Samenstelling van commissies en vrijwilligers. Maaiploeg: Ed Sieker Jan Boonk Titus Melchers Frans Baats Tuin winkel: Phil Hermans Henk van der Stoop Rein van Noort Onderhoud windsingels: Cor Polet Beheerscommissie: Contact Vomar: Roel Abbenhues Dick Duinkerken Rob van Winkel Henk Hendriks Ton Jansen Watergemaal: Ed Siecker Ton Jansen Imker: Dirk Reitsma 646680 Lief en Leed: Lotte van Winkel 643825 Beheer Website: Jaap Koudijs Bar -en activiteitenteam: Ton Jansen Paulien Kreeft Annelies Kunst Sonja van der Stoop Marjan Jansen Judith van Gils- Lotgerink Lien Melchers Esther Wijnant Roel Abbenhues Klaverjassen: Roel en Truus Abbenhues Sonja van der Stoop (zaterdag) Ton Jansen (zaterdag) Inhoudsopgave clubblad Voorwoord van de voorzitter Mededelingen secretariaat en kopij sluiting Werkrooster verenigingsgebouw Mededelingen van het tuincommissariaat Nieuws van de tuinwinkel Wat gebeurd, wat gebeurt en deelname Vomar KIK systeem Lezing bijen en de winter klaverjas competitie. “ Een beetje vreemd, maar wel lekker Pompoen-, courgette- & zonnebloemwedstrijd 2015 Lezing bijen deel 2 Hoe krijg je je tuin zonder moeite omgespit? Uitnodiging nieuwjaarsreceptie 10 vragen aan Ton Schuermans. Activiteiten agenda 2016 Onder de loep lavas/ maggiplant. Vogels op de tuin Toppereend Vergeten groenten Palmkool sudoku Effect van de maan en darten 2015/2016 De oorsprong van het conserveren Tuingereedschap in de winter. Klaverjassen op de zaterdag middag en uitslag sudoku 1 pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina Pagina pagina 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 14 15 17 18 en 19 20 21 en 22 23 24 en 25 26 27 28 Voorwoord van de voorzitter. Weten wat je eet, is voor steeds meer mensen een belangrijk argument om andere keuzes te maken als het om voeding gaat. Daarnaast speelt duurzaamheid van voedingsproducten een grote rol bij onze voedselkeuze. Onderzoek geeft aan dat een gemiddelde maaltijd in de westerse landen duizenden kilometers aflegt van boerderij naar bord, Edoch vele eetbare groenten en vruchten kunnen dichterbij. In de “eetbare stad” Den Helder en natuurlijk Julianadorp kunnen openbare ruimte hiervoor worden gebruikt (in sommige wijken gebeurt dit ook) fungeert voedsel als bindmiddel in de wijk en krijgen inwoners meer groen, rust en ruimte. In Julianadorp zou het Loopuytpark voorzien kunnen worden van een diversiteit aan fruitbomen, maar …. dat wel doen door heel veel groene gebieden. Tot slot, dat al die bijzondere eetbare initiatieven de wijk als inspiratiebron mag dienen. Met dit gegeven kijk ik graag uit naar de komende wintertijd en de gezelligheid die dat meebrengt, daarbij wens ik u en de uwen een fijn kerstfeest en een voorspoedig Nieuwjaar te midden van vrienden en geliefden. De voorzitter Jaap Koudijs 2 Mededelingen van het secretariaat Als ik had gedacht dat het een rustig najaar zou worden, was ik van een loude kermis thuisgekomen. Gelukkig weet ik beter, want er gebeurt altijd wel wat; Tuin 74 is weer bezet, wij verwelkomden Peter en Martha en hopen dat zij een plezierige tijd op de tuin zullen doorbrengen, en dat geldt ook voor Lex Cockx die tuin 71 overgenomen heeft van Klaas Muizelaar die met spijt van de tuin vertrekt maar wel donateur is geworden en zodanig aan de vereniging verbonden blijft. Tuin 28 is ook weer verhuurd, we verwelkomen Martin Pals en wensen hem een heel fijne tijd op ons complex. De tuinen 80 en 82 worden geschoond en zodra dit geregeld is, aan de man/vrouw gebracht. Tot slot, mocht u zeggen, goh, ik zou wel een grotere tuin willen hebben, dan is hier uw kans, tuinen 19 en 27 (de grootste tuinen die we hebben) komen vrij, mocht u belanstelling hebben, neem dan contact met me op. Volop beweging dus, nog vóór het jaar om is, geen tijd om te lummelen dus. Ik wens u alvast een prettig uiteinde… Henk van der Stoop 0000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 Foutje nota s donateurs. Bij een aantal nota’s verzonden aan DONATEURS is een fout rekening nr. vermeld. Het juiste banknummer moet zijn de NL 91 ipv. 95. excuses voor het ongemak. Roel. 0000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 Kopijsluiting voor ons volgende blad. Kopijsluiting voor ons volgende clubblad 12 februari 2016 het clubblad zal vanaf de tweede week van maart verschijnen. Indien u kopij heeft, laat het niet liggen en stuur het meteen door. Ook tuingebonden advertenties zijn van harte welkom en deze worden GRATIS geplaatst. Per e-mail aanmelden bij de redactie. 