A Bereiding van het ui

DNA isolatie uit ui
Proef 4A
Het isoleren van DNA uit cellen is de eerste stap in veel onderzoek in moleculaire biologie. Voordat je
een bacterie ertoe kunt brengen een stof te laten produceren waar in de medische wereld behoefte aan
is, moet het bacterie-DNA worden geïsoleerd. Maar ook het modificeren van planten, bijvoorbeeld om ze
resistent te maken tegen ziektes, begint met DNA-isolatie. Dat isoleren kan uit bacteriën, maar net zo
goed uit een doodgewone ui.
Eerst maak je het weefsel mechanisch stuk. Daarna breek je de membranen van de cel zelf en rond de
kern af met behulp van zeep. De cel fragmenten verwijder je door filtratie; het filtraat bevat dan de
oplosbare eiwitten en het DNA. Vervolgens breekt een enzym het eiwit af en wordt het DNA
neergeslagen met ijskoude alcohol.
Materiaal
Voor het prepareren van het ui-weefsel
extract
Ui, ca. 100 g fijngehakt in bekerglas van 250ml
Afwasmiddel-zout mengsel (vooraan in lokaal)
Bekerglas (250 ml)
Trechter
Thermometer
Koffiefilter
Bekerglas 600 ml (waterbad 60 0C)
IJsbad (vooraan in lokaal)
Roerstaaf
Voor het scheiden van DNA uit het ui-extract
Ui-extract (zie onder werkwijze)
Protease in injectiespuit (TOA)
ijskoude alcohol 96% + pasteurpipet
Maatcilinder (10 ml)
Reageerbuisrek
Reageerbuis
Werkwijze
A Bereiding van het ui-extract
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Maak een waterbad van 60 0C. Vul het bekerglas (600 ml) met max. 200 ml warm water.
Doe 100 ml afwasmiddel-zout mengsel op de ui in het bekerglas (250 ml).
Meng het geheel.
Verwarm dit mengsel in een waterbad (plaats de 250 ml beker in de 600 ml beker) en houd het
mengsel gedurende precies 15 minuten tussen de 50 - 600C. Blijf roeren.
Koel het mengsel af in ijswater gedurende 5 minuten, onder voortdurend roeren.
Giet het mengsel in een keukenmachine en draai 5 seconden (niet langer!) op hoog toerental. Let op,
er ontstaat veel schuim. Giet de mix terug in het lege bekerglas van 600 ml.
Filtreer het mengsel in de 250 ml beker. Pas goed op dat het schuim op het oppervlak het filtraat niet
verontreinigt. Dit filtraat is het ui-extract dat oplosbare eiwitten en DNA bevat.
B Het isoleren van DNA uit het ui-extract
1. Meet 6 ml ui-extract af in de maatcilinder en giet dit in een reageerbuis.
2. Doe 4 druppels enzym bij het ui-extract. Meng goed.
3. Doe nu heel voorzichtig een laag ijskoude alcohol (2 halfvolle pasteurpipetjes) bovenop het extractenzymmengsel door de alcohol langs de wand van de buis te druppelen. Houd de buis schuin en
gebruik een pasteurpipet.
4. Laat dit geheel 2 a 3 minuten staan zonder aan te raken.
5. Draai zachtjes met het roerstaafje op het scheidingsvlak. Let er goed op de lagen niet al te zeer te
verstoren of het fragiele DNA te breken. Er is een wit web van slijmerig DNA (snot) te zien dat met
een roerstaafje / pasteurpipet uit de buis kan worden gehaald.
Vragen
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Waarom meng je de uiensnippers met afwasmiddel? (denk aan eigenschappen van membranen)
Je filtert het mengsel nadat het is gecentrifugeerd. Wat blijft er achter op het koffiefilter en wat
bevindt zich in het bekerglas?
Waartoe voeg je het enzym protease toe?
Tenslotte voeg je ijskoude alcohol toe. Welke functie heeft dit?
Welke voordelen heeft deze techniek bij het isoleren van DNA?
Noem drie voorbeelden van wetenschappelijk/medisch onderzoek waarbij het noodzakelijk is dat
DNA uit de cellen wordt geïsoleerd.