Informatie over de kraamtijd Je bevindt je momenteel in de laatste
advertisement
Informatie over de kraamtijd Je bevindt je momenteel in de laatste weken van je zwangerschap. De uitgerekende datum komt in zicht. Waarschijnlijk denk je wel eens aan de bevalling en leef je toe naar de komst van je baby. De meeste zwangere vrouwen zijn nog niet erg bezig met de tijd die na de bevalling komt, de kraamtijd, oftewel het kraambed. Middels deze brief geven wij je graag alvast wat informatie over deze periode en over wat je daarbij kunt verwachten van ons. Tot slot voorzien we je graag van tips bij de meest voorkomende klachten in het kraambed. Na een thuisbevalling Indien je thuis bevallen bent, zal de kraamzorg hierbij meestal aanwezig zijn geweest. Zij helpt jou als kraamvrouw na de bevalling en bij de voeding en verzorging van je baby. Zij zal de eerste gegevens in het kraamdossier noteren, welke nodig is om de verdere week de medische controles te rapporteren. Ook zal zij jou en je partner van informatie voorzien, zodat je met vertrouwen de komende dag of nacht in gaat. Als alles goed gaat, zal de verloskundige je één à twee uur na de bevalling verlaten en komen wij, afhankelijk van het tijdstip van bevallen, de volgende dag weer langs. Na een bevalling in het ziekenhuis Na een poliklinische bevalling Indien je een ongecompliceerde bevalling in het ziekenhuis hebt gehad, onder onze leiding en dus zonder medische indicatie, geldt voor de zorg daarna hetzelfde als bij een thuisbevalling. Met als enig verschil dat de verpleegkundige of kraamverzorgende van het ziekenhuis, aanwezig is geweest bij de bevalling en je helpt tot je het ziekenhuis weer verlaat. Ook na een poliklinische bevalling zullen wij je meestal één à twee uur na de bevalling verlaten. Meestal mag (moet) je zelf, soms al twee uur na de bevalling, vanuit het ziekenhuis weer naar huis. Een voorwaarde is meestal dat je hebt geplast en goed ter been bent en dat de baby een normale temperatuur heeft. Na een bevalling met medische indicatie Indien je normaal vaginaal bevallen bent en alles goed gaat met jou en je baby, dan mag (moet) je, net als na een poliklinische bevalling, meestal vrij snel, soms al twee uur na de bevalling, vanuit het ziekenhuis weer naar huis. Ook dan is meestal een voorwaarde dat je hebt geplast en goed ter been bent. Indien je een kunstverlossing of keizersnede hebt gehad, of indien je baby is opgenomen op de couveuse-afdeling, dan kom je meestal één of meerdere dagen later naar huis. Vanuit het ziekenhuis naar huis Voordat je naar huis gaat, zijn alle controles gedaan in het ziekenhuis. Je krijgt van het ziekenhuis wat informatie op papier mee, over de eerste uren thuis met je baby. Als je weet hoe laat je naar huis mag, geef dit dan door aan de kraamzorgorganisatie. De kraamverzorgende komt dan veelal dezelfde dag, soms ’s avonds nog, bij je langs. Het is deze eerste dag belangrijk dat je thuis wat hulp en advies krijgt, zodat je met vertrouwen de komende nacht in gaat. Aangezien de controles voor ontslag al gedaan zijn in het ziekenhuis, komen wij deze eerste dag zelf niet langs. Wel zijn we, als het goed is, door het ziekenhuis op de hoogte gesteld van jullie thuiskomst. Wij zijn in de kraamtijd, vanaf (de thuiskomst na) de bevalling tot aan het afsluiten van de zorg in het kraambed, verantwoordelijk voor de gezondheid van moeder en kind. Je kunt ons bij problemen of ongerustheid, dag en nacht, bereiken op ons spoednummer: 06 14243550. Onze zorg in de kraamtijd De eerstvolgende dag na je bevalling thuis óf na je thuiskomst uit het ziekenhuis, zullen wij je, meestal in de ochtend, komen bezoeken. Indien wij ‘s ochtends een bevalling hebben begeleid, komen we ook wel ’s middags langs. In principe houden wij rekening met de rusttijd en zullen wij proberen niet te komen tussen 13 en 15 uur. Indien wij zelf niet bij je bevalling betrokken waren, vanwege een medische indicatie, en wij de dag na je thuiskomst om 13 uur nog niet langs geweest zijn, vragen wij je even contact op te nemen met de dienstdoende verloskundige op ons spoednummer. In het kraambed zullen wij je een aantal keer, meestal om de dag, bezoeken. Wij houden in deze eerste week in de gaten of alles normaal verloopt en geven advies over allerlei zaken rondom de gezondheid van jou en je kindje. Wij sluiten de zorg ongeveer een week