3 Werkrooster verenigingsgebouw 18 december 2015 tot en met 29 juli 2016 Datum 18 dec 77 Naam Datum Naam J. Mets 15 april 62 G. Posthumus 2016 22 april 66 L. Schuurman 8 jan 85 S. Schmidt - Zwaan 29 april 74 P. Snijder 15 jan 89 L.A van de Berg 6 mei 77 J. Mets 22 jan 90 F.A. v/d. Klugt-Noordhoek 13 mei 85 S. Schmidt - Zwaan 29 jan 93 J.A.L. Kok 20 mei 89 L.A van de Berg 5 feb 97 G. Baats - Jansen 27 mei 90 F.A. v/d.Klugt-Noordhoek 12 feb 1 H. v/d Meijden- de Wiel 3 juni 93 J.A.L. Kok 19 feb 5 C.J. Vinke 10 juni 97 G. Baats - Jansen 26 feb 7 S. Kortekaas 17 juni 1 H. v/d Meijden- de Wiel 4 mrt 8 K.J. Bakker-Klein 24 juni 5 C.J. Vinke 11 mrt 14 E. van Hoewijk 1 juli 7 S. Kortekaas 18 mrt 18a E. Bakelaar 8 juli 8 K.J. Bakker-Klein 25 mrt 47 L. Bakker 15 juli 14 E. van Hoewijk 1 april 55 H.P. van der Wal 22 juli 18a E. Bakelaar 8 april 58 P.H. Klein 29 juli 47 L. Bakker Noteer deze data meteen in uw agenda of op uw kalender s.v.p. De werkzaamheden in het verenigingsgebouw vinden plaats op de vrijdagmiddag en vangen aan om 13.30 uur. Onderling ruilen is toegestaan maar dan wel even doorgeven. Wilt op een andere dag en/of een andere tijd? Neem dan tijdig contact op met: Rob van Winkel: 0223-643825 of 0622298284 4 Tuincommissariaat Tuin - Ruimers In de vorige uitgave van ons blad schreef ik over een nieuw idee, “Tuin - Ruimers”. Het idee was om een met aantal tuinders een nieuw groepje te formeren en bij oproep een verwaarloosde tuin aan te pakken. Om niet steeds een beroep te hoeven doen op de oude vertouwde tuinbikkels. Het verheugt mij u te kunnen melden dat er inmiddels een leuke groep tuinenthousiastelingen gevonden zijn om zich hier voor in te zetten. Begin november zijn we gestart 1 á 2 ochtenden per week, hakken, zagen, puin en rommel opruimen. Al met al een behoorlijk grote berg afgevoerd. De eerste resultaten zijn ook al zichtbaar tuin 28 is inmiddels weer verhuurd. Voor de tuinen 80 en 82 is een wachtlijst zodra ik het definitieve sein krijg meld ik deze aan bij de secretaris. Met de gemeenschapswerken is de aanplant van 300 liguster aan de oostzijde van ons complex weer een klus geklaard. De aanblik vanaf die zijde op ons complex zal in de toekomst weer een stuk fraaier worden. Rest mij u nog te melden dat er de komende winter op diverse plekken in de windsingels gesnoeid zal gaan worden dit naar aan leiding van klachten omtrent schaduw op tuinen en toegankelijkheid voor de maaiploeg. N.B. houdt u voor de winter invalt nog eens een inspectie rondje op uw tuin zet alles stormvast en ijsvrij. En werp ook eens een blik op de windsingel achter uw huisje en verwijder daar de aanwezige spullen die er niet thuishoren. Als ik u niet meer spreek wens ik u alvast fijne feestdagen en goed uiteinde. Tuincommissaris, Stephan van Gils. 5 Nieuws van de tuinwinkel Onderhand een inkoppertje: nieuw seizoen, nieuwe kansen! We zijn al weer druk doende voor volgend jaar, dat niet zover af meer is. Uiteraard zijn we er weer met het vertrouwde assortiment, maar we blijven innoveren, of vernieuwen zo u wilt, als dat maar enigszins mogelijk is. Hadden we vorig als nieuwtje de zaaigrond voor optimaal en verzekerd zaaigemak, komend jaar hebben we ook bloed- en beendermeel in voorraad, voor leken een korte uitleg, meer geroutineerde tuinders onder ons kennen deze meststoffen wellicht wel. Bloedmeel; een organische meststof die ongeveer 13% stikstof bevat. Het kan in water opgelost worden en in vloeibare vorm aan de bodem toegevoegd worden. Het bevordert de groei van bladeren en stengels en herstelt geelverkleuring veroorzaakt door een tekort aan stikstof. Bloedmeel kan ook in de tuin uitgespreid worden als afweerstof tegen dieren zoals konijnen. Beendermeel werd – naast kalkbemesting met behulp van mergel – toegepast voor bemesting en was feitelijk de eerste vorm van kunstmest. Het is een natuurlijke bron van fosfor en stikstof, is extra energie voor planten die inwortelen, bloeien, vruchten en zaden vormen en 100 % organisch Maar we hebben nog veel meer, diverse soorten handschoenen, de overbekende herbruikbare tie-ribs, tuingereedschappen groot en klein, diverse biologische bestrijdingsmiddelen, natuurlijk ook de gangbare zaden voor het geval u iets vergeten bent te bestellen, tonkin stokken voor klimbonen, alle gangbare kunstmeststoffen, tuinnetten, tomatenclips, plantetiketten en nog veel meer. En niet te vergeten potgrond, bemeste tuinaarde en turfmolm. Laat u niet misleiden tot koopjes bij diverse winkels, als u de prijs per liter terugrekent, ziet u al gauw dat u bij ons net zo goedkoop, en waarschijnlijk nog goedkoper uit zult zijn, en u hoeft er niet voor om te rijden. Aardbeiplanten We gaan weer aardbeiplanten bestellen, dat gebeurt eind januari, begin februari. U kunt uw bestelling in de tuinwinkel opgeven, we willen eind januari de bestellingen binnen hebben, zodat u wanneer de vorst uit de grond is, de stekken in de grond kunt zetten en op tijd bent voor het komende aardbeienseizoen. Een goed en voorspoedig 2016 gewenst! Uw 3 tuinwinkeliers 6 Wat gebeurd, wat gebeurt. Hier weer een kleine opsomming van wat er zoal is verwezenlijkt. Allereerst de kleine onderhouds beurt clubhuis (schilderen). Zo ook de gereedschap / opbergschuur weer compleet in de groene verf gezet en het nodige houtwerk vervangen cq. hersteld. Binnenshuis de seizoensgebonden uitstraling voor de bezoekers niet te missen. Een zeer leerzame meeting met de imker onder grote belangstelling van de vele aanwezigen. Er een 3 tal tuinen zijn geruimd en weer geschikt voor verhuur worden aangeboden. De vele gaten in de weg rondom parkeerplaats zijn gedicht , het blijft een punt van aandacht , en wie weet wat er gaat gebeuren! Ook weer lekker van de wijn uit Chili geproefd met de vele hapjes uit die omgeving Tot besluit het optuigen