Longgeneeskunde Open tuberculose www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: [email protected] LON023 / Open tuberculose / 20-05-2016 2 Open tuberculose Deze informatiefolder is bedoeld voor patiënten met open tuberculose die geïsoleerd verpleegd worden, en voor de familie/bezoek van deze patiënten. In deze folder vindt u informatie over de ziekte open (besmettelijke) tuberculose, het geïsoleerd verplegen en de voorzorgsmaatregelen voor bezoekers om zich te beschermen tegen besmetting met open tuberculose. Wat is tuberculose? Tuberculose (TBC) is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie, de Mycobacterium tuberculosis (kortweg tuberkelbacteriën genoemd). Tuberkelbacteriën verplaatsen zich via de bloed- en of lymfevaten. Zo kunnen ze op verschillende plaatsen ontstekingen veroorzaken. De meest voorkomende vorm van tuberculose is longtuberculose. Doordat de tuberkelbacteriën zich na de besmetting ook in het lichaam verspreiden, kan tuberculose zich ook buiten de longen voordoen zoals in de lymfeklieren, urinewegen, geslachtsorganen, huid, het skelet en het centraal zenuwstelsel. Het lichaam maakt afweerstoffen aan die meestal voldoende zijn om een ontsteking te voorkomen, terug te dringen of te genezen. Wanneer de afweer tekort schiet, ontstaat een ontsteking waardoor beschadiging van weefsel optreedt. In dit stadium van tuberculose kunnen (vage) klachten ontstaan zoals moeheid, hoesten en een gebrek aan eetlust. Hoe kan TBC zich verspreiden? Besmetting met tuberculose vindt vrijwel altijd via de luchtwegen plaats. Een persoon met een besmettelijke vorm van longtuberculose kan anderen besmetten doordat zich door hoesten of niezen een aërosol (verstuiving) vormt waarin zich tuberkelbacteriën bevinden. Deze microscopisch kleine druppeltjes met tuberkelbacteriën kunnen door anderen worden ingeademd. Wanneer deze diep genoeg in de longen doordringen, kan dit leiden tot besmetting en mogelijk een infectie. Dit kan gebeuren tijdens een gesprek, wanneer de persoon hoest, maar ook wanneer u gewoon in dezelfde ruimte bent. 3 De bacteriën kunnen na enige tijd of pas na jaren een ontsteking veroorzaken. Iemand kan daarom besmet zijn met tuberculose zonder daar zelf iets van te merken. Of iemand met besmettelijke tuberculose (de bron) een ander (de contactpersoon) besmet, hangt af van: • de hoeveelheid bacteriën die door de bron verspreid wordt; • en de intensiteit en duur van het contact tussen bron en contactpersoon. Of na een besmetting tuberculose ontstaat hangt ook af van de persoonlijke afweer van de contactpersoon. Wat is geïsoleerd verplegen? Geïsoleerd verplegen betekent letterlijk: afgezonderd verpleegd worden. U wordt geïsoleerd verpleegd omdat u (mogelijk) open tuberculose heeft. Zo willen we voorkomen dat ziekenhuismedewerkers en familie/ bezoek besmet worden en eventueel weer anderen besmetten. Er zijn verschillende vormen van geïsoleerd verplegen. Bij patiënten met open tuberculose is sprake van isolatie van de besmettingsbron door ‘aërogene’ isolatie. Aërogene isolatie Deze isolatie voorkomt dat de bacteriën medepatiënten, medewerkers en bezoekers kunnen besmetten. De bron van de besmetting (de patiënt met open tuberculose) wordt geïsoleerd door alles er omheen te beschermen. Daarom is het van belang dat de patiënt wordt verpleegd op een éénpersoonskamer met een ‘sluis’. Deze sluis vormt de verbinding tussen de ruimte waar de patiënt zich bevindt en een andere ruimte. In de ruimte waar de patiënt zich bevindt, heerst een lagere luchtdruk dan in de andere ruimte. Hierdoor kan de lucht en dus de bacterie, de ruimte niet verlaten en krijgt deze niet de kans om andere personen te besmetten. Voorzorgsmaatregelen voor bezoekers Om besmetting te voorkomen is het nodig dat bezoek zich aan een aantal voorzorgsmaatregelen houdt. Aan de buitenkant van de kamerdeur van de patiënt hangt een kaart (isolatiekaart) waarop u 4 kunt zien welke maatregelen nodig zijn om verdere besmetting te voorkomen. De belangrijkste maatregelen hebben we voor u op een rijtje gezet. • Meld u voor het eerste bezoek bij de verpleging. • Doe in de sluis een filtermondneusmasker voor. Dit is een speciaal masker dat de kleinste deeltjes tegenhoudt. Het is dus erg belangrijk dat het masker volledig aansluit. • Houd de deuren van de kamer gesloten. Open de tweede deur pas wanneer de eerste gesloten is. • Gooi het masker in de sluis in de afvalbak bij het verlaten van de kamer. • Was hierna in de sluis uw handen en desinfecteer deze met handalcohol. • Bezoek geen andere patiënten binnen het ziekenhuis nadat u de patiënt met open tuberculose hebt bezocht. • Overleg vooraf met het verplegend personeel als u spullen (zoals bloemen, tijdschriften en etenswaren) uit de kamer mee naar huis wilt nemen. • Neem de vuile was in een gesloten zak mee naar huis en was het op 60°. Ondanks dat tuberculose een ‘besmettelijke’ ziekte is, is het niet nodig om deze patiënt te mijden. De meeste patiënten zijn al na enkele weken behandeling met medicijnen niet meer besmettelijk. Door de voorzorgsmaatregelen op te volgen beschermt u uzelf en anderen tegen besmetting met tuberculose. Vragen Wij begrijpen dat deze maatregelen voor u en het bezoek niet prettig zijn, maar alleen op deze manier is het mogelijk om uzelf, familie /bezoek, medepatiënten en medewerkers tegen een eventuele besmetting met tuberculose te beschermen. Met vragen kunt u daarom altijd terecht bij het verplegend personeel van de afdeling Longgeneeskunde. 5 Contactgegevens Catharina Ziekenhuis Telefoon 040 - 239 91 11 www.catharinaziekenhuis.nl Spoedeisende Hulp 040 - 239 96 00 Verpleegafdeling Longgeneeskunde 040 - 239 74 00 Routenummer(s) en overige informatie over de afdeling Longgeneeskunde kunt u terugvinden op www.catharinaziekenhuis.nl/longgeneeskunde 6 7 Altijd als eerste op de hoogte? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief: www.catharinaziekenhuis.nl/nieuwsbrief Michelangelolaan 2 – 5623 EJ Eindhoven Postbus 1350 – 5602 ZA Eindhoven