entree. Op 2 juni 1963 wordt de kerk door
deken Loonen plechtig ingezegend.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
15
09. Huidige gebruik van “De Kleine Loef”
Het gemeenschapshuis “De Kleine Loef” is de enige accommodatie in het dorp waar
verenigingen, initiatiefgroepen en activiteitengroepen terecht kunnen.
Er is geen horeca in het dorp. Voor sommige activiteiten en verenigingen zijn inwoners van
Vredepeel aangewezen op voorzieningen elders. Senioren uit Vredepeel zijn aangesloten bij
de afdeling KBO in Ysselsteyn en voor sportactiviteiten zijn dorpsgenoten lid van
verenigingen in Ysselsteyn, Merselo en Venray (o.a. binnensport).
Hieronder zijn de vaste gebruikers van het gemeenschapshuis opgenomen zie voor aantal
personen en frequentie bijlage II.
-
Carnavalsvereniging Klute-trappers (60 leden); Met medewerking van de
carnavalsvereniging van Merselo zijn eind jaren 60 de Klute-trappers opgericht. De
carnavalsactiviteiten zijn voor de exploitatie van het gemeenschapshuis van groot
belang vanwege de baromzet. De carnavalsactiviteiten in het gemeenschapshuis
worden massaal bezocht. Aan de carnavalsvereniging verbonden activiteiten zijn
bestuur en ledenvergaderingen carnavalsclub en goederen – en dienstenveiling.
Voorafgaand aan de carnavalsreceptie en zittingsavond vinden tijdens het carnaval
3 avondactiviteiten en 2 middagactiviteiten plaats.
-
Dansgarde “Dancing Pearls” ( 17 leden) is ontstaan rond de carnavalsactiviteiten en
uitgegroeid tot dansvereniging voor de jeugd die het gehele jaar oefent voor een
dansrevue, danstoernooi of optredens tijdens het carnavalsseizoen.
-
ZijActief afdeling Vredepeel , voorheen Limburgse Vrouwen Beweging (36 leden).
Met name in de wintermaanden organiseert deze vereniging recreatieve en educatieve
activiteiten in het gemeenschapshuis. De vrouwenorganisatie is tevens actief met het
beheer van openbaar groen
-
Dameszangkoor Cantate (14 leden) is voortgekomen uit de vrouwenbeweging en
bestaat inmiddels ruim 25 jaar. Het koor levert bijdragen aan het kerstconcert en
jubileumfeesten in het dorp.
-
Toneelvereniging Vreato (11 leden) jaarlijks wordt maandenlang geoefend om een
nieuw stuk op de planken te zetten. Meestal vinden 2 toneeluitvoeringen per jaar
plaats
-
Knutselclub “uit de Knutseldoos”, ongeveer 6 keer per jaar organiseert deze
activiteitengroep een bijeenkomst handvaardigheid of rond een creatief object..
-
Jeugdsoos Vredepeel (17 leden) het hele jaar door organiseert de jeugdsoos
activiteiten van een wekelijkse soosavond tot toneelavond, zomerkamp en
jeugdcarnaval. Het gemeenschapshuis is de thuisbasis van de jeugdsoos.
Het jeugdsoos kienen is gelieerd aan de Jeugdsoos Vredepeel
-
Dorpsraad Vredepeel (7 leden) de eigen vergaderingen, werkgroepvergaderingen
en algemene dorpsbijeenkomsten en jaarvergadering vinden plaats in het
gemeenschapshuis.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
16
-
Heemkundekring Vredepeel : Deze groep heeft de opslag van documenten en
historisch materiaal in het gemeenschapshuis.
-
Rundveestudieclub (14 leden) studiebijeenkomsten in het gemeenschapshuis.
-
Varkensstudieclub (17 leden) studiebijeenkomsten in het gemeenschapshuis.
-
Sinterklaas Pietenbrunch Deze activiteit vindt jaarlijks plaats met circa 140
deelnemers.
-
Kerstlichtjeswandeling, jaarlijkse activiteit met afsluitende bijeenkomst in
gemeenschapshuis waaraan 290 mensen deelnemen.
-
Het Kerkbestuur bestaande uit 6 bestuursleden vergadert incidenteel in het
gemeenschapshuis. Het ceciliafeest van de kerk vindt plaats in het gemeenschapshuis.
-
Stichting Vredefeesten (5 bestuursleden) deze organisatie organiseert jaarlijks een
evenement en rond een dorpsjubileum een extra groot evenement. De activiteiten
vinden plaats in en rond het gemeenschapshuis. Het betreft doorgaans 4
avondbijeenkomsten en 2 middagbijeenkomsten.
-
Stichting gemeenschapshuis gebruikt het gemeenschapshuis ook voor
bestuursvergaderingen en bijeenkomsten van activiteitencommissies.
Overige activiteiten zijn:
o Stembureau
o Carnaval en Kerstviering basisschoolleerlingen Basisschool “De Lier”.
Daarnaast vinden incidenteel vele andere activiteiten en evenementen plaats in het
gemeenschapshuis.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
17
10. Toekomstig gebruik accommodatie en omgevingsanalyse
10.1 Omgevingsanalyse:
Vredepeel wil haar dorpse karakter behouden en het aantal inwoners blijven behouden.
Het zou voor de leefbaarheid van Vredepeel goed zijn dat er een gezonde mix van koop- en
huurwoningen komen en met de bijzondere aandacht voor de bouw van betaalbare
starterswoningen.
Een andere belangrijke doelgroep binnen Vredepeel zijn de ouderen. Deze doelgroep neemt in
aantal toe, op dit moment verhuizen deze ouderen naar naast gelegen dorpen Ysselsteyn en
Overloon. Als men deze doelgroep in Vredepeel wil behouden zal er rekening moeten worden
gehouden met het aanbod van voorzieningen en activiteiten voor ouderen in Vredepeel
Ouderen moeten zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen in het dorp. Naast het
zorgaspect voor ouderen ligt er voor deze groep ook een enorme uitdaging. Ouderen
beschikken over een schat aan expertise en ervaring die ingezet kunnen worden voor o.a. de
verengingen en het bepalen van het niveau van zorgvoorzieningen.
Het is van essentieel belang dat het voor ouderen mogelijk wordt gemaakt om actief deel te
blijven nemen aan het maatschappelijk- en verenigingsleven. Elkaar kunnen blijven
ontmoeten is de belangrijkste voorwaarde die vervuld moet worden.
Voor de jeugd en jongeren in Vredepeel is het belangrijk dat er een goed aanbod is van de
nodige voorzieningen voor deze doelgroep. Voor deze doelgroep geldt dat ze in de
gelegenheid moeten zijn om voor hun eigen welzijn te zorgen. Jongeren zijn actief betrokken
bij o.a. de besluitvorming in relatie tot hun woonomgeving. Hierdoor zou een
jongerenontmoetingsplaats een belangrijke rol kunnen spelen, denk aan organiseren van
avonden voor de jeugd van 16 t/m 18 jaar.
Het college van B en W van de gemeente Venray heeft ingestemd met het raadsvoorstel
“stimuleren zelfsturing dorpen en wijken”. In dit voorstel krijgen de bewoners die zelf de
leefbaarheid in hun dorp of wijk willen versterken een leidende rol.
Dit is op het lijf geschreven van de inwoners van Vredepeel, als klein dorp van de gemeente
Venray moet men al jaren knokken om iets te bereiken.
Daarnaast gaat de gemeente een aantal nieuwe wetten en regelingen uitvoeren die door de
provincie en het rijk zijn overgedragen. Hierdoor krijgt de gemeente de plicht om mensen die
zorg of werk nodig hebben te helpen. Als voorbeeld noemt de gemeente
overdag gemeenschapshuizen gebruiken voor groepsactiviteiten. Zorgvragers kunnen daar op
eigen gelegenheid naar toe en kunnen in eigen omgeving plezierig worden opgevangen.
Gezien de bovenstaande analyse alsmede door de op stapel staande ontwikkelingen,
zoals de drie decentralisaties, is een goed functionerend accommodatie noodzakelijk om
de leefbaarheid in het dorp te behouden.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
18
10.2 Toekomstig gebruik gemeenschapsaccommodatie
Alle huidige gebruikers van “De Kleine Loef” zijn bereid mee te verhuizen naar de
toekomstige accommodatie van het nieuwe te realiseren gemeenschappelijke accommodatie.
Verkenning van nieuwe toekomstige gebruikers
Het zwaartepunt van de toekomstige gemeenschapsaccommodatie ligt, net zoals nu, in de
avonduren en de weekends. Overdag op werkdagen is doorgaans sprake van een lage
bezetting. Om een hogere bezettingsgraad te realiseren, dan zal er vooral buiten het
verenigingsleven gezocht moeten worden.
De verwachting is niet dat vanwege de vergrijzing en andere maatschappelijke
ontwikkelingen rekening gehouden moet worden met behoeften aan zogenaamde
WMO- voorzieningen (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) zoals: dagvoorziening,
hulpdiensten, vervoersdienst, eetpunt, leestafels en woonzorg projecten.
De combinatie van kerk en gemeenschapshuis heeft wel een positief effect op het gebruik van
gemeenschapshuis voor ontmoeting na reguliere diensten in de kerk en na speciale diensten
zoals begrafenissen.
In geval van nieuwe (externe) gebruikers zal rekening gehouden moeten worden met een
hogere servicegraad in beheer en bediening. De verenigingen en andere vaste gebruikers
kunnen immers veel zelf doen, terwijl voor externe gebruikers veelal een professionele
invulling van beheer en bediening nodig is. Kortom, als er al andere toekomstige gebruikers
gevonden kunnen worden voor de toekomstige gemeenschapsaccommodatie, dan dient ook
rekening gehouden worden met meer vaste lasten. Bij eventuele nieuwe gebruikers kan
gedacht worden aan: recreatie & toerisme, de ontwikkeling van fiets- en wandelroutes kan
leiden tot meer bezoekers waardoor “Vredepeel Nieuwe Balans” kan voorzien in toenemende
horecabehoefte. Daarbij kan ook gedacht worden aan incidenteel gebruik door de nabij
gelegen luchtmachtbasis De Peel of evenementen van proefboerderij Vredepeel.