van de altijd weer sfeervolle kerst attributen. Goede en gezellige feestdagen en in 2016 weer Wat gebeurd,wat gebeurt. Auteur Roel. ------------------------------------------------------------------------------------------Deelname Vomar KIK systeem. Op veler verzoek hier de uitleg. Leden en donateurs die hun boodschappen doen bij de vernieuwde Vomar steunen de A.T.V. door gebruik te maken van het KIK systeem. Een registratie pas te verkrijgen bij de klantenservice . Mocht u al in het bezit zijn van zo'n pas maar nog niet bij ons aangemeld doe u dat dan. De Vomar maakt nl. een 0,5 % van u bestede boodschappen over naar de A.T.V. en dat is al gauw een 260 euro op jaarbasis. Als u de barcode doorgeeft aan de penningmeester zorgt deze voor de rest. Formulieren voor registratie ook in het clubgebouw aanwezig. Nog te vermelden u dient wel de KIK pas te tonen bij de kassa want dan Wordt het pas echt kassa voor de A.T.V. Ooghduyne. Dit is pas echt sponsoren. Bij voorbaat dank penningmeester. Roel Abbenhues 0000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 Gratis af te halen op tuin 64: 8 stuks planken lengte 2.40 m, breedte 14cm. Tine Lasschuijt tel.no. 0223 646078. Met vriendelijke groet. 7 Bijen Op vrijdag 23 oktober was imker en tuinder Dirk Reitsma uitgenodigd door de activiteitencommissie om een praatje over de bijen te houden. Dirk gaf aan deze uitnodiging graag gehoor. Er waren deze avond 27 enthousiaste medetuinders bij de lezing aanwezig. Bij de koffie werd, om geheel in stijl te blijven, een stukje honingkoek gepresenteerd. Na een inleidend verhaal over de bijen op de tuin en in het algemeen vertoonde Dirk een boeiende film over het leven van de bij. Hierna mochten alle aanwezigen proeven van de soorten honing die Dirk zelf had geslingerd uit de honingkasten op de tuin. Ook werd er met plezier geproefd van de honingwijn (mede) en de honingsnoepjes. Onder de aanwezigen werden er enkele potten honing verloot en de gelukkigen waren daar ook zeer blij mee. Nadat Dirk alle vragen beantwoord had, werd hij door Annelies, namens de activiteitencommissie, bedankt met een lekkere alcoholische attentie. Kortom, een zeer geslaagde bijeenkomst. De winter klaverjas competitie. Deze is reeds in een ver gevorderd stadium. Alleen het wil niet winteren maar ondanks dat gaat deze gewoon door. Vol overgave worden de spellen gespeeld te vermelden waard er wordt op hoog niveau ,vaak boven de 5000 punten ,gescoord. Heel veel (marsjes) pitten die door Frida nauwkeurig in de standenlijst worden verwerkt. Truus en Roel verzorgen de inwendige mensen de deelnemers de gezelligheid. Zoals gebruikelijk wordt de stand op de ranglijst ook nu niet vermeld. SPANNEND dat wel. Aspirant Klaverjassers laat u niet afschrikken kom gerust eens langs de eerst volgende speelavond in 2016 is op 6 januari aanvang 20.00 uur. Tot besluit wensen wij jullie fijne feestdagen en een goede jaarwisseling. Frida, Truus en Roel. 8 “ Een beetje vreemd, maar wel lekker ” Tip voor volgend seizoen ! Deel 1: De Meloenkomkommer Meloenkomkommer (Flexuosus groep) Langwerpige, op komkommers lijkende vruchten met een stevige, frisse, maar wel meloenzoete smaakervaring. Dit oude, mediterrane ras geeft prachtige effen donkergroene vruchten met sierlijke diepe ribben in de vruchtlengte. Een onbekende, maar heerlijke groep meloenen met het uiterlijk en de ‘bite’ van komkommers. Ze hebben meer warmte nodig dan komkommers. Tot 70 cm vruchtlengte! Laat ze dus klimmen in de kas. Zaaimethode Zaaien: binnen vanaf eind maart - eind mei. Meloenkomkommers groeien het beste in de kas, de teelt buiten lukt niet elk jaar. Uitplanten: in de kas vanaf eind april, buiten vanaf eind mei. Niet alleen op de datum, maar vooral op het weer letten! Te koop via: https://www.vreeken.nl/zaden/groenten-fruit/komkommers-sier-eetbaar Volgend clubblad deel 2 van, “ Een beetje vreemd, maar wel lekker “ Groet, Thijs van tuin 42 9 Pompoen-, courgette- & zonnebloemwedstrijd 2015 Afgelopen 3 oktober was het weer onze jaarlijkse wedstrijd van ‘wie heeft de langste, grootste en zwaarste, in dit geval ging het uiteraard om pompoenen, courgettes en zonnebloemen. Gezegend door een aangenaam najaarszonnetje en bijgewoond door een ongewoon groot aantal toeschouwers lieten de jeugdige en volwassen kandidaten hun opgekweekte waren wegen. Klein minpuntje was dat onze voorzitter door een ziekenhuisopname niet aanwezig kon zijn, maar dat had op de wedstrijd zelf verder geen invloed. De uitslag: Pompoenen Jeugd 1. Lisanne Willemsen 2. Joost Coesel pompoenen volwassenen 1. Sylvia Kortekaas 31 kg 2. Phil Hermans 17,4 kg 3. Laura van Winkel 17,0 kg 4. Peter van Winkel 9,4 kg Courgette Jeugd 1 Lisanne Willemsen 2. Christiaan Hoekman 3. Joost Coesel 4. Claudia Teuns 3,8 kg 3,4 kg 2,8 kg 1,8 kg De Super Courgette 1 Rein van Noort 2. Laura van Winkel 3. Lotte van Winkel 4. peter van Winkel 5. Henk van der Stoop 15,9 kg 10,0 kg 9,8 kg 9,6 kg 7,8 kg Courgette Volwassenen 1. Phil Hermans 2. Rinus Mieras 3. Titus melchers 4. Paulien Kreeft 5. Mieke Boonk 5. Sylvia Kortekaas 5. Harm Switser 5. Dick Duinkerken 4,8 kg 4,4 kg 4,2 kg 4,0 kg 3,2 kg 3,2 kg 3,2 