Ziektebeleid Kinderdagverblijf De Kikkertjes Handleiding voor ouders en pedagogisch medewerkers hoe te handelen bij zieke kinderen feb ‘17 Middels dit beleid willen wij aangeven wanneer een kind wel of niet mag komen als het ziek is. Daarnaast geven wij duidelijke richtlijnen hoe te handelen wanneer een ziek kind is en wat wij doen wanneer een kind ziek wordt op het kinderdagverblijf. In dit beleid vind je ook een lijst met de meest voorkomende ziektes, waarbij de symptomen en hoe te handelen staat vermeld. Ons ziektebeleid is gebaseerd op de richtlijnen van de GGD. Wij begrijpen dat het erg vervelend is, om voor je kind een andere oplossing te zoeken wanneer uw kind ons kinderdagverblijf niet mag bezoeken. Desondanks achten wij dit beleid en de daaruit voortvloeiende regels noodzakelijk, dit om de gezondheid van alle kinderen en de pedagogisch medewerkers te handhaven. Wij hopen dat je samen met ons de regels zult nastreven om het zowel voor de ouders als voor het kind zo dragelijk mogelijk te maken. Wij vertrouwen hierop voldoende informatie te hebben gegeven. Mocht je desondanks vragen en/of opmerkingen hebben, dan horen wij dat graag. Elke dag is het kantoor telefonisch bereikbaar tussen 08.00 en 13.00. Uiteraard kan je ook mondeling een vraag stellen bij de pedagogisch medewerkster van je kind. Hartelijke groet, Het kikkerteam. Handleiding voor ouders en pedagogisch medewerkers hoe te handelen bij zieke kinderen feb ‘17 De algemeen geldende regel Kinderen die ziek zijn horen thuis! Wij realiseren ons, dat het begrip ‘ziek’ moeilijk en niet precies te omschrijven is; de één vindt een kind met een verkoudheid ziek, de ander noemt iets pas een ziekte wanneer het met een flinke koorts gepaard gaat. Wij kunnen niet voldoende aandacht aan een ziek kind geven en om de andere kinderen te beschermen tegen ziektes verzoeken wij u zich te houden aan de regels. Bij twijfel kan je natuurlijk met ons overleggen. Wij vinden het belangrijk dat de verantwoordelijkheid van een ziek kind bij de ouders/verzorgers ligt. De ouders/verzorgers dienen: wanneer het kind thuis ziek is, dit z.s.m. telefonisch door te geven op de groep. (Toets 2 voor de Kikkervisjes groep, toets 3 voor de Waterleliegroep en toets 4 voor de Vlindergroep). de pedagogisch medewerksters te informeren over de eventuele ziekte en/of aandoening, hoelang het zieke kind niet naar het kinderdagverblijf komt en verdere informatie die in het belang van het kind en de opvang is. Dit i.v.m. het informeren van andere ouders m.b.t. besmettelijkheid. de pedagogisch medewerksters te informeren wanneer het kind zich niet fit voelt. Zo kunnen de pedagogisch medewerksters een kind extra in de gaten houden. wanneer de ouders/verzorgers door het kinderdagverblijf worden verzocht om het kind op te halen, zorg te dragen dat dit zo snel mogelijk gebeurt. De regel is dat het zieke kind uiterlijk binnen een uur, na telefonisch contact, opgehaald dient te worden. Mocht het voor beide ouders/verzorgers niet mogelijk zijn om het zieke kind op te komen halen, willen wij graag weten wie er voor hen in de plaats komt. Het kinderdagverblijf dient: direct contact te zoeken met de ouders/verzorgers en hen te verzoeken het kind (binnen een uur, na telefonisch contact) op te halen, indien er een ziekte wordt geconstateerd of wanneer er angst bestaat voor besmettingsgevaar voor het desbetreffende kind. de ouders op de hoogte te houden over een eventuele ziekte of aandoening en alle verdere informatie die in het belang zijn van het kind en de opvang. bij ongevallen of calamiteiten zorg te dragen voor E.H.B.O., intern en indien nodig extern en daarvan de ouders zo spoedig mogelijk op de hoogte te brengen. Bij een