Op basis van deze verkenning heeft de werkgroep geconcludeerd dat het verstandig is om in
de exploitatiebegroting van de nieuwe gemeenschapsaccommodatie geen rekening te houden
met mogelijke inkomsten van nieuwe gebruikers.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
19
11. Wensen accommodatie “De Kleine Loef”
De noodzaak voor vernieuwing van het gemeenschapshuis komt voort uit de aangescherpte
regels voor brandveiligheid, voedselhygiëne, geluids- en warmte-isolatie, toegankelijkheid
gehandicapten.
Daarnaast lopen de huidige gebruikers aan tegen beperkingen van de huidige accommodatie
Het programma van eisen is daarom opgebouwd uit de noodzakelijke bouwkundige
aanpassingen, de wensen van de huidige gebruikers en nieuwe wensen die voortkomen uit
nieuwe ontwikkelingen. Tevens wordt het probleem van een overschot aan maatschappelijk
vastgoed opgelost.
Noodzakelijke aanpassingen
Zonder volledig te zijn, zijn onderstaande aanpassingen in ieder geval aan de orde.
 algehele brandbeveiliging, vluchtwegen, aanduiding vluchtwegen, brandmelders enz..
 verandering heren / dames toiletgroepen, aanbrengen invalidentoilet
 energiezuinige verwarming
 isolatie dak en dubbele beglazing
 vervanging waterleiding
 vervanging rotte kozijnen,
 vervanging vloer boven
 aanbrengen van schuifwand
Wensen van huidige gebruikers
Door de beperkte omvang en indeling van de ruimten in het gemeenschapshuis kan het
stichtingsbestuur niet tegemoet komen aan de wensen van de gebruikers. Diverse
verenigingen worden door ruimtegebrek belemmerd in hun activiteiten. Het knelpunt is
doorgaans niet de grootte van het gemeenschapshuis maar de indeling die beperkingen
oproept. Het is daarom noodzakelijk dat het gemeenschapshuis wordt aangepast en voor vele
activiteiten functioneler wordt. Voorkomen moet worden dat verenigingen moeten uitwijken
naar accommodaties buiten het dorp. Dat zet zowel het voortbestaan van de verenigingen als
ook die van het gemeenschapshuis onder druk. Hieronder staan de wensen van de
verenigingen vermeld.
Carnavalsvereniging:
 ruimte voor ontvangst en opvang van artiesten,
 omkleedruimte voor de artiesten,
 vergroting van de entree en ruimte voor een garderobe,
 vergroting van de zaal met een flexibele wand en podium.
 Keukenvoorziening
 geluidsinstallatie
Dansgarde Dancing Pearls:
 ruimte voor ontvangst en opvang van artiesten,
 omkleedruimte voor de artiesten,
 ruimte voor opslag kostuums.
 betaalbare oefenruimte (gymzaal school)
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
20
ZijActief afdeling Vredepeel:
 opbergruimte voor materialen,
 ruimte voor kleine vergaderingen,
 presentatiemateriaal zoals beamer en projectiescherm.
 keukenvoorziening
Dameszangkoor Cantate:
 opbergruimte voor materialen,
 opbergruimte (kast) voor muziekstukken.
 geluidsinstallatie
Toneelvereniging Vreato:
 opslag / bergruimte toneel attributen,
 goede podium-verlichting,
 aanpassing podium,
 automatische toneelgordijnen.
 geluidsinstallatie
Jeugdsoos Vredepeel:
 eigen soosruimte die naar eigen inzichten kan worden ingericht,
 ruimte voor doelactiviteiten zoals: knutselen, tekenen /schilderen.
 keukenvoorziening
HeemkundekringVredepeel:
 ruimte voor opslag documenten, publicaties, materialen,
 ruimte voor permanente expositie.
Dorpsraad Vredepeel, Rundveestudieclub, Varkensstudieclub:
 Vergaderruimte voor circa 15 personen met presentatiemiddelen. (beamer + scherm)
Stichting Vredefeesten:
 De wensen van de Stichting Vredefeesten hebben vooral betrekking op verruiming van
de mogelijkheden voor grotere activiteiten en komen overeen met die van de
carnavalsvereniging.
Kreaclub “Uit de Knutseldoos”:
 opbergruimte voor materialen,
 ruimte voor doelactiviteiten zoals: knutselen, tekenen / schilderen
 keukenvoorziening
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
21
12. Toekomstvisie Parochiegemeenschap Vredepeel
De beoordeling van het plan voor hergebruik van de kerk voor “Vredepeel Nieuwe Balans”
verloopt langs drie stappen:
1. Visie van parochie (in deze het dorp)
2. Visie dekenaat Venray
3. Visie Bisdom Roermond.
Rooms-katholieke kerken zijn permanent gewijde en heilige plaatsen.
Herbestemming van kerken betekent een geheel of gedeeltelijke onttrekking aan de eredienst
(exsacratio). De bisschop neemt in de beoordeling van plannen vier aspecten mee:
1. Liturgie, kerk als liturgisch centrum
2. Catechese, communie, geloofsgesprek
3. Diaconale aspect, opdracht voor samenleving
4. Gemeenschap.
In geval van herbestemming gaat de voorkeur uit naar een waardige (profane) functie.
De werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans” meent die gevonden te hebben in een plan voor
splitsing van het kerkgebouw in een gecombineerd gebruik voor erediensten en
gemeenschapshuis. Dit plan draagt tevens bij aan de ontwikkelingen van schaalvergroting en
schaalverkleining binnen het Bisdom.
Enerzijds blijft het parochiebestuur de samenwerking zoeken met meerdere parochies (zie
parochiefederatie in Blauwdruk 2020) en anderzijds sluit "Vredepeel Nieuwe Balans” aan bij
de hechte gemeenschap van Vredepeel die door zijn eigenheid en geïsoleerde ligging een
levensvatbare parochiegemeenschap vormt.
Ontwikkeling kerken:
Kerken zijn niet gebouwd voor andere dan religieuze doeleinden. Door de ontkerkelijking
verliezen steeds meer kerken hun functie. Sinds 1975 zijn in Nederland 1340 kerkgebouwen
buiten gebruik geraakt. Van die 1340 zijn er ongeveer 1000 die een nieuwe functie hebben
gekregen. Het valt niet mee om voor een kerk een herbestemming te vinden.
Net als vele andere parochies in Nederland heeft ook de parochie “Koningin van de Vrede” te
maken met ontkerkelijking. Met “Vredepeel Nieuwe Balans” wordt zowel de kerk met zijn
religieuze functie behouden en de overcapaciteit in ruimte gebruikt voor de realisatie van
gemeenschapsaccommodatie waarmee tegemoet gekomen wordt aan de huidige wensen
vanuit de gemeenschap. Het mes snijdt aan twee kanten. Deze aanpassing van het
kerkgebouw in Vredepeel is niet zo gecompliceerd omdat we hier te maken hebben met een
naoorlogse kerk waarvan de binnenruimte beter is aan te passen dan van een historisch
kerkgebouw.
Cultuurhistorische waarde:
De kerk van Vredepeel is onderdeel van de ontwikkeling van ontginningsfase van de Peel en
de oprichting van het ontginningsdorp Vredepeel. De kerk, basisschool en gemeenschapshuis
vormen de spil waar omheen het dorp zich ontwikkelde.
De parochiekerk “Koningin van de Vrede” heeft een kenmerkende architectuur van de
naoorlogse wederopbouw: niet traditioneel en een stedenbouwkundige situering in het hart
van het nieuwe dorp.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
22
Betekenis kerk voor gemeenschap Vredepeel:
De kerk (bouwjaar 1963), het gemeenschapshuis en de basisschool zijn vanaf de jaren vijftig
de drie spilvoorzieningen van de gemeenschap Vredepeel. De pioniers van Vredepeel in de
jaren vijftig hebben ook bijgedragen aan de bouw van de kerk.
“Het ontginnings- en werkgelegenheidsbeleid in Noord-Limburg door de provincie van voor de oorlog
werd erna voortgezet. Vredepeel werd als nieuwe kern gesticht om te voorzien in de behoefte aan
scholing en winkels. Tevens diende hier een kerk te komen. In 1949 waren 20 boerderijen in gebruik,
hetgeen daarna allengs werd vermeerderd. Het rectoraat Vredepeel, dat circa 340 parochianen telde,
werd in 1961 opgericht. Rector Pelt schreef op 17 januari van dat jaar dat er reeds 26.000 gulden
gereserveerd was voor de bouw van de kerk. In maart van dat jaar vroeg Pelt toestemming om Jan
Magis uit Helmond aan te zoeken als architect. Pelt kende Magis al twintig jaar. Magis had ervaring
in de kerkenbouw. In Helmond stonden twee kerken van hem en in Nuland één. Bovendien bouwde hij
een kathedraal in Morogoro (Tanzania). Als extra argument om een Brabantse architect te benaderen
voerde Pelt aan dat de helft van zijn parochianen uit Brabant afkomstig was. Het bisdom verklaarde
al spoedig geen bezwaar te hebben tegen Magis. De plannen van Magis werden op 16 juni 1961 door
de BBC in principe goedgekeurd. De eerste steen werd gelegd op 16 september 1962. De bouw verliep
voorspoedig. De 13 meter hoge, stalen kerktoren werd kant en klaar op de bouwwerf afgeleverd,
waarna een kraan het gevaarte overeind hees. De toren stond in een half uur tijds. Deken Loonen van
Weert zegende de kerk op 2 juni 1963 in. Magis ontwierp een zaalkerk op een rechthoekig grondplan,
waar 144 mensen plaats in konden nemen. Het altaar stond niet volledig in het midden, maar iets
naar links, zodat rechts het koor kon staan. In diezelfde hoek stond ook de doopvont. De entree doet
tevens dienst als dagkapel. De kerk staat in verbinding met de pastorie.”