kg 3,2 kg De langste Zonnebloem 1. Jan Boonk 3,60 meter 2. Rob van Winkel 3,15 meter 3.Aad Walrecht 3,00 meter Mede en vooral door de inzet van alle vrijwilligers van deze dag is het een gezellige en drukbezochte wedstrijd geweest, en natuurlijk onze dank aan deelnemers en gasten, en volgend jaar zeker weer! 10 Op vrijdag 23 oktober gaf onze imker Dirk Reitsma een lezing over bijen, en getuige de opkomst was een flink aantal van onze vereniging zeer benieuwd naar wat Dirk te vertellen had. Bijgestaan door een beamer legde hij uit hoe het bijenvolk in elkaar stak, wat het nut is van bijen, ook in de volkstuinderij, en natuurlijk hoe het nou zat met de bloemetjes en de bijen. Belangrijkste wat weten willen is natuurlijk hoe de honing tot stand komt, al het andere is minder belangrijk, hoewel... Bijen leven in een bijenkorf of -kast, een volk bestaat uit een koningin en haar volk, daar zijn werkbijen die van alles doen, schoonhouden van de korf, het halen van honing, ratenbouw en alles wat maar in en om de korf gebeuren moet. Wist u bijvoorbeeld dat een bij voor 1 kilo honing zo’n 40.000 km vliegt...? De koningin legt alleen maar eitjes, en wel zo’n 2.000 stuks per dag. Hieruit worden werkbijen geboren, zoals boven reeds vermeld. Wanneer zij honing halen, in voorjaar, zomer en herfst, leven zij hooguit 6 weken, en in de winter, wanneer de bijen ‘in de rust zijn’, zo’n 6 maanden. Wanneer de koningin bevrucht moet/gaat worden, vliegt zij naar een hoogte van zo’n 3 km, de darren, mannelijke bijen volgen en bevruchten haar, zij overleven deze daad niet. Hierna keert de koningin terug en begint met eitjes te leggen, met bovengenoemd gevolg, en dat is ook nodig, want het leven van een werkbij is eindig. In het voorjaar is vooral koolzaad en bloesem van fruitbomen het doel van de bijen, zij verzamelen nectar en brengen dit naar de bijenwoning, zodat dit verwerkt kan worden tot honing. In de zomer en in het najaar zijn voornamelijk bloemen in trek, maar wist u dat zelfs sperziebonen door bijen bestoven worden? En dat is maar goed ook, anders zouden we geen boon op tafel hebben. En dit gaat ook op voor aardbeien, waarvoor niet eigenlijk...? Als een nieuwe koningin zich aandient, zal de oude het ‘nest’ verlaten en een flink deel van haar volk met zich meenemen, dit volk gaat ‘zwermen’ en kan door een imker gevangen worden zodat deze weer een nieuw volk erbij heeft. Het gif van een bijensteek is zeer probaat bij reuma, dan moet je je wel een steekje meer laten welgevallen, maar dat doe je ook niet voor je plezier. En als je gestoken wordt door een bij, blijven angel, het gifblaasje en de pompzenuw achter in de huid. Daarom nooit de angel proberen te verwijderen met uw vingers (U knijpt het gifblaasje leeg en injecteert uzelf! ) Afschrapen met een scherp voorwerp is de beste oplossing. Omdat Dirk niet zo’n grote opkomst had verwacht, ging hij de potjes honing die hij had meegenomen, verloten, een klein aantal leden ging zodoende met een potje voorjaarshoning, zomerhoning, bloemenhoning, koolzaadhoning of andere soort honing naar huis, en Dirk kreeg een stereo fles wijn mee van de activiteitencommissie, met dank van iedereen. Desondanks een heldere lezing, een echte eyeopener en het nut van de bijen bij iedereen nu welbekend! Dirk, hij was fantastisch, hartelijk dank voor een fijne, leerzame avond! 11 Hoe krijg je je tuin zonder moeite omgespit? In een klein dorpje in het Noorden van het land, schrijft een oude moestuintuinder een brief aan zijn enige zoon, die in de gevangenis zit. “Beste Jos, Ik zal dit jaar in mijn moestuin geen aardappelen en groenten kunnen planten. Ik heb het geprobeerd, maar het spitten valt me te zwaar. Gewoonlijk hielp je me daarbij, maar ja ...” Je vader Een paar dagen later krijgt de man het volgende antwoord uit de gevangenis: Beste pa, Spit in hemelsnaam niet in je moestuin. Daar heb ik de LIJKEN begraven. Jos Als gevolg van de censuur op de gevangenisbriefwisseling, staan een paar dagen later de mobiele eenheid en een buitengewone opsporingseenheid van het OM aan de volkstuin van de oude man, en graven en spitten de hele tuin ondersteboven, op zoek naar de lijken. Er wordt niets gevonden, de politiemensen verontschuldigen zich bij de man en vertrekken. Een dag later ontvangt de man opnieuw een brief uit de gevangenis: “Hallo pa, Blij met de tuin?” Jos De kantine is zaterdag 26 december 2015 en 2 januari 2016 gesloten Namens de bar medewerkers(ster) gezellig kerstdagen en een gezond 2016 12 ad 13 Uitnodiging nieuwjaarsreceptie Het bestuur van ATV Ooghduyne heeft wederom het genoegen om leden en donateurs uit te nodigen voor de nieuwjaarsreceptie op zaterdag 9 januari 2016. U bent vanaf 14.00 uur van harte welkom in uw clubhuis Kom-Kom-erInn om samen met de andere aanwezigen een toost te doen op een voorspoedig en vruchtbaar 2016. Hierna kunt u in een gezellig onderonsje en onder het genot van een drankje met elkaar van gedachten wisselen en onderlinge banden aan te halen, waarbij de inwendige mens zeker niet vergeten zal worden. Noteert u deze datum vast in uw agenda, wij hopen u allen te mogen begroeten op deze gezellige bijeenkomst in het nieuwe komende jaar! Namens het bestuur, Henk van der Stoop 14 10 vragen aan Ton Schuermans. 