Co-infectie… - Damiaanactie

Co-infectie…
Wat is dat ?
Men zegt vaak dat tuberculose de eerste opportunistische ziekte van aids is. Men spreekt ook
dikwijls van ‘co-infectie’. Achter deze, misschien wat geleerde term, schuilt een
verschrikkelijke realiteit. Dokter Etienne Declercq, medisch adviseur van Damiaanactie, geeft
meer uitleg bij dit verhaal. “Laat mij beginnen met enkele toelichtingen: aids is de afkorting
van ‘Adquired Immune Deficiency Syndrome’, of het syndroom van het verworven tekort aan
weerstand. Deze ziekte wordt veroorzaakt door het hiv-virus, het ‘Human ImmunoDeficiency Virus’ of het menselijke virus van immuundeficiëntie. Zoals elke infectieziekte,
treedt er eerst een infectie op en pas dan ontwikkelt zich de ziekte.”
Wanneer spreken we van aids?
“Het hiv-virus valt de lymfocyten aan, een soort witte bloedcellen die belangrijk zijn voor de
weerstand. Maar dit proces kent een heel traag verloop: gemiddeld duurt het 10 jaar voor het
stadium van aids bereikt wordt. In dat stadium daalt de immuniteit van de besmette persoon
enorm en loopt de persoon steeds meer het risico om infecties te ontwikkelen. Op een bepaald
moment krijgt de geïnfecteerde persoon een ernstige en vaak vrij zeldzame ziekte waartegen
de meeste gezonde mensen weerstand hebben. Dit zijn de zogenaamde opportunistische
ziekten, die profiteren van de verminderde weerstand van de persoon. Wanneer een hivgeïnfecteerde persoon één van de ziekten ontwikkelt, wordt de diagnose van aids gesteld.
Tuberculose is één van deze ziekten.”
Lange incubatie
“Er bestaat een serie van testen om de aanwezigheid van het hiv-virus te testen in het bloed.
Maar opgelet, als je besmet bent met het virus duurt het drie maanden voor een negatieve test
definitief uitsluitsel kan geven. Daar loert het gevaar. De infectie gebeurt via de bloedbanen,
via seksueel contact of van moeder op kind (vooral via de placenta…maar niet alle moeders
geven het virus aan hun kind door). In Europa, bij de bevolking van Europese origine, gebeurt
het grootste deel van de infecties via injectienaalden (drugsverslaafden die mekaars
injectienaald gebruiken). Elders, maar ook in België bij bevolkingsgroepen van buiten
Europa, wordt het virus voornamelijk via seksueel contact doorgegeven. Door de lange
incubatietijd kan men zich negatief wanen. Er kan bloed gegeven worden door iemand die
besmet is maar nog niet positief bevonden. In België worden er daarom veel voorzorgen
genomen door bijvoorbeeld mogelijke donateurs vragenlijsten te laten invullen. Maar dat is
niet overal het geval. In Malawi of Zimbabwe bijvoorbeeld, waar 30 % van de actieve
bevolking besmet is, is het wel een reëel risico indien je bloed nodig hebt. De geneesmiddelen
die momenteel bestaan (antivirale middelen, ook aidsremmers genoemd), beperken de infectie
maar genezen ze niet.”
1/3de van de wereldbevolking
“Naast dat alles, is er tuberculose. Deze ziekte wordt veroorzaakt door de beroemde bacil van
Koch, erg besmettelijk en mogelijk dodelijk. Tuberculose manifesteert zich in verschillende
vormen: pulmonair, dus in de longen geconcentreerd, of extrapulmonair, bijvoorbeeld in de
ruggenwervel. Een gemiddelde van 55% van de zieken vertonen een smeerpositieve
longtuberculose (minder besmettelijk), en 25% vertonen een smeernegatieve longtuberculose
(minder besmettelijk). De overige 20% vertonen een extrapulmonaire tuberculose en zijn
helemaal niet besmettelijk. Maar de cijfers zijn vreselijk: tuberculose besmet jaarlijks 8 à 10
miljoen nieuwe patiënten en doodt jaarlijks 2 miljoen mensen (elke 15 seconden sterft er
iemand door tuberculose). Eén derde van de wereldbevolking is besmet.”
Opportunistische ziekte
“Tuberculose is de eerste opportunistische ziekte bij hiv-geïnfecteerden. Tuberculose is dus
die ziekte waardoor seropositieve patiënten het meeste getroffen worden. En dat is logisch.
Hiv slaat vooral toe op volwassen leeftijd. Het is eveneens de actieve bevolking die het meest
getroffen wordt door de alomtegenwoordige tbc-bacil.
Voor de personen die al geïnfecteerd zijn door de tuberkelbacil is het risico om de actieve
tuberculose te ontwikkelen vele malen hoger wanneer ze ook met hiv besmet zijn: een
seronegatieve persoon besmet door tuberculose heeft 10% kans om tuberculose te
ontwikkelen, 5% in de maanden die volgen op de besmetting en 5% later (in bepaalde
omstandigheden zoals zwangerschap, diabetes of simpelweg door leeftijd). Maar een
seropositieve persoon heeft 10% kans om de ziekte te ontwikkelen…elk jaar. Het risico is dus
veel hoger. Dit verklaart misschien ook deels waarom tuberculose één van de belangrijkste
doodsoorzaken ter wereld is.”