zomer 2014 een uitgave van EkoPlaza model en auteur Susan Smit Onderzoek wat jij hier te brengen hebt Vol smaak uit de wei 4x biologisch vlees zomergroente op je bord EN MEER: inspiratie, tips en ideeën voor een lekkere en gezonde zomer! zomer 1 uit de winkel “Ik vind het een eer om ‘burgemeester’ van het biologisch festival EkoTown te zijn.” Ellen Hoog (28) begon op 7-jarige leeftijd zien – waarbij je af en toe best mag met hockey. In 2003 werd ze gese- zondigen. Zowel ouders als sportvereni- lecteerd voor Jong Oranje en in 2004 gingen spelen daar een belangrijke rol in. maakte ze haar debuut als aanvalster in We sporten omdat het gezond is, maar het Nederlands team. Zojuist heeft ze het waarom zouden we dat dan niet door- WK Hockey afgerond. Om in perfecte trekken in de sportkantines? Samen met conditie te blijven, is gezond eten heel EkoPlaza ga ik brainstormen over hoe we belangrijke voor haar. Wil je Ellen ontmoe- dit gezamenlijk kunnen bewerkstelligen. ten? Kom dan naar EkoTown. Als burge- Als ik EkoTown open, heb ik net het meester van het pop-up dorp verricht ze WK Hockey achter de rug. Ik hoop dat de opening van dit 2-daagse biologisch Nederland dan een gouden medaille rijker lifestyle festival. is! Ik vind het een eer om ‘burgemeester’ Ik weet dat ik het beste uit mezelf haal, als ik zo ‘clean’ mogelijk eet. “Voor mij als topsporter gaan biologische van EkoTown te zijn. Hier kunnen mensen eten en een gezonde levensstijl hand in op een ongedwongen en leuke manier hand. Om optimaal te kunnen presteren, in contact worden gebracht met milieu, is gezond eten van essentieel belang. biologische (lekker!) eten en sport. Ik Ik ben dan energieker en kan me beter denk dat juist de combinatie van o.a. ge- concentreren. Ik geloof in: je bent wat je zonde voeding, beweging, muziek en leuk eet en wat je doet. Daarom ben ik enorm publiek, de mensen zal enthousiasmeren. voorstander van de combinatie sporten en Ik hoop dat ze dit gevoel mee naar huis gezonde voeding. Dit zouden kinderen bij nemen en dat in hun dagelijks leven in het opgroeien als ‘gewoonte’ moeten stand houden.” Ellen Hoog, hockeyster en burgemeester van EkoTown. EkoTown: duurzaam genieten Bij het organiseren van een kwalitatief hoogstaand evenement als EkoTown hoort natuurlijk dat je oog hebt voor de milieueffecten. EkoTown is makkelijk bereikbaar per openbaar vervoer en middels carshare app’s nodigen we autoreizigers uit om samen te reizen. Kom je uit de buurt, dan loopt er een mooie fietsroute door het Amsterdamse Bos naar het terrein. De decorstukken op het festival zijn gemaakt van afval van EkoPlaza-winkels. Verder wordt het biologische eten in biologisch afbreekbare disposables geserveerd en op KidsPlaza zijn de ballonnen van biologisch afbreekbaar materiaal. Ook kun je hier ‘kroepies’ maken – poppen van oude kleding – en papier van olifantenen paardenpoep! Tijdens en na het festival wordt al het afval uiteraard apart gescheiden van elkaar. lente herfst 2012 3 3 3 6 12 22 inhoud Uit de winkel Ellen Hoog Hockeyster en burgemeester EkoTown Aan Tafel Tips en weetjes voor en door klanten Zomer op je bord 5 x lekkere recepten met bleekselderij, komkommer, tomaat, tuinbonen en broccoli (op 4 manieren) Broccoliteler Jan Bruinsma teelt al 15 jaar biologische broccoli op het winderigste plekje van Nederland. 35 Mijn wereld De wereld van Bart Brentjens Eerste Olympisch kampioen mountainbiken Special 4x biologisch vlees: kip, lam, varken en rund 36 41 51 Supermarktsafari Met voedingscoach Ralph Moorman op safari voor etiketten 59 WOW Susan Smit houdt van gerechten waarin je de ingrediënten proeft Mijn mening Bavo van den Idsert van Bionext over octrooien op natuurlijke eigenschappen Lekker Snel Recepten met kant-en-klaar producten van EkoPlaza En verder: 67 Proef nu paprika, Richard de Leth over bewegen, EkoTown 2014, Wegwezen, Wijn&Spijs, Sport&Voeding, Waarachtigheidsjournaal: eieren, Goed Begin, Helathy Planet 4 zomer De basis is gezond, maar ik geniet ook van ‘ongezonde’ dingen. Af en toe uit de band springen is veel evenwichtiger dan verkrampt een stramien volgen. Recepten American pancakes 7 Gevulde tomaten met spinazie en ui 13 Bleekselderij-komkommersalade met blauwe kaas 14 Risotto van haver met tuinboontjes en feta 15 Komkommerrolletjes met kip en avocado 16 Broccolisoep met komijn 20 Roergebakken broccoli met hazelnoten 20 Broccolisoufflés 21 Tempura van broccoli met citroenmayonaise21 Vijgenrepen30 Provencaalse runderstoofpot 42 Gegrilde steak met Aziatische groenten en rijstpannenkoekjes 45 Passievruchtpudding met cashewnoten 47 Alle recepten zijn voor 2 of 4 personen, let op het icoontje. Salade van postelein 49 Supersnel-herstel-mousse49 Chinese tomatensoep met kip en mihoen 52 Zelfgemaakte boekweitwraps met biefstuk Stroganoff [glutenvrij] 53 Tajine van lamsvlees 54 Pinchos Murunos met tzatziki 55 Biefstukspiesen met bleekselderijsalsa 57 Tonijntapenade met penne 63 Grut oh grut‘ Boekweitontbijt 64 Koolrabistengels met yoghurt-mayo dip 65 Omeletrolletjes met tamari en nori 67 Notengehaktburger met mosterdmayonaise en uienchutney 68 Couscous met vegetarische shoarma 69 zomer 5 Vraag van een klant Els Kooter: “Ik zou wel graag biologisch willen eten, maar het is zo duur.” Natasja: “Eet je biologisch, dan krijg je automatisch minder landbouwgif, antibiotica en chemische additieven binnen en tja, puurder is (terecht) duurder. Maar als je volgens de seizoenen eet, met weinig vlees, hoef je niet per se duurder uit te zijn. Bovendien krijg je waar voor je geld: gooi je bij gangbare groenten en fruit de schil vaak weg, bij de biovariant kun je alles gebruiken. Zo kun je citroenen sinaasappelschil gebruiken in risotto, komkommer- schillen in dressings, groenteschillen in de bouillon (of bak ze in de oven als chips!), bloemkoolbladeren als raita (Indisch bijgerecht) en wortelloof als basis voor pesto of kruidenzout. Bio met een budget vraagt om wat creativiteit maar dat is eigenlijk wel heel leuk (en lekker)!” Natasja Oehlen beheert biobudget.nl: een site die laat zien dat je niet duurder uit hoeft te zijn als je biologisch kookt. In september kom haar BioBudgetBoek uit. Nieuw: Lovechock Rocks Je kende misschien al de bijzondere combinatie van fruit, noten & superfoods, omhuld met raw chocolate. Nu komt Lovechock met een variant waaraan het superingrediënt reishi is toegevoegd. Deze ‘king of herbs’ wordt in China al duizenden jaren gebruikt vanwege zijn heilzame werking voor lijf en vooral geest. Reishi versterkt ‘shen’, je spirituele energie. Lovechock Rocks met reishi zitten verpakt in vrolijke doosjes en zijn er in drie smaken: Mulberry/Hemp Seed, Almond/Cinnamon en Raisin/ Coconut. Uiteraard allemaal 100% biologisch gecertificeerd, geproduceerd tegen een eerlijke prijs en duurzaam verpakt. Mirjam Leslie-Pringle’s tip: Coco Superfoodijs Ik ben vanwege mijn studie natuurvoeding en mijn blog altijd op zoek naar natuurlijke, nieuwe producten. Zo kwam ik uit bij Coco Superfood: ijsjes op basis van soja die 100% lactosevrij, eivrij en glutenvrij zijn. Zonder toevoeging van E-nummers, maar met super­ food! Ze zijn er in de variant Acerola-kokosijs met goijjbessen en Acai-kokos met witte mulberries. De laatste is mijn favoriet. Een fris-zoet toetje met een natuurlijke boventoon, fruitig en romig. Lekker met vers fruit! Kijk voor meer lekkere gezonde vegetarische recepten op mijn blog: www.veggieverymuch.com Ook een tip over een EkoPlaza-artikel? Meld het ons via [email protected] 6 zomer aan tafel Geitenkaas van jong tot oud Bastiaansen maakt kaas van geitenmelk. Jonge kaas is lekker mild, na zo’n EEN GEZOND EN LEKKER LEVEN VOLGENS... Miljuschka Witzenhausen vier maanden natuurlijke rijping heeft de belegen kaas een rijpere smaak en na 10 maanden is de smaakontwikkeling volledig en proef je bij de oude kaas een lichte hint van karamel. Als je de kaas raspt, is de jonge geitenkaas lekker over een pastaschotel, de belegen variant in kaassaus en de oude is prima ter vervanging van Parmezaan in verse pesto. Alle Bastiaansen-geitenkaas} “Eten in is ieder leidend gezin. Je creëert er herinneringen mee en voedt de ziel. Ik heb vier kinderen, komt van 100% Nederlandse melk en waarvan twee Amerikaanse die zeven is vegetarisch gestremd. Geitenkaas is jaar geleden met mijn man Tycho mee- bovendien minder vet en lichter verteer- kwamen. De boys vieren hun vakantie baar dan koeienkaas. altijd hier, dan is het ook feest. Ik was www.bastiaansen-bio.com in shock toen ik zag wat ze aten, of vooral niet aten: alleen maar fastfood- American pancakes spul. Omdat ze mijn eten niet aten en 150 g havermout • 2 rijpe bananen • 1 ei • ca. 250 ml amandelmelk • ½ theel gemalen vanille (of kaneel) • 1 theel bakpoeder • snufje zout • olie om in te bakken • rietsuiker en ahornsiroop (voor erover) bestuderen. Van diverse recepten, zo- ik me zorgen maakte over hun groei, ben ik de Amerikaanse keuken gaan als American pancakes, maakte ik gezonde versies. Voor iedere ouder die zich zorgen maakt over de vitamines 1. Maal de havermout in de keukenmachine tot meel. Voeg de bananen toe en blend mee. 2. Schep de havermout-banaanpap in een kom en klop het ei erdoor. Voeg al kloppend de amandelmelk toe en blijf kloppen tot je een ‘normaal’ pannenkoekenbeslag hebt. 3. Meng de vanille, het bakpoeder en een snufje zout door het beslag en laat 15 minuten staan; er komen bubbeltjes in het beslag. 4. Bak in een goed voorverwarmde pan in een beetje olie steeds 3 hoopjes beslag op laag vuur. Laat de pancakes rustig bakken – niet uitsmeren – en draai pas om als er bubbeltjes ontstaan. 5. Serveer met rietsuiker en ahorn­siroop. en een goede start is dit een aanrader.” Actrice en ex-TMF-VJ Miljuschka Witzenhausen is nu een toegewijde thuiskok, waarbij haar uitdaging is haar kinderen gezond te laten eten. De ingrediënten haalt ze uit haar moestuin, bij de boer of EkoPlaza. Op culy.nl schrijft ze maandelijks over groenten en haar recepten kun je volgen op Instagram. Heb jij een buitenlands recept dat je met ons wilt delen? Mail dan naar [email protected] zomer 7 Da’s pas écht genieten! Voor de échte chocoladeliefhebber heeft EkoPlaza repen van topkwaliteit Panama-cacao in het assortiment. De Vivani-repen zijn gezoet met uitsluitend kokosbloesemsuiker: dit zorgt voor een lichte karamelachtige smaak en heeft een minimaal effect op de bloedsuikerspiegel. Ondanks het hoge cacaogehalte, zijn de chocoladerepen zeer mild. Uiteraard van 100% biologische ingrediënten, zoals échte Bourbonvanille in de Vollmilch-variant, en gecertificeerd kosher. Vivani Panama Feine Bitter 92% cacao of Santo Domingo Dunkle Vollmilch 50% cacao. Vega op tafel Wil jij je kinderen minder vlees laten eten en zoveel mogelijk groente, dan heb je veel aan het boek Veggie Kidz. Dit vrolijke vegetarische kookboek zit boordevol recepten die zo veel mogelijk verse, pure en biologische ingrediënten bevatten en vrij zijn van toegevoegde suikers en e-nummers. De auteurs – zelf moeders – geven ook tips en voedingsadvies, bijvoorbeeld bij veelvoorkomende kinderkwalen. Op de bijbehorende website www.veggiekidz.nl vind je blogs, de nieuwste recepten en een forum voor ouders. Het boek is verkrijgbaar bij EkoPlaza. 8 zomer zomer 9 NIEUW DESIGN, NIEUW FORMaaT, ZELFDE HEERLIJKE SMaaK Benieuwd wat Provamel voor u in petto heeft? Een nieuwe, opvallende verpakking, waar de heerlijke en gezonde ingrediënten van afspatten. En tegelijk ook een aanpassing van het formaat: voortaan nog handiger, makkelijker uit te schenken, en met een schroefdop. En de inhoud? Geen paniek, die blijft even heerlijk, gezond en kwaliteitsvol, zoals u het van Provamel gewoon bent. Ontdek meer over onze vernieuwde look & feel op www.provamel.nl. Like us on proef nu Capsicum Annuum ‘Paprika’ 3 1 2 5 4 1. Botanisch gezien is de paprika een peper. De ‘normale’ paprika verandert van smaak naar­ gelang de rijpheid. Groene paprika’s zijn eigenlijk onrijp en smaken iets bitterder dan rode paprika’s die rijper en zoeter zijn. 2. Volgens het Wereld Kanker Onderzoek Fonds (www.wcrf.nl) is paprika een rijke voedingsbron in verband met kankerpreventie. Zo zou je met een halve paprika de dagelijkse hoeveelheid vitamine C binnenkrijgen. Rode paprika heeft 2x zoveel vitamine C als groene paprika. Bo­ vendien is paprika rijk aan de antioxidanten bètacaroteen (vitamine A) en flavonoïden. Deze verminderen de schade in ons lichaam, veroorzaakt door vrije radicalen. 3. Diezelfde stoffen – ook verantwoordelijk voor de felle kleur – lossen snel op in de vetlaag van je huid, waar zich een concentratie van collagene en elastine vezels bevindt. Hierdoor voorkomen ze rimpels, huidveroudering en zouden ze heilzaam zijn bij eczeem en acne. 4. Flavonoïden maken je vaatwanden flexibel en beschermen ze tegen beschadigingen, die de vorming van aanslag in het vaatstelsel veroorzaken (bron: Eten als medicijn). Biologische teler Frank de Koning teelt al ruim 15 jaar biologische paprika’s in zijn kassenbedrijf in Tinte en doet dit sinds vorig jaar op biologisch-dynamische wijze: “Uiteraard teel ik in de volle grond, zoals het altijd is gedaan. En dat proef je aan de volle smaak van mijn producten, die ook het Demeter keurmerk dragen. De warmte in de kas komt van onze eigen ‘elektriciteitscentrale’. De elektriciteit gaat naar het openbare net en wij gebruiken de restwarmte. Behalve normale paprika’s teel ik ook rode en oranje puntpaprika’s. Deze zijn iets zoeter en hebben een zachter schilletje, heerlijk om zo uit de hand weg te snacken. De normale paprika heeft een stevigere bite en is goed te gebruiken om bijvoorbeeld te vullen met gehakt of couscous.” zomer 11 Zomergroente Tomaat, bleekselderij, tuinbonen, komkommer, broccoli De kracht van broccoli Uit laboratoriumonderzoeken is gebleken dat broccoli diverse stoffen bevat die het ontstaan van carcinomateuze (kankerachtige) veranderingen in lichaamscellen kunnen tegengaan. De stoffen indol-3-carbinol en sulforafaan zijn wat dat betreft het meest onderzocht. Sulforafaan zou bovendien een bacterie uitschakelen die maagzweren veroorzaakt. Deze informatie komt uit het boek ‘Eten als medicijn’, waarin voormalig chef-kok Dale Pinnock zijn wetenschappelijke kennis met culinaire ervaring combineert. Het boek bevat 80 lekkere recepten die een medicinale werking hebben en is verkrijgbaar bij EkoPlaza. 12 zomer zomer op je bord Gevulde tomaten met spinazie en ei uit de oven 4 vleestomaten, kapje eraf en uitgehold (uitholsel fijnsnijden en laten uitlekken in zeef/vergiet) • zout en peper • 1 eetl olie • 1 teentje knoflook, fijngehakt • 1 ansjovisfilet • 100 g spinazie, gehakt • 4 eieren 1. Verwarm de oven voor op 180°C. 2. Bestrooi de binnenkant van de tomaten met zout en peper. 3. Verwarm de olie in een pan en bak de knoflook en ansjovis al roerend tot de ansjovis is opgelost. 4. Roer de spinazie erdoor en laat snel slinken. Voeg peper en zout naar smaak toe. 5. Schep de spinazie bij het tomatenuitholsel in de zeef en druk het vocht eruit. Vul de tomaten tot de helft met dit mengsel en zet ze in een ovenschaal. 6. Breek in iedere tomaat een ei en bestrooi met peper en zout. Zet de schaal in de oven tot de eieren gestold zijn (± 25 minuten). Wijntip Santa Tresa Frapatto Een gerecht met wat zuurtjes door de ansjovis en wat tannine van de spinazie. Dit vraagt om een lichte, verfrissende rode wijn: Frapatto uit Sicilië met rijp fruit en een opvallend mooie balans! Zomerse aardappel Reguliere Nederlandse boeren spuiten 11 kilo chemische bestrijdingsmiddelen per hectare, bijna drie keer zoveel als het Europese gemiddelde. Bloembollen en aardappelen zijn grootverbruikers. Een gezonde, vruchtbare bodem is een vereiste voor een biologische aardappel, vandaar dat men in de biologische teelt geen gewasbeschermende middelen inzet die met het (regen-)water uiteindelijk in de grond terecht komen. Van onze biologische aardappelen hoef je dan ook niets weg te gooien; zelfs de schil is eetbaar. zomer 13 Bleekselderij-komkommersalade met blauwe kaas 1 komkommer, in de lengte gehalveerd, zaadlijst verwijderd, in dunne boogjes • 4 stengels bleekselderij, in kleine blokjes • 4 lente-uitjes, in ringetjes • ca. 280 g blauwe kaas naar keuze, grof verkruimeld • 2 appels, in kleine blokjes gesneden (meng met een beetje citroensap tegen verkleuring) • handje walnoten of pecannoten, droog geroosterd in koekenpan en grof gehakt • paar blaadjes selderij (garnering) Voor de dressing: 9 eetl (olijf-)olie • 3 eetl appelazijn • 2 eetl gembersiroop of ahornsiroop • zout en peper 1. Klop alle ingrediënten voor de dressing door elkaar. 2. Meng de komkommer, de bleekselderij, lente-ui, blauwe kaas en appelblokjes door elkaar. 