heersende ziekte en/of besmettingsgevaar, de ouders te informeren over de gegevens van de ziekte, de verschijnselen en wat te doen. Als er een besmettelijke ziekte heerst worden er briefjes op de deuren van de groepen gehangen. Bij zorgwekkende situaties wordt je digitaal op de hoogte gesteld. Het kinderdagverblijf pleegt overleg met de ouders wanneer: de pedagogisch medewerkster bij een kind twijfelen over zijn of haar geestelijke en/of lichamelijke toestand. Bijvoorbeeld als het desbetreffende kind hangerig is, aanhoudend pijntjes heeft, lusteloos is, verhoogde temperatuur heeft etc.. indien zich er calamiteiten en/of ongevallen voor hebben gedaan. Handleiding voor ouders en pedagogisch medewerkers hoe te handelen bij zieke kinderen feb ‘17 Medicijnen Wanneer ouders/verzorgers de pedagogisch medewerksters verzoeken om bepaalde medicijnen toe te dienen, is dit in overleg mogelijk. De ouders dienen een medicijnformulier in te vullen (aanwezig op de groep, of te downloaden van de website(www.dekikkertjes.nl). Het medicijn kan echter alleen worden toegediend als dit medisch verantwoord is en wanneer het, per abuis niet correct toedienen van de medicatie geen schadelijke gevolgen heeft voor het kind. Het kinderdagverblijf mag geen paracetamol of ibuprofen toedienen ter preventie, dit mag alleen op schriftelijk verzoek van de huisarts. Informatie en regels van de meest voorkomende kinderziektes en kwalen Acute middenoorontsteking (loopoor) Gegeven: infectie van het middenoor (achter het trommelvlies), wat meestal gepaard gaat met oorpijn. Gevolg is dat er na een tijdje wit/gelig vocht uit het oor loopt, waarna de pijn zal afnemen. Een loopoor kan twee weken aanhouden Regel: Een kindercentrum hoeft kinderen met een middenoorontsteking en loopoor niet te weren. Braken of overgeven Gegeven: het opgeven van de maaginhoud via slokdarm en mond Regel: indien het kind twee keer heeft overgegeven mag het kind niet meer naar het kinderdagverblijf komen of dient het kind opgehaald te worden. Diarree Gegeven: wanneer een kind per dag meer dan twee keer dunne tot waterdunne ontlasting heeft gehad, spreken we van diarree. Dit kan een gevolg van ziekte of infectie zijn. Regel: indien er sprake is van acute/hevige diarree (dit is vanaf twee dunne luiers) dient het kind opgehaald te worden. Wanneer het kind thuis acute/hevige diarree heeft mag het niet naar het kinderdagverblijf komen. Hand-, mond- en voetziekte Gegeven: dit is een virusziekte die een paar dagen duurt en vanzelf weer overgaat. Het geeft pijnlijke blaasjes in mond, op voetzolen en handpalmen. Soms gaat dit gepaard met koorts. Regel: als het kind ziek is of koorts heeft, mag het niet naar het kinderdagverblijf komen. Ouders moeten met het kind naar de huisarts om de ziekte te constateren. Hoofdluis Gegeven: de luis is een heel klein beestje die zich nestelt in de harige gedeelten van het lichaam, waar ze eitjes (neetjes) leggen. In de meeste gevallen is dit bij kinderen op de hoofd. Ze veroorzaken jeuk en kunnen erg makkelijk op andere mensen overgaan via mutsen, overige kleding, kammen etc.. Regel: het kind moet direct worden opgehaald om behandeld te worden met speciale shampoo of haarlotion (verkrijgbaar bij de drogist of apotheker) om verdere verspreiding te voorkomen. Kinderen boven de 6 maanden kunnen behandeld worden tegen de verspreiding van luis. Daarna mag het kind gewoon weer naar het kinderdagverblijf komen. Handleiding voor ouders en pedagogisch medewerkers hoe te handelen bij zieke kinderen feb ‘17 Kinkhoest (ook wel honderd dagen hoest) Gegeven: kinkhoest is een besmettelijke en zeer uitputtende ziekte van de luchtwegen veroorzaakt door een bacterie. In het begin lijkt het