1. Wie is Ton Schuermans? Mijn naam is Ton Schuermans. Ik ben getrouwd en heb twee dochters twee schoonzonen, ook ben in het trotse bezit van 4 kleinkinderen, die ook regelmatig op de tuin aanwezig zijn. Verder heb ik 34 jaar bij de Koninklijke Marine gediend en ben sinds 1998 met FLO. Sinds 30 jaar ben ik lid van ATV Ooghduyne. 2. Wat is je beste moment van de dag/dag in de week? Koken betekent voor mij een leuk moment van de dag . Ook tijdens mijn werkzame leven was dit al zo. Op zondag (ging) ik graag naar Paal 6 voor een drankje en ook dat vond ik een leuk moment. 3. Als je getuige zou kunnen zijn van een gebeurtenis in de toekomst, welke zou het dan zijn? Ik spreek de hoop uit dat ik getuige kan zijn van het feit dat de medische wetenschap in staat is gebleken om de ziekte kanker te genezen, met name de genezing van kinderkanker zou een mooie overwinning zijn. 4. Als je elke willekeurige fictieve persoon zou kunnen zijn, wie zou je dan kiezen en waarom? Graag blijf ik mezelf, daar ben ik tevreden mee. 5. Wat is het moeilijkste wat je ooit gedaan hebt? Na een levensbedreigende ziekte en de daaropvolgende depressie, heb ik ingezien dat professionele hulp noodzakelijk was en heb die gevonden in “Herstel en Balans”. Dit is een werkgroep voor ex-kankerpatiënten 6. Wanneer was je voor het laatst nerveus? Vlak voor een medische ingreep en zeker als je de uitslag van een dergelijke ingreep moet afwachten. 7. Wat heb je in de afgelopen periode geleerd? Dat ik niet altijd van het goede in de medemens moet uitgaan, je kunt dan geconfronteerd worden met teleurstellingen. 8. Het beste wakker worden is….. Als het mooi weer is! 9. Als je ervoor kon kiezen een bepaalde leeftijd te hebben, welke zou dat zijn? Mijn huidige leeftijd, omdat ik tevreden ben met de huidige situatie en mij nergens door belemmerd voel. 10. Wie nomineer jij voor het volgende gesprek en waarom? Jaap Koudijs, omdat hij eeuwen een behulpzame buur- en tuinvriend is en binnenkort ook nog mijn medetuinder wordt. 15 ad 16 Activiteiten Agenda 2016 Klaverjassen op de zaterdagmiddag om de veertien dagen Woensdag 27 april Koningsdag Zaterdag 7 mei geranium en plantjes en kofferbakmarkt Zaterdag 2 juli de jaarlijkse b.b.q Zaterdag 1 oktober pompoen/courgette en zonnebloem wedstrijd en kofferbakmarkt Wijn proeven onder leiding van Jan Kunst op zondag 13 november Groetjes van de activiteiten commissie Ton - Marjan - Sonja – Judith – Annelies – Lien – Paulien en Esther De activiteitencommissie zal voor een aantal van bovenstaande activiteiten een aparte uitnodiging en inschrijving verzorgen Data onder voorbehoud 17 ONDER DE LOEP LAVAS/ MAGGIPLANT Oorsprong Lavas is afkomstig uit het Middellandse Zeegebied. Kweek • Lavas is een vaste plant met diep ingesneden, selderieachtig blad. Hij kan ca. 2 meter hoog worden. • Van juni tot augustus verschijnen kleine, groengele bloemschermen die een lekkere, kruidige geur verspreiden. • Plant lavas in vruchtbare, vochtige, goed afwaterende grond in volle zon of halfschaduw. Pas op, lavas kan behoorlijk woekeren! • Lavas doet het ook goed in een grote pot. Laat de potgrond niet uitdrogen en geef in het groeiseizoen af en toe (vloeibare) mest. • Lavas is volledig winterhard; in de winter sterft het bovengrondse deel af, in het voorjaar loopt de plant weer uit. • Zaai lavas in het voorjaar bv. in potten op de vensterbank of in de kas, de jonge planten kunnen daarna naar buiten. Hou de grond goed vochtig! In augustus gezaaide plantjes kunnen het voorjaar daarop uitgeplant worden. U kunt lavas ook vermeerderen door volgroeide planten te scheuren in het voor- of najaar. Oogst U kunt zowel het blad als het zaad gebruiken. Pluk het blad regelmatig, de jonge blaadjes hebben de beste smaak. Oogst voordat de plant gebloeid heeft of knip de bloemen af; na de bloei wordt het blad een beetje bitter. Knip de zaadschermen in de nazomer, als de zaden bruin beginnen te worden. Lavasblad is vers het lekkerst, maar het kan worden gedroogd. Het blad kan ook goed worden ingevroren. Culinair Lavasblad smaakt naar maggi (vandaar de naam maggiplant) en ook naar sterk gepeperde selderij. De smaak is sterk, dus gebruik het met mate. Fijngehakte lavas is daarom lekker in bouillon en diverse soepen. Gebruik het ook in salades, bij komkommer, in sauzen en ragouts, in ovenschotels met wortelgroenten en in stoofschotels met gevogelte, wild, rundof varkensvlees. Het gekneusde zaad is lekker in brood, salades en rijst. Gebruik de zaadjes met mate en laat ze meestoven. 