3. Roer de dressing er voorzichtig door; voeg naar smaak zout en peper toe. 4. Garneer met de gehakte noten en blaadjes selderij. Wijntip Stellar Firefly Chenin Sauvignon: De combinatie tussen Chenin en Sauvignon maakt deze wijn erg geschikt als combinatie bij dit gerecht. De frisse Sauvignon combineert uitstekend bij de appels en de Chenin is ideaal voor de bleekselderij. Happy Risotto Met dit gerecht doe je jouw brein een groot plezier: zo zit er in de tuinbonen dopamine, wat de activiteit in de hersenen regelt. De haver bevat serotonine: een neurotransmitter en hormoon dat behalve je gemoedstoestand ook een aantal vitale lichaamsfuncties reguleert. Denk aan je immuunsysteem en nierfunctie, maar ook je hart- en bloedvaten en spijsvertering. Dankzij serotonine voel je jezelf ‘happy’ en het zorgt ervoor dat je lichaam voldoende weerstand kan bieden tegen ziekteverwekkers. 14 zomer winter 2012 zomer op je bord Wijntip Soleillade Blanc: De Gascogne is een gebied waar heerlijke frisse wijnen vandaan komen. Ook deze wijn, die een beetje grassig is, naar groene appels ruikt en mooie frisse zuren heeft die uitstekend combineren bij de bleekselderij en de tuinbonen. Risotto van haver met tuinboontjes en feta recept Rineke Dijkinga ,Weten van (h)eerlijk eten 2 flinke uien, gesnipperd • 2 tenen knoflook, fijngehakt • 1 eetl roomboter • 400 g bleekselderij, in kleine blokjes • 500 ml water • 1½ eetl bouillonpoeder • 250 g haver (hele korrel) • 250 g verse tuinbonen, dubbel gedopt (gepeld gewicht) • 100 ml sojaroom • 20-25 g vers selderijblad, fijngehakt • 20 g verse tuinkruiden (zoals peterselie, bieslook, dragon), fijngesneden (of 1 eetl gedroogde tuinkruiden) • 180 g schapenfeta • peper en zeezout 1. Fruit de uien met de knoflook in de roomboter tot de ui glazig is maar niet bruin (± 5 minuten). Schep de bleekselderij erbij en fruit kort mee. 2. Voeg het water, bouillonpoeder en de haverkorrels toe, roer goed door en breng aan de kook. Laat op laag vuur 30-35 minuten zachtjes sudderen. 3. Roer de tuinboontjes en de sojaroom erdoor en sudder nog eens ca. 5 minuten. 4. Haal de pan van het vuur en en meng de selderij en de tuinkruiden door de risotto. Laat 10 minuten staan met deksel op de pan. 5. Bestrooi vlak voor het serveren met schapenfeta en voeg even­ tueel nog wat peper en zeezout toe. winterzomer 2012 15 Wijntip Menade Verdejo: Voor de echte genieters, één van de beste witte wijnen uit Spanje. Menade Verdejo is fris, stuivend, zuiver en heeft een opvallend lange afdronk! Perfecte begeleider van de komkommerrolletjes. Komkommerrolletjes met kip en avocado 100 g kipfilet, in reepjes • (olijf-)olie om in te bakken • zout en peper uit de molen • 1 rijpe avocado • 1 eetl citroensap • 1 klein sjalotje, gesnipperd • 1 tomaat, ontveld, zaadlijst verwijderd en vruchtvlees in blokjes gesneden • 1 eetl pijnboompitten, droog geroosterd in koekenpan • 1 komkommer, in lange repen geschaafd (met kaasschaaf) en drooggedept • prikkertjes 1. Bak de kipreepjes gaar en bruin in een beetje olie. Voeg peper en zout naar smaak toe. 2. Verwijder schil en pit van de avocado. Prak het vruchtvlees met het citroensap fijn met een vork. Meng het sjalotje, de tomatenblokjes en de pijnboompitten erdoor en voeg een beetje zout en peper toe. 16 zomer 3. Bestrijk de komkommerrepen met het avocadomengsel en verdeel de kip erover. Rol op en zet vast met prikkertjes. Serveer als voorgerecht. ▲ Meng Gula Java Matcha met warm water, melk, fruitsap, smoothie of graandrank. Strooi op muesli, yoghurt, salades en afgewerkte gerechten. Voor focus, innerlijke rust en energie. Gula Java Matcha van Amanprana belooft jou focus, innerlijke rust, energie én anti-oxidanten Stimuleer je concentratie Alerter zijn in sport, in je werk, in het verkeer? Meer focus in studie en activiteiten. Minder afgeleid en meer geconcentreerd voor betere resultaten. De natuurlijke combinatie van het eiwit L-theanine met caffeïne in Gula Java Matcha zorgen voor alertheid, focus en concentratie. Geniet tegelijk van meer innerlijke rust Matcha wordt in Japan al eeuwen gebruikt als ceremoniële thee. Zenboedhisten drinken matcha om te mediteren, om tot zichzelf te komen, voor innerlijke rust. Voor zen. Bruis van de energie De Gula Java bezorgt je energie uit kokosbloesem. De zoete nectar van de kokosbloesem is een gekoesterde rijkdom, door Javaanse tappers hoog in de kokosbomen geoogst. Boven het houtvuur in de ketel wordt de nectar langzaam roerend zoet en boordevol energie. Om jou op elk moment van de dag energie te geven. Dagportie anti-oxidanten in 1 kop Anti-oxidanten helpen veroudering tegengaan en geven het lichaam de kracht om aanvallen van oxidanten af te ORAC 35 460 ORAC 19 152 FOCUS UITHOUDING +ENERGIE +ENERGIE ▼ Ontdek naast Gula Java Matcha bijvoorbeeld ook Gula Java Cacao, de chocoladedrank voor de hele familie. Veel gezonde energie en heerlijk! slaan. Ze verhogen het immuunsysteem, je gezondheid. ORAC geeft de anti-oxidatieve waarde weer van voeding. 3.000 tot 5.000 ORAC wordt minimaal dagelijks aanbevolen. De actieve anti-oxidanten in Gula Java Matcha zijn een natuurlijke unieke combinatie van 4 catechinen, taninen, chlorofyl en een rijkdom aan mineralen en eiwitten. De anti-oxidatieve kracht van Gula Java Matcha ligt vele malen hoger dan vitamine C of E. “ Ik volg een moeilijke en vermoeiende cursus. Maar na een flinke mok Gula Java Matcha van Amanprana ben ik op natuurlijke wijze helemaal bij de les, kan ik me prima concentreren en neem ik de leerstof probleemloos op. Bedankt Amanprana. “ Emma, studente, Den Haag Gula Java Matcha is superfood Gula Java is geconcentreerde kokosbloesemnectar die zijn energie langdurig vrijgeeft. Matcha bestaat uit het gemalen blad van de Camellia Sinensis. De Amanprana matcha kwaliteit wordt met een granietmolen traag vermalen (slechts 40g per uur). Amanprana gebruikt alleen jonge, groene blaadjes. Dat is ‘Kotobuki’ kwaliteit. ‘Kotobuki’ betekent in het Japans ‘lang leven’. En dat is niet toevallig Amanprana kwaliteit. SUPER VOEDING info www.noble-house.tk 0% JUNK • Info: www.noble-house.tk • AMAN PRANA SERENE LEVENSKRACHT Broccoli op 4 manieren Fasoli Gino Bardolino: Licht gekoeld drinken voor de perfecte combinatie! Kersen, frambozen, zachte zuren en door het beetje boerse karakter met de frisheid een prima combinatie. Broccolisoep met komijn Roergebakken broccoli met hazelnoten 400 g broccoli, in stukken gesneden (panklaar gewicht) • 1 l groentebouillon • kokosolie om in te bakken • 1 ui, gesnipperd • 4 tenen knoflook, fijngehakt • 1 theel gemalen komijnzaad • worcestershire sauce • Ton’s Hot Pepper­ sauce (naar smaak) • zout en peper 1 eetl kokosolie • 500 g broccoli, in roosjes verdeeld, steel in halve dunne plakjes • 1 rode paprika, in reepjes • 2 eetl hazelnoten 1. Kook de broccoli gaar in de groentebouillon. 2. Verwarm ondertussen in een andere pan de kokosolie en fruit hierin de ui en knoflook glazig (niet bruin); voeg de komijn toe en fruit mee. Laat ca. een kwartier op laag vuur zacht worden. 3. Schep het uimengsel bij de broccoli in de bouillon en pureer met de staafmixer of in de blender tot een gladde soep. 4. Breng op smaak met worcestershire sauce, hot pepper sauce en eventueel nog een beetje zout en peper. 1. Verwarm de kokosolie in een pan op hoog vuur en roerbak de broccoli ca. 2 minuten. Voeg na 1 minuut de paprika toe en roerbak mee. 2. Roer de hazelnoten erdoor en bak alles nog ca. 1 minuut tot de groenten beetgaar zijn. 20 zomer Tip: lekker met gebakken kabeljauw en gekookte aardappelen in de schil 4x broccoli *Voor kwetsbare groepen (zoals kinderen tot 5 jaar, ouderen, zieken en zwangere vrouwen) is de citroenmayonaise, vanwege de rauwe dooiers, minder geschikt. Elemental Chardonnay: Bij een romig gerecht past een wijn met een klein beetje houtlagering en voldoende frisheid! De druiven voor deze wijn staan dicht aan de Chileense kust in het gebied Casablanca Valley waardoor de wijn veel tropisch fruit toont met een fijne frisse ondertoon. Diwald Gruner Veltliner: Aangezien we gaan bakken en gebruik maken van een beetje mayonaise, is de beste keuze een wijn met een beetje vettigheid, fruit en elegantie! Deze wijn is een alleskunner. En dat blijkt ook bij dit gerecht! Broccolisouff lés Tempura van broccoli met citroenmayonaise 100 g kleine broccoliroosjes • 3 eieren• 100 g oude kaas, geraspt • 150 g zachte geitenkaas • 200 ml room • 4 eenpersoonssoufflébakjes, ingevet 200 g broccoliroosjes • plantaardige frituurolie Voor het tempurabeslag: 100 g bloem • 3 eetl olijfolie • 175 ml ijskoud water • 1 eiwit • zout Voor de citroenmayonaise: 2 teentjes knoflook, fijngehakt • 2 eidooiers • ca. 1 eetl citroensap + 1 eetl citroenrasp • 1 theel mosterd • 1 theel honing • ± 250 ml zonnebloemolie • zout 1. Verwarm de oven voor op 160°C. Kook de broccoli 1 minuut voor in kokend water, laat uitlekken in een vergiet en spoel koud af. 2. Meng de eieren, kazen en de room in een keukenmachine of blender. 3. Verdeel de broccoli over de soufflébakjes en giet het kaasmengsel erover. 4. Zet de bakjes in de oven en bak de souffleetjes in ± 45 minuten goudbruin en gaar. Serveer direct als voorgerecht. 1. Meng voor het beslag bloem, olie en water door elkaar met een houten lepel. Klop het eiwit stijf en spatel dit er luchtig door. Breng op smaak met zout. Verhit de frituurolie. 2. Haal de broccoliroosjes door het beslag en frituur ze in porties goudbruin en krokant. 3. Laat uitlekken op keukenpapier en serveer met citroenmayonaise (of Japanse sojasaus) als hapje of vooraf. Tip: als je de steel niet gebruikt, snijd deze dan in frietjes en eet ze op met een lekker yoghurtdipje! Voor de citroenmayonaise*: 1. Meng de knoflook, eidooiers, citroensap en -rasp, mosterd en honing met de staafmixer door elkaar. Giet er langzaam, met de staafmixer aan, in een dun straaltje de olie bij tot je een mooie, lobbige mayonaise hebt. Breng op smaak met zout en eventueel nog meer citroensap. zomer 21 broccoli Vers gesneden broccoli bevat veel waardevolle voedingsstoffen Eén van de gezondste groenten is broccoli. Het bevat veel vezels, anti- Waddenzee oxidanten en vitamines en is bovendien mineraalrijk. Dit komt omdat Omdat de boerderij vlak tegen de Waddenkust aanzit, waait het er bijna altijd. Jan: “Wanneer de temperaturen hoog zijn, durf ik erom te wedden dat wij het koelste plekje van Nederland zijn. Planten houden niet van extreme weersomstandigheden. Krijgen ze ineens veel water, dan kan hun wortelstelsel verzuipen. Wordt het daarna weer warm, dan hebben ze te weinig wortel om de soms al grote plant van water en voeding te voorzien. Ook is na een flinke plensbui de bovengrond dichtgeslibd. De planten staan dan ‘in hun onderbroek’ en hebben hulp nodig. Ik schoffel dan de grond, zodat van broccoli de nog gesloten bloemknoppen gegeten worden. Hierin zitten veel voedingsstoffen opgeslagen, vergelijkbaar met kiemen. In het westen van Friesland - in Sexbierum staat boerderij Vredenoord van EkoPlaza’s huisleverancier Jan Bruinsma. Hier teelt hij al 15 jaar biologische broccoli op het winderigste plekje van Nederland. Jan: “Bij de biologische werkwijze voeden wij de bodem en van daaruit wordt de plant - in dit geval dus broccoli - gevoed.” Zo eet Jan zijn broccoli het liefst: “Op Oosterse wijze, met een lekkere dot pindasaus of met pijnboompitten en ketjap.” Wie zaait zal oogsten Van begin april tot begin augustus plant Jan diverse broccolirassen, zodat er van eind juni tot eind oktober kan worden geoogst: “Om de twee dagen snijden we de broccoli. Wachten we te lang, dan kan de broccoli ‘doorschieten’ en gaan de bloemknopjes open. Bij teveel zon, te nat weer of te weinig bemesting bevindt de plant zich in een ‘stresssituatie’. De natuurlijke reactie hierop is dat de plant bloem vormt om zich zo snel mogelijk voort te planten. We moeten dan eerder oogsten en dat levert een kleinere broccoli op, die bovendien op hete dagen een minder lange bewaartijd heeft, maar wél alle waardevolle stoffen nog bevat. Bij erg warm weer beginnen we eerder met oogsten en proberen voor de middag klaar te zijn.” 22 zomer de plant weer zuurstof krijgt en geef extra voeding. Gelukkig zitten wij - net als veel kooltelers - aan de kust en hebben minder last van plagen en ziektes. Aan de kust is het klimaat gematigder, vanaf zee kunnen geen ziektes komen en de zeewind waait de gewassen en de grond ook eerder droog en dat voorkomt schimmels. Ik run dit bedrijf samen met mijn vrouw Eelkjen en onze vijf kinderen. Ze zijn nog jong, maar ze ‘werken’ maar al te graag mee. Zo wieden ze bijvoorbeeld onkruid. Als biologische teler is één van je grootste zorgen om de gewassen zo onkruidvrij te houden. Onkruid neemt voeding, water en zon weg van je gewas en dat bemoeilijkt de oogst. We wieden zoveel mogelijk machinaal, maar het vergt nu eenmaal ook handwerk.” telers Wist je dat je het stammetje van de broccoli ook kunt eten? Even de harde buitenkant er afschillen, het stammetje in dunne schijfjes snijden en even fruiten in de koekenpan. Ook lekker: gefrituurde broccoli met een jasje (zie recept op pagina 21 of rauwe broccoli (bron van omega 3-vetzuren!) in je salade. Let op: bij aankoop moet broccoli een diepgroene kleur hebben. De groente is 2 tot 5 dagen op een koele plek houdbaar, liefst in papier of een doek gewikkeld. zomer 23 Sta je voor het voedingssupplementenschap, dan is het raadzaam te kijken of het supplement dat je kiest plantaardig is. Het woord ‘natuurlijk’ wordt vaak gebruikt, maar het merendeel van de voedingssupplementen is afkomstig uit laboratoria van de farmaceutische industrie en wordt dus kunstmatig geproduceerd. De dosering is vaak hoog, maar de activiteit en opname laag. SUPPLETIE UIT DE NATUUR Er zijn nog steeds voor- en tegenstanders van voedingssupplementen. Zo zouden de meeste mensen ze niet nodig hebben omdat ze voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen door gevarieerd te eten. Alleen speciale groepen - zwangere vrouwen (foliumzuur en vitamine D3), jonge kinderen (vitamine D3) en ouderen (vitamine D3) – zouden duidelijk baat hebben bij gebruik. Los van de discussie of de hedendaagse voeding nog steeds voldoende voedingswaarden bevat, blijkt gezond en gevarieerd eten in de praktijk niet altijd makkelijk. Slechts een klein deel van de Nederlanders eet dagelijks voldoende groenten en fruit. In zo’n geval kan aanvulling in de vorm van een goede multivitamine nuttig zijn. Deze vallen onder voedingssupplementen en zijn bedoeld als aanvulling op je dagelijkse voeding: voor extra energie en/of voor een goede weerstand. Bij EkoPlaza vind je nu ook voedingssupplementen op plantaardige basis. Multi Woman & Multi Man Nieuw in het schap is de Multi Man en Multi Woman van Royal Green. Deze leveren essentiële vitaminen en mineralen in de vorm van plantaardige grondstoffen die je als man en vrouw nodig hebt. Zo komt de vitamine C uit acerolabessen, verschillende B-vitaminen uit een unieke mix van guave, holy basil en citroenschil. Selenium komt uit mosterdzaad. De Multi Woman & Multi Man leveren hiernaast maar liefst 17-18 (afhankelijk van man of vrouw) verschillende superfoods, waaronder gember, geelwortel, groene thee, zwarte bessen, blauwe bosbessen, spirulina, granaatappel, rhodiola, reishi, cordyceps, maitake en nog veel meer! Uiteraard verbouwd zonder het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Vraag jezelf dus af: wil ik een volledig synthetische tablet, of wil ik een mix van vitaminen, mineralen, superfoods, kruiden, paddenstoelen en plantenextracten? Synthetisch versus natuurlijk Bijna alle medisch wetenschappelijke studies op het gebied van voedingsstoffen en gezondheid baseren zich op het gebruik van synthetische voedingssupplementen. Er bestaan duidelijke verschillen tussen natuurlijke en synthetische supplementen en hoe deze invloed hebben op je gezondheid.. 24 zomer Voedingssupplementen voor (duur-)sporters In de zomer sport je wellicht meer. Sporten vraagt een grote prestatie van je lichaam. Je hebt energie nodig en een groot aantal voedingsstoffen, zoals vitamines, mineralen en aminozuren. Bovendien verlies je met zweten mineralen. Aanvulling via een voedingssupplement kan wenselijk zijn om optimaal te herstellen na een (zware) inspanning. De Whey Proteïn Isolate van Royal Green is geen samengestelde mix van verschillende lagere kwaliteiten eiwitten (concentraat, caseïnaat etc.), maar 100% puur wei-eiwit isolaat. Deze hoogst mogelijke biologische variant levert alle belangrijke aminozuren in de hoogst geconcentreerde vorm. Door het lage gehalte aan vet, koolhydraten en suikers is het ideaal voor elk eiwitdieet. Het product is vrij van (synthetische) zoet- en smaakstoffen, zoals aspartaam, sucralose of acesulfaam K. Tip: maak na het sporten een lekkere, frisse zomerse smoothie met vers fruit en een schepje Whey Proteïn Isolate. De verschillende (pro-)vitamines kun je uit voeding halen. De onderstaande hoeveelheid is als percentage van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) weergegeven. Bèta-caroteen: wortelen, mango’s en mandarijnen. Je lichaam zet dit naar behoefte om in vitamine A. 200 g gekookte wortels bevat 182% van de ADH voor vrouwen. Vitamine A: lever, vis, melk(producten) en boter. 75 g runderlever bevat 3450% van de ADH voor vrouwen, melk 3%. Vitamine B1: varkensvlees en graanproducten. 