een gewone verkoudheid, vervolgens ontstaan hevige, plotseling opkomende hoestbuien, gepaard gaande met een gierend geluid en opgeven van taai slijm. De hoestaanvallen kunnen drie à vier maanden aanhouden. De incubatietijd is 7-10 dagen. Regel: een kind met kinkhoest hoeft, tenzij het koorts heeft, niet geweerd te worden. Op het moment dat de diagnose gesteld wordt, is de meest besmettelijke periode meestal al voorbij. Koorts Gegeven: koorts is een verhoging van de lichaamstemperatuur boven de 38,5 graden. Het is eigenlijk geen ziekte, maar een reactie van het lichaam op een infectie, virus of ander lichamelijk ongemak. Wanneer er koorts wordt geconstateerd, kunnen we aannemen dat er iets aan de hand is met het kind. Regel: kinderen met koorts mogen het kinderdagverblijf niet bezoeken. Wanneer er op het kinderdagverblijf koorts bij het kind wordt geconstateerd, worden de ouders/verzorgers gebeld met de mededeling dat zij hun kind op moeten halen. Ook hierbij geldt weer de regel; na telefonisch contact het kind zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk binnen een uur, ophalen. Krentenbaard (impetigo) Gegeven: dit is een oppervlakkige infectie van de huid, veroorzaakt door een bacterie. De aandoening begint met vorming van blaasjes, die opengaan en waarop een korstje komt. Het vocht uit de blaasjes is zeer besmettelijk. Meestal komen de blaasjes voor in het gezicht, waardoor het lijkt of het kind een baard van krenten heeft. Regel: het kind moet worden opgehaald door de ouders/verzorgers en moet voor een behandeling naar de huisarts gaan. Het kind mag pas weer op het kinderdagverblijf komen als de behandeling met anti bacteriële zalf is gestart. Ontstoken ogen Gegeven: een ontsteking van de ogen veroorzaakt door een bacterie of een virus. Wanneer dit gepaard gaat met heldere/gelige afscheiding uit de ogen, is dit zeer besmettelijk. Regel: Een kindercentrum hoeft kinderen met een oogontsteking niet te weren. Pseudokroep Gegeven: infectie van het bovenste deel van de luchtwegen veroorzaakt door een virus, waarbij ernstige benauwdheid optreedt als gevolg van een vernauwing van bovenste luchtwegen. Pseudokroep ontstaat alleen bij kinderen die er aanleg voor hebben, dit treedt met name op bij jongere kinderen. Na een aantal jaren groeien ze er overheen. Regel: alleen wanneer het kind koorts heeft dient u het kind thuis te houden of op te halen. Roodvonk Gegeven: dit is een infectieziekte veroorzaakt door een bacterie afkomstig uit de neus- en keelholte of de huid. De incubatietijd is 2 tot 7 dagen. Regel: bij koorts moet het kind thuis blijven. Schimmelinfectie Gegeven: een schimmelinfectie is een infectie van de huid of slijmvliezen veroorzaakt door een schimmel. Er zijn heel veel soorten schimmels, maar de meest voorkomende bij kinderen zijn : - Spruw: witte plekjes in de mond, die niet weg te vegen zijn. - Luieruitslag: dezelfde schimmel die spruw veroorzaakt. - Ringworm: ringvormige plekjes op de romp. Regel: in alle gevallen van schimmelinfectie moet het kind behandeld worden met een crème tegen en schimmelinfectie. Deze is verkrijgbaar bij de drogist. Daarna mag het kind weer naar het kinderdagverblijf komen. Handleiding voor ouders en pedagogisch medewerkers hoe te handelen bij zieke kinderen feb ‘17 Verkoudheid Gegeven: een infectie van de bovenste luchtwegen, veroorzaakt door een virus. Regel: alleen bij koorts behoort u het kind thuis te houden of op te halen. Vijfde ziekte Gegeven: dit is een besmettelijke infectieziekte veroorzaakt door een virus. De ziekte komt het meest voor bij kinderen in de basisschoolleeftijd. Het kind heeft lichte koorts en er verspreiden zich over het hele lichaam grote en kleine rode vlekken