18 Geneeskrachtige werking van de Lavas ( Maggiplant) Versterkende voor de maag, daardoor tegen maagklachten Eetlustopwekkend Hoest verlichtend Verlichtende bij keelpijn Energie gevend Verlichtende bij reumatische pijnen Wortels van de maggiplant kunnen gebruikt worden: Tegen waterzucht Urine afdrijven, waardoor geschikt bij klachten met urinewegen en blaas Uitwendig aftreksel van blad geeft een zuiverende werking op de huid. Tegen de hoest werkt het het beste in combinatie met warme melk. Hiervoor is het het beste om melk te verwarmen en door de holle stengen van de Lavas op te drinken. Hierdoor komen de werkzame medicinale stoffen tegen keelpijn vrij. Kweek van de Lavas (Maggiplant) De Lavas is een erg makkelijke plant in de tuin. De Lavas is een erg hoge plant en daardoor zeer geschikt voor een plekje achter in de tuin. De Lavas kan op zijn hoogst de 2.5 meter halen. Schaduwrijke plekken zijn geen probleem. Wel graag op humus rijke grond. Vermeerderen van de Lavas (maggiplant) De Lavas is een vaste plant die zich erg goed laat scheuren. Het makkelijkste is om dit in het voorjaar te doen wanneer de plant nog niet te groot is. De Lavas groeit tenslotte uit tot een behoorlijk gewas. De Lavas is dan bijna niet meer te scheuren. Eventueel kan het in het najaar wanneer de plant aan het afsterven is. De lavas sterft daar ook vroeg genoeg voor af, lang voordat er vorst in de grond komt. De Lavas plant kan ook gezaaid worden. Daar een lavas plant ruim voldoende is voor huishoudelijk gebruik, is het handiger om een exemplaar te kopen. Het is mogelijk om de maggiplant te stekken, maar scheuren geeft een zekerder resultaat. Bewaren van de Lavas ( Maggiplant ) De wortels van de Lavas kunnen gedroogd worden, het blad van de Lavas is niet geschikt voor bewaren. Het lavas blad verliest te snel zijn smaak bij bewaring. Smaak van de Lavas ( Maggiplant )De Lavas laat een zoutachtige smaak achter, maar dan met wat heerlijke aroma. Voor in de keuken is de Lavas echt een aanrader. Zeker voor mensen die zoutloos moeten eten. 19 Vogels op de tuin Toppereend Ayhya Paspoort; brede platte snavel blauwgrijs met klein zwarte vlekje op de punt. Brede zwarte kop, hoog voorhooft. Beide uiteinden met zwart, en licht in het midden. Lang 46-51 cm, gewicht 850-1300 gram. Vlucht; toont in de vlucht een brede witte steerp op de vleugels. Geluid; meestal zwijgzaam, tijdens de balts koor van lage fluittonen. Het vrouwtje heeft een knorrend roep krrah krrah krrah. Broedgebied; in het hoge Noorden, IJsland Scandinavië en noord Rusland. Broedsel; ze leggen 8-11 eieren die na 26-28 dagen uitkomen. De jongen vliegen met 4045 dagen Trek; veel te zien van de herfst tot de lente, overwintert in groepen op zee en binnenwateren Voedsel; schelpdieren, duikt bij het foerageren. Jan Coolen. 20 Vergeten groente Palmkool Palmkool is een klassieke vergeten groente. Hij is zelfs zo vergeten dat Wikipedia nog geen site ervoor heeft; dat wil wat zeggen anno 2013. Toch is de verwachting dat dit snel zal omkeren. Mensen keren zich -zij het mondjesmaat- af van de op pesticiden gebaseerde landbouw. Steeds vaker hebben mensen een moestuintje of koopt men biologisch. Dat is onder andere te zien aan de grote supermarktketens die elk jaar meer biologische groenten gaan verkopen. Palmkool is een typische moestuingroente. Hij moge in Nederland schier vergeten zijn maar in ons omringende landen wordt het des te meer gegeten. Naamgeving palmkool De Latijnse naam van palmkool is Brassica Oleraceae. Palmkool is een echte koolsoort en onder andere familie van de koolraap, broccoli, boerenkool en mosterdplant. In het Nederlands heet de plant palmkool omdat hij tijdens zijn groei steeds meer op een miniatuurpalmboompje gaat lijken. Deze koolsoort misstaat niet in de siertuin; het is een eetbare sierkool. Palmkool wordt ook zwarte kool genoemd, omdat zijn bladeren donkergroen worden, tegen het zwarte aan. Oorsprong van palmkool Palmkool is een koolsoort die uit het Middellandse Zeegebied komt. De plant heeft lange smalle bladeren zoals van een palmboom. Palmkool wordt wel een meter hoog. De bladeren kroezen; ze krijgen de zelfde krulletjesvorm als boerenkool. Palmkool kweken is niet moeilijk. Samen met de koolsoort eeuwige moes is palmkool één van de weinige meerjarige kolen. Eeuwige moes kun je zelfs als vaste plant zien. Palmkool doet het goed op vrijwel elke grondsoort. De palmkool groeit het liefst in de volle zon. Oogsten palmkool Vanaf de herfst tot ver in februari kan palmkoolblad geoogst worden. Als de vorst erover is geweest dan smaakt het blad wat zoeter. De plant kan zeer goed tegen de winter; het is samen met boerenkool één van de weinige planten die ´s winters geoogst kunnen worden. Je oogst de plant van onderen af; het groeitopje mag je niet oogsten. Als je de onderste bladeren wegplukt om op te eten dan zul je zien dat de plant steeds meer op een palmboom gaat lijken. Hij doet zijn naam eer aan. Eettips palmkool Je kunt palmkool prima gebruiken in plaats van spinazie. Het blad kun je eventjes koken maar het is ook lekker om het te roerbakken. De nerf is wat taaier en kun je er het beste af halen. Deze bak je apart. Snijd de nerf in kleine stukjes. Het is lekker om het met een uitje en knoflook op een laag vuurtje te fruiten en het deksel 10 minuten op de pan te houden. Voor de smaak kun je er wat verse gember en rode peper bij doen. 21 Verse kurkuma meebakken is ook heerlijk; deze versnipper je en voeg je de laatste drie bakminuten toe. Je kunt de palmkoolnerven als apart bijgerechtje opeten of samen de bladeren bakken. Je voegt in het laatste geval de bladeren de laatste twee minuten van het bakken toe. In Italië is