Factsheet: Snoekbaars Sander lucioperca SOORT INFO De snoekbaars is een zoetwatervis die behoort tot de familie van de baarsachtigen. Het is een slanke roofvis met een lange spitse snuit. Hij kan tot 120 centimeter lang worden, bij een gewicht van 12 tot 18 kilogram en een leeftijd van 10 tot 15 jaar. In Nederland wordt hij meestal niet groter dan 80 centimeter. Van oorsprong komt de snoekbaars voor in Zweden, Finland, de Oostzee, Centraal Europa (stroomgebied van de Donau), de Balkan en rond de Zwarte en Kaspische Zee. Aan het einde van de19e eeuw werd hij in het stroomgebied van de Rijn uitgezet. De meeste Nederlandse snoekbaars vinden we tegenwoordig in de Friese meren en het IJsselmeer. GEBIEDSYSTEEMSCORE / KLEUR Noord/West Europa inclusief Nederland Recirculatiesysteem 1 Noord/West Europa inclusief Nederland Vangst: Kieuwnetten en fuiken 3 Skagerrak, Kattegat, Sont, Belt en Oostzee Vangst: Kieuwnetten en fuiken 4 Rusland, Kazachstan Vangst: Kieuwnetten en fuiken 5 INKOOPADVIES • De meest duurzame keuze is snoekbaars die wordt gekweekt in recirculatiesystemen. Deze kweek heeft een minimaal negatief effect op de omgeving. Gekweekte snoekbaars uit Noord-Europa kunt u met een gerust hart inkopen; • Let erop dat u snoekbaars koopt uit de binnenwateren van Noord en West-Europa, en vermijd snoekbaars uit binnenwateren van Rusland, Kazachstan, Oost-Europa en de Oostzee; • Er is ook snoekbaars met het streekkeurmerk Zuiderzeezilver verkrijgbaar. Deze snoekbaars is met kieuwnetten gevangen: een selectieve vangstmethode die geen schade aan de omgeving toebrengt. Snoekbaars met dit keurmerk is dus een goede inkoop; • Een alternatief voor snoekbaars is lijngevangen zeebaars. In gerechten kunnen ook pangasius en alle kabeljauwachtigen gebruikt worden. Kijk op de VISwijzer app of goedevis.nl voor meer informatie over deze vissen. VISSTAND EN VISSERIJEFFECTEN Snoekbaars groeit langzaam en is daarom gevoelig voor visserijdruk. De soort wordt relatief oud en plant zich voort op een leeftijd van 3 tot 5 jaar. Het snoekbaarsbestand in West-Europa staat er in het algemeen goed voor, maar lokale gegevens zijn niet altijd beschikbaar. In de Nederlandse binnenwateren, met name in het IJsselmeer, is de visserijdruk op snoekbaars hoog. De laatste jaren is de aanvoer uit de Nederlandse wateren echter minimaal en wordt de snoekbaars vooral geïmporteerd uit landen van de voormalige Sovjet Unie. De status van de bestanden in Rusland en Oost-Europa is niet bekend. Het gegeven dat de gevangen exemplaren steeds kleiner worden is echter een indicatie voor overbevissing. Snoekbaars wordt gevangen met behulp van kieuwnetten en fuiken. Dit zijn beide selectieve vangstmethoden met lage bijvangsten en er wordt weinig schade toegebracht aan het milieu. Snoekbaars is ook bij sportvissers een populaire soort. Factsheet: Snoekbaars REGELGEVING & KEURMERKEN Het beheer van de snoekbaars in West-Europa, waar lokale vissers en sportvissers nauw bij betrokken zijn, is behoorlijk en effectief. Ook het beheer in Nederland is redelijk. De visstand wordt op peil gehouden door het uitzetten van pootvisjes en de visserij is in de paaitijd verboden (van 1 april tot de laatste zaterdag in mei). Tevens geldt er een wettelijke minimum vangstmaat van 42 centimeter. De stroperij is echter een probleem, want snoekbaars is een waardevolle vis, die hoge prijzen kan opbrengen. Vroeger verkochten sportvissers hun vangst soms aan restaurants en handelaren, maar sinds 1 januari 2005 is dit verboden. Ook in Rusland en Oost-Europa wordt de visstand beheerd, maar details hier over zijn niet bekend. In de landen van de voormalige Sovjet Unie is vrijwel geen controle op het beheer. De meeste Russische snoekbaars komt tegenwoordig uit Kazachstan en de meren ten oosten van de Oeral. De vis wordt gelabeld als Russisch. De Zweedse visserij op snoekbaars is bezig om het MSC certificaat aan te vragen. KWEEKEFFECTEN In veel Europese landen, waaronder Nederland, wordt snoekbaars gekweekt in recirculatiesystemen of is men bezig met het opzetten van kwekerijen. Het voordeel van het kweken van snoekbaars in recirculatie-systemen is dat een aantal mogelijke negatieve effecten op de omgeving effectief worden beperkt. Gekweekte vissen kunnen niet ontsnappen en geen ziektes verspreiden en het afvalwater wordt gefilterd en hergebruikt. Er zijn nog een aantal verbeterpunten mogelijk bij de kweek van snoekbaars. Snoekbaarzen zijn gevoelig voor stress. De sterfte tijdens de snoekbaarskweek is soms hoog en ook treden er soms vervormingen of beschadigingen op aan de vinnen. De oorzaken hiervan zijn vaak onbekend. Meer onderzoek naar de optimale omstandigheden voor snoekbaarskweek is nodig. Zoals bij de meeste kweekvis gebeurt het bedwelmen en doden van de vissen nog niet op een humane manier. In Nederland is er binnen het Duurzaam Snoekbaarscollectief onderzoek gedaan naar verbeterpunten in de snoekbaarskweek op het gebied van waterkwaliteit, preventie van ziektes en humane bedwelming- en dodingsmethodes. Snoekbaarzen zijn roofvissen en het voer van de vissen bevat nog veel vismeel en visolie in het voer vrij hoog. Er is meer dan 2 kilo wilde vis nodig om 1 kilo snoekbaars te laten groeien. Het voer is vaak nog niet duurzaam omdat het bestaat uit bestanddelen die niet op een duurzame manier worden gevangen of geproduceerd. Kwekers zullen in de nabije toekomst over moeten gaan op voer dat bestaat uit duurzame visolie en vismeel of alternatieven hiervoor; hiermee is een grote duurzaamheidsslag te behalen. REGELGEVING & KEURMERKEN KWEEK De snoekbaarskweek in Europa is over het algemeen goed gereguleerd. De verschillende kwekerijen moeten zich aan allerlei nationale en Europese regelgeving houden. Er is nog geen keurmerk voor duurzame gekweekte snoekbaars. Factsheet Goede VIS Inkoopgids 2015, een initiatief van Good Fish Foundation Dit project is geselecteerd in het kader van het Nederlandse Operationeel Programma “Perspectief voor een duurzame visserij” dat wordt medegefinancierd uit het EVF. Europees Visserijfonds: Investering in duurzame visserij PRODUCT INFORMATIE •De snoekbaars is een magere vis. Voedingswaarde per 100 gram onbereid product: - Vet 0,9 gram - Eiwit 17,3 gram - Koolhydraten 0 gram - Energiewaarde 77 kcal (321 kJ) •Snoekbaars die van juli tot november gevangen wordt heeft de beste kwaliteit. •Het vlees van de snoekbaars is bijzonder stevig en heeft een uitstekende smaak. Bereidingswijzen voor snoekbaars zijn stoven, grillen, pocheren, bakken en frituren. • Het vlees van deze vis bederft snel.