die beginnen in het gezicht. Voor kinderen is het een onschuldige ziekte, maar infectie in de eerste helft van de zwangerschap kan het risico op een miskraam vergroten. Regel: alleen bij koorts behoort u het kind thuis te houden of op te halen. Waterpokken Gegeven: waterpokken is een besmettelijke infectieziekte veroorzaakt door een virus. Er verschijnen rode bultjes, waarop na enige tijd blaasjes ontstaan, die erg kunnen jeuken. De incubatietijd is 14 tot 21 dagen. Waterpokken kan gevaarlijk zijn voor pasgeborenen als hun moeder de ziekte doormaakt in de dagen rond de geboorte. Ook kinderen met een zwaar verminderde weerstand lopen het risico ernstig ziek te worden. Regel: De heftigheid van deze ziekte is voor elk kind anders. Het ene kind heeft een aantal kriebelende vochtblaasjes, het andere kind heeft heel veel vochtblaasjes en hoge koorts. Omdat de besmetting al heeft plaats gevonden voordat de ziekte zichtbaar is mogen de kinderen wel naar het kinderdagverblijf komen mits ze geen 1-op-1 aandacht nodig hebben, koorts of andere ziekteverschijnselen hebben. Wormpjes (aarsmaden) Gegeven: de wormpjes zijn in de ontlasting te zien als kleine witte draadjes van ongeveer 1 cm. lang. Regel: de ouders/verzorgers moeten naar de apotheek voor een behandeling. Daarna mag het kind gewoon weer gebracht worden. Wratten Gegeven: wratten zijn uitgegroeide huidcellen en kunnen overal op het lichaam voorkomen. De meeste plaatsen bij kinderen zijn de handen en voeten, waar de wratten meestal korrelig zijn. Degene op de rest van het lichaam zijn meestal glad. Wratten kunnen, indien gewenst, worden weggehaald door de huisarts of met wrattentinctuur (verkrijgbaar bij drogist of apotheek). Regel: het kind mag gewoon naar het kinderdagverblijf. Een goede hygiëne is wel heel belangrijk. Zesde ziekte Gegeven: dit is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door een virus. Het kind heeft hoge koorts en 1 of 2 dagen na het zakken van de koorts verschijnen er rode vlekjes op de romp. Regel: alleen bij koorts behoort u het kind thuis te houden of op te halen. N.B. wanneer een kind ziek is geweest is hun weerstand verlaagd. Wij raden aan om een kind goed uit te laten zieken om herhaling of andere besmetting te voorkomen. Handleiding voor ouders en pedagogisch medewerkers hoe te handelen bij zieke kinderen feb ‘17 Aanvullende informatie omtrent de gezondheid van de kinderen op het kinderdagverblijf Preventie Om besmetting binnen het kinderdagverblijf te voorkomen, worden de volgende maatregelen gen genomen: 1. Kinderen met een besmettelijke ziekte worden niet op het kinderdagverblijf toegelaten. 2. Kinderen die tijdens het verblijf op het kinderdagverblijf ziek worden, moeten zo snel mogelijk door de ouders worden opgehaald. 3. Alle handelingen worden verricht met inachtneming van het protocol hygiëne. Wijze van handelen door de leidsters Indien een kind ziek wordt tijdens het verblijf op De Kikkertjes, wordt door de pedagogisch medewerkster in Bitcare de symptomen, de temperatuur, de datum en het tijdstip genoteerd. Vervolgens worden de ouders op de hoogte gebracht en verzocht hun kind op te (laten) halen. De temperatuur van de kinderen wordt anaal gemeten. Wij doen een hoesje om de thermometer om te voorkomen dat de thermometer verontreinigd raakt. De thermometer wordt na ieder gebruik met water en zeep gereinigd en wordt vóór en na ieder gebruik met alcohol 70% gedesinfecteerd. Indien er een besmettelijke ziekte onder de kinderen heerst, worden de ouders daarvan op de hoogte gebracht via een mededeling op de deur en via Bitcare. Bij twijfel over het ziektebeeld en/of symptomen wordt de huisarts telefonisch geraadpleegd. Indien er tussen de ouders