“De kerk is opgetrokken in rode baksteen in vlaams verband, die platvol is gevoegd. Voor de kerk
staat een lagere aanbouw onder een plat dak, die aan beide zijden voor het gebouw uitsteekt. In de
laagbouw staat in het noorden de Mariakapel, centraal de dagkapel, daarnaast de sacristie. Aan de
zuidzijde is de pastorie aangebouwd. Tussen Mariakapel en dagkapel wordt de kerk betreden door
een dubbele houten deur met aan weerszijden vensters. Onder de boeiboord van het platte dak heeft
de laagbouw in het midden naar rechts lopend een doorlopende band vensters liggen tot aan het
einde van de sacristie. De verbinding naar de pastorie is gedeeltelijk open. De rechte gevel van de kerk
is aan de zuidzijde doorbroken door een recht venster. De noordgevel loopt op naar het westen. De
gevel is aan de koorzijde geopend door een venster met een roedeverdeling. Aan de oostzijde steekt
een betonnen aanbouw uit de verder gesloten gevel. Deze uitbouw begint ongeveer halverwege de
muur en loopt door tot boven het lezenaarsdak. De uitbouw is aan de westzijde geopend met een
venster. De zuidgevel heeft een klein raampje ter hoogte van het priesterkoor en uitbouw met plat
dak voor de biechtstoelen. Hiernaast staat een recht venster. Tegen deze gevel is een kruis bevestigd.
Ten noordoosten van de kerk staat een losstaande, ongelede en opengewerkte campanile,
geconstrueerd uit ijzeren balken, die onderling door horizontale liggers zijn verbonden. De constructie
heeft boven in een klokkenstoel en heeft op een hoekzijde een kruisbekroning.”
“Als ingang fungeert een rechthoekig portaal met een dubbele houten deur. Aan de noordzijde staat
een Maria-altaar en aan de zuidzijde een dagkapel. Het nieuwe gedeelte, waarin het Maria-altaar
staat, heeft tegels op de vloer en heeft aan weerszijden een recht venster met glas-in-lood. Het oude
gedeelte, met de dagkapel, heeft zeil op de vloer en heeft aan weerszijden een groot venster, dat
uitzicht geeft op enerzijds de kerk en anderzijds het kerkplein. Achter in de ruimte staat een podium
met vloerbedekking met een vieringaltaar. Het plafond is met hout betimmerd, de muren zijn
gestuukt. De kerk wordt vanuit het portaal betreden door een dubbele houten deur. In de westgevel,
boven de toegang vanuit de sacristie, staat een vierkant venster met glas-in-lood. De kerk bestaat uit
een vierkante zaal met zeil op de vloer, witgeschilderde porisostenen muren in wild verband en een
naar het priesterkoor oplopend plafond, dat met licht hout is betimmerd. In de kerk staan langs de
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
23
banken aan de zuidzijde vier lampen op palen. De noordgevel wordt doorbroken door een getraceerd
venster met glas-in-lood. In de zuidgevel bevindt zich aan de westzijde een recht venster met
draadglas. Hiernaast staan vier deuren, die toegang geven tot twee biechtstoelen. Dezelfde gevel
wordt doorbroken door een klein raam ter hoogte van het priesterkoor. Het priesterkoor is van de
kerk afgescheiden door een verhoging met een supedaneum met het vieringaltaar. Op de vloer liggen
gebroken marmertegels. De muur achter het priesterkoor is bruin geschilderd en heeft een nis, waarin
de tabernakel en een crucifix zijn gemonteerd. Door een recht venster boven in de nis, uit het zicht
van het volk, wordt licht toegelaten. Schuin achter het altaar staat het sacramentsaltaar. Aan de
zuidzijde van het presbyterium is een podium gebouwd ten behoeve van het zangkoor. Tevens heeft
de doopvont hier een plaats.”
(Bron: Dr A. Jacobs en Drs. A.A. Wiekart – Kerken na 1940.
Inventarisatie en waardenstelling kerkelijke bouwkunst na 1940 –Roermond – Stichting
Monumentenhuis Limburg, 2003).
Visie gemeenschap Vredepeel op kerk:
De parochie “Koningin van de Vrede” uit Vredepeel ziet de noodzaak van een verlaging van
de exploitatielasten van het huidige kerkgebouw. Indien geen maatregelen getroffen worden,
dreigt leegstand. De toekomst van de parochie is daarom verbonden met het vinden van een
exploitatie van de kerk die door de gemeenschap is te dragen. Gezien het geringe aantal
voorzieningen in Vredepeel is de kerkgemeenschap er alles aan gelegen om het kerkgebouw
en daarmee de parochie in Vredepeel te handhaven.
De kerk en parochie “Koningin van de Vrede” vervullen een belangrijke functie in het
gemeenschapsleven van Vredepeel. De kerk is in Vredepeel nog een samenbindende factor.
Het is een plek waar mensen elkaar ontmoeten, waar activiteiten worden georganiseerd en van
waaruit ook aan naaste hulp gedaan wordt. Waar mooie en minder mooie gebeurtenissen in
een mensenleven met elkaar gedeeld worden. Ook veel tradities in een dorp ontlenen hun
bestaan aan de kerk. Een dergelijk beeldbepalend gebouw afbreken of laten verpauperen is
geen gewenste optie. Kerkbestuur, Dorpsraad en Stichting Gemeenschapshuis hebben daarom
de handen ineen geslagen om gezamenlijk te zoeken naar een oplossing voor behoud van de
kerk in Vredepeel en de noodzakelijke vernieuwing van het gemeenschapshuis.
Visie gemeente Venray:
De gemeente Venray heeft geen kerkenvisie ontwikkeld. In het door de gemeenteraad
vastgesteld structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Vredepeel, 2010, wordt aangegeven dat
de karakteristiek van de kerk als inspiratiebron moet dienen voor de gewenste uitbreiding van
het dorp met woningbouw. De kern van het dorp heeft een groen karakter dat behouden moet
blijven. De huidige inrichting van de centrale locatie is sober ingericht en voornamelijk
toegespitst op de parkeervoorziening. Bebouwing en de openbare ruimte kunnen beter op
elkaar afgestemd worden. In de structuurvisie DOP Vredepeel wordt gepleit voor het hart van
het dorp dat zijn centrale functie verder moet ontwikkelen.
Gecombineerd gebruik kerk:
De drie participanten van “Vredepeel Nieuwe Balans” en de gemeenschap van Vredepeel
hebben zich uitgesproken voor de ontwikkeling van een gecombineerd gebruik van het
kerkgebouw. De gemeenschap Vredepeel ziet grote voordelen in het opsplitsen van het
kerkgebouw in een gedeelte voor behoud van de erediensten en een gedeelte voor sociaal
cultureel gebruik; het gemeenschapshuis. Het grote voordeel van deze oplossing is dat de
kerkelijke functie behouden blijft voor het dorp en dat de ruimte, zij het gereduceerd, zijn
religieuze sfeer, zijn ruimtelijke beleving, zijn materiaalgebruik, zijn lichtinval, zijn
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
24
gedeeltelijke inventaris behouden blijft. Op sommige punten kan een verbetering worden
bereikt zoals met akoestiek en energiegebruik.
De symboolwaarde die de kerk heeft in Vredepeel blijft en daarmee een deel van de identiteit
van het dorp. Tevens blijft het kerkgebouw zijn sociaal-maatschappelijke rol , als gebouw van
de gemeenschap vervullen. Het exterieur van het gebouw wordt nauwelijks beïnvloed door
medegebruik als gemeenschapshuis. De belevingswaarde van het kerkgebouw in de
gemeenschap van Vredepeel stijgt daarentegen door het gecombineerd gebruik.
Uitgangspunten voor ontwerp plan:
De werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans” wil met de architectonische uitwerking van de
plannen recht doen aan de religieuze en de cultuurhistorische betekenis van de kerk
“Koningin van de Vrede” in Vredepeel. Dat stelt eisen aan de ontwerper met betrekking tot
het begrip voor de wezenlijke kenmerken van het gebouw, de gebruikte bouwmaterialen en
bouwtechnieken, de betekenis van het gebouw voor inwoners en de omgeving, behoud van
interieur elementen en gebruik van nevenruimten. Kortom, er wordt een bijzonder beroep
gedaan op het vakmanschap van de ontwerper. De werkgroep wil daarom in samenwerking
met het Bisdom komen tot een goede architectkeuze en programma van eisen.
In overleg met het Bisdom is gekozen voor architectenbureau SatijnPlus, gezien hun
ervaringen elders op het vlak van hergebruik kerkgebouwen.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
25
13. Toekomstige integratie gemeenschapshuis “De Kleine Loef”
en Kerk “Koningin van de Vrede”
De kerk ligt centraal in dorpscentrum naast het huidige gemeenschapshuis. Deze ligging
vergemakkelijkt de ontwikkeling van een multifunctioneel plan voor de kerk en het
gemeenschapshuis. De huisvestingskosten van kerk en gemeenschapshuis drukken voor de
kleine gemeenschap relatief zwaar op de exploitatie.
Voordelen van een integratie in het kerkgebouw zijn:
1. Aansprekend gebouw op een zichtlocatie dat behouden blijft,
2. Historisch erfgoed van de gemeenschap Vredepeel, de kerk maakt deel uit van de
identiteit van het dorp,
3. Plan leidt tot doelmatig gebruik van maatschappelijk vastgoed, integratie levert
financiële voordelen op in exploitatie van beide voorzieningen,
4. Verkeert bouwkundig in goede staat,
5. Toekomstige accommodatie is flexibel in te vullen met respect voor specifieke
functies van de kerk en het gemeenschapshuis.
6. De combinatie van kerk en gemeenschapshuis geniet draagvlak onder inwoners en
opent de weg voor een duurzame totaaloplossing, voor de toekomst van het
gemeenschappelijke accommodatievraagstuk en de vitalisering dorpsplein. (zie DOP)
Daarbij komt dat “Vredepeel Nieuwe Balans” innovatief is. Met dit plan worden nieuwe
ervaringen en kennis opgedaan met betrekking tot het vraagstuk van overcapaciteit van
maatschappelijk vastgoed als gevolg van leegkomende schoolgebouwen, kerken,
peuterspeelzalen en gemeenschapsaccommodaties. Als gevolg van de demografische
ontwikkelingen staat dit vraagstuk hoog op de agenda van rijksoverheid, provincies en
gemeenten.