100 g varkensvlees bevat 54% van de ADH voor vrouwen, 50 g gekookte zilvervliesrijst 4%. Vitamine B2: melk(-producten), vlees(-waren), groenten, fruit en graanproducten. 1 glas melk bevat 25% ADH voor vrouwen. Vitamine B3: vlees en vis, graanproducten, groente en fruit. 50 g noten bevat 44% vitamine B3 en 145% vitamine B8 van de ADH voor vrouwen. Vitamine B5: vlees, vis, eieren, aardappelen, melk(-producten), groente en fruit. 1 ei bevat 15% ADH voor vrouwen. Vitamine B6: vlees, eieren, vis, graanproducten, aardappelen en peulvruchten. 1 banaan bevat 28% ADH. Foliumzuur (vitamine B11): groene groenten, fruit en volkoren producten. 200 g gekookte spinazie bevat 83% ADH en 150 g bevat 715 % vitamine K. Vitamine B12: in voedingsmiddelen van dierlijke afkomst. 100 g kabeljauw bevat 79% ADH. Vitamine C: groente, fruit en aardappels. 200 g spruitjes bevat 377% ADH. Vitamine D: zonlicht en voedingsmiddelen van dierlijke herkomst. 100 g makreel bevat 240% ADH. Vitamine E: plantaardige oliën en granen, noten, zaden, groenten en fruit. 15 g zonnebloemolie bevat 123% ADH voor vrouwen. zomer 25 Jan Duijndam Hoeve Biesland, Delfgauw (ZH) ontdek de herkomst 1 Scan de QR code op de verpakking 09 059110:01 3 En zie welke boer onder andere de melk levert voor uw product 2 Voer de productiecode in 09 059110:01 k el m en et ig m e id ze n re on re be an boe v Volle Yomio 09 05 91 10 01 Transparanter kan niet! www.zuiverzuivel.nl OERSTERK in 4 stappen Richard de Leth (31) is getrouwd met Renate en vader van zoon Noah (4). Hij studeerde geneeskunde aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en heeft een praktijk voor Integrale Geneeskunde in Heemskerk. Zijn visie is dat ziekte voortkomt uit verloren gezondheid. Hij verdiepte en specialiseerde zich in verschillende behandelvormen, van voeding, orthomoleculaire geneeskunde en fytotherapie tot aan kinesiologie, psychologie en psychoneuroimmunologie (PNI). www.richarddeleth.nl 2 Kom in beweging “In het artikel ‘Samen strijden voor een betere leefstijl’ (artsentijdschrift Medisch Contact 12/2013) staat dat ‘burger, werknemer en scholier van alle kanten moeten worden geholpen om gezonde keuzes te maken.’ De wens is dat alle maatschappelijke sectoren gezamenlijk gezond gedrag bevorderen. Fotografie: Michel Mulder Minister van Leefstijl Met de auto, TV, CV, huishoudelijke apparaten en computer heeft de industriële revolutie ons leven een stuk makkelijker gemaakt, maar we zijn ook steeds minder gaan bewegen en meer gaan eten. Het is tijd om elkaar op een positieve manier te enthousiasmeren en steunen in een gezonde leefstijl. Politiek, bedrijfsleven en gezondheidszorg zouden hierin kunnen samenwerken: zet gezonde voeding op ooghoogte, voer een maatschappelijke, wekelijkse gezondheidsdag in en stel mogelijk een ‘Minister van Leefstijl’ aan. Met kleine, speelse aanpassingen kan deze ervoor zorgen dat er nooit meer een begrotingstekort is. Ik denk ook aan het afschaffen van roltrappen (liever traplopen) en winkelwagens (liever winkelmandjes). Stel je eens voor dat een supermarkt 10% korting geeft als je jezelf bij de kassa 10 keer opdrukt: mogelijk niet haalbaar in de praktijk, maar zeer speels om beweging te stimuleren! Overal kunnen we dit soort stimulerende prikkels inbouwen. Een vergroot bewustzijn speelt hierin een sleutelrol. Integreer oude gewoonten We zijn gemaakt om te bewegen: hiermee behoud je je spieren en het heeft een positief effect op je zenuwstelsel en immuunsysteem. Alle structuren in je lichaam zijn flexibel: use it or loose it! Een juiste mentale instelling, gecombineerd met de juiste kennis, kan je gezondheid verrijken. Het zet je in beweging richting jouw doel. Let op: je moet wel actie ondernemen, want een doel zonder actieplan is een wens! Integreer oude gewoonten: je genen juichen dit toe! Ga voor slechts een paar eetmomenten per dag, houd jezelf warm, beweeg veel, maar vooral ook: ontspan en geniet veel. Gezondheid als basisrecht Een mooi voorbeeld van bewustwording is EkoTown, het festival waar voeding en beweging een beleving is. Dit soort evenementen rolt een rode, biologische loper naar het grote publiek uit. Gezondheid is van iedereen en een basisrecht van de mens. Laten we gezondheid vanaf de basis koesteren. Voorzorg in plaats van nazorg. Bij voeding en beweging ligt heel veel macht. In tegenstelling tot veel andere maatschappelijke plekken, kan ik met een gerust hart iedereen EkoPlaza adviseren. Uiteraard wel met een winkelmandje en de fictieve mededeling dat je jezelf bij de kassa 10 keer moet opdrukken. Even kijken hoe de caissière reageert…!” In Lekker Weten Herfst deel 3 van dit feuilleton. zomer 27 Beleef het 21 & 22 juni op hét biologische lifestyle festival Koo je tic p nu k ekot ets op of bi own.nl j van E de kassa koPl aza SprekersPlaza Op EkoTown gaat het ook om delen van kennis. Ga in gesprek met topsporters, voedingsdeskundigen en specialisten over voeding of bezoek een van de vele lezingen. MuziekPlaza Zaterdag 21 juni In MuziekPlaza zijn er in twee dagen meer dan 40 live optredens! Van kleine akoestische sessies tot bekende namen op het hoofdpodium. Zondag 22 juni Zaterdag 21 juni • • • • • • Jett Rebel Niels Geusebroek Groove Barrio Stevie Ann Erwin Nijhof Tangarine (huisband DWDD) • De Witte Snor • PuurLofZang • Edouard • • • • • • Van Dik Hout Gerard Ekdom Dr. Brass Julia van der Toorn PuurLofZang Paul de Munnik (Neil Diamond sessie) • Rilan & The Bombardiers • Kris Berry & Perquisite • Felix Rottenberg sessie: Bijvriendelijk landbouw met Albert Muller, Rinske Kreukniet en Angelique Berger • Felix Rottenberg sessie: Lezing en workshop ademhalingstechniek met Iceman, Wim Hof • Johan Noorloos • Miss Natural • Nicolien Sauerbreij • Carlos Lens • Richard de Leth • Janneke v.d. Meulen • Mitchel Steenman • Karim Sattar van Dr. Hauschka Zondag 22 juni • Felix Rottenberg sessie: Laat uw voeding uw medicijn zijn met Ralph Moorman en Mitchel Steenman • Felix Rottenberg sessie: De toekomst van de biologische landbouw met familie van Tilburg • Felix Rottenberg sessie: Zaadgoed is van ons allemaal met Jan Velema en Edith Lammerts van Bueren • Gerard Ekdom • Johan Noorloos • Nicolien Sauerbreij • Carlos Lens ProefPlaza Biologische producenten, boeren en telers werken voor twee dagen samen aan de lekkerste gerechten en proeverijen voor een kleine prijs. Op deze manier kan iedereen kennis maken met de pure smaken van de beste ingrediënten! Ontmoet de mensen achter de producten en praat met ze over herkomst, productie en kwaliteit. In ProefPlaza kun je onder andere genieten van: • Kleine gerechten • Bak je eigen brood in de bakkerij • Bier brouwen met de Leckere • De beste thee van de Thee sommelier • Boter schudden • RAW foods • Verse falafel uit de kokosolie • Groentechips • Smoothies maken • Sugarless taarten van Jennifer • Meet & eat www.ekotown.nl /ekotownfestival #ekotown • Verse soep maken • Biologische wijnproeverij • Vers gerookte vis • Barbecue met de biologische slager • Zuivel & groene smoothies SportPlaza In SportPlaza begint je dag lekker sportief met een Yoga sessie van Johan Noorloos of een bootcamp les van The Bootcamp Club! Start je wat later op? Dat is ook geen probleem. De hele dag zijn er gratis sportlessen en activiteiten. • Yoga lessen Basic / Flow4All / Yin Yang van De Nieuwe Yogaschool • Low / High / Extreme Bootcamp lessen van The Bootcamp Club • Personal training sessies Spa Sport Hotel Zuiver • Intensity training van Carlos Lens • Rugby en roeien met Olympische sporters van het CTO • Diverse trainingen van HealthCity • Luxe douchebeleving door Weleda KidsPlaza Voor de ‘toekomst’ is er op EkoTown veel te beleven en te leren! Zo kunnen de kinderen op avontuur met de boswachter, olifant worden tijdens KidsYoga, zweten tijdens Bootcamp les, zweven in de zweefmolen, papier maken van olifantenpoep, een ‘kroepie’ knuffel maken van oude kleren en nog veel meer! BoerenPlaza In BoerenPlaza waan je jezelf even op de boerderij. Natuurlijk zijn er dieren en je maakt niet alleen kennis met de vele boeren en telers, maar ook met de slager, de beste zuivel- en kaasboer. Help de kaasboer bij het kaasmaken, praat met de boeren over hun producten van het land, ga in gesprek met de biologische slager en proef diverse kleine gerechtjes. 21 & 22 juni Amsterdamse B os Controle Certisys BE-BIO-01. www.limafood.com De natuur. Niet meer, niet minder. Culinaire reisideeën Bij Yksi Expo Bij Yksi Expo in Eindhoven werken tientallen ontwerpers en kunstenaars, waaronder Franke Elshout. Zij reist met haar koffer waarin een complete kitchenette zit over de hele wereld om typisch Nederlandse gerechten te maken. Door de ingegeven inspiratie ontstaan nieuwe kruisingen tussen ingrediënten, recepten en bereidingen, van eigen gerechten en die van het land waarin ze reist. De ‘Take Away, de Nederlandse keuken in je koffer’ tentoonstelling is tot en met 5 juli te zien. Het lijkt of Franke even is weggelopen om zo terug te komen. Inspirerend om naar te kijken en er je eigen fantasie op los te laten. Keukenconfessies – ‘Take away’ www.yksi.nl Vijgenrepen recept Rineke Dijkinga ,Weten van (h)eerlijk eten 125 g gedroogde vijgen, harde steeltjes verwijderd • 75 g gojibessen of gedroogde cranberry’s • 200 g havermout (of amandelmeel) • 100 g zonnebloempitten (+ extra, optioneel) • 3 eieren (L) of 4 eieren (M) • sap en rasp van 1 citroen • 1 eetl kokosolie • 1 eetl kokosvezels • 75 g pecannoten, eventueel grof gehakt 1. Week de vijgen en gojibessen (of cranberry’s) ruim een half uur in een laagje water zodat ze net onder staan. Verwarm de oven voor op 140˚C. 2. Giet ¾ van het weekwater weg. Pureer de vijgen en gojibessen met de rest van het water in een blender of met de staafmixer. Voeg havermout (of amandelmeel) en zonnebloempitten toe en maak alles fijn op de laagste stand. Doe het mengsel in een kom en roer de rest van de ingrediënten erdoor. Voeg eventueel nog wat extra zonnebloempitten toe. 3. Schep alles op bakpapier op een bakplaat en spreid uit tot een plaatkoek van ongeveer 1½ cm dik. Bak de koek in ca. 40 minuten gaar en bruin in de oven. Laat helemaal afkoelen en snijd dan in repen of vormpjes naar keuze. 30 zomer editie herfst 2012 wegwezen Mooiste Fietsroute 2014 De Vennbahn is uitgeroepen tot Fietsroute van het jaar. Dit grensoverschrijdende fietspad loopt over de voormalige spoorbaan van het Duitse Aken, door de Eifel en de Ardennen, naar het Luxemburgse Troisvierges. Het lijkt heel simpel: er ligt een spoorbaan en je legt er een fietspad op. Maar tijdens de aanleg doken er onverwachte problemen op en moesten om de fauna te sparen ingewikkelde alternatieven worden ontwikkeld. Het resultaat mag er zijn: ruim 125 km aan voornamelijk vrijliggend fietspad door een oase van rust en natuur met slechts een beperkt aantal kruisingen met het overige verkeer. www.vennbahn.eu Zelfgemaakt gekocht Lekker naar de boer Op zaterdag 21 en zondag 22 juni is het open dag bij diverse biologische boeren en telers in het hele land. Kom kijken, ruiken, voelen en horen wat het leven op de biologische boerderij betekent en neem vooral kinderen, kleinkinderen, ouders, grootouders, buren en vrienden mee. Een leuk en leerzaam dagje uit, dat bijdraagt aan de bewustwording over de herkomst en productie van jouw biologische boodschappen. Kijk voor deelnemers op www.lekkernaardeboer.nl Beleef de Biesland Polder Op de Mariaplaats in Utrecht kun je op vijf zaterdagen terecht op de Zelfgemaakte Markt. Er is zoveel talent, laat je inspireren! Alles wat je hier koopt is zelfgemaakt: van borden tot sieraden en meubels tot kleding en nog veel meer. Een maand voor aanvang worden de deelnemers bekendgemaakt. Nog ver weg, maar op 13 december is er een speciale KERSTeditie met mooie zelfgemaakte spullen voor in en onder de boom.. Gratis toegang, 11-17 uur. zelfgemaaktemarkt.nl Beleef de polder en de natuur er omheen, tijdens de BieslandDagen - op de grens van Delft en Pijnacker-Nootdorp. Alleen door duurzaam met dit mooie stukje Hollands cultuurlandschap om te gaan en de omgeving daarbij te betrekken, kan het behouden worden voor nu én in de toekomst. Er zijn tal van activiteiten, zoals dierspoorzoeken, het BoerenDoePad, creatieve workshops en een streekmarkt. Ook aan de kleinere bezoekers is gedacht. De menukaart op het evenemententerrein is biologisch. BieslandDagen, 6 en 7 september. www.vriendenvanbiesland.nl Credit: Jet van der Duyn Schouten Prinsessenlunch Tot eind oktober organiseert Beeldenpark de Havixhorst in Schiphorst (DR) een expositie van sculpturen van voormalig Koningin Beatrix. Kies je voor het arrangement Prinsessenlunch, dan krijg je behalve een rondleiding door de beeldentuin met een gids ook een tweegangenlunch aangeboden, inclusief amuses. Deze maaltijd bestaat uit lekkere biologische ingre­ diënten uit de eigen kruiden- en fruittuin en met regionale delicatessen, zoals biologische asperges en vlees van de Blonde Aquitanes uit het Reestdal. Op afspraak: www.beeldenparkdehavixhorst.nl of www.beatrixinbeelden.nl zomer editie herfst 2012 31 31 In de olie: van smaakmaker tot bakproduct Al eeuwenlang gebruikt de mens olie bij de bereiding van voedsel. Oliën - vloeibare vetten - leveren energie en vitamine E. Olie past bij elk recept: als basis voor een dressing, het op smaak brengen van pasta of om je groente in te wokken. Zaden, pitten en noten zijn de grondstoffen waar olie uit wordt gewonnen door ze te persen. Sommige zaden worden ook nog geplet/gebroken om de olieopbrengst te verhogen, zoals raapzaadolie. Deze eerste, koudgeperste olie is ruwe olie. De schilfers of ‘perskoek’ die overblijven, dienen als ingrediënt voor biologische diervoeding. Geraffineerd Ruwe olie kan verder worden bewerkt. Bij biologische olie gebeurt dit uiteraard niet via een chemisch raffinageproces, maar fysisch op biologisch verantwoorde wijze. Ruwe olie wordt met bleekaarde (kleisoort) ontkleurd: door de olie te filteren blijft de bleekaarde met de ingetrokken kleurstoffen achter in het filter. Ongewenste geuren en smaakstoffen worden door stoombehandeling (desodorisatie) verwijderd: de geur- en smaakstoffen lossen hierin op en verdwijnen. Geraffineerde olie is neutraal van geur, kleur en smaak en kun je - afhankelijk van de vetzuursamenstelling - zeer goed verhitten. Dit maakt deze olie geschikt als basis in sauzen, maar ook als bak-, braad- en frituurolie. Voorkom oxidatie Ons lichaam heeft vetten nodig. Maar dan wel in de goede verhouding (zie ook artikel Superfoods p. 46). Oliën bevatten veel essentiële vetzuren: onmisbare stoffen die je lichaam niet zelf kan aanmaken. Deze vetzuren moeten daarom in je voeding voorkomen. Er zijn verschillende soorten natuurlijke vetzuren: • Omega 9-vetzuren, bijvoorbeeld in olijfolie • Omega 6-vetzuren in de meeste plantaardige oliën • Omega 3-vetzuren bijvoorbeeld in lijnzaadolie Olie blijft lange tijd goed, als je deze onder de juiste omstandigheden bewaart: op een koele, donkere plek, goed afgesloten van de lucht. Onder invloed van licht en temperatuur gaat de olie namelijk oxideren, waardoor geur- en smaakafwijkingen ontstaan. Koop olie het liefst in een donkere glazen fles, zoals de EkoPlaza-oliën ook verpakt zijn. 32 zomer Verrassend: maak een pesto van pompoen­ pitolie en pompoenpitjes of gebruik een druppeltje van de rijk aan vitamine E pompoenpitolie over een bolletje vanilleijs! Gezond bakken In welke olie je het beste kunt bakken, hangt af van het gehalte enkelvoudig onverzadigde vetzuren (eov) en meervoudig onverzadigde vetzuren (mov). Op het etiket kun je zien hoe de verhouding is. Hoe hoger het gehalte eov in een olie, hoe minder gevoelig de olie is voor bederf en verhitting. Olijfolie bevat een hoog gehalte aan eov. Bij EkoPlaza kun je terecht voor diverse, biologische oliën: Bakken hoog percentage enkelvoudig onverzadigde vetten (eov), geraffineerd • • • Milde olijfolie Frituurolie (een zonnebloemolie variant) Wokolie Let op: zorg ervoor dat de olie niet boven de 175° Celsius komt. Als olie begint te walmen is dat een teken dat de olie te heet is. Koud gebruik koud geperst op etiket • • • • • • • • Olijfolie extra vierge Sesamolie Raapzaadolie Zonnebloemolie Saffloerolie Omega 3-6-9, koudgeperste raapzaad-, zonnebloem-, lijnzaad- en theunisbloemolie Pompoenpitolie Lijnzaadolie, zaden van de vlasplant (hoog gehalte omega 3) Tip: gebruik ze ook eens als smaakmaker in gerechten. Een scheutje extra vierge olijfolie over je pasta of wat sesamolie over een roerbakgerecht geeft een heerlijke smaak. EkoPlaza’s leverancier De leverancier van EkoPlaza maakt allerlei soorten biologische plantaardige oliën. Men werkt met een gecertificeerd kwaliteitssysteem en laboratorium, waar de grondstoffen uitvoerig worden getest voordat ze de productie ingaan. In de eigen perserij wordt zaad tot olie geperst, maar er wordt ook met buitenlandse bedrijven gewerkt van wie men de biologische olie inkoopt. Zo moeten olijven direct na de pluk worden verwerkt. Deze bedrijven voeren zelf analyses uit en leveren de olie aan met alle benodigde certificaten. Onze