Artikel over transactionele analyse

advertisement
Artikel over transactionele
analyse
Liesbeth Desmet
Ik ben okee, jij bent oke
 Transactione analyse is een ‘levende theorie’
 De grondlegger van TA is Eric Berne
 Toegepast in psychotherapie en ontwikkeling van sociale
vaardigheden
Ik ben okee, jij bent oke
 3 ego-toestanden:
o Ouder: je doet, denkt, voelt als je ouderfiguren
•
•
Zorgzame ouder
Kritische ouder
o Volwassene: je gedrag, gedachten en gevoelens
zijn een reactie op het hier en nu
o Kind: je doet, denkt en voelt zoals je dat in je
kinderjaren deed
•
•
Aangepast kind
Vrij kind
Ik ben okee, jij bent oke
 Veel psychische problemen en lastig gedrag gevolg van
onbalans tussen de drie ego-toestanden.
 Transactie = communicatie tussen mensen in de TA
 Strooks = uitingen van erkenning
 Script = de term voor je levensverhaal die gebruikt wordt
in TA
 Ieder mens kan op elk moment in zijn leven zijn script
herschrijven
 In script gaan : je herhaalt een strategie uit je jeugd
 Levensposities: overtuigen die je vroeger al had over jezelf
en anderen
 TA: ingaan op verborgen boodschappen die mensen aan
een ander overbrengen en/of met zich meedragen
Ik ben okee, jij bent oke
 Vijf werkstijlen:
o Schiet op
o Wees perfect
o Doe de ander een plezier
o Doe je best
o Wees sterk
 Niet 100 procent in 1 stijl, maar je past het beste in één
van die vijf.
Ben je groot of ben je klein?
 Makers van de cursus: Alko Ufkes en Piet Brongers
 Doelgroep: verstandelijk gehandicapten
 Vooral voor mensen waarbij de grenzen zijn
overschreden (seksuele intimidatie)
Ben je groot of ben je klein?
 Meeste verstandelijk gehandicapten spelen ‘het spel’
volgens de regels van hun begeleider of ouder
 Meeste geleerd: ja zeggen => aangepast kind
 Leren nee zeggen
 Vaardigheden aanleren: maar niet hoe ze buiten de cursus
reageren op anderen
 TA maakt de lijnen tussen mensen duidelijk
 De zorg verloopt volgens ouder-kind schema
 Atitude begeleider = belangrijk
 Het is een relatie-verhaal
Het helpt als ze zien dat ook wij
kind zijn
 Fazant 2 van Groot Schuijlenburg in Apeldoorn
 De heren va Fazant 2: tussen 40 en 60 jaar en hebben relatief
lichte handicaps met bijkomende psychiatrische ziektebeelden
 Begeleiders volgenden een cursus transactionele analyse
 Vroeger: straffen en belonen
 Daarna: gentle teaching gebruikt => was niet zo goed
 Nu: TA
Het helpt als ze zien dat ook wij
kind zijn
 Werken altijd met 2
 Geen strikt dagprogramma
 Ze geven strooks
 Vroeger: gedrag begeleiders => kritische ouder en in
mindere mate zorgzame ouder
 Nu: wisselen ze af van positie
Het helpt als ze zien dat ook wij
kind zijn
 Communicatie tussen begeleiders en tussen begeleiders en cliënten
 Een geïntegreerde volwassene = iemand die evenwichtig in het
leven staat, heeft alle vijf ego-posities vrijelijk tot zijn beschikking
 Vanuit TA: luister goed naar je ouder en hou rekening met je kind
 Contaminatie: ouder, kind en volwassene staan niet gezond naast
elkaar, maar ze overlappen elkaar.
 Bij verstandelijke gehandicapten: het aangepast kind zit er heel veel
in
 Als je TA goed toepast hebben mensen het niet in de gaten
Bronnen
 Counseling, S. (sd). star-counseling, transactionele analyse.
[http://www.star-counseling.nl/ta.html].
 Keizer, A. (sd). keizerco , communicatie is betekenis geven aan wat je
zegt en doet. [http://www.keizerco.nl/r53/].
 Kroef, M., Ufkes, A. & Brongers, P. (2005). Transactionele analyse.
Klik: maandblad over mensen met een verstandelijke handicap,
11/34, 8-17.
Download