Het plan “Vredepeel Nieuwe Balans” is daarnaast bijzonder omdat nog weinig ervaring is
opgedaan met een gedeeltelijke onttrekking van een kerkgebouw aan de eredienst.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
26
14. Tekeningen huidige situatie
Bestaande
Locatie met
Gemeenschaps accommodaties
Huidige situatie, impressie totaal overzicht (kerkgebouw)
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
27
Huidige situatie, impressie totaal overzicht (gemeenschapshuis)
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
28
15. Tekeningen toekomstige situatie
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
29
Nieuwe situatie, Begane grond
Nieuwe situatie, Eerste verdieping
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
30
16. Procesmatige ontwikkeling
In het proces van planontwikkeling heeft de werkgroep veel aandacht besteed aan de inbreng
en betrokkenheid van de toekomstige gebruikers. Alle belangrijke stappen zijn regelmatig
teruggekoppeld. Dat gebeurde enerzijds tijdens algemene dorpsvergaderingen en door
bilateraal overleg van kerkbestuur met parochianen en ruggespraak van bestuur
gemeenschapshuis met de verenigingen.
Daarnaast wordt het proces van “Vredepeel Nieuwe Balans” ingevuld door afstemming en
overleg met de gemeente, Bisdom Roermond, Provincie Limburg, architect en externe
adviseurs. Tevens heeft de werkgroep zich laten informeren en inspireren door haar licht op te
steken bij vergelijkbare projecten.
Datum gesprek
23 oktober 2012
25 januari 2013
30 januari 2013
14 februari 2013
27 februari 2013
28 februari 2013
19 maart 2013
28 maart 2013
11 april 2013
02 mei 2013
23 mei 2013
20 juni 2013
02 juli 2013
09 juli 2013
29 augustus 2013
02 september 2013
12 september 2013
27 november 2013
28 november 2013
04 december 2103
09 december 2013
16 december 2013
08 januari 2014
04 februari 2014
Partijen
Informatieavond inwoners Vredepeel en afgevaardigde van
verenigingen in Vredepeel
Gesprek Kerkbestuur met Bisdom
Bijeenkomst drie stichtingen
1e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”
Gesprek Dhr. van Hoof en Dhr. J. Ruijters (bouwadvies Bisdom)
2e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”
Jaarvergadering met inwoners Vredepeel
3e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”
1e gesprek werkgroep met architectenbureau SatijnPlus
4e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”
met bezoek van Dhr. Vossen van Kerk en Samenleving Bisdom
5e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”
6e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”
met bezoek van Dhr. R. Lebens Provincie Limburg
Bezoek aan Ban Tuin in Venlo (`t Ven) gemeenschapshuis
geïntegreerd met kerk
Vergadering met de drie stichtingen incl. Pastoor Boon
aangevuld met de kosters
7e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”
Brainstorm sessie “Schetstekening SatijnPlus”
8e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”
9e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”
met bezoek van Dhr. Verstegen gebiedsmentor van de
gemeente Venray
Inwonersbijeenkomst met de inwoners van Vredepeel
Dhr. van de Ligt en Dhr. de Mulder gesprek met SatijnPlus
Dhr. van de Ligt met 2 werkgroepleden in gesprek met
installateurs.
10e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”
met Mevr. Manders en Dhr. van der Markt van
gemeenschapshuis Leunen.
11e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”
Gesprek bij de gemeente Venray met PricewaterhouseCoopers
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
31
Overzicht gesprekken met kleine uitleg (zie bijlage IV)
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
32
17. Beleidsterreinen
De gemeenschapsaccommodatie functioneert bij voorkeur als het centrale hart van de
gemeenschap. De sociaal-culturele voorziening vormt de ontmoetingsplek voor jong en oud
binnen de gemeenschap en biedt ruimte voor ontmoeting en diverse (welzijns-) activiteiten. In
de kadernota Accommodatiebeleid (2010) is de ambitie opgenomen dat elk dorp/wijk beschikt
over een eigen ontmoetingsplek. Daarbij is aangegeven dat de gemeentelijke
verantwoordelijkheid aanvullend is op het particulier initiatief. De ontwikkeling en/of
instandhouding van een gemeenschapshuisaccommodatie vraagt om draagvlak van de
gemeenschap c.q. de bewoners. Bij de bewoners dient voldoende bereidheid te bestaan om
van de accommodatie gebruik te maken en hiervoor (bestuurlijke) verantwoordelijkheid te
dragen. De gemeenschapsaccommodaties vormen een afspiegeling van het sociale klimaat in
dorpen en wijken (verenigingsleven en vrijwilligerswerk). Voor elke gemeenschap geldt dat
zij zicht onderscheidt in omvang, identiteit, samenstelling, samenhang en cultuur. Die
verschillen zijn ook zichtbaar aanwezig in de wijze waarop de gemeenschapsaccommodatie
worden beheerd. Grofweg zijn in het dagelijks beheer drie vormen te onderscheiden:
 Zonder betaalde beheerder (vrijwilliger met onkostenvergoeding)
 Met beheerder in dienst en
 Beheer door een horecaondernemer.
Het opstellen van een uniform gemeenschapshuizenbeleid voor alle accommodaties, waarin
de elementen die voor beheer en exploitatie voor eenieder op gelijke wijze worden uitgewerkt
en vastgesteld, vormen een bedreiging voor het bestaande draagvlak. De verschillen zijn voor
eenieder acceptabel en mogen (blijven) bestaan. Voor het op te stellen beleid betekent dit dat
zoveel mogelijk maatwerk wordt nagestreefd.
De dorps- en wijkgemeenschap draagt zelf de verantwoordelijkheid voor een
gemeenschapsaccommodatie.
Het bestuur van “De Kleine Loef” gaat op basis van de huidige ervaringen uit van
zelfwerkzaamheid door de vaste gebruikers en daarnaast een beheer op basis van
een beperkt dienstverband.
Sociaal:
Het stimuleren van het gemeenschapsleven staat centraal in de gemeenschapsaccommodatie
van Vredepeel. De sfeer is gemoedelijk en aan alle wensen van de gebruikers komen we
tegemoet. Het biedt een oplossing op sociaal-cultureel gebied.
De sociale cohesie wordt versterkt
Uit het oogpunt van duurzaamheid geeft dit nieuwe kansen en mogelijkheden.
De nieuwe gemeenschapsaccommodatie zal bijdragen aan een betere sociale, recreatieve en
economische functie van het gebouw.
Cultuur:
Er is ruimte voor een mobiel podium die in de nieuwe ruimte op diversen plaatsen kan
worden opgebouwd, goede vast licht- en geluidsinstallatie wordt ook meegenomen in het
plan. In de zaal is ruimte voor ca. 250 personen. Een toneelvoorstelling, jeugdprogramma,
muziekvoorstelling, carnavalszitting en diverse andere feesten kunnen er worden
georganiseerd. Deze kunnen worden georganiseerd door de stichtingen of verenigingen in het
dorp bijvoorbeeld; Stichting Vredefeesten, Zijactief, Dameskoor “Cantate”
Carnavalsvereniging “De Klutetrappers”, Jeugdsoos, Dansgarde “Dancing Pearls”,
Toneelvereniging “Vreato en andere.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
33
Structurele en incidentele activiteiten:
De ‘huiskamer’ is vooral bedoeld om de verenigingen onder één dak te vestigen en heeft als
functie het samenbrengen van de inwoners en leden van de verschillende verenigingen.
Daarnaast moet er ook ruimte zijn voor inwoners van Vredepeel om privéfeesten te
organiseren, dit zijn structurele en incidentele activiteiten.
Commercieel (welke commerciële activiteiten liggen er)? (zie evt. paragraaf 10.2)
Om activiteiten in het nieuwe gemeenschapsaccommodatie te kunnen realiseren dient er een
goede financiële huishouding te zijn. Dit is alleen mogelijk als de gemeente zich
terughoudend op gaat stellen en geen beperkingen en belemmeringen door beleidskeuze en
regelgeving gaat opleggen, waarmee een duurzame exploitatie in gevaar wordt gebracht.
Heroverweging dan wel aanpassing, binnen de mogelijkheden van hogere regelgeving, zijn
dan aan de orde. Beperkingen in met name regelgeving komen op verschillende terreinen
voor. De volgende aandachtspunten zijn belangrijk
 Paracommercie (verruiming regels paracommercie)
 Subsidieregeling (stimuleren en onderondersteunen van initiatieven in
gemeenschapsaccommodaties)
 Verlaging gemeentelijke heffingen (mogelijkheden van kwijtschelding / ontheffing
van OZB bezien)
Andere aandachtspunten van beleid kunnen zijn:
 Multifunctionaliteit (De gemeenschapsaccommodatie is de afspiegeling van de lokale
gemeenschap. Daarmee beidt de accommodatie ruimte voor ontmoeting en activiteiten
van alle groeperingen uit de lokale samenleving. De bouw en inrichting van een
gebouw bepalen de multifunctionaliteit. Een goede bezetting van de ruimte draagt bij
aan een gezonde exploitatie)
 Toegankelijkheid / bereikbaarheid (fysieke toegankelijkheid voor minder valide
bezoeker is van belang. Hierbij speelt ook de centrale ligging van het gebouw een rol.
Tenslotte is er sprake van toegankelijkheid in financiële zin. De hoogte van de
zaalhuur, al dan niet in relatie met de hoogte van horecaprijzen, mag geen drempel
zijn om gebruik te maken van de accommodatie)
 Horecafunctie (De horecafunctie is een belangrijke bron van inkomsten. Met
verenigingen en gebruikers zullen duidelijke afspraken gemaakt moeten worden)
 Draagvlak en samenwerking (draagvlak te verkrijgen, te vergroten en vooral te
behouden, zal de exploitatie en beheer ten goede komen)
Schoon door de Poort : naar een zelfstandige exploitatie in 2018
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
34
18. Bestuur en beheer
De nieuwe gemeenschappelijke ruimte krijgt twee besturen. Voor het kerkgedeelte blijft
rectoraat “Koningin van de Vrede “ verantwoordelijk en voor het gemeenschapshuis blijft de
stichting gemeenschapshuis verantwoordelijk.
Er zal met een afzonderlijk exploitatie worden gewerkt.
Een beheerder van het gemeenschapshuis (m/v) zal belast worden met de dagelijkse gang van
zaken, het onderhouden van contacten en het maken van afspraken met verenigingen.
