BASISVEILIGHEID (VCA) LES ONGEVALLEN vca 1-2 1 Van Theorie naar Praktijk Risico definitie: De mate van waarschijnlijkheid dat een bepaald ongewenst effect zal optreden. Risico’s bij uw werk: RISICO A Soort werk B Kennis en vakbekwaamheid C Werkplek D Welzijn E Houding (mentaliteit) vca 1-2 = KANS x EFFECT 2 Ongeval en Veiligheid Ongeval en bijna-ongeval Definitie: Een ongeval is een ongewenste gebeurtenis met schade en/of letsel tot gevolg Veiligheid Definitie: vca 1-2 Het bewust nemen van een aanvaardbaar risico 3 Het melden van ongevallen We onderscheiden drie soorten ongevallen A B C Ongevallen met ernstig Ongevallen zonder ernstig Bijna-ongevallen letsel letsel Alle ongevallen dienen gemeld te worden vca 1-2 4 De ijsbergtheorie,…. die is “top”! Wat je ziet is maar….. vca 1-2 5 De ijsbergtheorie Dode Ernstig letsel Letsel met verzuim EHBO Onveilige situaties ernstige ongevallen terugdringen door bestrijden van onveilige handelingen / situaties waarbij de rol van de direct leidinggevende cruciaal is vca 2-2 6 Terugdringen van onveilige handelingen/situaties 1 30 ongevallen met ernstig letsel met verzuim 300 ongevallen met letsel met verzuim 3000 (bijna) ongevallen met gering letsel/ehbo zonder verzuim 30.000 gevallen van onveilige handelingen en/of situaties vca 2-2 7 Terugdringen van onveilige handelingen/situaties 0.03 1 10 100 1.000 vca 2-2 8 Oorzaken - Gevolgen Door Heinrich en Lateiner werd de dominotheorie ontwikkeld Bevat 5 onderdelen: * Achtergrond (karakter) * Menselijk falen * Onveilige handeling of situatie * Ongeval * Schade en/of letsel vca 1-2 9 Het voorkomen van ongevallen Door Heinrich en Veiligheidskundige Lateiner werd de dominotheorie opgesteld vca 1-2 10 Verantwoordelijkheid Iedereen is verantwoordelijk voor veiligheid. vca 1-2 11 Onveilig handelen / onveilige situatie Onveilig handelen c.q. situaties vca 1-2 Ongeval Letsel 12 Onveilige situatie Voorbeelden zijn: * * * * * Ongelijke bestrating op de werkplek Onvoldoende beveiligingen op machines Gebrek aan orde en netheid Gassen, dampen of stof in de werkruimte Onvoldoende verlichting of ventilatie vca 1-2 13 Onveilige situatie vca 1-2 14 Onveilige handelingen Voorbeelden zijn: * Lopen over een steiger waar steigerplanken zijn verwijderd * De stoere bink uithangen * Geen slijpbril gebruiken * Takel bevestigen aan ondeugdelijk ophangpunt * Vloeropeningen niet afdekken vca 1-2 15 Onveilige handeling vca 1-2 16 Handelingen / gevaarlijke situaties Redelijk vaste verhouding tussen Onveilige handelingen (80 %) t.o.v. Gevaarlijke situaties (20 %) vca 1-2 17 Verantwoordelijkheid Aanpak van onveilige handeling: 1. 2. 3. 4. 5. vca 1-2 Laten stoppen Onderzoeken Instructie geven Trainen Disciplinaire maatregelen 18 Opheffen onveilige situaties Hef onveilige situaties op door: 1. 2. 3. 4. 5. vca 1-2 Wegnemen Beveiligen / afschermen Waarschuwen Anderen inschakelen Controleren 19 Menselijk falen Menselijk falen vca 1-2 Onveilig handelen c.q. situaties Ongeval Letsel 20 Menselijk falen Drie grondslagen: Niet weten Niet kunnen Niet willen vca 1-2 21 Achtergronden Achtergrond vca 1-2 Menselijk falen Onveilig handelen c.q. situaties Ongeval Letsel 22 Achtergrond Te herleiden tot vier hoofdcategoriën: * Karakter en aanleg * Opvoeding en opleiding * Organisatorische en werkomstandigheden * Privé omstandigheden vca 1-2 23 Hoe voorkom je een ongeval ? vca 1-2 24 Voorkomen van ongevallen 4 stappen: 1 Stoppen / Opheffen 2 Reden onderzoeken 3 Maatregelen nemen 4 Controleren op resultaat vca 1-2 25 Preventie Tref risicobeperkende maatregelen * De mens Haast, orde en netheid,bedrijfsblindheid, sleur, etc. * De organisatie Procedures, BHV team, verantwoordelijkheden, toezicht, etc. * De techniek Ontwerp, opstelling, spanningen, statische elektriciteit, lawaai, etc. * De omgeving Lawaai, brandblusmiddelen, waarschuwingsborden, etc. vca 1-2 26 vca 1-2 27 Als er toch een ongeval gebeurt Beveiligingsmaatregelen * * * * * * * * Het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen Het afzetten van het werkgebied Het plaatsen van waarschuwingsborden Het gebruik van gastest apparaten Zorgen voor brandblussers en een juiste instructie Afdekken van putten en rioleringen Het gebruik van werkvergunningen Afscherming tegen vallende voorwerpen vca 1-2 28 Ongevallen zonder ernstig letsel In dat geval: * Onmiddellijk melden bij directe chef betrokkene * Getroffen persoon naar verbandkamer Bijna-ongevallen: Zij moeten met een formulier gemeld worden aan de werkgever. Deze heeft dan de kans om hem te onderzoeken zodat deze situatie / handeling in de toekomst geen schade en/of letsel tot gevolg heeft. vca 1-2 29 Ongevallen met ernstig letsel Telefonisch waarschuwen (112) vca 1-2 naam en afdeling plaats ongeval aard van de verwondingen aantal slachtoffers waar ambulance moet komen laat plaats herhalen 30 Ongevallen met ernstig letsel * * * * * Waarschuw de directe chef van het slachtoffer Zorg voor coördinatie bij hulp Waarschuw veiligheidsdienst Let op eigen veiligheid bij redding Alleen geschoolde personen mogen EHBO verlenen * Niets aan werkomgeving veranderen vca 1-2 31 Wetstoepassing en werkonderbreking Er bestaat het recht op werkonderbreking als voldaan is aan de volgende 3 voorwaarden: 1 Het gaat om gevaar voor uzelf of anderen 2 Het gevaar dreigt direct 3 De directe chef is ervan op de hoogte gebracht. vca 1-2 32
