Herschikking van taken: artsen → verpleegkundig

Herschikking van taken:
artsen verpleegkundig
specialisten
Prof. dr. Didi D.M. Braat, 7april 2011
Gynaecoloog UMC St Radboud
Vice-voorzitter RVZ
Inhoud van de presentatie
• 1
Ontwikkelingen in de zorg
• A) Gezondheid 2.0
• B) Van ZZ naar GG
• 2
Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt
• 3
Rol van verpleegkundig specialisten (in de toekomst)
• 4.
Barrières implementatie verpleegkundig specialist
• 5.
Borging taken en verantwoordelijkheden
• 6.
Conclusie
1
Ontwikkelingen in de zorg
• Op weg naar gezondheid 2.0
• Op weg van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag (van zz
naar gg)
Op weg naar gezondheid 2.0
• Verschillende definities van gezondheid 2.0 (RVZ publicaties)
• Typering: maatschappelijke ontwikkeling die burgers met name
door het gebruik van sociale media, zoals internet, op het gebied
van gezondheid en zorg dichter bij elkaar brengt
• Gezondheid 2.0: kenmerkt zich vooral door participatie tussen
patiënten onderling, tussen professionals onderling en tussen
professionals en patiënten
Voorbeelden van 2.0
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Playstation 3 leest röntgenfoto’s (UMC G.)
23andMe levert DNA-profiel en test plus vergelijking
Hyves/MSN en de HPV-vaccinatie
MijnZorgNet.nl (Jan Kremer (IVF) en Bas Bloem (Parkinson))
PatientsLikeMe.com
Alcoholdebaas.nl
ZoekPgBZorg.nl
ShareCare.nl
GGZ: veel intiatieven
Gezondheid 2.0 en professionals
• Beter geïnformeerde patiënt
• Patiënt centraal geen wens, maar werkelijkheid
• Patiënten zelfmanagement leren (wordt steeds belangrijker voor
professionals)
Meer aandacht voor zelfmanagement.
Op weg van ZZ naar GG
• Van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag
Een zorginhoudelijke visie op de toekomst.
Confrontatie 2010 met 2020.
zorgvraag 2020 (gg)
zorgaanbod 2010 (zz)
• chronisch ziekenmodel
curatieve zorg
• persoonlijke dienstverlening
groepsgerichte zorgverlening
• aan huis en mobiel
in instelling en statisch
• levenslange beperkingen
episodische ziekten
• levensloop benadering
fragmentarisch, leeftijdspecifiek
• multimorbiditeit
enkelvoudige aandoeningen
• gedragsgerelateerde ongezondheid
gedragsneutrale zorgverlening
• vroegtijdig interveniëren;
interventionisme, aanvallend
afwachten, piepsysteem;
visit care, defensief
• burger
patiënt/consument
Dus op zoek naar nieuwe richting.
1.
2.
3.
4.
5.
Oriëntatie van de zorg: gedrag en gezondheid.
Locatie en situering van de zorg: thuis, wijk, 2.0.
Reikwijdte en focus: van mono- naar multimorbiditeit.
Aan de voordeur van de zorg: expertise en actie.
De achterdeur van de zorg: continuïteit.
De start van een brede discussie.
Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt:
tekorten door vergrijzing en ontgroening
• Advies Numerus Fixus en taakherschikking
• Gezondheid 2.0
• Meer zelfmanagement en zelfzorg
• Innovatie van beroepen en opleidingen
Advies NF en taakherschikking
• Meer artsen opleiden, maar ook taakherschikking stimuleren
• Instroom in opleiding tot Verpleegkundig Specialist (VS)
vergroten, en meer middelen uit opleidingsfonds hiervoor
beschikbaar stellen
(voor) oordelen:
• “De Verpleegkundig Specialist is het hulpje van
de arts”
• “De Verpleegkundig Specialist haalt de krenten uit
de pap van de verpleegkundigen”
Kansen of Barrières?
• De VS draagt bij tot de professionalisering van het
verpleegkundig beroep
• De VS zijn belangrijk in de connectie tussen artsen en
verpleegkundigen, kunnen vertaalslag maken
• De VS wordt door de medische staf steeds meer erkend en
hetzelfde behandeld (pos én neg) als aios
• De VS wordt steeds minder als bedreiging gezien
• Echter…..
Barrières implementatie VP:
• Competitie met aios
– Leermomenten aios gaan verloren, doordat VP aantal taken
heeft overgenomen (kunnen aios leren van VS?)
– Doelmatig meedraaien in diensten niet mogelijk omdat VP
niet zelfst. med mag voorschrijven (zonder supervisor), dus
geen nachtdiensten, waardoor verzwaring diensten aios
– Als “zaalarts” wel recepten en rö aanvragen schrijven, maar
die moeten dan door ANIOS worden getekend…..
• Competitie met verpleegkundigen
– VP mogen dingen doen die zij niet mogen
Goede implementatie VS door:
• Bewustwording artsen van belang VS
• Stimuleren taakherschikking op afdelingsniveau:
– Medisch afdelingshoofd/ medisch manager
– Hoofdverpleegkundige
staan achter ontwikkeling VS
• VS zélf moeten zorgen meer zichtbaar te zijn
Zorg voor herkenbaarheid
Verpleegkundig
specialist
Voorbeeld uit praktijk (UMC St Radboud)
• VS doen mee met de verpleegkundigen: Laten zien dat zij zich
ook verder kunnen ontwikkelen.
– Echoscopisch onderzoek
– Intra-uteriene inseminaties
Taken/verantwoordelijkheden VS
in UMC St Radboud
• Zelfstandig medisch en verpleegkundige poli draaien zowel nieuwe als
controle patiënten. Voor- en nabespreken met supervisor
• Consulten andere afdelingen mbt verpleegkundige vragen
• Coördinator /case manager
• Projectleider
• Onderwijs UMC St Radboud en landelijk
• Opzetten en begeleiden onderzoek
Borging kwaliteit VS in UMC St Radboud
• Taken en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in
taakomschrijving, welke is goedgekeurd door medische staf
• Toetsing in jaargesprek
• Er is een start gemaakt met “Bekwaamheidsverklaringen”
betreffende risicovolle en voorbehouden handelingen
• Beschrijven wat wel en niet in portfolio moet worden bijgehouden
Conclusie
• De zorgvraag verandert en het arbeidsaanbod schiet (straks) te kort
• Er is behoefte aan meer artsen en meer taakherschikking
• VS spelen hierin een belangrijke rol:
– De patiënt heeft profijt van de inzet van verpleegkundig specialisten
(meer gezondheidswinst en grotere tevredenheid)
– VS zijn sterk gericht op - / sterk in multidisciplinaire samenwerking
en zorgen voor continuïteit van zorg
• Artsen hebben hierdoor meer tijd om zich te richten op hun core
business
Conclusie
• Wijziging wet BIG is belangrijk voor bevordering
taakherschikking VS en PA:
Zelfstandig indiceren en uitvoeren voorbehouden handelingen
• Belangrijk is het vastleggen van bekwaamheden in portfolio
• Regelmatig toetsen bekwaamheden, niet alleen VS maar alle
professionals!