Het bestuur van de stichting gemeenschapshuis stuurt bij en helpt waar nodig. Voor grote
activiteiten kunnen lossen krachten worden ingehuurd. Daarnaast is er ook een wens dat er
vrijwilligers van de diverse verenigingen worden ingezet die eventueel tegen een vergoeding
werken, waarbij deze vergoedingen ten goede komen aan de verenigingen. Tevens zullen de
vaste gebruikers ook beheerderstaken zelf uitvoeren opdat de kosten voor gebruik van het
gemeenschapshuis zo laag mogelijk te houden.
De taken en verantwoordelijkheden van de beheerder (m/v) zijn o.a.
 Optreden als gastheer/-vrouw voor (incidentele) gebruikers en bezoekers
 Agenda voeren van de zaal en vergaderaccommodatie
 Voorraad etenswaren en dranken op peil houden en beheren
 Uitvoeren en bewaken van schoonmaakwerkzaamheden
 Ervoor zorgen dat gebruikers en bezoekers een prettig verblijf hebben in het dorpshuis
 Ervoor zorgen dat de ruimtes in het gebouw ordelijk en netjes zijn voor gebruik.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
35
19. Investeringen
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
36
20. Exploitatie Gemeenschapsgedeelte
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
37
21. Exploitatie Kerkgedeelte
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
38
22. Wegingmethodiek zelfsturingtrajecten Gemeente Venray:
1. Hoe groot is het draagvlak in de gemeenschap voor dit project?
1.1 Hoeveel mensen zijn bij dit project betrokken?
Op 23 oktober 2012 heeft de dorpsraad, het kerkbestuur en stichting
gemeenschapshuis alle inwoners van Vredepeel uitgenodigd om gezamenlijk met hun
van gedachte te wisselen over hun Vredepeel in de toekomst.
Dhr. van de Ligt heeft een presentatie verzorgt met als thema “Vredepeel Nieuwe
Balans”. Na deze vruchtbare avond was het aanleiding tot het oprichten van de
werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans” bestaande uit twee vertegenwoordigers van
bestuur gemeenschaphuis “De Kleine Loef”, kerkbestuur en dorpsraad. De inwoners
en leden van de verenigingen zijn op de jaarvergadering van 19 maart 2013 en 28
november 2013 op de hoogte gehouden van de stand van zaken op dat moment. De
verenigingen hebben een intentieverklaring ondertekend waarin zij aangeven, dat zij
hun activiteiten voort blijven zetten of gaan zetten in het toekomstige
gemeenschappelijke ruimte.
Op deze drie avonden zijn ca. 60 tot 70 personen per avond aanwezig geweest.
Zie inschrijflijst 28 november 2013.
1.2 Hoe lang werkt men al samen?
Stichting gemeenschapshuis “De Kleine Loef” is al enkele jaren bezig om de
bestaande gemeenschapshuis te renoveren. Na de sluiting van de basisschool in 2011
en een terugloop in het gebruik van de kerk is vanuit de dorpsraad het initiatief
genomen om met beide verenigingen verder te kijken naar andere mogelijkheden.
Vier opties zijn besproken met de bestuursleden van de stichtingen en later met de
inwoners en unaniem is voor optie 3 gekozen “Verbouw kerk tot gemeenschapshuis
en verkleinde kerk en sloop “De Kleine Loef”.
Na de bijeenkomst van 23 oktober is er een werkgroep gevormd. (start okt 2012)
1.3 Is er het gevoel dat de gemeenschap er achter staat?
Ja, door de opkomsten op de bijeenkomstavonden en de reacties vanuit het dorp.
De inwoners van Vredepeel zien met het realiseren van dit plan de toekomst van de
gemeenschappelijke activiteiten gewaarborgd.
Kan dat inzichtelijk worden gemaakt?
Tijdens de informatieavond op 28 november 2013 is er een presentielijst getekend.
De in dit projectplan gedane uitwerking is o.a. gekaderd door draagvlak vanuit alle
Vredepeelse verenigingen.
Allen hebben een intentieverklaring ondertekend. Deze verklaringen zijn in bijlage I
toegevoegd.
1.4 Is er iets bekend van tegenstand en als die er is, waar bestaat die dan uit en
hoe wordt hier mee om gegaan?
Tijdens de eerste informatieavond waren enkele personen sceptisch over het plan
omdat ‘hun hart’ toch meer bij de kerk cq gemeenschapshuis ligt. Waarom gaan we
het gemeenschapshuis niet gewoon verbouwen en laten de kerk met rust. Er is toen
uitgelegd dat dit een oplossing voor korte termijn zal zijn door terugloop van
kerkgebruik, toename vergrijzing, stagnatie van het inwonersaantal en sluiting van de
school moet er verder gekeken worden in de toekomst en samenvoegen van beide
gebouwen zou een optie kunnen zijn. Uitgangspunt daarbij is dat Vredepeel een eigen
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
39
gemeenschapsaccommodatie wil behouden voor ontmoeting, recreatie en culturele
activiteiten in de gemeenschapschap. Tweede uitgangspunt is dat Vredepeel de
parochiegemeenschap als samenbindende factor wil behouden.
Op de derde informatieavond (presentatie schetstekeningen SatijnPlus) zijn de
inwoners enthousiast geworden. Het aanzicht van de kern zal er op vooruit gaan. Een
opener karakter zal worden gecreëerd.
1.5 Wordt er door de gemeenschap energie in het project gestopt?
Ja,
1.6 Hoe is de dialoog met de gemeenschap verlopen over dit project?
Er zijn twee informatieavonden gehouden voor de inwoners en besturen van de
verenigingen op 23 oktober 2012 en 28 november 2013.
Tijdens de jaarvergadering van de dorpsraad, kerkbestuur en gemeenschapshuis is er
door de werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans” een update gegeven. (zie hieronder
notulen punt jaarvergadering)
“Vredepeel nieuwe balans”.
Toon van Hoof de woordvoerder van deze werkgroep legt in het kort uit hoe de
werkgroep tot stand is gekomen en wat er al is gerealiseerd.
Het kerkbestuur heeft overleg gehad met een financiële man van het bisdom over de
mogelijkheden om de kerk om te bouwen tot een MFC Vredepeel. Het bisdom stond
hier niet meteen negatief tegenover maar wil wel duidelijke afspraken maken.
Zeker de exploitatie moet duidelijk gescheiden blijven en de kerk moet een eigen
geheel krijgen in deze gemeenschappelijke ruimte.
Vredepeel wordt door het bisdom gezien als een pilot. Het architectenbureau Satijn
Plus uit Born heeft een bezoek gebracht aan de kerk en samen met Toon van de Ligt en
Toon van Hoof alles bekeken om een globale indruk te krijgen over de situatie. Een
duidelijk eisenpakket moet nog worden samengesteld om het architectenbureau een
duidelijk beeld te geven wat precies de wens is van het gemeenschapshuis en kerk.
Het is zeker ook van belang hoe het financieel plaatje eruit gaat zien zeker met de
mededeling dat na 2018 de gemeente Venray het gemeenschapshuis niet meer
financieel gaat ondersteunen.
Er wordt een afscheiding gecreëerd door het schoolgebouw te behouden hier wordt
hopelijk ook een nieuwe functie voor gevonden.
De inwoners worden door nieuwsbrieven of informatieavonden op de hoogte
gehouden. Na deze korte uitleg worden er vanuit de zaal vragen gesteld.
Peter van Duijhoven geeft aan dat de kwaliteit ven het kerkgebouw net zo slecht is als
dat van het gemeenschapshuis.
Bert van Eerd merkt op dat hij het gevoel krijgt dat de werkgroep alleen deze optie
onderzoekt, Toon van Hoof probeert uit te leggen dat er meerdere opties zijn alleen
deze optie wordt nu door de werkgroep onderzocht, een verbouwing van het
gemeenschapshuis is al eerder onderzocht door de stichting gemeenschapshuis.
Johan van Bommel merkt op als in de toekomst de kerk en gemeenschapshuis samen
worden gevoegd en de bisschop besluit om de kerk te sluiten we als gemeenschap een
groot probleem hebben.
Piet Botden waarom er wordt gesproken van 70 – 80 zitplaatsen van wie is deze eis.
Toon van Hoof legt uit dat dit een eis is vanuit het dorp en zeker niet vanuit het
bisdom.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
40
Martien van Casteren vraagt zich af mocht het ombouwen van de kerk niet lukken er
zeker ook gekeken gaat worden naar een verbouwing van het gemeenschapshuis. Toon
van Hoof bevestigd deze vraag met ja natuurlijk wordt dit onderzocht.
Tot slot merkt Theo Kooter op dat er zeker gezien de kosten van de gebouwen de
energiekosten geminimaliseerd moeten worden.
1.7 Participatie en instemming van het gebiedspanel versterkt het draagvlak voor
het project. Is het gebiedspanel er bij betrokken? Staat het gebiedspanel achter
het project?
Ja, in het DOP Vredepeel 2012 heeft het gebiedspanel de prioriteitenlijst goedgekeurd.
In 2012 is de verbouwing van het gemeenschapshuis als topprioriteit benoemd door
het gebiedspanel.
2. Draagt het bij aan een betere (leef)gemeenschap?
2.1 Nemen er meer mensen deel aan het maatschappelijk leven?
In een gemeenschappelijk accommodatie uitgerust in deze tijd wordt een stevige basis
gelegd voor het behoud van de parochiegemeenschap in Vredepeel en de ontwikkeling
van een gemeenschapshuis dat volledig voldoet aan de eisen van deze tijd en de
wensen van verenigingen en activiteitengroepen in het dorp. We gaan er dus voor het
behoud van de huidige gebruikers en het mogelijk aantrekken van nieuwe gebruikers.
2.2 Vergroot het de kennis van welke capaciteiten er binnen de gemeenschap
aanwezig zijn?