leverancier controleert de binnengekomen olie nog eens, zodat de kwaliteit gewaarborgd blijft. Zin in een olie met smaak? Voeg zelf kruiden of specerijen toe aan een basisolie, zoals zonnebloemolie. Lekker met gedroogde tomaten, limoen of basilicum. zomer 33 Since 1921 bio met granaatappel Granaatappel Verstevigende Gezichtsverzorging Actieve regeneratie voor de rijpere huid Ontdek de kracht van granaatappel en kies voor natuurlijke en tijdloze schoonheid. Verwen je gezicht met pure ingrediënten zoals granaatappelpitolie en pluimgierstextract. Granaatappel Verstevigende Gezichtsverzorging stimuleert de celvernieuwing, verstevigt de huid, verzacht rimpels en gaat vroegtijdige huidveroudering tegen. De producten bevatten geen synthetische parfum- of kleurstoffen noch conserveringsmiddelen of minerale oliën. www.weleda.nl 34 zomer mijn wereld De wereld van... Bart Brentjens Bart Brentjens (45) is de ‘eerste Olympisch Kampioen ooit’ van het mountainbiken en heeft een indrukwekkende carrière. Hij is tienvoudig Nederlands Kampioen mountainbike Cross Country, tweemaal Nederlands Kampioen Marathon, Europees Kampioen MTB (2001) en Wereldkampioen MTB (1995). Toen in Atlanta (1996) mountainbiken voor het eerst onderdeel op de Olympische Spelen was, won hij de gouden medaille en in de spelen van Athene (2004) de bronzen. In 2008 beëindigde hij zijn loopbaan en werd manager van een eigen team. Toch start Bart nog regelmatig in wedstrijden, zoals onlangs nog in de beroemde Cape Epic race in Zuid-Afrika. Op 5 oktober 2014 vindt voor de 10e keer de Bart Brentjens Challenge plaats in het Limburgse heuvellandschap. PRESTEREN: Ik heb veel bewondering voor mensen die iets moois hebben opgebouwd, op sportief of zakelijk gebied; een mooie prestatie neerzetten en daar alles voor over medaille in Athene. De vier jaar voorbereiding heb ik helemaal zelf gedaan, zonder trainer of begeleider. Als je dan ook echt een medaille haalt – wat ik iedereen beloofde – is dat best bijzonder. VERANTWOORDELIJKHEID: Al mijn hele leven ben ik eigen baas en dus verantwoordelijk voor alles. Ik moest altijd prestaties neerzetten om een nieuw contract te Credit: irmo_keizer hebben om dit te realiseren. Zelf ben ik misschien nog wel het meest trots op mijn bronzen krijgen. Als teambaas heb ik die verantwoordelijkheid nog steeds, maar de prestaties heb ik niet helemaal zelf in de hand. Het is mijn taak om de renners in het team beter te krijgen dan ze ooit zijn geweest. Dat is moeilijk, zeker omdat we hiervoor de financiële middelen nog niet hebben. Er zijn nog zoveel factoren die tot betere prestaties zouden kunnen leiden. Ik probeer alles zo goed mogelijk te faciliteren, maar geef mijn renners mee dat ze ook een eigen verantwoordelijkheid hebben. JEUGD: De jeugd heeft in mijn ogen de toekomst. Ik vind het leuk om hen via clinics te laten genieten van de mountainbikesport. Zo ervaren ze zelf hoe het voelt om op zo’n fiets te zitten, door de bossen te rijden. Als ze hierdoor een fiets aanschaffen of geïnteresseerd raken in de wedstrijdsport, dan komt mountainbiken nog beter van de grond. WAARDERING: Een schouderklopje of compliment is natuurlijk een hele duidelijke waardering, maar interesse tonen en een goed gesprek ook. Dat is heel belangrijk voor iedereen. Mijn renners aanspreken op het juiste moment, kan het verschil tussen winst of verlies zijn. TOEKOMST: Het belangrijkste in mijn leven zijn mijn gezondheid, mijn vrouw en teammaat Petra en onze kinderen Bart junior (11) en Ginger (9). Met hen hoop ik oud en gelukkig te worden. Ik hoop dat ze hun studie voor alles laten gaan: als je een diploma hebt, kun je hier altijd op terugvallen. LEVENSMOTTO: ‘Don’t give up. Je zult in je leven altijd moeten ‘vechten’.’ Doe je net iets meer dan een ander, dan win je. Bij het fietsen kun je vallen of ‘lek rijden’, maar als je blijft vechten dan leidt dat altijd een keer tot resultaat. zomer 35 wow... Schoonheid De personages in mijn boeken zijn altijd anders dan ikzelf, maar ik vind ze mooi en waardevol, inclusief al hun tekortkomingen en zwakheden. Zo probeer ik ook naar mezelf te kijken. Naarmate de jaren tellen word je onherroepelijk minder mooi in de esthetische zin van het woord, maar daarmee verlies je geen werkelijke schoonheid. Gezondheid De basis is gezond maar ik geniet ook van ‘ongezonde’ dingen. Af en toe uit de band springen is veel evenwichtiger dan verkrampt een stramien volgen. Mijn kinderen voed ik ook zo op. Sinds de borstvoedingstijd over is, krijgen ze hormoonvrije geitenmelk van Nannycare omdat ze dit beter verteren. Lekker eten Ik hou van gerechten waarin je de ingrediënten proeft en die puur zijn, inclusief een glas goede wijn. Met een stukje pure, eventueel rauwe chocolade verwen ik mijzelf. Linde krijgt soms een ijsje of koekje, maar het kan ook een dadel of een rijstwafel met notenpasta zijn. Geef je weinig suiker, dan creëer je ook geen behoefte aan zoet. Fotografie: Paul de Graaf Inspiratie Ik omring me graag met mooie mensen en dingen. Het is een bewuste keuze om dat wat mij raakt, boeit, verwondert of pleziert - mensen, omgeving, muziek, boeken en voedsel - op te zoeken. Daarbij hoeven zaken niet perfect aan te sluiten op mijn verwachtingen of wat volgens de norm ‘mooi’ zou zijn: juist het sprongetje dat je moet nemen om iets te ‘begrijpen’ en het daarmee te waarderen kan boeiend zijn. Levensmotto In ons ‘gezinsdagboek’ waar we dingen in schrijven of tekenen staat voorin: ‘Het mooiste dat je kunt worden is jezelf.’ Er zijn al genoeg andere mensen. Probeer niet alleen maar te reageren en kopiëren, maar onderzoek wat jij hier te zoeken en te brengen hebt. Susan Smit Mijn lijf Ik zie de minder mooie, maar gelukkig ook de mooie dingen aan mijn lichaam en kan het geheel op waarde schatten. Ik ben blij met mijn lengte en mijn bouw. Dit lijf is van mij en samen hebben we al veel meegemaakt. 36 zomer Susan Smit (40) werkte 10 jaar als fotomodel, studeerde op haar 26ste af in Culturele Studies (hoofdvak Nederlandse Taal- en Letterkunde) en gaf een jaar later haar eerste boek uit. In haar boeken slaat ze een brug tussen spiritualiteit en sensualiteit, tussen hekserij en hoge hakken, tussen kruidenthee en Twitter. Haar laatste roman ‘Gisèle’ belandde in de bestseller top 10. Susan is moeder van Linde (3) en Goof (6 mnd) en woont samen met Peter Veldhoven. healthy planet Maak jij ook het verschil? Wandel voor het goede doel Nederland telt zo’n 6.600.000 regelmatige wandelaars, die samen zo’n 710 miljoen wandelingen per jaar maken. Veel van hen wandelen voor het goede doel. Meld je aan bij het actieplatform www.WandelVooreenAnder.nl, maak eenvoudig een actie aan en spoor je vrienden en bekenden aan om jou te sponsoren. Daarna regelt de stichting achter het platform alle administratie en houdt jou op de hoogte. Zodra het evenement af is, wordt het volledige sponsorbedrag zonder inhouding van kosten overgemaakt aan het door jouw gekozen goede doel. Zomerse snoepjes Veel ouders zeggen het moeilijk te vinden hun kinderen iedere dag de aanbevolen hoeveelheid groenten en fruit te laten eten. Vaak kiest men voor gemak en het kind krijgt dan koek, snoep of zoutjes als tussendoortje. Ouders die wel fruit geven, kiezen vaak voor snel klaar fruit, zoals banaan. In de top tien van ‘gemakkelijk fruit’ staan aardbei, framboos en braam, oftewel zomerfruit! Hiermee laat je je kind zonder schuldgevoel snoepen, want er zit in vergelijking met ander fruit gemiddeld meer vezels, vitamines, mineralen en bioactieve stoffen in zomerfruit. Even afspoelen onder stromend water (beperkt het verlies aan vitaminen en mineralen) en in een bakje mee naar school!. Bron: GroentenFruit Bureau Jolanda Burger wil de wereld een beetje mooier maken en is benieuwd of het haar lukt om zelfvoorzienend te leven. In een blog houdt ze 365 dagen lang haar bevindingen bij. Ze heeft hierbij speciale aandacht voor kinderen en de natuur. Ze wil aandacht vragen voor de bevordering van schooltuinen waar kinderen leren hun eten te verbouwen en weer in contact komen met de natuur. Via haar blog gaat ze op zoek naar nieuwe businessmodellen. Jolanda roept jou op om haar aan te moedigen of te helpen met tips en suggesties en daagt je uit om zelf mee te doen en een eigen project op te zetten. uitdekleigetrokken.wordpress.com Een betere wereld begint aan tafel Dorien Soons keek naar een item over vlees in het achtuurjournaal, toen haar idee voor een milieuvriendelijk kookboek werd geboren. Want als alle Nederlanders één dag per week minder vlees zouden eten, zou daarmee alle klimaatdoelstellingen van het kabinet voor huishoudens in één klap gerealiseerd zijn. Ze zocht uit wat we dan wel mochten eten - dat bleek namelijk nog niet zo eenvoudig - en schreef dat op in haar VoetprintCooking®-kookboek (verkrijgbaar bij EkoPlaza). Met de CO2-lage recepten weet je hoe groen je eet. www.voetprintcooking.nl. Actie: stuur je meest duurzame recept in naar [email protected] en win een VoetprintCooking®-kookboek. Houd je huis koel Hoe houd je jouw huis koel zonder een torenhoge energierekening? Het belangrijkste advies van Milieu Centraal is de zon uit je huis te houden. Door overdag de zonneschermen omlaag of de gordijnen dicht te doen, houd je de grootste warmte buiten. ’s Nachts zet je de ramen juist open om de koele lucht naar binnen te laten. Heb je toch behoefte aan extra verkoeling, dan geeft een ventilator de minste milieubelasting en is goedkoper: de stroomkosten voor een airco lopen op tot zo’n € 95,- per jaar tegenover € 3,- voor de ventilator. www.milieucentraal.nl zomer 37 Kies voor ‘het dichtste bij de natuur’: voeding vol levenskracht en karakter Bij EkoPlaza vind je sappen van het merk ‘het dichtste bij de natuur’: producten van biologisch-dynamische landbouw en verwerking. Biologisch betekent zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen geteeld en verwerkt zonder toevoegingen van kunstmatige kleur-, geur- en smaakstoffen. Bij dynamisch hangt alles met elkaar samen: de levende bodem, de planten vol levenskracht en de natuurlijke omgeving van de mens zelf. De sappen van ‘het dichtste bij de natuur’ worden in Duitsland geproduceerd door Beutelsbacher. De firma is opgericht in 1936 en inmiddels werkt de 3e generatie in dit familiebedrijf. Grondlegger ‘Opa Maier’ was bevriend met Rudolf Steiner en schakelde in de jaren ’50 over op grondstoffen uit de biologisch-dynamische landbouw. Fruit en groenten van deze hoogste kwaliteitstandaard staan aan de bron van ‘het dichtste bij de natuur’ sappen. Voor de sappen haalt het biodynamische pioniersbedrijf het fruit en groente voor grootste deel bij regionale Demeterboeren met wie men al jaren samenwerkt. Omdat voor het behoud van de voedingsstoffen kort na de oogst wordt geperst, verwerkt men de tropische vruchten veelal in het land van de oogst. De verwerking gebeurt zonder toevoegingen van kunstmatige kleur-, geur- en smaakstoffen. ‘het dichtste bij de natuur’ biedt een complete lijn Demeter vruchten- en groentesappen met elk een eigen karakter. Voeding vol levenskracht Sappen van ‘het dichtste bij de natuur’ bestaan uit 100% vers geperst sap, ook de tropische vruchten. Dit maakt de sappen wellicht wat duurder, maar dan heb je wel voeding vol levenskracht. De pure 38 zomer vruchten- en groentesappen hebben een minimale productiewijze: de pitvruchten (appels, peren, kweepeer), speciale bessen en groenten worden eerst gewassen en geplet, waarna er een massa ontstaat. Door dit te persen, ontstaat sap. De overgebleven pulp gaat terug naar de boeren voor natuurlijke bemesting of wordt voor diervoeding gebruikt. Bij heldere sappen wordt het vers geperste sap nog gecentrifugeerd om alle vaste bestanddelen eruit te halen. Voordat het sap gebotteld wordt, moet het worden gepasteuriseerd. Dit heeft geen effect op de smaak, maar voorkomt oxidatie van de aromastoffen en vitaminen door zuurstof, de afbraak van pectine door enzymen en aantasting door schimmels of andere micro-organismen. Het sap wordt in de fles onmiddellijk gekoeld. Tropische vruchten worden in het land van oogst vers geperst en gepasteuriseerd. Daarna gaat het complete sap – dus geen concentraat in cans op transport en wordt het gebotteld in Duitsland. Sap met extra’s Sap van ‘het dichtste bij de natuur’ is sap met een meerwaarde: • De groentesappen zijn verkrijgbaar met en zonder melkzuur. Beiden zijn van geperste verse groenten. Gemengd groentesap met melkzuur bestaat uit vers geoogste wortelen, rode bieten, selderij en zwarte radijs. Om de smaak te verfijnen is 1% acerolasap toegevoegd. Dit sap is gefermenteerd met Lactobacillusbacteriën. Deze bacteriën zetten suikers om in gezond rechts- • • • draaiend melkzuur, dat het sap lichter verteerbaar maakt en een gunstige invloed op je darmflora heeft. Vanwege de zoete smaak, vinden kinderen wortelsap ook vaak lekker. Een half glas (100 ml) dekt de dagelijkse behoefte aan vitamine A: belangrijk voor o.a. een goede weerstand, gezonde botten, tanden en voor de groei. Bij sporters is bietensap enorm populair omdat het een prestatieverhogende werking zou hebben. Het NOC*NSF onderschrijft dat bietensap leidt tot een lager zuurstofverbruik en een lagere hartslag. Er wordt nog volop onderzoek gedaan naar de effecten van bietensap op de sportprestatie. Bieten bevatten namelijk nitraat, dus je kunt het sap niet onbeperkt drinken. Geniet dagelijks van een klein glaasje, te drinken als wijn. Het lijkt alsof de energierijke kracht van de zon terug te vinden is in de smaak van bloedsinaasappel. Ook hier geen concentraat, maar direct sap van de vrucht dat in het land van de oogst geperst wordt. Verfijnd met sap van de acerola en oranjebloesem. Met 200 ml heb je de dagelijkse vitamine C-behoefte gedekt. Tip: ook lekker om te mixen met een zomers (alcoholhoudend) drankje. Wist je dat...? Melkzure gisting niets met melk te maken heeft? Lactobacillussoorten worden veel toegepast bij de productie van gefermenteerde levensmiddelen, zoals salami, wijn en tempé. Ook worden diverse soorten gebruikt als probiotica om de darmflora te verbeteren. Rechtsdraaiend melkzuur wordt gemakkelijk door het lichaam gemetaboliseerd, omdat het structureel identiek is aan het melkzuur dat (onder andere) in spierweefsel wordt geproduceerd. Sommige fruitsoorten niet lekker zijn als je ze van 100% sap maakt? Om toch van de goede eigenschappen te genieten, is bij enkele verse sappen van vruchten een hoeveelheid water en een alternatieve natuurlijke zoetstof (bijvoorbeeld agavesiroop) toegevoegd, zoals bij zwarte bessen en abrikozen. Dit is te lezen op het etiket. Van sommige vruchten, zoals mango en abrikoos, geen sap kan worden gemaakt, maar alleen puree? Hier zitten overigens alle vezels nog in. De verse vruchten worden in land van oogst tot moes geperst. Beutelsbacher heeft diverse eco-projecten ontwikkeld, waaronder met mangoplantages in India. In Duitsland wordt de verse puree met gedemineraliseerd water aangelengd. Dit is belangrijk omdat mineralen in water een chemische reactie op fruit kunnen geven. Appel natuurtroebel wordt gemaakt van oude appelrassen, afkomstig van hoogstamboomgaarden van biodynamisch werkende boeren? Van september tot november - het fruitseizoen - zijn het hoogtijdagen: tussen pluk en verwerken zit hoogstens 24 uur. Op de ‘het dichtste bij de natuur’ flessen statiegeld zit? Alle flessen worden door Beutelsbacher hergebruikt. zomer 39 Biologisch genieten van Gulpener bieren Verscholen in het Limburgse heuvellandschap ligt in Gulpen de Gulpener Bierbrouwerij: een familiebrouwerij die op duurzame wijze de lekkerste kwaliteitsbieren met Limburgse grondstoffen brouwt. Op en top Limburgs Gulpener haalt haar grondstoffen uit de directe omgeving. Dus ook de gerst, tarwe, rogge en spelt voor de mout, die de kleur en het basiskarakter van het bier bepalen. De Limburgse akkerbouwers verbouwen dit graan met liefde en respect voor natuur en omgeving, volgens de eisen van Milieukeur. De hop, verantwoordelijk voor de typische bittere smaak en de bloemige geur, komt sinds 1999 uit de eigen hoptuin in Reijmerstok. Dit bijzondere gewas wordt daar op volledig milieuvriendelijke wijze verbouwd. Inmiddels groeit hier ook de biologische hop voor de biologische Ur-bieren van Gulpener. Als pionier in ketenbeheer en duurzaamheid, presenteerde Gulpener al in 1999 het eerste klimaatneutrale bier, gebrouwen van enkel Limburgse ingrediënten. Biologische bieren Gulpener heeft een volledige range 100% biologische Ur-bieren. Als bewuste genieter kun je kiezen uit drie heerlijke, biologisch gebrouwen bieren: Ur-Hop (nieuw in het Gulpener assortiment), Ur-Pilsner en Ur-Weizen, ieder met hun eigen smaak: • • • Gulpener Ur-Hop Fris, hoppig, ongefilterd bier van lage gisting. Volle smaak en bitterheidsbeleving. Buitengewoon aroma van verse hopbloemen. Door de fles eenmaal te draaien wordt de gist gelijkmatig verdeeld, waardoor de smaak van het ongefilterde Ur-Hop optimaal tot z’n recht komt. Gulpener Ur-Pilsner mild-kruidige hopsmaak en een licht bittertje. Gulpener Ur-Weizen fris en licht tarwebier met stevige schuimkraag. Ook lekker in combinatie met gerechten. Zo past de Ur-Hop erg goed bij gegrilde scharrelkip, salades met vruchten, bij zalm en bij diverse soorten kazen. Ur-Pilsner smaakt uitstekend bij gevogelte en kruidige gerechten en Ur-Weizen is verfrissend bij visgerechten en salades. 