palmkool een favoriet ingrediënt in minestronesoep. Palmkool tegen kanker Uit wetenschappelijk onderzoek van 1994 blijkt dat palmkool samen met alle andere koolsoorten die Brassica Oleracea worden genoemd preventief werkt tegen kanker. Uit onderzoek van 2012 blijkt meer specifiek dat kolen sterke antioxidantwerking hebben; ze vangen vrije radicalen welke tot kanker kunnen leiden. De koolsoorten werken het sterkst tegen kanker als ze rauw worden gegeten. De groente blancheren kan ook, maar koken is niet goed voor de antikankerwerking van kool. Overigens zorgen deze vrije radicalen ook voor andere ziekten zoals diabetes mellitus en hart- en vaatziekten. Vrije radicalen kunnen op meerdere manieren in het lichaam ontstaan. Ze ontstaan altijd bij het verteren van voedsel en omzettingen van stoffen. Daarnaast kan er eenvoudig een overschot aan vrije radicalen komen door factoren als milieuvervuiling, pesticiden, tabaksrook en overmatige lichaamsinspanning zoals topsportprestaties. Er zijn diverse onderzoeken gedaan die bevestigen dat kolen goed preventief werken tegen kanker; zowel epidemologische onderzoeken als het testen van extracten. De chemische analyses onderschrijven de epidemologische onderzoeken. Chantal Schipper K A P P E R O P L O C A T I E .NL [email protected] 06 – 29 56 17 94 Uw Kapper aan huis in Den Helder en omgeving Gediplomeerd kapster Knippen v.a. € 15,00 Kinderen v.a. € 7,50 ________________________________________________________________________________ Eenmalig 50% korting voor Max. 4 personen. Geldig tot december 2016. Voorwaarden zie www.KapperOpLocatie.nl 22 sudoku Koop bij onze adverteerders Zij steunen uw clubblad 23 Effect van de maan Planten en verpotten doe je natuurlijk het meest in het voor- en najaar, maar ook hier speelt (zegt men) de maan een extra rol Stekken Bij wassende maan ontwikkelen de planten snel nieuwe wortels en komen fraai op. Vooral bij ouderen planten is het belangrijk. In het voorjaar kun je dan ook goed stekken, in het najaar kun je dit het beste doen bij afnemende maan Onkruid wieden Onkruid wil je gewoon eruit kunnen trekken en het daarna nooit meer terug zien, dit blijft helaas vaak een ijdele droom te zijn. Daarom wat adviezen. Let er echter wel op dat dat de bruikbare planten niet beschadigd worden, omdat ze anders ook zullen wegkwijnen. Het juiste tijdstip is afnemende maan en voor de 18e juni tot 1 uur ’s middags. Alle struiken en al het onkruid dat gedurende deze paar uur wordt weggehaald, zal niet meer terugkeren en zelfs de wortels zullen dan vergaan Regen/planten Het schijnt dat er meer regen valt vlak na nieuwe en volle maan, dus is die tijd ook gunstig als je nieuwe planten wilt neer zetten, of iets wilt verplanten Planten Tijdens opkomende (wassende) maan kun je het beste alles zaaien en planten wat boven de grond groeit. Alle andere planten (zoals uien, wortels, aardappelen) kunnen de grond in bij afnemende maan Oogsten Tijdens de volle maan perioden hebben de vruchten het meeste energie en zijn daardoor ook krachtiger en gezonder,. Ook kruiden hebben in deze periode ook de beste (helende) werking. Fruit wat je langere tijd wilt bewaren, kun je het beste oogsten bij afnemende maan, maar fruit en bloemen voor direct gebruikt kun je bij wassende maan plukken Snoeien Het snoeien moet gebeuren tijdens afnemende maan. Planten en bomen ondervinden dan geen schade omdat de sappen dan naar beneden trekken en ze dus niet leeg kunnen bloeden. Doe dit nooit tijdens volle maan. Man kan dan zelfs gezonde exemplaren ernstige schade toebrengen, wanneer tijdens volle maan de toppen of toptakken verwijder worden of zelfs afsterven 24 Gelezen: op 12 juli 1984 (toevallig het jaar van oprichting ATV Ooghduyne) raasde een zware hagelstorm over München en omgeving. Pas maanden later trad een ‘vertraagd’ effect op. Veel dennenbomen hadden destijds hun boomtoppen verloren. Daarna begonnen de bomen vanaf de top te rotten en stierven tenslotte af. De meeste mensen begrepen dit verband niet en schreven het toe aan de algemene verzuring van de bossen. De oplossing van dit raadsel? Op 12 juli 1984 heerste juist de volle maan. Het weer had op het meest ongunstige tijdstip toegeslagen en het verwijderen van de top of toptakken tijdens volle maan kan gezonde exemplaren ernstig schaden en zelfs doen afsterven. Zieke bomen zijn dan ten dode opgeschreven; ze verrotten vanaf de top naar benden. Precies diezelfde handeling, het afsnijden van de top of toptakken (mits uitgevoerd tijdens nieuwe maan), heeft het tegenovergestelde effect Een bijna onfeilbaar medicijn voor alle planten en bomen die niet langer groeien, die wegkwijnen of ziek zijn; wanneer men tijdens afnemende maan in het 4e kwartier (en nog beter, tijdens nieuwe maan zelf) hun toppen verwijderd. De top moet vlak boven een zijtak afgesneden worden die vervolgens naar boven groeit en als nieuwe top gaat dienen. U gaat verbaasd staan over het resultaat! Dart seizoen 2015/2016 Na de winterstop gaat het dart seizoen 2015/2016 weer verder en wel op vrijdag avond 22 januari. Om 19.30 uur. U bent van harte welkom op deze zeer gezellige avonden. We darten om de