Ja. Het dorp Vredepeel is klein waardoor iedereen elkaar ondertussen kent en dus weet
waar de persoonlijke capaciteiten liggen. Daarnaast komt tijdens dit proces een aantal
nieuwe capaciteiten bij mensen boven drijven. Denk aan zelfsturingplan schrijven,
schetsen maken, leiding geven, creatieve oplossingen bedenken, begrotingen opstellen
enz. Tot slot mocht het plan tot uitvoering komen dan zal de werkgroep inwoners gaan
vragen voor zelfwerkzaamheid in de mogelijkheid van hun capaciteiten.
2.3 Geeft het een kwaliteitsimpuls aan de gemeenschap? Op welke wijze?
De grote opkomst van jong en oud tijdens de inwonersbijeenkomsten versterkt de
saamhorigheid in het dorp tijdens de uitvoering van het project.
Vanaf het begin is er een breed draagvlak bij alle betrokkenen, één
gemeenschappelijke accommodatie in Vredepeel met een meerwaarde voor:
inwoners van Vredepeel, organisaties en instellingen en verenigingen uit Vredepeel.
Na realisatie van dit plan kan ‘de huiskamer van Vredepeel’ in gebruik worden
genomen. Waar in de toekomst door alle inwoners gebruik van kan worden gemaakt..
2.4 Vermindert het dorp op een of andere wijze het beroep op de overheid of het
maatschappelijk middenveld omdat de gemeenschap het zelf oppakt?
Ja, door zelfwerkzaamheid tijdens dit proces is de verwachting dat deze te realiseren
accommodatie na 2018 op eigen benen kan staan. En dus het dorp minder beroep doet
op de overheid of het maatschappelijk middenveld.
2.5 Genereert het nieuwe alternatieven?
Als gevolg van de modernisering is dat zeker mogelijk op betreft de benutting van de
gemeenschapsaccommodatie. Kanttekening hierbij is het is het wel of niet hebben van
een “professionele” uitbater. Deze persoon kost geld maar kan ook rendement leveren
afhankelijk van de mogelijkheden in de relatie met wet en regelgeving.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
41
3. Op welke wijze en in welke mate draagt het bij aan duurzaamheid?
3.1 Is de onder 2.3 genoemde kwaliteitsimpuls aan de gemeenschap van blijvende
waarde (duurzaam)? Op welke wijze?
Door het tekenen van een intentieverklaring hebben verenigingen en stichtingen
aangegeven dat zij hun activiteiten voort blijven zetten of gaan zetten in de
toekomstige gemeenschappelijke accommodatie. Met deze gemeenschappelijke
accommodatie zal de leefbaarheid in Vredepeel worden gewaarborgd.
3.2 Draagt het als het een fysiek project is bij aan de duurzaamheid?
Met “Vredepeel Nieuwe Balans” wordt niet alleen gestreefd naar sociale
duurzaamheid opdat vitale gemeenschapsactiviteiten behouden blijven en zich kunnen
ontwikkelen. Het biedt tevens handvatten voor een verantwoord gebruik van
materialen en energie. Er kan in de toekomst volstaan worden met één energiesysteem
waarbij de modernste technieken van energiebesparing kunnen worden toegepast. Het
onderhoud en technisch beheer kan efficiënter georganiseerd worden.
4. Welke inzet/presentaties levert de gemeenschap?
4.1 In welke mate is aan de planontwikkeling bijgedragen?
Het gehele plan is opgesteld en onderzocht door de werkgroep “Vredepeel Nieuwe
Balans”. De werkgroep heeft diverse malen overlegd met de inwoners van Vredepeel
om zo`n groot mogelijk draagvlak te creëren.
4.2 Wat is de kwaliteit van de planvorming?
De diversen paragrafen in het plan zijn goed onderbouwd en beschreven. De financiële
paragrafen zijn goed onderbouwd en doorgesproken met alle belanghebbende.
4.3 Welke kennis is door de gemeenschap zelf (ontdekt en) geleverd?
Onderzoek naar de mogelijkheden zijn bestudeerd. De werkgroep concludeerde op
basis van deze studie dat optie 3, verbouw van de kerk tot gemeenschapshuis en
verkleinde kerk, voor de gemeenschap Vredepeel de meeste kans biedt.
Tekeningen zijn i.o.v de werkgroep door SatijnPlus verzorgt.
4.4 Vermindert het op een of andere wijze het beroep op de overheid of het
maatschappelijk middenveld omdat de gemeenschap het zelf oppakt.
Een gedeelte van het plan wordt als zelfwerkzaamheid uitgevoerd, daardoor wordt
minder beroep gedaan op de overheid of het maatschappelijk middenveld.
4.5 Levert de gemeenschap zelfwerkzaamheid in de uitvoeringsfase? Welke en in
welke mate? Is die financieel te vertalen?
Zie investeringsoverzicht en actieplan
4.6 Levert de gemeenschap eigen financiële bijdragen? Welk percentage van de
totale investering is dat?
Zie investeringsoverzicht. Dat bedraagt totaal…..
4.7 Genereert de gemeenschap een derden-geldstroom? Welk percentage van de
totale investering is dat?
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
42
Zie investeringsoverzicht. Dat bedraagt totaal…..
4.8 Exploiteert en/of beheert de gemeenschap na projectrealisatie op eigen kracht
de voorziening of openbare ruimte?
Ja, zie exploitatie van kerk en gemeenschapshuis
5. Heeft het project aandacht voor ontwikkeling met betrekking tot
bevolkingssamenstelling en/of omvang?
5.1 Welke demografische ontwikkeling spelen binnen het gebied? En binnen
welke termijn spelen die zich af?
In Vredepeel wordt uitgegaan van een gelijkblijvende bevolking.
De verwachting is dat de bevolkingssamenstelling, zoals het aandeel van jongeren en
ouderen, nauwelijks zal veranderen. Het plan van “ Vredepeel Nieuwe Balans” draagt
wel bij aan de gemeenschapsontwikkeling en een aantrekkelijk woon- en leefklimaat
van de kleine plattelandskern Vredepeel.
Vredepeel wil haar dorpse karakter behouden en het aantal inwoners blijven behouden.
Het zou voor de leefbaarheid van Vredepeel goed zijn als er een gezonde mix van
nieuwe koop- en huurwoningen komt. Met bijzondere aandacht voor de bouw van
betaalbare starterwoningen waardoor de huidige jongeren misschien in Vredepeel
willen blijven en de mogelijkheid voor andere om zich in Vredepeel te vestigen.
5.2 Heeft het project een relatie met deze demografische ontwikkelingen? Zo ja,
welke?
Door de sluiting van het schoolgebouw, terugloop van kerkgebruik en een verouderd
gemeenschapshuis is er een overschot aan onroerend goed. De toename van
vergrijzing, stagnatie van het inwonersaantal zijn geen positieve vooruitzichten. Door
het samenvoegen van beide gebouwen zou het mogelijk zijn dat een kleine
gemeenschap beide uitgangspunten kan realiseren. Uitgangspunt één is dat Vredepeel
een eigen gemeenschapsaccommodatie wil behouden voor ontmoeting, recreatie en
culturele activiteiten in de gemeenschap. Tweede uitgangspunt is dat Vredepeel de
parochiegemeenschap als bindende factor blijft behouden.
5.3 Heeft het eindresultaat een positieve invloed op deze demografische
ontwikkelingen? Zo ja, op welke wijze?
Door het realiseren van dit plan kan zowel een gemeenschapsaccommodatie als een
parochiegemeenschap behouden blijven. Of dit grote demografische effecten heeft is
de vraag.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
43
23. Conclusie
Het moge duidelijk zijn dat een gemeenschappelijke accommodatie in Vredepeel een positief
effect heeft op de leefbaarheid en de saamhorigheid van alle inwoners.
De eerder beschreven uitgangspunten: een plaats voor ontmoeting, recreatie en culturele
activiteiten met daarbij een gewijde ruimte voor religieuze diensten voor de
geloofsgemeenschap worden hiermee gerealiseerd.
Door duurzaam te bouwen zal de exploitatie voor zowel de kerk als het gemeenschapshuis
betaalbaar blijven.
Mede met behulp van vele vrijwilligers is dit plan tot stand gekomen, en zal eventueel
gerealiseerd en zal uiteindelijk met vrijwilligers geëxploiteerd gaat worden.
Door deze gemoderniseerde gemeenschappelijke accommodatie is de gemeenschap Vredepeel
klaar voor de toekomst.
24. Contact
Werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”
Dorpsraad Vredepeel
Dhr. Janssen
Vredeweg 15
5816 AJ VREDEPEEL
Kerkbestuur “Koningin van de Vrede”
Mevr. Cornelissen
Twistweg 7
5816 AE VREDEPEEL
Gemeenschapshuis
Dhr. Bos
J.v. Wyttenhorstweg 4
5816 AH VREDEPEEL
“VREDEPEEL NIEUWE BALANS” WERKEN AAN EEN
NIEUW KERN, KLAAR VOOR DE TOEKOMST.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
44
Bijlage I Intentieverklaringen verenigingen en stichtingen.
Intentieovereenkomst Gemeenschappelijke ruimte Vredepeel
De ondergetekenden
1. De stichting Gemeenschapshuis “De Kleine Loef” Vredepeel, ten deze
vertegenwoordigd door de voorzitter van het bestuur, Hay de Mulder hierna te noemen
“…………..”,
2. Naam ……………………………., ten deze vertegenwoordigd door de voorzitter,
…………. hierna te noemen stichting.
hebben de intentie te komen tot een nauwe samenwerking. Deze samenwerking heeft tot doel:
Het bieden en exploiteren van een ontmoetingsplaats en gemeenschappelijke ruimte
voor de bewoners van Vredepeel t.b.v.
 het vergroten ven de gebruiksmogelijkheden en het herinrichten en uitbreiden van
de bestaande faciliteiten;
 stimuleren deelname aan verenigingsactiviteiten in Vredepeel;
 verbeteren toekomstperspectief van de deelnemende organisaties en verenigingen;
 vergroten bezettingsgraad van de bestaande voorzieningen;
 verder ontwikkelen van de toegevoegde maatschappelijke betekenis van de
participerende verenigingen.
Om dit te realiseren spreken betrokken partijen de intentie uit zich afzonderlijk en
gezamenlijk sterk te maken voor:
1. het realiseren van draagvlak, voor bovengeschetste ontwikkeling, bij hun
achterban;
2. het binnenhalen van subsidies en fondsen
3. dekkende exploitatie, waarbij wordt uitgegaan van de bestaande budgetten die
afzonderlijke organisaties inzetten.