en de pedagogisch medewerksters onenigheid dreigt over het ziektebeeld en/of symptomen en het wel of niet ophalen van het kind, worden de richtlijnen uit dit protocol gevolgd of de GGD arts geraadpleegd voor advies. Onderstaande richtlijnen zijn aanleiding voor de pedagogisch medewerksters om de ouders te bellen: - Als de pedagogisch medewerkster ander gedrag ziet bij het kind dan zij gewend is. - Lichamelijke kenmerken. - Andere signalen, zoals overgeven of diarree. - Lichaamstemperatuur boven de 38.5 graden. - Wens van de ouders wanneer ze over de situatie van hun kind geïnformeerd willen worden. De ouders kunnen dit aangegeven op de groep. De pedagogisch medewerkster maken hier een aantekening van in Bitcare zodat alle overige pedagogisch medewerksters op de hoogte zijn. Medisch dossier Er wordt voor elk kind een ‘medisch’ dossier bijgehouden. In het registratie programma geven wij aan als een kind ziek thuis blijft of ziek wordt opgehaald en wat de verschijnselen zijn. Gezondheidskenmerken en bijzonderheden op dit vlak worden in het dossier van het kind vastgelegd. Ook gegevens over allergieën en vaccinaties worden daarin vastgelegd. Dit dossier wordt actueel gehouden, zodra er veranderingen zijn wordt dit aangepast. Medicijnen Toedienen van medicijnen Op advies van de GGD worden medicijnen alleen toegediend als deze door de (huis)arts zijn voorgeschreven, met vermelding van de naam van het kind en in de originele verpakking. Ouders dienen een verklaring te ondertekenen waarop zij vermelden welk medicijn wanneer in welke dosering moet worden toegediend. In principe worden er alleen medicamenten verstrekt die al eerder thuis verstrekt zijn. In sommige gevallen mogen de kinderen gewoon komen en krijgen ze op het kinderdagverblijf voor het eerst de Handleiding voor ouders en pedagogisch medewerkers hoe te handelen bij zieke kinderen feb ‘17 medicijnen. Wij overleggen dan met de ouders wat de mogelijke bijwerkingen van het medicijn zijn en in het geval dat het kind een reactie op het medicijn krijgt nemen wij gelijk contact op met de ouders. Medicijnen worden volgens voorschrift bewaard, in originele verpakking met houdbaarheidsdatum. Vóór het verstrekken van het medicament wordt de bijsluiter gelezen en wordt de houdbaarheidsdatum van het medicijn gecontroleerd. De pedagogisch medewerkster noteert op het dagformulier het tijdstip van toediening en parafeert daarvoor. Paracetamol Paracetamol wordt veel gebruikt bij kleine kinderen, o.a. bij het doorkomen van tanden en kiezen (al dan niet met koorts) na een inenting of bij pijn of koorts zonder directe aanleiding. Koorts heeft namelijk altijd een oorzaak, die niet vaak direct aan te tonen is. Omdat het kinderdagverblijf aansprakelijk is voor het kind gedurende het verblijf, wordt er geen paracetamol toegediend: stel dat het kind ernstig ziek wordt en de koorts is onderdrukt met paracetamol kan het kinderdagverblijf aansprakelijk worden gesteld. Om dat te voorkomen, wordt paracetamol alleen op voorschrift van de (huis)arts gegeven. Indien ouders ’s ochtends thuis een kind een paracetamol geven, ligt de verantwoording daarvan bij de ouder. Het is ouders niet toegestaan om gedurende de dag op het kinderdagverblijf zelf het kind paracetamol te geven om het kind op het kinderdagverblijf te kunnen laten. Ibuprofen Voor het geven van ibuprofen hanteren wij hetzelfde beleid als bij het geven van paracetamol. Ibuprofen wordt dus alleen gegeven indien de (huis)arts dit heeft voorgeschreven. Homeopathische middelen Veel ouders geven hun kind homeopathische middelen, zoals Chamodent of neusspray. Ouders wordt gevraagd een medicijnverklaring daarvoor in te vullen. Een verklaring is 1 maand geldig