Artikel over transactionele analyse Liesbeth Desmet Ik ben okee, jij bent oke Transactione analyse is een ‘levende theorie’ De grondlegger van TA is Eric Berne Toegepast in psychotherapie en ontwikkeling van sociale vaardigheden Ik ben okee, jij bent oke 3 ego-toestanden: o Ouder: je doet, denkt, voelt als je ouderfiguren • • Zorgzame ouder Kritische ouder o Volwassene: je gedrag, gedachten en gevoelens zijn een reactie op het hier en nu o Kind: je doet, denkt en voelt zoals je dat in je kinderjaren deed • • Aangepast kind Vrij kind Ik ben okee, jij bent oke Veel psychische problemen en lastig gedrag gevolg van onbalans tussen de drie ego-toestanden. Transactie = communicatie tussen mensen in de TA Strooks = uitingen van erkenning Script = de term voor je levensverhaal die gebruikt wordt in TA Ieder mens kan op elk moment in zijn leven zijn script herschrijven In script gaan : je herhaalt een strategie uit je jeugd Levensposities: overtuigen die je vroeger al had over jezelf en anderen TA: ingaan op verborgen boodschappen die mensen aan een ander overbrengen en/of met zich meedragen Ik ben okee, jij bent oke Vijf werkstijlen: o Schiet op o Wees perfect o Doe de ander een plezier o Doe je best o Wees sterk Niet 100 procent in 1 stijl, maar je past het beste in één van die vijf. Ben je groot of ben je klein? Makers van de cursus: Alko Ufkes en Piet Brongers Doelgroep: verstandelijk gehandicapten Vooral voor mensen waarbij de grenzen zijn overschreden (seksuele intimidatie) Ben je groot of ben je klein? Meeste verstandelijk gehandicapten spelen ‘het spel’ volgens de regels van hun begeleider of ouder Meeste geleerd: ja zeggen => aangepast kind Leren nee zeggen Vaardigheden aanleren: maar niet hoe ze buiten de cursus reageren op anderen TA maakt de lijnen tussen mensen duidelijk De zorg verloopt volgens ouder-kind schema Atitude begeleider = belangrijk Het is een relatie-verhaal Het helpt als ze zien dat ook wij kind zijn Fazant 2 van Groot Schuijlenburg in Apeldoorn De heren va Fazant 2: tussen 40 en 60 jaar en hebben relatief lichte handicaps met bijkomende psychiatrische ziektebeelden Begeleiders volgenden een cursus transactionele analyse Vroeger: straffen en belonen Daarna: gentle teaching gebruikt => was niet zo goed Nu: TA Het helpt als ze zien dat ook wij kind zijn Werken altijd met 2 Geen strikt dagprogramma Ze geven strooks Vroeger: gedrag begeleiders => kritische ouder en in mindere mate zorgzame ouder Nu: wisselen ze af van positie Het helpt als ze zien dat ook wij kind zijn Communicatie tussen begeleiders en tussen begeleiders en cliënten Een geïntegreerde volwassene = iemand die evenwichtig in het leven staat, heeft alle vijf ego-posities vrijelijk tot zijn beschikking Vanuit TA: luister goed naar je ouder en hou rekening met je kind Contaminatie: ouder, kind en volwassene staan niet gezond naast elkaar, maar ze overlappen elkaar. Bij verstandelijke gehandicapten: het aangepast kind zit er heel veel in Als je TA goed toepast hebben mensen het niet in de gaten Bronnen Counseling, S. (sd). star-counseling, transactionele analyse. [http://www.star-counseling.nl/ta.html]. Keizer, A. (sd). keizerco , communicatie is betekenis geven aan wat je zegt en doet. [http://www.keizerco.nl/r53/]. Kroef, M., Ufkes, A. & Brongers, P. (2005). Transactionele analyse. Klik: maandblad over mensen met een verstandelijke handicap, 11/34, 8-17.