Aldus overeengekomen en getekend in Vredepeel,
Vredepeel, .. - .. ….
Stichting gemeenschapshuis “De Kleine Loef”
Hay de Mulder
voorzitter
Marcel Bos
secretaris
Voorzitter
secretaris
……………………………………………
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
45
Bijlage II Vaste gebruikers Gemeenschapshuis 2013
Gebruikers
Aantal bijeenkomsten
ZijActief
Rundveestudieclub
Varkensstudieclub
Carnavalsclub bestuur
Carnavalsclub
ledenvergadering
Carnavalsclub
goederen/dienstenveiling
Dorpsraad
Vredefeesten bestuur
Jeugdsoos
Jeugdsoos kienen
Stg. Gemeenschapshuis
Kerkbestuur
Knutselclub
Toneelvereniging
ledenvergadering
Toneelclub oefenen (wk)
Toneel uitvoeringen
Stembureau
Sinterklaasviering
Dansgarde
Inwonersbijeenkomst
“Vredepeel Nieuwe
Balans”
Dameskoor (wk)
50 jaar Kerkgebouw
Kerstlichtjes wandeling
Vredefeesten (avond)
Vredefeesten (middag)
Kerstviering school
Jaarvergadering
Carnaval (avond)
Carnaval (middag)
Carnavalsreceptie
Zittingsavond
Cecilia feest Kerk
Vrijdagavond opening
Feesten, bruiloften ed.
Materiaalverhuur
Totaal aantal personen
Totaal
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
46
Bijlage III DOP Vredepeel
GEREA REAL
LISEE ISATI
RD IN E IN
Vredepeel
P Thema
ri
o
Agenda Uitwerking
punt
in
Taakverdelin
g
Tijd
pad
Plan / actie
1
Gemeensch Renova Renovatie
apsaccomm tie
bestaande
odatie
gemee gemeensch
nschap apsaccom
shuis
modatie
2 Wonen
3 Agrarische
bedrijvighe
id
Bouwen
op maat
en
gericht
op
Behoefte
aan
starterswoni
n-gen
blijven
volgen
stimuler Resultaten
ing
pilot
grondprijsre
ductie
afwachten
en
continuϊ
teit
Doordac Vaststellen:
hte
inpasbaarhei
ontwikk d qua
elingen milieu- en
binnen
leefbaarheid
LOG
s-effecten
en
draagkracht
van de
bestaande
infrastructuu
r
Stichting
201
Gemeenschap 1
shuis /
e.v.
Gemeente/D
orpsraad
Gebiedspanel/g z.s.
em
meente/Wonen
Venray
Aanda Ge 20 20 2012
chtspu bi 10 11
nten
ed
Vr 0
ed
epe
el
Onders Vr
teuning ed
wordt
egevraa pe
gd bij
el
de
De
opknap f
van het D
gemee O
nschap P
shuis
20
10
Vr
ed
epe
el
De
f
D
O
P
20
10
1
0
2
0
1
3
1
Op
initiatief
van
gemeens
chap
1
Gemeente/agr
arische
partners/dorps
raad
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
201
0
Vr
ed
epe
el
De
f
D
O
P
20
10
1
Gemeente
is
faciliteren
d. Er zijn
in 2011
ruime
kaders
opgesteld
47
4 Vereniging
sleven
Toegan
kelijkhei
d en
attentie
waarde
van
proefbo
erderij
Duurzaa
m
behoud
bemensi
ng van
verenigi
ngsbesture
n
Initiatief
door
derden
Ontwikkeling Dorpsraad/geen
meente/Synthe
nauwgezet
se
volgen en
knelpunten
tijdig
oppakken;
vrijwilligerso
ndersteuning?
Per
man
ente
actie
van
af
201
0
6 Basisvoorzi Toekom
eningen
sttotaal
perspec
tief
Anticiperen
op
ontwikkeling
en
alternatieve
n tijdig
doordenken
en
ontwikkelen
Dorpsraad/gem 201
eente/Synthes 0
e/Wonen
Venray/kerkbe
stuur-bisdom
7 Infrastruct
uur
Bereikbaarh
eid met
openbaar
vervoer
Gemeente/dor
ps-raad
Bereikb
aarheid
anders
dan
gemotor
iseerd
verbeter
en
ntb
Bereikbaarh
eid per fiets;
haalbaarheid
fietspad
langs dorp
onderzoeken
Dubbel
fietspad
Beekweg
8 Facilitering
Beteken
is van
de
legerbas
is voor
Vaststellen
wat we voor
elkaar
kunnen
betekenen
Vr
ed
epe
el
De
f
D
O
P
20
10
Vr
ed
epe
el
De
f
D
O
P
20
10
Vr
ed
epe
el
De
f
D
O
P
20
10
Fietspa
d langs
de
Beekwe
g
Dorpsraad/ge- 201
meente/militair 0
e basis
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
Vr
ed
epe
el
Op
initiatief
van
gemeensc
hap
Op
initiatief
van
gemeensc
hap
Idee voor
langere
termijn:
recreatiev
e route
via Daland
- Merselo
- Venray
Op
initiatief
van
gemeensc
hap
48
onderst
euning
lokale
initiatie
ven
9 Ruimtelijke Flexibilit In kader
Ordening
eit van
structuurvisi
bestem e en
mingen bestemming
splanvorming
flexibiliteit
(meervoudig
e
gebruiksmog
e-lijkheden)
vergroten
Gemeente/dor 201
ps-raad/Wonen 2
Venray/Synthe
se
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
De
f
D
O
P
20
10
Vr
ed
epe
el
De
f
D
O
P
20
10
In 2014
wordt het
BP
geactualis
eerd. Het
vergroten
van de
flexibiliteit
heeft de
aandacht.
49
Bijlage IV Projectplan “Vredepeel Nieuwe Balans”
2012
Informatieavond inwoners Vredepeel en afgevaardigde van verenigingen in Vredepeel:
Presentatie externe adviseur over de toekomst van Vredepeel. Uitgangspunt daarbij was dat
Vredepeel een eigen gemeenschapsaccommodatie wil behouden voor ontmoeting, recreatie en
culturele activiteiten in de gemeenschap.
2013
Gesprek kerkbestuur met Bisdom:
Het complete kerkbestuur heeft een gesprek gehad met Dhr. J. Ronckaerts van de afdeling
financieel economische zaken. Constructief gesprek gehad met de financiële man bij het
Bisdom Roermond. Een belangrijke vraag die gesteld is ‘Hoe zit het met de financiële
bijdrage vanuit de parochie aan dit soort verbouwingen? De investeringen voor de kerkelijke
ruimte mogen uiteraard worden toegeschreven aan de parochie. Die, voor in jullie geval, het
gemeenschapshuis niet. Altijd zal er dan wel een grijs gebied overblijven. Denk aan
parkeerruimte, aankleding rondom het gebouw etc. Probeer alles zoveel mogelijk te scheiden.
Het kerkbestuur bedankt Dhr. Ronckaerts voor het positieve gesprek en zijn open en heldere
antwoorden op de vele vragen die er bij hun leefden.
Bijeenkomst drie stichtingen:
De besturen hebben hun ideeën en visies met elkaar gedeeld en er wordt besloten dat er een
werkgroep wordt gevormd van 2 leden van elke stichting. Deze werkgroep gaat met
assistentie van Dhr. van de Ligt het plan verder uitwerken.
1e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”:
Deze vergadering is bedoeld om de taken onder de werkgroep te verdelen en hoe te werk te
gaan? Wie gaat wanneer iemand informeren.
Thema draagvlak is belangrijk er moet in het dorp draagvlak gecreëerd worden anders gaat dit
project niet slagen.
Gesprek Dhr. van Hoof en Dhr. J. Ruijters: (bouwadviseur Bisdom Roermond)
Dhr. van Hoof heeft gezamenlijk met Dhr. Ruijters de bouwkundige staat van de kerk
bekeken en stelt vast dat die redelijk tot goed is. Z`n advies is om SatijnPlus in Born te
benaderen, zij hebben al contacten het Bisdom. Voordat de werkgroep het architectenbureau
wil uitnodigen is een pakket van wensen en eisen wel van belang.
2e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”:
Mevr. G. Thielen en Dhr. Sluiters zijn benaderd om ons iets meer te vertellen over het
accommodatiebeleid van de gemeente Venray. Dhr. Sluiters is ook benaderd om namens de
werkgroep het zelfsturingplan te gaan schrijven.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
50
Jaarvergadering drie stichtingen in gesprek met inwoners Vredepeel:
Toon van Hoof de woordvoerder van de werkgroep legt in het kort uit hoe de werkgroep tot
stand is gekomen en wat er al is gerealiseerd. De inwoners worden als er iets meer bekend is
wederom uitgenodigd.
3e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”:
De werkgroep wordt voorgesteld aan Mevr. Jeuken (procesbegeleider van de gemeente
Venray) vanuit de gemeente is ze gevraagd of ze het project “Vredepeel Nieuwe Balans” wil
gaan begeleiden.
Een plan van eisen voor het architectenbureau is gemaakt en tijdens de vergadering
besproken.
Gesprek werkgroep met architectenbureau SatijnPlus:
Deze extra ingelaste vergadering is naar aanleiding van een bezoek van twee afgevaardigde
van SatijnPlus. Het eisenpakket en onze verwachtingen worden besproken. De planning is
volgens SatijnPlus haalbaar alleen het Bisdom kan een vertragende factor gaan betekenen in
dit proces. Het plan van eisen van de werkgroep gezamenlijk met die van het Bisdom is een
enorme uitdaging. Een eerste schets wordt getoond, van deze eerste schets wordt een
schetstekening gemaakt op de schaal van 1:100.
4e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”:
Dhr. van de Ligt heeft een offerte ontvangen van SatijnPlus over het wensenpakket wat door
de werkgroep is neergelegd bij SatijnPlus. Is dit bedrag wel op te vangen door de drie
stichtingen misschien zijn er mogelijkheden binnen de gemeente Venray.