na je bevalling af. Indien je kraambed dan nog niet probleemloos loopt, zullen wij soms wat langer contact houden, alvorens de zorg over te dragen aan het consultatiebureau. Tijdens het kraambed, controleert en rapporteert de kraamverzorgende de conditie van moeder en kind. Indien er zich problemen voordoen, zal zij ons inschakelen voor advies. Zoals eerder genoemd, kunnen jij en je partner ons ook zelf bellen, op ons spoednummer. Het kraambed, een roze wolk? Helaas bestaat er vaak een te mooi beeld van de eerste week na de bevalling. De buitenwereld ziet vaak vrolijk wapperende roze of blauwe vlaggen en de periode rondom de geboorte van een baby lijkt een grote roze wolk. Er is een prachtig lief klein kindje, het huis is netjes opgeruimd, er is taart en een kraamhulp die het bezoek koffie en thee brengt. De kraamvrouw zit vaak trots met haar baby in bed en straalt naar de buitenwereld vaak een en al geluk uit. Hoewel dit alles zeker bestaat, is dit meestal niet de gehele realiteit van het kraambed. Wat de nieuwe ouders er vaak niet bij vertellen, is dat het kraambed ook veel onzekerheden en moeilijkheden kent. Met name na de geboorte van een eerste kindje is de omschakeling in je leven meestal groot. De bevalling levert meestal de eerste slapeloze nacht op. Nu de baby eenmaal is geboren, is dat niet zo makkelijk meer in te halen. De baby krijgt elke drie uur voeding, waardoor de nachten nu ook weinig slaap kennen. Ook heeft de baby vaak een soort ‘jetlag’. In de zwangerschap zijn de meeste baby’s vooral in de avond en nacht actief. Na de geboorte blijven ze dit ritme vaak nog even houden en zijn ze ‘s avonds en ‘s nachts veel wakker. Aangezien een pasgeborene weinig anders kan dan zuigen en huilen, is dat iets wat ze ‘s nachts veel kunnen doen. Al is het vaak lastig om het slaaptekort overdag in te halen, toch adviseren wij je zoveel mogelijk rust te nemen, om de kraamtijd goed door te komen. Laat de ‘boel de boel’ en probeer zoveel mogelijk met je baby mee te slapen, ook al zijn het vaak korte blokjes. Rust helpt je bij het herstel na de bevalling en om uiteindelijk alles op de rit te krijgen. Voor de meeste vrouwen die voor het eerst moeder worden, kost het best wat moeite en energie om de borstvoeding goed op gang te krijgen. Bijna elke ouder heeft wel eens zorgen over of dat wel gaat lukken en vraagt zich af of de baby genoeg voeding binnenkrijgt. Natuurlijk word je hierbij begeleid door de kraamzorg en ons en houden we de baby goed in de gaten. Maar gecombineerd met weinig slaap, zorgt het er vaak voor dat de nieuwe ouders wat onzeker en ongerust kunnen zijn. Verder hebben veel vrouwen in het kraambed last van lichamelijke ongemakken. Daarnaast vindt er enkele dagen na de bevalling weer een hormonale verandering plaats, wat je emotioneel labiel kan maken. Als je je hier van tevoren bewust van bent en je je er een klein beetje op instelt, dan hopen we dat deze kant van het kraambed je niet geheel overvalt. Wij hopen ook dat je je een beetje getroost voelt dat de onzekerheden en minder leuke kanten van het kraambed, er, net als de roze of blauwe slingers, helemaal bij horen. Lichamelijke klachten en praktische tips Beurse onderkant Bijna elke kraamvrouw heeft na een vaginale bevalling een gevoelige onderkant. Meestal gaat dit snel weer over. Enkele tips die kunnen helpen: - Een koud kompres ertegen aan, kan prettig aanvoelen. Dit maak je door een nat kraamverband of zakje appelstroop in te vriezen. Dit doe je vervolgens in een washandje en houd je tegen de onderkant aan. - Bij een zwelling of blauwe plek kan Arnica helpen. Arnica is bij de apotheek te koop in de vorm van tabletjes of korrels die je inneemt, of als zalf. De zalf mag niet op open wonden worden gebruikt, dus wees voorzichtig indien je ook hechtingen hebt. - Indien nodig, kan Paracetamol (zonder codeïne of cafeïne) helpen tegen pijn. Dit is een veilige pijnstiller, ook als je borstvoeding geeft. Je mag dan max. 6 tabletten (500 mg Paracetamol per tablet) in 24 uur tijd gebruiken, zolang dit nodig is. Hechtingen Indien je hechtingen hebt, kan dit gevoelig zijn, vooral bij bewegen en zitten. Na een paar dagen kunnen hechtingen gaan jeuken doordat de wond geneest, of trekken, doordat het draadje wat droger en daardoor korter wordt. De meeste hechtingen lossen vanzelf op, maar vaak is het prettig om ze door