40 zomer Zo’n 10 jaar geleden realiseerde ik mij waar je het meeste geld mee kunt verdienen: door een verdienmodel te creëren voor een natuurlijke eigenschap van mensen, zoals het dagelijks toiletbezoek. Agrochemische bedrijven werken net zo en worden hierin steeds brutaler. Procederen Bionext wil deze malafide praktijken een halt toe roepen en sloeg daartoe de handen ineen met 33 organisaties uit heel Europa. Samen procederen we bij het Europese octrooibureau in München tegen het octrooi ‘Creëer je een ‘verdienmodel’ voor een natuurlijke eigenschap van mensen, dan word je slapend rijk. Syngenta en Monsanto snappen dit maar al te goed en passen dit toe op natuurlijke eigenschappen van planten.’ Slapend rijk Agrochemische bedrijven worden steeds brutaler: ze zoeken naar specifieke eigenschappen van planten - zoals de natuurlijke afweer tegen een insect - en claimen die als hun uitvinding. Ook al is het een natuurlijke eigenschap en legden ze er slechts een vergrootglas op. Door een weeffoutje in de wetgeving lukte het Syngenta en Monsanto inmiddels om een groot aantal octrooien in de EU te verkrijgen op natuurlijke eigenschappen van paprika, broccoli en soja. Het gaat niet meer alleen om genetisch gemanipuleerde gewassen, maar ook om klassiek veredelde planten met een bijzondere vorm, kleur of natuurlijke afweer tegen een insect. van Syngenta op een natuurlijke eigenschap van de rode paprika. Ook sloten we ons aan bij de internationale oppositiegroep tegen het toegewezen patent op ‘makkelijk oogstbare broccoli’ van Monsanto. Zeg ‘nee!’ De actie ‘Hart voor biodiversiteit, geen octrooi op leven’ tegen deze privatisering van de natuur loopt nu ruim een jaar en daarbij hebben wij jouw steun hard nodig. Teken de petitie op www.bionext.nl/hartvoorbiodiversiteit en als je iets kunt missen, doneer dan op de Bionext rekening NL63 TRIO 0784 7840 00 o.v.v. Hart voor biodiversiteit. Bavo van den Idsert Directeur van Stichting Bionext, de ketenorganisatie voor de duurzame, biologische landbouw en voeding, www.bionext.nl Mijn mening over… Krijg je zo’n eigenschap in bezit, dan moet iedereen die de plant wil gebruiken in de teelt of veredeling, eerst bij jou aankloppen. En zo worden deze agrochemische bedrijven slapend rijk. Octrooien op natuurlijke eigenschappen Het besef kwam toen ik op vakantie met mijn gezin langs de Duitse Autobahn stopte om te tanken en te plassen. Om toegang tot het toilet te krijgen, moesten we opeens een halve euro per persoon betalen. Aangezien iedereen moet plassen, had men hiermee een nieuwe, onuitputtelijke stroom aan inkomsten op gang gebracht. Met een ‘verdienmodel’ voor een natuurlijke eigenschap van mensen word je dus slapend rijk. Agrochemische bedrijven als Syngenta en Monsanto snappen dit maar al te goed. P.S. Ekoplaza en andere organisaties zeggen ‘nee’ en steunen de actie Hart voor biodiversiteit met een ruime donatie om het proces tegen patenten op natuurlijke eigenschappen te voeren. zomer 41 Provençaalse zomerstoofpot 2 eetl olijfolie 1 eetl boter ca. 800 g riblappen, in blokjes 2 tenen knoflook, fijngesneden 100 ml rode wijn ½ blik gehakte tomaten (met sap) zout en peper paar takjes verse tijm 1 rode paprika, zaadlijst verwijderd en in reepjes gesneden 1 flinke eetl kappertjes 1. Verhit olijfolie en boter samen in een braadpan, bak het rundvlees hierin aan en voeg daarna de knoflook toe. Bak even mee. 2. Giet de wijn erbij en voeg de gehakte tomaten, zout, peper en tijm toe. Laat ruim een uur zachtjes sudderen. Regelmatig omscheppen. 3. Voeg de paprika en kappertjes toe en laat nog ca. een half uur sudderen tot het vlees heerlijk mals is. Kook voor het serveren het vocht eventueel een beetje in. Lekker met amarant of rijst 42 Veilige keus Klassieke keus Gedurfde keus Abril de Azul Tinto: Een alleskunner die door zijn frisse zuren perfect aansluit bij de kappertjes en tomaat. Het rijpe fruit en de zachte tannines combineren uitstekend met de zacht gegaarde riblappen. Chateau Auguste Bordeaux: Bordeaux saai? Uiteraard is deze Bordeaux gemaakt van Merlot en heeft een klein beetje houtlagering gekregen, maar verder is het een uitstekend modern voorbeeld van een Bordeaux die prima past bij het stoofpotje. Chimango Rosé: Een rosé bij riblappen? Ja, deze rosé uit Argentinië is voller en krachtiger dan zijn Franse soortgenoten. Vol van rood fruit en licht kruidig: een verrassende begeleider van dit gerecht. zomer wijn en spijs Onkruid voor een gezonde bodem Pionier van het Italiaanse wijnbedrijf Fasoli is grootvader Amadio. In 1925 plantte hij wijnstokken en maakte van de druiven goede kwaliteitswijn, die hij aan de beste eetgelegenheden in steden als Verona, Vicenza en Padova verkocht. Het vervoer ging in kleine houten vaten per paard en wagen. Zonen Gino en Gigi namen de kennis en ervaring van hun vader over en zetten zijn goede reputatie voort. Inmiddels is ook de derde generatie actief in het bedrijf. Al in 1980 begon de familie Fasoli met biologische wijnbouw. Aangezien biologische boeren geen kunstmest mogen gebruiken, was het aantal trossen druiven aan de stok altijd lager en dus de wijnen geconcentreerder. Om de stokken zo gezond mogelijk te houden groeit er bewust onkruid in de wijngaarden. De waterhuishouding van de grond kan zo beter worden gereguleerd: tijdens droog weer verdampt er minder water en bij regenval komt er minder water bij de stokken. Volgens deze theorie is de grond gezond als er meer dan 20 soorten onkruid groeien. Hier gaat een aantal jaren overheen. De Corte Del Pozzo Soave is een selectie van de beste cuvés, oftewel: de beste soave geselecteerd uit diverse wijngaarden. Kijk op p. 72 (Waar voor je geld) voor een overnachtings­ aanbieding op dit wijndomein! Zomers genieten Fris, helder kokossap is een ware schat uit de natuur. Het bevat van nature veel mineralen waar je lichaam dagelijks behoefte aan heeft om fit te blijven. Dr. Antonio Martins Coco Juice bevat uitsluitend 100% biologisch sap van de jonge kokosnoot -dus geen concentraat - afkomstig van zorgvuldig geselecteerde plantages. Het sap bevat geen gluten, melkeiwit of lactose. Kies je voor de abrikoosvariant, dan zit er lekker vruchtvlees van biologische abrikoos (vitamine A) doorheen. Even met wat ijsklontjes mixen in de blender en je hebt een heerlijk zomers drankje. zomer 43 con Amore e Passione Traditionele ei-pasta’s uit Emilia Romagna Tagliatelle en Pappardelle: Romige smaak (4 eieren per kilo) Tortellini: Al formaggio: met ricotta en mozzarella Pomodoro & Mozzarella: met tomaat en mozzarella Ricotta & Spinaci: met ricotta en spinazie 44 zomer Wijntip Stellar Firefly Red: Een echte Zuid-Afrikaanse wijn met veel rijp fruit pruimen, zwarte bessen en vriendelijke tannine. Veel wijn voor je geld! Daarnaast een wijn die in combinatie met de gegrilde groenten moeiteloos overeind blijft. Gegrilde steak met Aziatische groenten en rijstpannenkoekjes 8 lente-uitjes, in schuine stukjes gesneden • 2 rode chilipepers, zaadlijsten verwijderd en in ringetjes • 150 g taugé • 3 cm gemberwortel, geschild en fijngehakt • 4 steaks (bijvoorbeeld kogelbiefstuk) van ± 100 g per stuk • verse koriander, grof gehakt Voor de marinade: 2 theel lichte sojasaus • 3 eetl sesamolie • 2 theel droge sherry (fino) Voor de rijstpannenkoekjes: 50 g geurige rijst (zoals jasmijn, pandan of basmati) • 150 g bloem • 2 eieren • 20 ml (4 theel) kokosmelk • 2 eetl rietsuiker • 2 theel droge sherry (fino) • snuf zout • (zonnebloem-)olie om in te bakken • knoflook, fijngehakt • gemalen peper 1. Kook voor de rijstpannenkoekjes de rijst gaar volgens de aanwijzingen op de verpakking. Laat daarna 10 minuten met gesloten deksel staan. 2. Roer een marinade van sojasaus, sesamolie en sherry. Meng de marinade door de lente-ui, chilipeper, taugé en gember. 3. Leg de steaks naast elkaar op een lage schaal en schep de marinade met de groenten erover. Laat 10 minuten intrekken en haal dan het vlees en de groenten uit de marinade. Verwarm de marinade in een pannetje en laat enkele minuten op laag vuur doorkoken. Houd warm maar laat niet verder inkoken. 4. Klop voor de pannenkoekjes een beslag van bloem, eieren, kokosmelk, rietsuiker, sherry en een snuf zout. Meng de rijst erdoor. 5. Bak 4 goudbruine pannenkoekjes van het beslag in een kleine koekenpan. Gebruik hiervoor steeds een halve eetlepel olie. 6. Verhit een grillpan en een wok op hoog vuur. Bestrijk de grillpan dun met olie en grill de steaks naar voorkeur rood (ca. 2 minuten per kant) of rosé (ca. 3 minuten per kant). Roerbak de gemarineerde groenten 1 minuut op hoog vuur in de wok. 7. Snijd de steaks in plakjes. Leg de pannenkoeken op warme borden. Verdeel de groenten erover en leg daarop de steaks. Druppel de marinade erover en garneer met koriander. zomer 45 SUPERFOODS Het Voedingscentrum waarschuwde enige tijd geleden dat je voorzichtig moet zijn met het eten van superfoods, omdat geclaimde gezondheidseffecten onvoldoende wetenschappelijk zouden zijn onderbouwd. Jesse van der Velde – superfoodspecialist en verjongings­coach – denkt hier anders over: “Verschillende ingrediënten die superfoods ‘super’ maken, zijn wel degelijk onderzocht. Wondermiddelen bestaan inderdaad niet, maar veel superfoods bevatten ingrediënten die je in geen enkel ander voedingsmiddel kunt vinden. Hierdoor kunnen ze een essentieel onderdeel zijn van een gezond en gevarieerd voedingspatroon.” 46 zomer Wat zijn superfoods Een superfood is simpelweg een voedingsmiddel van hoge kwaliteit dat rechtstreeks uit de natuur komt, puur en onbewerkt. Het zijn niet alleen ‘exotische’ voedingsmiddelen, zoals gojibessen en kokosolie, ook ‘dagelijkse’ groente- en fruitsoorten behoren hiertoe, zoals zoete aardappelen, blauwe bessen, kool en broccoli. Jesse: “Je kunt superfoods onderdeel laten uitmaken van een gevarieerd voedingspatroon. Specifieke superfoods kunnen daarbij bepaalde voedingsstoffen leveren die andere voedingsmiddelen niet of minder hebben, zoals: • Omega 3-vetzuren: in chiazaden. Om gezond te blijven heb je zowel omega 3, 6 als 9-vetzuren nodig, in een juiste verhouding. Bij een disbalans loop je allerlei gezondheidsrisico’s, zoals een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, kanker, infectieziekten en auto-immuunziekten. Uit diverse onderzoek blijkt dat de juiste omega 3/6-verhouding positieve gezondheidseffecten oplevert. Walnoten, vissoorten - zoals sardines en zalm - en sommige groenten - zoals pompoen, broccoli en spinazie - bevatten omega 3-vetzuren, maar je moet daar heel erg veel van eten wil je voldoende binnenkrijgen: tegenover 2 ons vette vis of 5 flinke porties broccoli staan 2 eetlepels chiazaad! • Vitamine C: in passievruchtextract. Dit wordt gemaakt door de vrucht in tweeën te snijden, het vruchtvlees eruit te lepelen en het daarna op lage temperatuur te laten drogen, zodat alle voedingsstoffen optimaal bewaard blijven. Het is zeer rijk aan vitamine C: een antioxidant die je helpt vrije radicalen te bestrijden die onze lichaamscellen beschadigen en doden. Ook bevat het vrij veel kalium en vitamine B2 en verder een kleine hoeveelheid provitamine A (betacaroteen), B3, B6 en K, magnesium, calcium, fosfor, ijzer, kalium en zink, alsmede choline en foliumzuur. • Fycocyanine: in spirulina. Dit pigmenteiwitcomplex is betrokken bij de fotosynthese in blauwalgen en komt uitsluitend voor in spirulina. Onderzoek toont aan dat het diverse gezondheidsbevordende eigenschappen heeft. Zo beschermt het je onder meer tegen oxidatieve stress en bevordert het een sterk immuunsysteem. Fycocyanine zit in geen enkel ander voedingsmiddel en is dus een superfood. • Chlorofyl: in tarwegras. Chlorofyl is het pigment dat bladeren van planten groen laat kleuren. Het is een natuurlijke reinigende stof, die je darmen en bloed zuivert en je lichaam in staat stelt om zuurstof efficiënter op te nemen. Onderzoek laat zien dat chlorofyl de groei van kwaadaardige tumoren remt bij ratten. Wil je extra chlorofyl binnenkrijgen, maar wil je niet dagelijks een emmer boerenkool eten? Neem dan tarwegrassap of een smoothie met tarwegraspoeder. Deze bevatten een zeer hoge concentratie chlorofyl, net zoals spirulina en chlorella. Handig! “Diabetes is de meest voorkomende ziekte in ons land. In 2011 hadden 6,5 miljoen Nederlanders (41%) matig of ernstig overgewicht. Naar schatting heeft zo’n 51% van alle Nederlanders van 35 tot en met 70 jaar een verhoogde bloeddruk. Kanker is de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland, hoger dan gemiddeld in de Europese Unie. In mijn ogen is er een verband tussen ons eetpatroon en de toename in ziekten. De natuur geeft ons al duizenden jaren geweldige voedingsmiddelen. Met superfoods vul je jouw voedingspatroon aan met belangrijke voedingsstoffen.” Kijk voor de bronnen van de onderzoeken op jessevandervelde.com/voedingscentrum-gaat-de-mist-in-over-superfoods producten zoals Jesse van der Velde is adviseur voor EkoPlaza en bij het ontwikkelen van ‘Superfoodies’: producten waarmee gezond eten heel erg lekker én makkelijk kan zijn. Naast de ‘basis’ superfoods zijn er kant-en-klaar rawfood/superfood smoothie mixes en granola’s, inclusief recepten. Voor de sporter zijn er speciale eiwitrijke poeders op basis van bruine rijst. Alle Super­foodies zijn onbewerkt, niet verhit boven 42 graden (rawfood) en gecertificeerd biologisch. “Veel gojibessen komen uit China en zijn lang niet altijd biologisch. De beste gojibessen zijn groot en donkerrood van kleur. Daarnaast zijn ze zacht en zoet van smaak. Het eten van kleine, licht rode, harde gojibessen raad ik af.” Passievruchtcrème met cashewnoten 170 g cashewnoten, 1 uur geweekt in water • 50 g ontpitte dadels, half uur geweekt in water • 1½ eetl gedroogd passievruchtextract (Superfoodies) • 1 eetl citroensap • 1 eetl psylliumvezelpoeder (Superfoodies) • heel klein snufje zout (optioneel) • 230 ml water 1. Giet het weekwater van de cashewnoten en dadels weg. Spoel de cashewnoten kort af. 2. Doe alle ingrediënten met het water in de mengkom van de blender en blend alles helemaal glad. Als je de crème nog even laat staan wordt het mengsel nog wat dikker omdat de psylliumvezels dan wat extra vocht zullen absorberen. De crème blijft 4 dagen goed in de koelkast. Ook lekker als spread op een cracker, of als verantwoord tussendoortje of snack. Dit artikel dient uitsluitend ter verstrekking van informatie. De in dit artikel genoemde voedingsstoffen in deze levensmiddelen en de studies waarnaar verwezen wordt vertegenwoordigen niet de mening van EkoPlaza en/of haar partners/leveranciers. zomer 47 Janneke van der Meulen rondde twee masters af aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en combineerde haar studie altijd met verschillende bijbanen en commissies. En met topsport: roeien. Eén van de lichamelijk zwaarste sporten die er zijn. Om dit alles succesvol en vol energie te voltooien, ontdekte ze dat ze snel moest herstellen. Supersnel. Janneke gunt het iedereen om vol energie doelen te kunnen nastreven en maximaal te presteren. Ze schreef daarover een boek, waarin ze haar ervaringen deelt met jou. SUPERSNEL HERSTELLEN? Natuurlijke voeding maakt het verschil “Ik weet dat eten, drinken en slapen cruciale onderdelen zijn als je snel wilt herstellen en maximaal wil presteren. Ze kunnen het verschil maken tussen winnen en verliezen. Wie het snelst herstelt kan sneller progressie boeken. Op welk gebied dan ook. De basis is altijd hetzelfde - of je nu aan topsport doet of je eigen bedrijf runt. Ik heb niet het antwoord – als dat al bestaat. Bij mij staan gevoel en logisch nadenken centraal. No one path is best for all people”. Maximaal presteren “Als ik mijn kennis over voeding, gezondheid en maximaal presteren zo kort mogelijk zou moet samenvatten, dan zou dat zijn: voorkom disfunctionele stress. Daarmee doel ik op alles wat onnodig belastend is voor je lichaam. Bepaalde voedingsmiddelen kunnen voor een lichaam pure stress veroorzaken. Stressvoer is eten en drinken dat je uiteindelijk meer energie kost dan dat het je oplevert. Verwar je voeding met stressvoer, dan moet je lichaam naast je dagelijkse sport en/of werkzaamheden ook nog keihard werken om vulling te verwerken. De kunst is erachter te komen waar jij direct energie van krijgt en maximaal op kan presteren. Want inkakken is tijdrovend”. Enkele tips: • Kies voor biologisch. De gezondheid van het gehele systeem is cruciaal. Simpel gesteld: een gezonde bodem maakt de persoon die daarvan eet ook gezond. • Eet zoveel mogelijk (biologisch) fruit en groente. • Keep it simple, go back to basics. De natuur is zo mooi en slim. • Ontdek met een smile op je kaken waarvan jij maximaal gaat presteren. Durf en Doe: je kan alleen maar winnen. • “Direction, not the speed is important when learning how to succeed. Be open-minded”. “De enige die de antwoorden heeft op de vraag welke voeding en hoeveel slaap je nodig hebt, ben je zelf. Mijn boek is erop gericht om je zelf te laten ontdekken waar jij supersnel van herstelt. Ik vertel wat mij helpt om supersnel ter herstellen. ‘In mijn boek deel ik mijn kennis, kunde en intenties. Laat je informeren en inspireren’ 48 zomer Tip: • Voeg 3 eetlepels cacao of carobe toe. Of, voor extra bite, 2 eetlepels carobe + 1 eetlepel cacao nibs. • Voeg na een zware krachttraining per persoon een extra avocado toe voor meer spieropbouw. • Vervang de bananen door 1 mango of 4 rijpe peren. sport en voeding Supersnel herstel ‘Supersnel Herstel, Hoe je nog fitter, sterker en gezonder wordt.’ is speciaal geschreven voor mensen die supersnel willen herstellen, zodat ze altijd maximaal kunnen presteren. Mensen met doelen en ambities. Mensen die van een 8 een 10 willen maken. Mensen die sterk, krachtig, fit en gezond willen zijn. Belastbaar, zowel fysiek als mentaal. Voor mensen die slimme keuzes willen maken. Het boek is vanaf 19 juni te koop bij EkoPlaza. *Sole is een geconcentreerde zoutwateroplossing (7 tot 8 keer zouter dan zeewater). Je maakt het zelf door een leeg potje te vullen met 1/3 deel Keltisch zeezout (bevat veel mineralen en spoorelementen) en 2/3 deel water. Deksel erop doen en flink schudden. Onopgeloste zoutkorrels op de bodem zijn normaal: het water neemt maar een beperkt percentage zout op. Salade van postelein, avocado, kiemen en noten (direct na je training of minimaal 3 uur voor je volgende training) 1 avocado • 200 g postelein (of spinazie, wissel en varieer) • 50 g gemengde kiemen (of alfalfa, wissel en varieer) • 50 g (pecan)noten (of walnoten/pijnboompitten, wissel en varieer) • 50 g gedroogde vruchten naar keuze (wissel en varieer) • scheutje balsamico-azijn • ½ potje pesto vegetale Super-snel-herstel-toetje (ik eet dit stiekem best vaak) 1 avocado • 3 bananen • 5 vijgen of 6 dadels, geweekt in water (weken niet nodig bij medjool dadels) • 1 theel sole (1/3 deel Keltisch zeezout opgelost in 2/3 deel water*) • 3 eetl gojibessen (paar besjes achterhouden voor garnering) • 1 eetl pompoenpitten • 1 theel mesquitepoeder • 1 theel lucumapoeder Met de staafmixer of in de blender kort blenderen voor behoud van bite. zomer 49 VAN BOER NAAR BORD ZONDER ‘VREEMDE’ SCHAKELS Het ene vleesschandaal is de wereld nog niet uit, of het andere kondigt zich alweer aan. Vlees krijgt daarmee een heel slecht imago. Gelukkig kun je bij EkoPlaza genieten van een eerlijk stukje vlees, van Hollandse koeien en varkens. Huisslager van EkoPlaza is Commandeur Ekovlees. Hun slogan ‘Wat je dichtbij haalt, is lekker’ nemen zij heel letterlijk. Hun biologisch vleesassortiment is gegarandeerd van Hollandse dieren. Hans Commandeur zit ruim 20 jaar in het slagersvak. Hans: “Verwerking van vers vlees is een zaak van aandacht, vakmanschap en ambacht. Wij werken ‘van boer naar bord’ en weten dus precies welke weg het vlees heeft afgelegd. Dit heet ‘met gesloten keten’. Een deel van het varkensvlees kopen wij in, voor de rest kopen wij geen geslachte dieren, maar levend vee bij eigen boeren. Dit slachten wij zelf en daarna gaat het naar ons eigen verwerkingsbedrijf. Omdat er bij ons geen vreemde schakels in de keten zitten, weten wij precies wat er met het vlees gebeurt.” Limousin en o.a. Blaarkop Vleesschandalen “De keuze in veilig voedsel is een belangrijk aankoopargument. Maar hoe weet je als consument wat kwaliteitsvlees van goede komaf is? De voedselketen wordt steeds complexer. Kies voor vlees dat geen grote afstanden hoeft af te leggen alvorens het op je bord ligt. Dat is - naast biologisch boeren - nog een extra pre voor het milieu. Bovendien betaalt Commandeur Ekovlees de boeren een eerlijke prijs, die rechtdoet aan hun wijze van het biologisch boeren.” 50 zomer “Enkelvoudig rundvlees (onbewerkt) komt van Limousinrunderen van o.a. de Koningshoeve in Spaarnwoude. Fiets je daar voorbij, dan zie je moederkoe in de wei staan herkauwen, terwijl het kalf bij haar drinkt. Ander rundvlees komt o.a. van de oud-Hollandse Blaarkopkoe van Natuurlijk Genoegen in Driehuizen en van nog circa 40 andere Nederlandse boeren. Weidegang is niet alleen voor de koe heel belangrijk, maar ook voor het stukje vlees dat straks op je bord ligt. Een koe moet in beweging zijn. Krijgt ze die ruimte niet, dan zie je dat terug in de structuur van het vlees. Wat het varkensvlees betreft, kopen wij varkens deels bij biologische varkenshouders en slachten wij het vlees in eigen beheer. Een ander deel kopen wij in via de coöperatie van biologische varkenshouders, waar wij al 12 jaar mee werken. Zij slachten in eigen beheer, zodat de keten gesloten blijft. Jaarlijks maken wij afspraken over het gewenste volume.” Toevoegingen “Voedselveiligheid is heel belangrijk in de vleessector. Bij ons wordt het vlees pas verwerkt als de keuring van het dier is vrijgegeven en er ook nog een eigen keuring overheen is gegaan. In principe is het stukje vlees dat je bij EkoPlaza koopt niet ouder dan twee weken, met uitzondering van het doorgerijpte Limousinvlees. Dit behoort tot de top van het biologische vleessegment. De lange rijping maakt het vlees boterzacht. Omdat in de biologische slachterij van de tien dieren geen dier hetzelfde is, zoeken wij zorgvuldig uit welk deel voor wat geschikt is en snijden elk lapje met de hand uit. Wij verkopen daarom bijvoorbeeld alleen Hollandse biefstuk. De biefstukdelen die hiervoor niet in aanmerking komen, verwerken we bijvoorbeeld als tartaar (gehakte biefstuk). Omdat wij geen geslacht rundvlees inkopen, is vermenging bij ons niet mogelijk. Alles maken we zelf, tot aan onze traditionele rookworst toe: van varkensvlees of rundvlees dat in een échte varkensdarm zit. Deze roken we op houtkrullen, te herkennen aan het ‘druppeltje’ in de kromming van de worst. Die zie je bij niet één verpakte gangbare worst. Let er maar eens op!” Vlees zomer 51 Chinese tomatensoep met kip en mihoen 1 eetl kokosolie • 1 ui, gesnipperd • 1 teentje knoflook, fijngehakt • 500 g tomaten, in kleine stukjes (of 2 blikken gepelde tomaten) • 500 ml tomatensap • 500 ml kippenbouillon • 3 eetl rietsuiker • 2 eetl ketjap • 2 eetl azijn • 1 theel sambal • 300 g gaar kippenvlees, in blokjes (bijvoorbeeld gekookt in bouillon) • 1 prei, in flinterdunne ringetjes • 100 g mie (of andere noedels), gebroken 1. Verwarm de kokosolie in een grote pan en fruit hierin de ui en knoflook glazig maar niet bruin (± 5 minuten). 2. Voeg de stukjes tomaat toe en giet het tomatensap en de bouillon erbij. Roer door en breng aan de kook. Laat 5 minuten zachtjes doorkoken. 3. Pureer de soep glad met een staafmixer of in de blender. 4. Verhit de soep opnieuw en roer de rietsuiker, ketjap, azijn en sambal erdoor. Breng aan de kook en roer tot de suiker is opgelost. 5. Schep het kippenvlees, de prei en de mie door de soep en warm nog even goed door tot de mie gaar is. Kiptip Bak of rooster een hele kip. Gebruik een deel van het vlees voor de soep (van de botten kun je de bouillon trekken) en maak van de rest een lekkere salade met mango. BBQ time! Lamsvlees is heerlijk op de barbecue. Dit sappige vlees met krachtige smaak heeft enkel wat kruiden en specerijen nodig. Bak lamskoteletjes als biefstuk. Voor een lekker krokant korstje smeer je ze in met honing. Per 100 g lamsvlees krijg je maar liefst 30% van de dagelijks benodigde eiwitten binnen. Daarnaast bevat lamsvlees ijzer en vitamines B en D. Vegetarische gasten? Rijg vleesvervangers met groente op een satéprikker, smeer in met honing, bak kort en serveer met een lekker sausje. 52 lente zomer special Wijntip Mundo Yuntero tinto: Een aangename combinatie van drie druivensoorten: Merlot, Syrah en Tempranillo. De Syrah geeft de wijn een beetje pit, het zwoele fruit en de zachte tannine maken deze wijn tot een perfecte begeleider van dit gerecht. Zelfgemaakte boekweitwraps met biefstuk Stroganoff [glutenvrij] recept wraps Rineke Dijkinga ,Weten van (h)eerlijk eten Voor ca. 12 wraps: 250 g boekweitmeel • 3 eieren • 700 ml geitenkarnemelk • 1 theel zout • 1 eetl olie • kokosolie om in te bakken Voor de biefstuk Stroganoff: • 500 g biefstuk, in reepjes • paprikapoeder (naar keuze zoet of scherp gemalen) • zout en zwarte peper • 1 ui, gesnipperd • 2 rode paprika’s, in dunne reepjes • scheutje wodka of cognac (slijter, optioneel), of gebruik bouillon • 125 ml crème fraîche • ½ krop sla, in dunne reepjes 1. Meng alle ingrediënten voor de boekweitwraps tot een vloeibaar beslag. Verwarm steeds een beetje kokosolie in een koekenpan en bak ca. 12 wraps van het beslag (zoals je pannenkoeken bakt). Laat afkoelen. 2. Bak de ui en paprikareepjes op laag vuur tot ze zacht zijn (ca. 5 minuten). Blus op hoog vuur af met wodka of cognac (of bouillon) en breng gul op smaak met paprikapoeder, zout en peper. Zet het vuur laag en roer de crème fraîche erdoor. 3. Roerbak ondertussen de biefstukreepjes op hoog vuur in een andere pan in een beetje kokosolie. Bestrooi met ½ theelepel paprikapoeder, zout en peper. 4. Serveer de wraps met de groente, biefreepjes en sla. Meng de crème fraîce erdoor of serveer apart. zomer 53 Tajine van lamsvlees recept Rineke Dijkinga ,Weten van (h)eerlijk eten 1 kg lamsvlees, in blokjes • beetje bloem • 2 eetl (olijf-) olie • 2 eetl fijngehakte verse gember • 1 theel gemalen komijnzaad • 1 theel gemalen korianderzaad • 2 uien, kleingesneden • 2 tenen knoflook, fijngehakt • 1 kleine winterpeen, in halve plakken • 100 ml groentebouillon • rasp van 1 citroen • peper en zout • 150 g gedroogde ontpitte pruimen • versgehakte koriander (optioneel, garnering) 1. Bestrooi het lamsvlees met bloem; schud de overtollige bloem eraf. 2. Verwarm 1 eetlepel van de olie in een pan en fruit hierin de gember met het gemalen komijn- en korianderzaad. Voeg het vlees toe en bak kort aan in het specerijenmengel. Schep alles uit de pan. 3. Verhit opnieuw een eetlepel olie in dezelfde pan en fruit hierin de uien en knoflook. Voeg de wortel toe en fruit een paar minuten mee. 4. Schep het vlees terug in de pan, giet de bouillon erbij en voeg citroenrasp en peper toe. Roer goed door en proef op zout. 5. Laat een half uur zachtjes stoven met het deksel scheef op de pan (bijvoorbeeld met een houten lepel ertussen). 6. Roer de pruimen erdoor en laat nog eens een half uur sudderen tot het vlees heerlijk mals is. Bestrooi voor het serveren eventueel met koriander. Wijntip Pure Rouge: Bij dit gerecht wil je een wijn drinken die niet te zwaar is, met voldoende rijp fruit maar ook wat frisheid! Deze Pure is gemaakt van o.a. Merlot en heeft zwoel rijp fruit, voldoende concentratie en is toch niet te zwaar. Marokkaans sudderen In de Arabische keuken gebruikt men de tajine bijna dagelijks. Deze typische aardewerken stoofpot uit Marokko, is tegenwoordig ook in andere materialen verkrijgbaar, maar de werking is hetzelfde: via ‘slow cooking’ trekken de smaken langzaam op elkaar in, zonder dat er vocht verdampt. Voor het eerste gebruik leg je een aardewerken tajine 24 uur in zout water om barsten tijdens het stoven te voorkomen. Vet de binnenkant daarna in met (olijf)olie. Tijdens het langzaam opwarmen trekt de olie in het aardewerk en kun je de tajine keer op keer gebruiken. 54 zomer special Wijntip Pure Rosé: Deze rosé heeft veel te bieden, mooie zuurtjes, elegant fruit van o.a. bosaardbeien. Heerlijk als aperitief, maar door zijn frisheid en voldoende body een perfecte combinatie met de pinchos en de tzatziki. Pinchos Murunos met tzatziki Moorse spiesjes van varkensvlees 400 g varkensvlees, in blokjes • spiesjes of (saté-)prikkers Voor de marinade: • 1 theel oregano of tijm • ½ theel chilipoeder • ½ theel gemalen komijnzaad • ½ theel paprikapoeder (naar keuze zoet of scherp) • ½ theel gemalen korianderzaad • sap van 1 citroen • 2 teentjes knoflook, fijngehakt • 4 eetl zonnebloemolie • zout en peper Voor de tzaziki: 1 komkommer, geraspt (naar wens eerst schillen) • zout • 300 g volle kwark • 2 eetl (olijf)olie • 2 tenen knoflook, fijngehakt • gemalen peper 1. Meng alle marinade-ingrediënten door elkaar en leg het vlees erin. Zet minstens 1 uur gekoeld weg (maak ondertussen de tzatziki). 2. Rijg de blokjes vlees aan de spiesjes of satéprikkers. 3. Rooster de spiesjes op de BBQ of onder de grill. Serveer ze lauwwarm met tzatziki. 1. Voor de tzaziki: Bestrooi de geraspte komkommer met zout; meng goed. Laat een uur in een vergiet staan zodat het vocht eruit trekt. 2. Druk of knijp na een uur zoveel mogelijk overgebleven vocht uit de komkommerrasp. Vermeng met kwark, (olijf)olie, knoflook, peterselie, peper en eventueel nog wat zout. Serveer de tzaziki bij de geroosterde pincos Morunos. zomer lente 55 Eerlijke worst van st. Hendrick Echt biologisch, echt lekker Nieuw bij EkoPlaza 10 heerlijke worstsoorten! Henk van Oers staat al sinds 1981 garant voor puur vlees en smaakvolle vleeswaren. Een vakman en pionier die geen concessies doet. Die al jaren duurzaam en biologisch werkt, zelfs al vóór het duurzaam en biologisch heette. Omdat hij weet dat vlees op die manier lekkerder smaakt en omdat hij alleen voor het beste gaat. Vanaf nu kunt u bij EkoPlaza genieten van een breed assortiment uit de worstmakerij van Henk. Probeer bijvoorbeeld eens de verse knakworsten, de droge lamsworstjes, de Saksische leverworst of een van de andere 10 variëteiten. Alle worsten worden ambachtelijk bereid uit de beste biologische ingrediënten. U herkent de worstproducten van st. Hendrick eenvoudig aan het groene logo. 56 zomer Wijntip Chimango Malbec: In Argentinië drink je bij biefstuk Malbec! Een wijn met veel zwart fruit, concentratie, tannine en dat heb je nodig bij biefstuk! Deze Malbec heeft geen houtlagering en is daardoor iets frisser van stijl en toch de ideale combinatie. Biefstukspiesen met bleekselderijsalsa 400 g biefstuk, in blokken gesneden • 4 metalen of houten spiesen/satépennen (in water weken indien van hout) Voor de marinade: • 2 eetl zonnebloemolie • 1 theel kerriepoeder • 1 eetl sojasaus • 2 teentjes knoflook, geperst Voor de salsa: ½ komkommer, in hele kleine blokjes gesneden • 3 stengels bleekselderij, in hele kleine blokjes gesneden • ½ rode ui, zeer fijn gesnipperd • ½ bosje selderij, fijngehakt • 1 eetl citroensap • zout en peper naar smaak 1. Roer alle ingrediënten voor de marinade door elkaar en marineer de biefstukblokjes hierin minimaal een uur. 2. Rijg de biefstukblokjes aan 4 spiesen. 3. Vermeng alle salsa-ingrediënten en voeg zout en peper naar smaak toe. Gebruik eventueel - heel kort - een staafmixer. 