De werkgroep gaat een brief schrijven of de gemeente Venray ook een gedeelte voor hun
rekening wil nemen. De afgevaardigde gaan binnen hun bestuur bespreken of de
verdeelsleutel ¼ gehanteerd kan worden. Het zelfsturingplan is nu specifiek geschreven op
het gemeenschapshuis en de verenigingen die hiervan gebruik gaan maken.
Mevr. Jeuken heeft contact gezocht met de provincie en zij zijn zeker geïnteresseerd in dit
project. In een later stadium kan contact met Dhr. Lebens worden gezocht.
Dhr. Vossen van Kerk en Samenleving Bisdom is uitgenodigd om meer duidelijkheid te
geven hoe wij dit het beste aan kunnen pakken bij het Bisdom. Dhr. Vossen gaat onze visie en
missie vertalen in kerkelijk beleid.
5e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”:
De afzonderlijke besturen hebben vergadering gehad en unaniem besproken mochten ze
gezamenlijk de kosten niet financieren, dan komt er een vroegtijdig einde aan dit ambitieuze
plan. De gemeente Venray wil ook Euro 5000, - in het project financieren zodat de werkgroep
verder kan met het uitwerken van de plannen.
Dhr. van de Ligt neemt contact op met SatijnPlus en geeft akkoord voor deze offerte.
6e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”:
Deze vergadering wordt op uitnodiging van Mevr. Jeuken op het gemeentehuis gehouden.
Op deze vergadering is ook Dhr. Lebens uitgenodigd. Dhr. Lebens is werknemer bij de
Provincie Limburg op de afdeling cultuur en restauratie. Hij is een soort intermediair tussen
de provincie – gemeente – initiatiefnemers. Hij is gespecialiseerd in monumentenzorg en
herbestemming van kerkgebouwen. De eerste tekeningen van SatijnPlus worden getoond.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
51
Bezoek aan Bam Tuinen in Venlo:
Bestuursleden van de drie stichtingen hebben een bezoek gebracht aan de Bam Tuinen in
Venlo om een idee te krijgen wat mogelijk is om gemeenschapshuis en kerk onder één dak te
vestigen.
Vergadering met de drie stichtingen incl. Pastoor Boon aangevuld met de kosters:
Dhr. van de Ligt legt de schetstekening uit aan de aanwezigen. De pastorie wordt buiten het
project gelaten omdat de werkgroep het geen goed idee vindt om op twee plaatsen activiteiten
te houden. De afzonderlijke besturen hebben de tekeningen bekeken en geven alle drie op- en
aanmerkingen. Dhr. van de Ligt zal de ingebrachte punten bespreken met de architecten zodat
deze de schetstekening kan aanpassen.
7e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”:
De nieuwe tekeningen van SatijnPlus zijn binnen. De werkgroep is teleurgesteld in het
resultaat. Niet alle wensen zijn verwerkt niet de nieuwe schetstekeningen, Dhr. Brouwers legt
uit waarom niet alle wensen kunnen worden nagekomen. In grote lijnen is het duidelijk alleen
het gedeelte van waar de ingang, toiletten, keuken/opslag, berging en bar moeten komen is
nog onduidelijk hier kan zeker nog beter naar worden gekeken.
Vier personen van de werkgroep gaan bedenken en tekenen of andere opties mogelijk zijn.
Bijeenkomst Dhr. van Hoof, Dhr. de Mulder, Dhr. Herpers en Dhr. Kroonen:
Een brainstorm sessie wordt gehouden over het hierboven genoemde probleem.
Een ander optie wordt z.s.m. via Dhr. van de Ligt aan SatijnPlus gemeld dan kunnen hun dit
weer verwerken in het plan.
8e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”:
De andere optie is door SatijnPlus in de nieuwe schetstekening verwerkt alleen het valt
meteen op dat niet alle aanpassingen zijn verwerkt. Probleem bij de nieuwe toiletten is dat
deze komen op de plaats van een draagconstructie dit is wel mogelijk alleen men moet dan
gaan werken met een voorportaal, de draagmuur moet blijven bestaan. Na de vergadering gaat
de complete werkgroep nogmaals kritisch kijken naar alle schetsen en dan zo snel mogelijk
duidelijk laten weten wat de wensen zijn zodat deze aan SatijnPlus kunnen worden
doorgegeven.
9e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans” met bezoek van Dhr. Verstegen
gebiedsmentor van de gemeente Venray:
Dhr. Verstegen vertelt de werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans” meer over de planning bij
de gemeente Venray, hoe het raamkrediet tot stand is gekomen en wat de procedure is wordt
besproken. De procesbegeleider Mevr. Jeuken zal met in 2014 vervangen worden door Dhr.
Schoenmakers. Mevr. Jeuken gaat de taken van Dhr. Verstegen overnemen en zal in de
toekomst overleg hebben met de dorpsraad. Dhr. Schoenmakers is ook de procesbegeleider bij
MFC Leunen, waar hij al veel ervaring heeft kunnen opdoen en ons verder in de goede
richting gaat begeleiden. De voorbereiding voor de presentatie van morgen door Dhr. van de
Ligt en SatijnPlus worden besproken men hoopt op een grote opkomst. De presentaties zijn
goed en overzichtelijk, de tekeningen van SatijnPlus zijn duidelijk zeker de 3D tekeningen
geeft een duidelijk beeld.
Dhr. van Hoof heeft voor de volgende vergadering Mevr. Manders en Dhr. van der Markt van
MFC Leunen uitgenodigd om iets meer over hun proces te vertellen, waar wij aan moeten
denken om geen onnodig tijd te verliezen.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
52
Inwonersbijeenkomst met de inwoners van Vredepeel:
Op deze avond zijn ca. 55 inwoners aanwezig. Het welkomstwoord wordt gedaan door de
voorzitter van de dorpsraad, de uiteindelijke opdrachtgever van dit plan.
Daarna vertelt de voorzitter van de werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans” in het kort wat de
werkgroep al heeft gedaan om tot dit plan te komen.
Dhr. van de Ligt vervolgt dit verhaal met z`n presentatie. Hij heeft een korte samenvatting
gemaakt van de presentatie van 23 oktober 2012.
Als laatste presenteert Dhr. Brouwers van SatijnPlus z`n presentatie deze bevat
schetstekeningen en 3D impressies waardoor de aanwezig een duidelijk beeld krijgen hoe het
nieuwe gebouw eruit komt te zien.
Na een kleine pauze wordt de mening van de inwoners gevraagd. Hieronder een kleine
opsomming;
 De eerste indruk het ziet er mooi uit, mooie voorgevel van het gebouw.
 Aanzicht dorp en gemeenschapshuis.
 Mooie ‘blikvanger’ voor het dorp, mooi getekend.
 Kerk is belangrijk want zonder kerk geen dorp.
 Nul financiering is belangrijk, het is belangrijk voor Vredepeel om met geen kosten te
moeten beginnen.
 Verplaatsen van altaar is dit wel mogelijk? Ja, dit moet geen probleem opleveren.
 Gescheiden exploitatie van het gemeenschapshuis en kerk.
 Blauwdruk 2020 (twee kerken in de gemeente Venray) is dit ook een gevaar voor het
gemeenschapshuis?
 Staat de kerktoren niet voor het gemeenschapshuis, als dit een probleem oplevert kan
deze verplaatst worden.
 Als de kerk vergroot moeten worden voor de begrafenis cq bruiloft en men wil later
ook een koffietafel om feest hier organiseren, hoe wordt dit opgelost?
 Energieneutraal bouwen, zeker belangrijk om energiekosten laag te houden.
 Waarom kerkbanken getekend? Dit is een voorbeeld het idee is om stoelen te gaan
plaatsen in de nieuwe kerk.
 Wat gebeurt er als de kerk in de toekomst wordt gesloten kan de exploitatie dan in zijn
geheel worden gedragen door het gemeenschapshuis?
 Bestemmingsplan moet worden gewijzigd, ruilverkaveling vindt plaats.
 Zelfwerkzaamheid en draagvlak zijn zeer belangrijk een goed initiatief kan zijn om
met de inwoners van Vredepeel het gemeenschapshuis te slopen.
 Draagvlak in het dorp in zeer belangrijk alle inwoners moeten achter dit plan staan dan
gaat dit zeker slagen.
 De tekeningen zijn duidelijk en geven een goed beeld wat de ruimtes gaan worden.
 Berging 1e verdieping? Ja er ook op de begaande grond ook een opslag cq berging. De
bovenverdieping zal meer worden gebruikt voor opslag in opbergkasten.
 Het is belangrijk om fondsen te werven. De werkgroep gaat hier in de toekomst zeker
mee verder.
Dhr. van de Ligt en Dhr. de Mulder in gesprek met SatijnPlus:
Beide personen hebben met SatijnPlus besproken dat ze het investeringsplan kunnen
berekenen, de werkgroep is benieuwd wat het plan gaat kosten.
Dhr. van de Ligt met 2 werkgroepleden in gesprek met installateurs:
In gesprek met installateurs over bouwkosten van een installatiekelder tbv warmtepomp en
luchtbehandeling, installatie elektra, verwarming en eventueel zonnepanelen.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
53
10e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans” met bezoek van Mevr. Manders
en Dhr. van der Markt:
In Leunen zijn ze realisatie MFC gestart in 2005, de eerste jaren zijn moeizaam verlopen
vanaf 2010 komt het project van de grond. Dhr. Schoenmakers de nieuwe procesbegeleider
van de gemeente Venray is ook aanwezig. Z`n doel is om met z`n expertise en kennis ons in
dit proces zo goed mogelijk te begeleiden en bij de gemeente Venray de juiste personen aan te
spreken zodat tijdens dit proces geen onnodig tijd wordt verloren.
11e vergadering werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”:
Deze vergadering stond in het teken van het controleren van de begroting. Het eerste concept
Van het zelfsturingplan is ook besproken.
Dhr. van de Ligt is op bezoek geweest bij Provincie Limburg waar dit project ook ter sprake
is gekomen. Men was positief gestemd en wil zeker op de hoogte blijven van dit plan.
De exploitatie van kerkgebouw en gemeenschapsgedeelte moet nog worden gemaakt.
Zelfsturingsproject “Vredepeel Nieuwe Balans”
54