ons te laten verwijderen zodra dit kan, zodat je er geen last meer van kunt krijgen na de eerste week. Overige tips: - Goed drinken zorgt ervoor dat je je urine verdunt, zodat het minder bijt in de wond. - Spoelen met een kan water bij het plassen of plassen onder de douche voelt vaak prettiger en houdt de wond schoon. Dep daarna de onderkant goed droog. - Al ligt het misschien niet voor de hand: Ga enkele keren per dag rechtop op een harde stoel zitten. Dit zorgt door een goede doorbloeding, voor snellere genezing. - Als het bloedverlies vanuit de baarmoeder wat is afgenomen, is het goed om tijdens het rusten met je blote billen in bed te liggen (op een kraammatrasje of handdoek). De wond kan dan goed drogen, wat de genezing bevordert. Obstipatie of harde ontlasting Meestal duurt het een paar dagen na de bevalling, voordat je ontlasting weer op gang komt. De volgende tips kunnen helpen om dit makkelijker te laten verlopen: - Veel drinken is belangrijk, zeker 2 liter op een dag. Drink lauwwarm water op de nuchtere maag. - Eet vezelrijk, zoals volkoren producten, rauwe groenten en zachte fruitsoorten. Soms willen ontbijtkoek, gedroogde pruimen of een kopje koffie ook wel eens helpen. Mijdt harde deegkorsten zoals die van pizza, koekjes en crackers. - Zorg voor wat beweging, wanneer dat gaat. - Ga meteen naar de wc als je aandrang voelt. Houd het niet op, want dan kan de ontlasting harder worden en moeilijker gaan. Probeer ontspannen op het toilet te zitten en geef het de tijd. Meestal is hard persen niet nodig, al kan dat ook geen kwaad voor evt. hechtingen. Bedenk: Het valt bijna altijd mee, die eerste keer weer naar de toilet! Aambeien Aambeien zijn bloedvaten in en rond de anus die uitgerekt zijn, waardoor ze uitstulpingen krijgen. In een zwangerschap is de elasticiteit van bloedvaten verminderd, waardoor sneller aambeien ontstaan. Obstipatie en het persen tijdens de bevalling kunnen het verergeren. Aambeien zullen meestal vanzelf weer slinken, al kan dit wel weken duren. Tips: - Ook hierbij kunnen koude kompressen helpen, het pijnlijke gevoel te verzachten en de aambeien te doen slinken. - Een goed medicijn dat kan helpen, is Curanol, in de vorm van zalf, tabletten en zetpillen, welke rechtstreeks te bestellen zijn via www.curanol.nl. Zij zullen het opsturen naar je huis. Of het is verkrijgbaar in een DA drogist (dichtstbijzijnde Amstelveen westwijk of Amsterdam olympiaplein). Dit middel mag ook in de zwangerschap en bij borstvoeding gebruikt worden. Kijk wel uit dat je de zalf niet op evt. hechtingen smeert. Stuwing Zo’n drie tot vijf dagen na de bevalling krijgen veel vrouwen stuwing. Dit is het verschijnsel waarbij beide borsten opzwellen, gespannen, warm en soms pijnlijk aanvoelen. De oorzaak hiervoor is het hormonaal op het toppunt raken van de borstvoeding, waardoor de melkproductie sterk is toegenomen, maar ook de bloedtoevoer van de borsten (borstvoeding wordt immers uit bloed gemaakt). Ook vrouwen die geen borstvoeding (meer) geven krijgen in meer of mindere mate stuwing. Het aanleggen van je baby kan moeilijker gaan door de spanning op de borst en sommige kraamvrouwen krijgen een milde temperatuursverhoging. Tips: - Laat je baby vaak drinken aan de borst, het liefst tot de borst leeg is. - Ook kan het warm maken van de borst helpen om er wat melk uit te laten lopen. Dit kan onder de douche of met een warme doek, eventueel samen met een zachte massage zodat de melk wat uit de borsten wordt gekolfd. - Wat verzachtend kan werken tegen pijn en warmte, is verkoeling van de borst, ná de borstvoeding. Dit kan met koude kompressen, maar ook helpen de gekneusde bladeren van een witte kool erg goed. - Als je baby de borst, door de stuwing, niet goed kan pakken of niet leeg kan drinken, kun je de borsten ook leegkolven. Bedenk wel dat extra kolven de melkproductie ook juist weer stimuleert, waardoor je soms langer stuwing houdt. - Indien je geen borstvoeding gaat geven, is ons advies om vanaf de bevalling 24 uur per dag een strak zittende bh te dragen. Ook is het af te raden om douchestralen op je borsten te laten komen, aangezien elke prikkeling de borstvoeding kan stimuleren. Wij hopen je met deze brief voldoende te hebben geïnformeerd. Wij wensen je tot slot, namens alle verloskundigen, een fijne laatste periode van je zwangerschap en een heel goede bevalling toe!