veertien dagen . De kosten voor deze avonden zijn € 1,00.. Tot ziens op vrijdag avond 22 januari. De datums voor deze dart avonden zijn: 2016: 22 januari 5 en 19 februari 4 en 18 maart 1 en 13 april : Wij wensen iedereen fijne feestdagen en een gezond 2016 25 De oorsprong van het conserveren (of, de ‘geboorte’ van het conservenblikje) De naam van de Franse legerapotheker Antoine-Augustin Parmentier (1737 – 1813) is aan veel klassieke aardappelgerechten verbonden. Parmentier verkeerde in 1757 in Duitse gevangenschap. Hij en zijn medegevangenen kregen twee weken lang aardappel te eten. En niemand toonde verschijnselen van ondervoeding. Terug in eigen land deed hij mee aan een prijsvraag van de Academie van Besançon. Deze luidde, iets in de trant van: "Vind iets voor het vervangen van het dagelijks voedsel in tijden van schaarste." Parmentier won met "zijn" aardappelen. Dat kwam uiteindelijk ook de Franse koning Lodewijk XVI ter ore. Hij stelde hij Parmentier een stuk grond van 40 hectaren ter beschikking om verder te experimenteren. In 1785 – we schrijven vier jaar voor de Franse Revolutie – vond Parmentier zijn ontwikkelingen dusdanig gevorderd dat naar de koning ging. Hij nam een mandje paarse bloempjes mee (bloemen van de aardappelplant). De koning was verbaasd. Hij had iets geheel anders verwacht, dat de hongersnoden zou oplossen. Maar hij bleef beleefd en zei: "Monsieur Parmentier, een man als u kan men niet met geld belonen. Laat mij uw hand drukken en geef de koningin een kus." En Parmentier antwoordde: "Sire, vanaf vandaag zijn er geen hongersnoden meer." De koningin had al snel een paar bloempjes in haar décolleté gestoken en liep er even later mee te pronken. En, zoals dat nu eenmaal aan het hof en de kringen daaromheen gaat, kort daarna liepen alle courtisanes en hofdames met de paarse bloempjes rond. En erger: na enkele dagen verschenen er vazen vol paarse aardappelbloemen in het paleis en edellieden droegen een paars bloemetje op hun hoed. Later schreef de koning nog een brief aan Parmentier met de ironische woorden: 'Frankrijk zal nooit vergeten welk een voedsel gij voor de armen hebt gevonden." Kennelijk was Frankrijk nog niet aan de aardappel toe, maar de apotheker zette door. In Parijs startte hij een academie voor de bakkunst, waar hij het gebruik van aardappelmeel ging demonstreren. Pas na de revolutie zag Napoleon Bonaparte het nut van de aardappel in. Met name als voedsel voor zijn soldaten. Hij gaf Parmentier een hoge staatspositie. De aardappel kon nu eindelijk aan zijn Franse opmars beginnen. Op Parmentiers graf in te Parijs, op het beroemde kerkhof Père Lachaise, bloeien nog ieder jaar de aardappelplanten Zeggen ze. 26 Tuingereedschap in de winter Nu het winter is, is het tuingereedschap ook even aan rust toe. De tijd om het gereedschap dan ook even een goed onderhoud te geven om in het voorjaar terug met uitstekend materiaal te kunnen starten Onderhoud Voor tuinmaterialen is het noodzakelijk dat alles goed werkt,...niets verroest is. Daarom is een grondig onderhoud voor of tijdens de winter geen overbodige luxe. Het is nog eens zo aangenaam werken als je in het voorjaar in de tuin kan spitten, hakken, snoeien met roestvrij, scherp geslepen gereedschap! Het slijpen van gereedschap kan best met een slijpsteen, die ervoor zorgt dat het snijvlak van het materiaal terug naar behoren werkt. Gereedschappen die dit absoluut nodig hebben zijn: - schoffel / hak - spade / schop - kantensteker Bovenvermelde gereedschappen worden heel vaak in de tuin gebruikt en zullen na zo’n onderhoud nog zo goed in de tuingrond glijden. Hoe scherper de hak, hoe vlotter die onder de onkruidwortels zal snijden en dat met veel minder weerstand. Het slijpen is niet bepaald moeilijk en kan dus door iedereen worden toegepast. Wat olie op de slijpsteen en ronde tot halfronde bewegingen maken over het snijvlak. Het gaat vlot, waardoor je al heel snel deze klus hebt geklaard. Andere materialen en hun onderhoud Andere tuinmaterialen zoals de tuinhark, riek en veel meer zijn dan weer een andere zaak. Deze dienen vooral mooi opgepoetst te worden zodat er geen aarde of andere materialen aangekoekt blijven. Dit kan gebeuren met een staalborstel die alles goed zal afschuren en opblinken. Wat inwrijven met lijnolie zal ervoor zorgen dat het gereedschap er terug als nieuw uitziet! Opbergen Na het oppoetsen en slijpen van de materialen dient alles mooi opgeborgen te worden, tot de eerste lentezon terug aanbreekt en de tuin zich klaarmaakt om in alle glorie te groeien en bloeien. Het opbergen zorgt ervoor dat het netjes ogende en goed snijdende gereedschap alle goede kwaliteiten kan behouden. 27 Eén keer in de veertien dagen houden we op de zaterdagmiddag klaverjassen om 14.00 uur in het clubhuis Kom-Kom-er -Inn. Iedereen is welkom. Er wordt Amsterdams gespeeld. Kosten zijn € 2,00 voor deze middag . Wat krijgt u voor deze € 2,00? Koffie/thee en een snack onder het klaverjassen en er worden prijzen van gekocht en u heeft ook nog eens een gezellige middag. Het is geen COMPETITIEKLAVERJAS maar voor de gezelligheid. _____________________________________________________ 28