4. Rooster de biefstukspiesen op de BBQ, in een zeer hete oven (250˚C) of onder een zeer hete grill in ca. 4 minuten bruin maar nog rood/rosé van binnen. Serveer de spiesen met de salsa. zomer 57 De basis voor een gezond menu is écht eten: eten waaraan niet geknutseld is, dat onbewerkt, puur en bij voorkeur biologisch is. Varieer daarbij volop, zodat je voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Te beginnen bij: het ontbijt. VARIEER MET GRANEN BIJ HET ONTBIJT Het ontbijt is een belangrijke maaltijd: je zet er je darmen mee aan het werk en het levert je energie om de dag goed door te komen. Bij een stevig ontbijt heb je later op de dag minder trek in ‘foute’ tussendoortjes. Vanwege de voedingsvezels geven granen je lang een verzadigd gevoel en ze zijn daarom ideaal als ontbijt. Granen Gebruik het liefst onbewerkte, biologische granen bij je ontbijt. Deze leveren vanwege de koolhydraten, eiwitten, vezels, B-vitaminen en mineralen die erin zitten een belangrijke bijdrage aan je gezondheid. Wissel bovendien graansoorten af: Spelt* Met spelt heb je minder snel trek dan na het eten van tarwe. Dat komt door de hoeveelheid voedingsvezels en het type koolhydraten dat erin zit (lage GI, glycemische index). Spelt is ook rijker aan voedingsstoffen dan tarwe. Haver Haver is gezond. Het bevat veel B-vitaminen en mineralen (o.a. calcium, kalium, fosfor en zink), het helpt je cholesterol verlagen (met name het ongunstige LDL-cholesterol) en het is - door de vele vezels die erin zitten - goed voor je darmen en lekker verzadigend. Haver heeft een lage GI. Glutenvrije Quinoa* en Amarant In Zuid-Amerika is quinoa sinds zesduizend jaar het belangrijkste voedselgewas. Het is rijk aan vezels, essentiële aminozuren, ijzer, B-vitaminen, zink en koper. Het lijkt een graan, maar dat is het niet. Het is glutenvrij en heeft een lage GI. Amarant is het broertje van quinoa. Het heeft een vergelijkbare voedingswaarde en is ook glutenvrij. Let op: het kan zijn dat quinoa- en speltvlokken tot de nieuwe oogst (augustus) moeilijk leverbaar zijn. Varieer Granen combineren prima met andere volwaardige voedingsmiddelen, zoals fruit, noten en superfoods. Maak je pap, wissel dan af met plantaardige ‘melksoorten’, zoals rijst- of amandelmelk. Houd je van muesli met yoghurt, gebruik dan ook eens de geiten-, schapen- of de sojavariant. Tip: gebruik granen ook eens in pannenkoekbeslag, als krokant korstje op een ovenschotel of als verzadigend tussendoortje. Verrukkelijk bio Bij EkoPlaza vind je een groot assortiment granen, vlokken en muesli’s van De Halm. Sta je voor het schap, dan lijkt zoveel keus misschien verwarrend, maar het is heel makkelijk. Elke kleur staat voor een assortiment: ✔ Graanvlokken; havervlokken, havermout, gerst-, rogge-, tarwe- en speltvlokken ✔ Muesli op basis van 4-korenvlokken (basismuesli, vruchtenmuesli, notenmuesli, muesli extra) en speltmuesli ✔ Graanvlokken glutenvrij: maïs-, rijst-, gierst-, boekweit-, quinoa- en amarantvlokken ✔ 4-koren of 7-korenvlokken; geschikt voor het maken van een eigen muesli of pap. ✔ Flakes; voor een krokant ontbijt. In de smaken Flakes&Fruit en Flakes&Crunchy ✔ Met rietsuiker gezoete ovengebakken krokante muesli’s in de smaken rozijnen, bosvruchten en kokos&hazelnoot ✔Met tarwestroop gezoete ovengebakken crunchy in de smaken tropische vruchten, appel&kaneel, citroen&gember, choco&sinaasappel De Halm werkt duurzaam en verwerkt hoofdzakelijk biologische granen van Nederlandse bodem. Voor meer info www.dehalm.nl/nl/assortiment In dit artikel is gebruik gemaakt van informatie uit het boek ‘Natuurlijk! Elke dag echt eten’. Verkrijgbaar bij EkoPlaza. supermarktsafari Lichamelijke klachten hebben vaak te maken met een verstoorde hormoonbalans. Volwaardige voeding brengt dit weer in evenwicht. Maar wat is de beste keus en waarom? Ralphs supermarktsafari over... etiketten Ingrediëntenvolgorde: De ingrediënten op het etiket staan in volgorde van afnemende hoeveelheid vermeld. Het eerstgenoemde ingrediënt komt dus het meest voor in het product. Staat op de verpakking van bijvoorbeeld ontbijtkoek glucose-fructosestroop (suiker) vóór volkoren roggemeel in de ingrediëntendeclaratie, dat weet je dat de koolhydraten voor het grootste deel afkomstig zijn van de glucose-fructosestroop en dat dit product jouw bloedsuikerspiegel snel verstoort. Voedingswaarde-declaratie: Naast de ingrediëntendeclaratie vind je ook steeds vaker de ‘voedingswaardedeclaratie’ op de verpakking: een opsomming van de hoeveelheid calorieën, eiwitten, koolhydraten, vetten, zout, voedingsvezels, vitaminen en mineralen. Behalve de totale hoeveelheid koolhydraten, staat hier ook het aandeel ‘waarvan suikers’. Veel mensen Wist je dat je invloed kunt hebben op wat je eet en hiermee een verandering in het schap kunt veroorzaken? Met de app van www.thequestionmark.org scan je heel makkelijk de barcode van een product en zie je in één oogopslag hoe dit scoort op gebied van duurzaamheid, volksgezondheid, milieu, mensenrechten en dierenwelzijn. Question­ Mark geeft ook alternatieven in dezelfde productcategorie. Zo kun je een beter geïnformeerde keuze maken in wat je eet. Producten die niet worden gekocht omdat ze slecht scoren, verdwijnen vanzelf uit het schap. Zo blijven de beste producten over. denken dat het een goed teken is als er maar weinig suiker in het product zit. Maar pas op: niet alleen de suikers, maar ook de koolhydraten kunnen je bloedsuikerspiegel verstoren. Dit is bijvoorbeeld het geval met voedingsproducten die voornamelijk uit wit meel en zetmeel bestaan. Bij een allergie: de allergenendeclaratie: De 14 meest bekende allergenen staan op verpakte producten vermeld. Let op: bij onverpakte producten is dit (nog) niet verplicht! Schuilnamen: Steeds meer consumenten denken kritisch over toegevoegde geur-, kleur- en smaakstoffen en conserveringsmiddelen. Fabrikanten spelen hier op in door de werkelijkheid te verbloemen met onschuldig klinkende termen. In de biologische supermarkt zijn bij producten met het EKO-keurmerk gelukkig zeer veel chemische toevoegingen niet toegestaan. Drie toevoegingen om nog wel rekening mee te houden zijn nitriet en sulfiet (stofjes die vlees rood kleuren en een product langer houdbaar maken) en - indien je gevoelig bent voor glutamaten - gistextract (smaakversterker, bij EKO-producten is dit een biologisch gistextract). In het boek de Boodschappencoach, het beste uit de supermarkt, staat meer over het lezen van etiketten. Verkrijgbaar bij jouw Eko­Plaza. Lifestyle- en voedingscoach Ralph Moorman studeerde Levensmiddelentechnologie aan de Wageningen Universiteit en specialiseerde zich in het verband tussen hormonen en overgewicht. Wil je online advies over gezond afvallen, kijk dan op www.dehormoonfactor.nl zomer 59 WAARACHTIGHEIDSJOURNAAL: HET PERFECTE EI Wat is een perfect ei: het perfecte ei komt van een biodynamisch (BD) of biologisch gehouden kip. Die krijgt voldoende ruimte om te leven, behoudt haar snavel en kan natuurlijk gedrag vertonen. Deze kippen zijn hierdoor sterker en worden ouder. De kracht van de natuur vertaalt zich in het diervriendelijke leven van de kip en de kracht van de eieren. Hoe herken ik deze eieren: eieren van BD-kippen zijn herkenbaar aan het kwaliteitsmerk Demeter (als extra toevoeging aan het EKO-controlemerk). De biologische eieren met EKO-keurmerk vind je onder het EkoPlaza huismerk. Hoe diervriendelijk leven deze kippen: oorspronkelijk komen kippen - ‘bosvogels’ - uit bosrijke gebieden van Zuidoost-Azië. Van nature voelen zij zich het meest op hun gemak bij bomen, struiken of hoge gewassen, zodat zij zich beschermd voelen tegen roofdieren. BD en biologisch gehouden kippen hebben daarom een uitloop, waarbij de BD-uitloop verplicht beplanting heeft. Kippen die veel buiten komen, ontwikkelen een hoge weerstand tegen allerlei ziektes en dat komt de kwaliteit van de kip en dus het ei ten goede. Waar komen EkoPlaza’s eieren vandaan: Wim Vredevoogd van De Grote Kamp zamelt ze in bij zowel de BD- als de biologische-pluimveehouders: “We gaan niet zomaar met elke pluimveehouder in zee, maar werken alleen met kleinere bedrijven waar aandacht is voor het welzijn van de kip. Op grotere biologische bedrijven schrik je wel eens van de uitloop. Daar voelt 60 zomer de kip zich niet beschermd en blijft liever binnen. Onze biologische pluimveehouders zorgen veelal voor beplanting in de uitloop, hoewel dit niet verplicht is.” Wat is het verschil tussen Demeter en Eko: in principe gaat de BDpluimveehouder verder in het bevorderen van het natuurlijk gedrag van de kippen. Zo is er ook binnen een zandbad aanwezig en de kip heeft meer ruimte. Een belangrijk verschil is de haan die per 30 kippen aanwezig is. Dit geeft de hen vertrouwen. Bij onraad - zoals een aanval van buizerds en zelfs vossen - zoeken de hennen de hanen onmiddellijk op. De uitloop bevindt zich binnen een straal van 150 m rond de stal. De hoeveelheid dieren per stal is hierdoor ook kleiner. Is daglicht nu echt zo belangrijk: Hoe zit het met antibiotica: voor de eiproductie is licht nodig. Bij te weinig licht houden de kippen op met leggen. Je kunt vaststellen dat de kracht van het licht terug te vinden is in het ei. Vandaar dat kippen vaak buiten willen zijn. In de BD- en biologische pluimveehouderij bevat de stal ook voornamelijk daglicht. In de winter mag de BD-pluimveehouder alleen gebruik maken van op zonlicht lijkende lichtbronnen. Wim Vredevoogd: “Zowel onze BD- als biologische-pluimveehouders kunnen zich niet herinneren dat hun kippen ooit antibiotica hebben gehad, zo krachtig en sterk zijn ze.” Waarom zijn Demeter en EKO eieren duurder: bij EkoPlaza’s pluimveehouders is enorm veel aandacht voor het welzijn van het dier. Dat is heel belangrijk, want met het leggen van 5 à 6 eieren per week bedrijft de kip topsport. Daarom zijn de omstandigheden zo optimaal mogelijk: ruime stallen, veel uitloop en biologisch voer. Beknibbel je bij de kip, dan doe je afbreuk aan de biologische landbouw. Bij BDkippen wordt het grootste gedeelte van het BD-voer binnen de kringloop van de boerderij geteeld. Wat je wilt weten over… Wat: het perfecte ei Voedingswaarde:komt maximaal tot uiting wanneer je het ei zacht gekookt houdt. De zachte, lobbige dooier voelt als fluweel op je tong en bevat het gezonde stofje lecithine, dat veranderingen in het hersenweefsel kan tegengaan die verband houden met dementie. Let op: Inspiratie: Tip: een kakelvers ei bevat praktisch geen lucht en zakt naar beneden als je het in een pan water legt. Een ei dat blijft drijven is oud en niet voor consumptie geschikt. op 100gradenenmeer.nl wordt voedsel en de bereiding hiervan op begrijpelijke wijze toegelicht, waaronder het ei in ‘De Transformatie van Eiwit: Van Snot tot Sneeuwwitje’. het perfecte ei kook je in zeer ruim koud water. Zet de warmtebron uit zodra het water aan de kook komt en laat – afhankelijk van de begintemperatuur en de grootte van het ei – nog 3 tot 4 minuten staan. zomer 61 (H)EERLIJKE, DUURZAME VISCONSERVEN Met keurmerk! Vis is gezond. Het is onder meer een goede bron van vitamine D en jodium. Om ook in de toekomst van vis te kunnen genieten, is het belangrijk te kiezen voor duurzaam gevangen vis, voorzien van een keurmerk. Bij EkoPlaza vind je diverse soorten visconserven met het MSC-keurmerk. Dit keurmerk geeft aan dat er controle is op de visserij en toezicht op de verwerkers. Bij in het wild gevangen vis kunnen problemen ontstaan, zoals overbevissing, sterfte van de bijvangst of beschadiging van de zeebodem. Het blauwe keurmerk van het Marine Stewardship Council (MSC) garandeert dat de vis op duurzame wijze is gevangen. Deze non-profitorganisatie is op initiatief van het Wereld Natuur Fonds in het leven geroepen en houdt in de gaten of we bepaalde soorten vis beter een tijdje niet kunnen eten, totdat de populatie weer op peil is. Een visbedrijf krijgt het MSC-label niet zomaar; het moet voldoen aan strenge eisen van de Verenigde Naties en wordt elk jaar gecontroleerd. Koop je visconserven met een keurmerk, dan kun je eerlijk genieten van dit gezonde lekkers uit zee. Gezonde vetten Eet je vis, dan krijg je hiermee ook belangrijke visvetzuren binnen (omega-3). Deze zouden helpen om je hart- en bloedvaten gezond te houden en zorgen voor een goede ontwikkeling van de hersenen. Het maakt daarbij niet uit of je verse vis of visconserven eet. Neem bijvoorbeeld tonijn. Deze zoutwatervis - een middelvette vis - bevat vitamine A, D en B-vitamines. Ook bevat het jodium, fluor, selenium en fosfor. Door milieuverontreiniging kunnen er schadelijke stoffen voorkomen in vis, al is de vervuiling van de zeeën inmiddels wel afgenomen. Door het aanwezige selenium wordt een deel van de eventueel aanwezige zware metalen ontgift. Door te variëren met vis, beperk je de inname van eventuele schadelijke stoffen. Bij EkoPlaza vind je diverse soorten visconserven, mét MSC-keurmerk. Oudste visconservenfabriek MSC-gecertificeerd De Franse visconservenfabriek Phare d’Eckmühl was als eerste in Frankrijk (2007) MSCgecertificeerd. Dit familiebedrijf - Robert Chancerelle ontdekte in1853 als eerste hoe vis in te blikken - is inmiddels de oudste visconservenfabriek ter wereld met uitzonderlijke kennis die generatie op generatie is doorgegeven. Tegenwoordig combineren ze traditionele methoden met moderne procedures om zo de recepten continue aan te passen aan de behoefte van de consument. De bereidde visconserven bevatten de beste biologische ingrediënten, zoals extra virgine olijfolie en handgemaakte kruiden- en specerijmengsels. Van de wilde vangst, zoals sardines en tonijn, is 100% MSC-gecertificeerd, wat aangeeft dat de duurzame vismethode het milieu van de oceaan respecteert en bijdraagt aan de bescherming en het beheer. Zo wordt de witte Albacore-tonijn per lijn gevangen, zodat er geen bijvangst is. Je vindt de visconserven van Phare d’Eckmühl ook in de Boodschappenplanner duurzame vis van het Marine Stewardship Council (MSC). Het blauwe MSC-keurmerk garandeert dat de vis uit duurzame visserij afkomstig is. Daarbij zijn drie criteria van belang: • een gezond visbestand; • een goed beheerd visserijbedrijf; • zo min mogelijk schade aan de natuur onder water. De milieuwinst is zichtbaar, want onderzoek toont aan dat MSCgecertificeerde visserijbedrijven betere milieuresultaten laten zien op het vlak van het herstel van visbestanden, bijvangst en de uitbreiding van beschermde gebieden op zee. www.msc.org 62 zomer Wijntip Diwald Zweigelt: Een niet te zware rode wijn. Wel een rode wijn met concentratie, die eventueel licht gekoeld gedronken kan worden. Een mooi glas voor een zwoele zomeravond. Het licht boerse karakter en de frisheid in de wijn combineert uitstekend met de zwarte olijven en de tonijn. Tonijntapenade met penne • 350 g penne • 150 g zwarte olijven, ontpit en kleingesneden • 1 eetl kappertjes • 50 g ansjovisfilets, in stukjes • 2 blikjes (à 160 g) tonijn in olie, afgegoten en kleingemaakt (Phare d’Eckmühl) • 100 ml (olijf-)olie • 150 g halfgedroogde tomaatjes (Proef), kleingesneden • klein handje basilicumblaadjes, gescheurd of fijngehakt • 4 tomaten, zaadlijsten verwijderd, vruchtvlees in blokjes • flinke handvol rucola, kleingesneden (paar blaadjes achterhouden voor garnering) • 2 eetl pijnboompitten, droog geroosterd in een koekenpan • 1 eetl citroensap • peper en zout 1. Kook de penne al dente volgens de aanwijzingen op de verpakking. Spoel de pasta kort af onder koud stromend water en laat uitlekken in een vergiet. 2. Meng alle overige ingrediënten voorzichtig door elkaar. Voeg peper en zout naar smaak toe. 3. Meng de tonijntapenade door de penne. Garneer met rucola. zomer 63 Ontbijt ip Boekweitontbijt ‘Grut oh Grut’ 1 l (ongezoete) amandelmelk • 500 g boekweitgrutten • snufje gemalen kaneel • snufje Keltisch zeezout (bevat veel mineralen en spoorelementen) • handvol zomerfruit naar keuze (zoals frambozen, blauwe bessen, aalbessen of aardbeien) • 4 eetl kokosolie extra virgin • 4 theel ahornsiroop • Giet de amandelmelk in een pan en voeg de boekweitgrutten toe met een snufje kaneel en zout. Breng al roerend aan de kook, zet het vuur laag en laat 10 minuten zachtjes pruttelen. Voeg eventueel nog wat extra melk of water toe als de boekweitpap te droog wordt. • Schep de pap in 4 kommetjes en verdeel het fruit erover. Besprenkel met kokosolie en ahornsiroop en serveer meteen. Tip: Wist je dat de zomer letterlijk met een hoogtepunt begint? Op 21 juni staat de zon op zijn hoogste punt en kun je het langst genieten van het licht. Dus pluk de dag, bijvoorbeeld met het bij elkaar zoeken van een boeket veldbloemen die je overal in de natuur kunt vinden! Een goed begin voor een duurzaam leven Natuurlijk, lekker en makkelijk Magische krachten Ideaal om mee te nemen naar school als tussendoortje of bij de lunch: Poki Bio knijpfruit. Deze romige puree bestaat uit 100% biologisch fruit, zonder toegevoegde suikers. De zakjes zijn hersluitbaar en verkrijgbaar in de smaken appel, appel&aardbei of appel&banaan. De zakjes bevatten geen aluminium, zijn recyclebaar en bedrukt met plantaardige inkt. Ook verkrijgbaar in grootverpakking (4 stuks) met op de achterkant een leerzaam spelletje. In het spannende leesboek Diego Zonnesteek & De Magische Bril staat de gevoeligheid van Diego Zonnesteek centraal. Hij voelt dingen aankomen die niemand anders voelt en hij haat zijn gevoeligheid. Hij leeft in een land dat wordt bedreigd door natuurrampen. De magische bril verandert alles: hiermee kan hij de gedachten van andere mensen zien. Hij moet in actie komen en heeft zijn gevoeligheid nodig – of hij nu wil of niet. Diego begint aan een avontuur dat zijn leven voorgoed zal veranderen…! Het boek Diego Zonnesteek is verkrijgbaar bij EkoPlaza. Zie ook www.diegozonnesteek.nl 64 zomer een goed begin ‘ Dip-er-op-los stengels’ Samen koken is lekker en gezellig Koolrabi en wortelsticks met frisse dip 1 koolrabi • 4 bospenen Voor de dipsaus: • 1 eidooier • 1 theel mosterd • klein scheutje appelazijn • zout en peper • milde olijfolie (ca. 100 ml) • scheut volle yoghurt • paar sprietjes verse bieslook, fijngehakt Prins van den Bergh is ambassadeur van EkoPlaza. Zij wil als kok en moeder dat haar kinderen gezond, puur en lekker eten. Ze vindt het belangrijk dat haar gezin een goede basis krijgt en laat haar kinderen Saami en Coco (op de foto) eten voelen, ruiken en proeven. 1. Maak zelf eerst mayonaise*: roer in een kom met een garde de dooier, mosterd en een klein scheutje appelazijn goed door elkaar. Voeg in een heel dun straaltje langzaam, beetje voor beetje, olijfolie toe terwijl je blijft kloppen. Voeg steeds pas opnieuw olie toe als alle olie is opgenomen, net zoveel tot je een mooie mayonaise hebt. 2. Roer yoghurt en bieslook door de mayonaise. 