en wordt dus per maand opnieuw ingevuld als een middel gedurende langere tijd wordt gegeven. Aanbrengen van crème/zalf Handen worden gewassen voor het aanbrengen van zalf of crème. Bij het aanbrengen van zalf of crème worden spatels, vingercondooms of rubber handschoenen gebruikt. Medische handelingen De pedagogisch medewerksters zijn niet bevoegd om medische handelingen uit te voeren. Mocht er zich een situatie voordoen waarin het noodzakelijk is dat er bij een kind tijdens het verblijf een medische handeling verricht wordt, dan zal de directie per geval beslissen of aan dit verzoek gehoor kan worden gegeven. Hierbij worden de regels uit de Wet BIG gevolgd. Deze wet houdt in dat bepaalde handelingen alleen mogen worden verricht als voldaan wordt aan de volgende voorwaarden: 1. De medische handeling moet worden verricht in opdracht van een beroepsbeoefenaar die voor het verrichten van de handeling zelf bevoegd is. 2. De persoon die de handeling verricht, moet de aanwijzingen van de opdrachtgever opvolgen. 3. De persoon die de handeling verricht, moet bekwaam zijn om de handeling te verrichten. 4. Er wordt een aanvullende overeenkomst met de ouders afgesloten. In een dergelijke overeenkomst worden de afspraken over de aanvullende zorg, de financiering ervan en de aansprakelijkheden van het kinderdagverblijf en het personeel nader geregeld. 5. Uit de aanvullende overeenkomst moet expliciet blijken voor welke medische handelingen de ouders van het kind toestemming hebben verleend. 6. Uit een zogenaamd “autorisatieformulier” dient de toestemming van een arts en bovendien de Handleiding voor ouders en pedagogisch medewerkers hoe te handelen bij zieke kinderen feb ‘17 beschikbaarheid, bekwaamheid en bereidheid van de medewerkster te blijken 7. De pedagogisch medewerkster ontvangt aanwijzingen van de arts met betrekking tot: 1. De wijze waarop de handeling moet worden uitgevoerd. 2. Algemene aandachtspunten ter observatie na het uitvoeren van de handeling. 3. Instructies voor het handelen bij bepaalde verschijnselen. 4. De arts bepaalt in hoeverre extra toezicht en tussenkomst van zijn/haar kant noodzakelijk is. Afspraken dienen schriftelijk te worden vastgelegd. Noodsituaties De Wet BIG is slechts van toepassing op medische handelingen die beroepsmatig worden verricht. In noodsituaties wordt iedereen geacht naar beste vermogen te handelen en kan het verrichten van voorbehouden handelingen in strijdt met de wet zelfs noodzakelijk zijn. In dat geval is er sprake van overmacht en levert de hulpverlening geen strafbaar feit op. Omgaan met bloed en/of wondvocht contact Wij nemen de volgende maatregelen om geen direct contact te krijgen met andermans bloed of wondvocht: - Pedagogisch medewerksters wassen voor- en na wondverzorging de handen. - Bij elk contact met bloed, wondvocht of lichaamsvochten die zichtbaar met bloed zijn vermengd worden wegwerphandschoenen gedragen. - Gemorst bloed wordt met handschoenen aan met een papieren tissue verwijderd. - De ondergrond wordt met water en allesreiniger schoongemaakt. - Het verontreinigde oppervlak wordt schoongespoeld en na gedroogd. - Het oppervlak wordt daarna met ruim alcohol 70% gedesinfecteerd. - Wondjes worden met een waterafstotende pleister afgedekt. - Pleisters of verband worden regelmatig (of wanneer ze doordrenkt zijn) verwisseld. - Met bloed bevuilde kleding en linnengoed wordt op 60°C gewassen. Indien er door omstandigheden, zoals bijten tot bloeden toe, toch bloed contact is geweest, hanteren wij deze instructie: - Er wordt binnen 24 uur contact opgenomen met de bedrijfsarts, huisarts of GGD. Handleiding voor ouders en pedagogisch medewerkers hoe te handelen bij zieke kinderen feb ‘17