3. Schil de groenten en snijd ze in lange stengels (patatjes). Serveer met de dip. Tip: Ook een goede snack voor de kleine pauze op school. Zorg dat je de dipsaus in een klein afsluitbaar bakje doet en de groenten luchtdicht verpakt, zodat ze niet uitdrogen. zomer 65 Je drinkt zo’n 30.000 liter water in je leven… Tijd voor een waterfilter? Water vormt het hoofdbestanddeel van cellen; de bouwstenen van alle levende wezens. Het speelt een rol bij het transport van voedingsstoffen en zuurstof en het kan je lichaam reinigen. Water is dus essentieel voor het functioneren van je lichaam. Daarom moet je voldoende water drinken. Gefilterd water is lekker zacht. Drinkwater in Nederland wordt geproduceerd uit natuurlijke zoetwaterbronnen, zoals grond- of oppervlaktewater (meer of rivier). De World Health Organisation en de Europese Unie hebben normen voor drinkwater opgesteld. Het Nederlandse drinkwater kan veel verschillende stoffen en micro-organismen bevatten, waardoor de zuivering een steeds ingewikkelder proces wordt. Wist je dat: Goedkoop, lekker en met respect voor het milieu Met een BRITA waterfilter filter je heel makkelijk het water uit je kraan. Daarmee krijg je lekker fris water dat zacht van smaak is, omdat het geur- en smaakverstorende kalk wordt gefilterd. BRITA gefilterd water kost minder dan € 0,06 per liter in gebruik. En gebruik je gefilterd water in plaats van plastic waterflessen, dan bewijs je ook het milieu een dienst, zeker als je weet dat alle BRITA filterpatronen recyclebaar zijn! Tip: neem je BRITA waterfilterkan mee op vakantie. In landen als Frankrijk en Italië smaakt het leidingwater vaak naar chloor. BRITA filtert het chloor uit het leidingwater. www.brita.nl 66 zomer • • Een mens in zijn leven al gauw zo’n 25.000 tot 30.000 liter water drinkt? Na zuivering van het water lood via koperen pijpleidingen in het drinkwater terecht kan komen? Lood is een giftige stof die snel door het menselijk lichaam wordt opgenomen, vooral bij jonge kinderen. • In gebieden met een grote waterhardheid, het beter is om dit water niet te gebruiken voor het bereiden van babymelk? Het ontharden gebeurt met natrium en onthard water kan dus een hoog natriumgehalte hebben. (bron: www.lenntech.nl) Ontharden Het beschikbare water in Nederland is van nature vrij hard. Vandaar dat waterbedrijven het vaak ontharden. Het gemiddelde water in Nederland heeft een hardheid van rond de 8 dH. Kook je groenten in dit kraanwater, dan kunnen ze verkleuren. Kalk laat namelijk zichtbaar sporen achter. Ook beïnvloedt kalk de smaak van groenten, pasta’s, soepen en rijst. Met speciale waterfilters kun je het water uit de kraan extra filteren. Maak je hiermee gerechten klaar, dan blijven ze mooi van kleur en smaken ze nog lekkerder. Bovendien vermindert het gebruik van gefilterd water de witte kalkvlekken in potten en pannen. Kalkaanslag Gefilterd water is niet alleen lekker om zo te drinken, ook voor de helderste thee en lekkerste koffie of espresso kun je het goed gebruiken. Kalk beïnvloedt namelijk de smaak en geur van warme dranken. Het laagje dat vaak verschijnt op je thee en de bruine randen in de kopjes worden veroorzaakt door kalk in het kraanwater. Vaststaat dat kalkaanslag zich begint te vormen vanaf 2,7 pH. Met gefilterd water hoef je dus ook minder vaak koffiezetapparaten, waterkokers en espressomachines te ontkalken. Gefilterd water verlengt de levensduur van huishoudelijke apparatuur aanzienlijk en het zorgt voor minder elektriciteitsverbruik. lekker snel Omeletrolletjes met tamari en nori 4 eieren 1 theel gemalen kurkuma 2 cm verse gember, geschild en geraspt 1 eetl tamari (Lima) 200 g gesneden groente (zoals Oosterse wokgroente, Proef) 2 eetl shoyu (Lima) 2 eetl sesamzaad 1 eetl (zelf fijngeknipte) nori bladen (Lima) 1. Klop de eieren los met kurkuma, gember en tamari. 2. Bak 2 omeletten van het eimengsel op laag vuur (halverwege keren). 3. Stoom of roerbak ondertussen de groente. Meng er, van het vuur af, 2 eetlepels shoyu door. 4. Verdeel de groente over de omeletjes, bestrooi met sesamzaad en nori, rol op en snijd in stukken. Ook lekker op kamertemperatuur, in dunne plakjes gesneden als hapje of voorafje. zomer lente 67 in een nieuw jasje Notengehaktburger met mosterdmayonaise 1 pak Bioburger mix with nuts en uienchutney (Joannusmolen) 2 dikke sneeën brood 2 plakken belegen kaas 1 tomaat, in plakjes 1 eetl mosterd 1 eetl mayonaise sla naar keuze 1 lente-uitje, fijngehakt (garnering) 2 eetl gecarameliseerde ui, Kleinste SoepFabriek) 68 zomer 1. Maak en bak twee burgers van de ‘Bioburger mix with nuts’ volgens de aanwijzingen op de verpakking. Verwarm de grill(oven) voor en rooster de sneetjes brood krokant, halverwege keren (mag ook in de broodrooster). 2. Leg ondertussen een plak kaas en tomaat op iedere burger en zet ze heel kort even bij het brood onder de grill tot de kaas begint te smelten (optioneel). 3. Roer mosterd en mayonaise door elkaar. 4. Besmeer het brood met de mosterdmayonaise, leg de burgers erop en serveer met sla, lente-ui en uienchutney. lekker snel Bulgur met vegetarische shoarma 2 pakken Danival Les graines Express, Trésor du Maroc 3 eetl (olijf)olie 2 pakjes vegetarische shoarma (diepvries, De Vegetarische Slager), ontdooid salade of gegrilde groenten en knoflooksaus, voor erbij 1. Bereid de bulgur-kikkererwtenmix volgens de aanwijzingen op de verpakking. 2. Bak de shoarma in 1 eetlepel van de olie knapperig en gaar. 3. Roer de rest van de olie door de granenmix en serveer met de shoarma. Eet met salade (of gegrilde groenten) en knoflooksaus. zomer lente 69 Omdat je het niet gewend bent, nodigt koken met thee uit tot experimenteren. Het haalt je uit je comfortzone, daagt je uit en brengt nieuw avontuur in je (kook)leven! KOKEN MET THEE: EEN BELEVENIS Volgens Kyra de Vreeze, expert op dit gebied, bestaat falen niet. “Je ontdekt gewoon elke keer iets nieuws: soms is het resultaat matig, soms oké en soms is het resultaat zo goed dat je bij de eerste hap in de zevende foodhemel terecht komt. Sla je dat zelf ontwikkelde en fantastisch gelukte recept vervolgens op, dan heb je jouw eigen receptenboekje. Leuk om met familiefavorieten te vullen. Zo heb je op bijzondere gelegenheden binnen no time iets lekkers en creëer je nieuwe (gezonde en overheerlijke) eettradities, natuurlijk steeds weer aangevuld met nieuwe kookexperimenten!” Unieke smaak van thee Kyra de Vreeze is natuurgeneeskundig therapeut, body & mind chef en activist for health & happiness. Zij is auteur van onder meer Kyra’s Kitchen, Daytox en Wie Slim Wil Worden Moet Lekker Eten. Ook voor Yogi Tea ontwikkelde zij plantaardige, suiker- en glutenvrije recepten die gebundeld zijn in een boekje. Op www.kyraskitchen.nl vind je 5 van deze overheerlijke, recepten. 70 zomer Kyra: “Ik gebruik Yogi Tea. Deze theeën zijn eigenlijk hypergezonde kant-en-klare specerijenmengsels. Zo hoef je niet moeilijk te doen door het aanschaffen en roosteren van 10 verschillende kruiden en specerijen. Met één zakje thee, geef je binnen een mum van tijd je gerecht een unieke smaak. Dat maakt koken met Yogi Tea heel praktisch, voordelig, lekker en - vanwege de ayurvedische achtergrond - gezondheid­ bevorderend.” Koken met kids “Kook je met kinderen, sla dan de variaties met zwarte of groene thee (deze bevatten de stimulerende stof theïne) even over en gebruik de theeën die veel zoethout bevatten met mate. De overige specerijen die Yogi Tea gebruikt, zoals bijvoorbeeld kardemom en kaneel, zijn fantastisch voor jong en oud. Ze stimuleren de spijsvertering, belangrijk voor het verwerken en opnemen van voedingsstoffen. En kinderen die de voedingsstoffen uit hun eten goed kunnen opnemen groeien en ontwikkelingen zich beter.” Zomers genieten “Met de zomer in het vooruitzicht, werken groene kruiden zoals basilicum, koriander en munt verkoelend. Heb je iets te lang in de zon gezeten en ben je warm of rood, dan breng je jouw lichaam weer in balans en koelt het af. Dat geldt overigens ook als je emotioneel ‘oververhit’ (boos, geïrriteerd) bent. De verkoelende kruiden zoals hierboven vernoemd, verminderen je irritatie en maken kalm.” Het receptenboek zelf is niet meer verkrijgbaar. Maar als je je voor 24 juni inschrijft voor de nieuwsbrief van EkoPlaza, kun je het boekje via een link in de volgende editie van de nieuwsbrief downloaden. Ga dus snel naar www.ekoplaza.nl. Koken met thee? Enkele tips: • • Groene thee wordt erg bitter wanneer je het langdurig verwarmt. Gebruik dit dus liever in dressings en andere onverwarmde gerechten. De kruiden- en specerijenthee kun je wél verwarmen en zijn heerlijk in zowel zoete als hartige gerechten. Bekijk voor je een kruid of specerij gebruikt wat de unieke werking ervan is. Sowieso leuk om te weten, maar je ziet gelijk wanneer je het gebruik beter kunt vermijden en wat de juiste dosering is. Yogi Tea De basis van Yogi Tea werd in 1969 door de Indiaanse Yogi Bhajan gelegd. Hij ging naar het westen om les te geven in Kundalini Yoga, meditatie en Ayurveda. Na afloop van zijn les serveerde hij zijn leerlingen altijd kruidenthee, die zij liefkozend ‘Yogi Tea’ noemden. Op de website van Yogi Tea vind je yoga-oefeningen als handreiking voor een nieuwe, energieke holistische levenswijze. Wacht minimaal een uur na de maaltijd voordat je één van de yoga-oefeningen gaat doen. www.yogitea.eu YTRB_NL_Recipes_M05-g.indd 47 Ayurveda: ‘kennis van het leven’ Volgens de Ayurvedische principes is het heelal verdeeld in vijf elementen: aarde, water, vuur, lucht en ether, die de basis vormen voor de fundamentele levenskrachten; ‘dosha’s’ Vata, Pitta en Kapha, die verschillende aspecten van het lichaam beheersen. Telkens twee elementen verbinden zich tot een van de dosha‘s: Vata (ether + lucht), Pitta (vuur + water) en Kapha (aarde + water). In een gezond lichaam zijn alle dosha’s in balans. Om de balans te bewaren of herstellen, kunnen voeding, massage en yoga je helpen. Bepaalde soorten voedsel en kruiden hebben allemaal hun eigen gezondheidsbevorderende kenmerken. Vandaar dat in de Ayurvedische principes kruiden en specerijen in alle maaltijden worden gebruikt. 26.08.13 11:05 Zomerse dressing 100 ml heet water • 2 zakjes YOGI TEA® Woman’s Energy • 40 g frambozen • 2 tl rijststroop • 1tl olijfolie • ¼ tl geraspte limoenschil • sap van ½ limoen • 2 snufjes zeezout Trek de YOGI TEA® Women’s Energy 5 minuten in heet water (100 °C). Verwijder de zakjes en laat afkoelen. Voeg de rest van de ingrediënten toe, behalve de olijfolie. Meng alles goed en druppel de olijfolie tijdens het mengen er langzaam doorheen tot een homogene vloeistof ontstaat. zomer 71 waar voor je geld 10% EXTRA KORTING Overnachten op een Italiaans wijndomein Op een sprookjesachtige locatie, niet ver van het Gardameer in Italië, kun je op de wijngaard van Fasoli super-de-luxe overnachten. Sinds 1925 vindt hier wijnbouw plaats en sinds 1990 werkt de 3e generatie op biologische wijze. Omgeven door de witte rotsen van Monte Tomelon en met het uitzicht op wijnranken en olijvenbomen vind je diverse luxueuze kamers en suites, ingericht met behulp van Italiaanse kunst en cultuur. Tenuta Le Cave biedt ook een spa-complex met Turkse baden, sauna’s, jacuzzi, een buitenzwembad en massageruimtes. Uiteraard met wijnkelder! Prijzen variëren vanaf € 120,- voor een luxe kamer en vanaf € 170,- voor een suite. Kijk op www.tenutalecave.com voor meer informatie. Geef bij de boeking het nummer van je EkoPlaza-voordeelkaart door en ontvang 10% korting. EXTRA VOORDEEL MET JE KAART WIN! GAAF GESCHAAFD! Zelfgemaakte friet in dikke plakken, bietencarpaccio van flinterdunne schijfjes of komkommer in gegolfde rondjes: de mandoline van Cuisipro is een onmisbare keukenhulp als je meer wilt doen met (harde soorten) groenten en fruit. Je kunt ermee raspen, 6 verschillende diktes plakjes snijden en gebruikmaken van een verstelbaar juliennemes. Herbergt alle hulpstukken en heeft een antislip handvat. Mandoline Cuisipro, € 59,00 Onderstaande klantkaarthouders kunnen hun gewonnen mandoline ophalen in hun EkoPlaza-winkel. • 2600250629242 • 2600250774577 • 2600250639807 • 260025063402 • 2600250319075 GENIET VAN EXTRA KORTING met de EkoPlaza-voordeelkaart Met de EkoPlaza-voordeelkaart krijg je behalve korting op je boodschappen, elke editie ook nog leuke extra’s voor kortingkaarthouders. De kaart kost eenmalig €10,en is gemaakt van biologisch afbreekbaar plastic. Met de voordeelkaart krijg je: 2% korting bij besteding vanaf € 25,3% korting bij besteding vanaf € 50,4% korting bij besteding vanaf € 100,5% korting bij besteding vanaf € 200,- voordeelkaart www.ekoplaza.nl Vers nieuws Iedere week de laatste ‘verse’ EkoPlaza-aanbiedingen in je mailbox? Schrijf je via www.ekoplaza.nl in voor onze nieuwsbrief. EkoPlaza kiest voor: 1. Betaalbaar biologisch. 2. Lekker eten. 3. Persoonlijk en dichtbij. 4. Verrassend en gevarieerd in bio. 5. Eerlijke samenwerking. 72 winter zomer Assortiment EkoPlaza is als enige supermarktketen EKO gecertificeerd. EkoPlaza streeft ernaar om een maximaal assortiment biologisch aan te bieden. Dus niet alleen producten met een hoge omloopsnelheid, zodat de prijs gedrukt kan worden. BIOLOGISCH BEREIKBAAR VOOR IEDEREEN Via de EkoPlaza-webwinkel EkoPlaza kiest voor lekker eten en betaalbaar biologisch, maar het moet ook voor iedereen bereikbaar zijn. In de webshop kun je daarom alle producten eenvoudig bestellen. Voor 12.00 uur besteld, betekent de volgende dag af halen in de EkoPlaza-winkel. Er zijn ook winkels die bestellingen rondbrengen. Kijk voor meer informatie en de voorwaarden op webshop.ekoplaza.nl Bio met een klein budget? Het kan bij EkoPlaza! Het vooroordeel dat biologisch zoveel duurder is, is niet altijd waar. Biobudget-spe­ cialist Natasja Oehlen ondervond dat je ook met een klein budget biologisch kunt eten en wilde dit aan een groter publiek communiceren. Via biobudget.nl deelt ze recepten van chef-koks en geeft tips. Kassabon Natasja: “Biologisch eten is duurder dan gangbaar voedsel, maar je kunt ook de vraag stellen of biologisch niet meer de echte prijs van voedsel benadert. Waar voor gangbare producten regelmatig de grenzen van het toelaatbare worden opgezocht en dieren als grondstof worden behandeld, is er in de biologische sector tijd om de natuur zijn gang te laten gaan. Dit komt de smaak ten goede en is minder belastend voor het milieu. De VN-gezondheidsorganisatie WHO schat dat jaarlijks wereldwijd 220.000 mensen sterven aan klachten veroorzaakt door pesticiden. Een lage prijs op de kassabon is dus ook niet alles.” Biobudget Alkmaar • Almere • Amersfoort • Amstelveen • Amsterdam (11) • Apeldoorn • Arnhem (2) • Assen • Bergen op Zoom • Bilthoven • Breda • Bussum • Capelle aan de IJssel • De Bilt • Delft • Den Bosch • Den Haag (4) • Deventer • Eindhoven (2) • Enschede • Groningen (2) • Harderwijk • Haren • Helmond • Hengelo • Hoorn • Hoofddorp • Leeuwarden • Leiden • Meppel • Nijkerk • Nijmegen • Oss • Rijswijk • Roermond • Rotterdam • Schoorl • Soest • Texel • Tilburg • Uden • Utrecht (2) • Veenendaal • Veldhoven • Wassenaar • Winschoten • Winterswijk • Zaandam • Zwolle Natasja gebruikt haar creativiteit en ontdekte dat je niet eens zo duur uit hoeft te zijn met biologische producten, als je volgens de seizoenen eet: “Seizoensgroenten zijn vaak spotgoedkoop en je kunt er hele lekkere dingen van maken. Eenzijdig is het zeker niet. Neem tomaten: die kun je koken, rauw eten, poffen en marineren. Een goede budgettip is minder vlees eten. Ter vervanging kun je wat vaker goedkope peulvruchten op het menu zetten en er bijvoorbeeld een burger van maken. Kikkererwten zijn een perfecte vleesvervanger en tevens bron van eiwitten en vitamine B.” Op www.biobudget.nl vind je diverse tips hoe om te gaan met restjes, hoe je thuis een moestuintje maakt, naast smakelijke budgetrecepten van chef-koks. Het laatste nieuws en de exacte adressen zijn te vinden op www.ekoplaza.nl zomer 73 Next Het volgende nummer van Lekker Weten ligt 11 september in de winkel. 5x Herfst op je bord Italiaanse gerechten met verlangen naar de zomer Inspiratie, tips en ideeën voor een gloedvolle herfst! Lekker Weten is een uitgave van EkoPlaza en verschijnt 4 keer per jaar. colofon EkoPlaza Postbus 244 5460 AE Veghel 74 Doornhoek 4040 5465 TD Veghel Tel: 0413-256700 [email protected] www.ekoplaza.nl zomer CONTACT EKOPLAZA Hans van Mierlo Art Direction Myrthe Bergboer Acquisitie Stephan Blommendaal (EkoPlaza) Fotografie Jurriaan Huting istockphoto Acquisitie (non-food) Bureau Sjoerdsma [email protected] 026 - 3817658 Concept Sigrid Koeleman en Fridie van Loon Realisatie Caplan Hoofdredactie Sigrid Koeleman Food Thea Spierings, Charlotte Warner, Ben Verloop, Sandra Pilkes eindredactie Elles van Genugten Mandy van Lankveld styling Femke van Waveren PEFC/30-31-151 Uitgever Fridie van Loon ©Caplan – 2014 Informatie uit deze uitgave mag worden overgenomen mits de uitgever en/of EkoPlaza voorafgaand toestemming hebben gegeven, echter uitsluitend met bronvermelding. Lekker Weten wordt met de grootst mogelijke zorgvuldigheid gemaakt, wijzigingen in prijs, maatvoering, etiket en/of assortiment, en type- en drukfouten zijn uitdrukkelijk voorbehouden. De genoemde producten zijn te verkrijgen of te bestellen in alle EkoPlaza-winkels. Kijk voor een vestiging bij u in de buurt op www.ekoplaza.nl zalig van smaak Met de nieuwe Macadamia Drink word je hemels verwend. 100% plantaardig, 100% biologisch en arm aan suikers. Drink hem puur. Geef je ontbijtgranen meer pit. Of geniet ervan als tussendoortje. Heerlijk fris en ook lekker warm. Ontdek nog meer plantaardig smaakplezier van Provamel op www.provamel.nl. Like us on