VBB `We beheersen het klimaat rond de planten nu stukken beter

St
i
cht
i
ngVaki
nf
or
mat
i
eSi
er
gewassen-Lei
den
Ten Have Plant brengt lucht in beweging met VertiFan
’We beheersen het klimaat rond
de planten nu stukken beter’
Warme lucht boven uit de
kas met slurven aan ventilatoren onder de teelttafels
pompen en geleidelijk weer
tussen het gewas laten opstijgen. Dat is het idee van
het VertiFan-systeem waar
potplantenkwekerij Ten
Have Plant sinds anderhalf
jaar naar tevredenheid mee
werkt.
B
Verticale luchtbeweging
Het VertiFan-systeem werd ontwikkeld om
verticale luchtbeweging in de kas mogelijk
te maken zonder het gewas te belasten met
veel luchtbewegingen van bovenaf. De
verticale beweging wordt bereikt door een
verticale ventilator bovenin de kas, waaraan
een plastic CO2-slurf is bevestigd. Door de
slurf wordt warmere kaslucht boven uit de
kas naar beneden getransporteerd.
Idee is dat de lucht die onder in de kas de
slurf verlaat zich zal verdelen over de grond
en langzaam weer door het gewas terug
naar boven zal stromen. Deze geleidelijk
Foto: gerdien de nooy
otrytis op de bloemen. Vooral bij de
cyclamen, maar ook in de campanulateelt van Ten Have Plant in
Honselersdijk lag deze schimmelaantasting
van de herfst tot en met het vroege voorjaar
altijd op de loer. „Vooral bij van dat donkere
herfstweer met buiten een droezelregentje,
kon het voorkomen dat we de kaslucht met
een minimumbuis volgens de meetbox
voldoende droogstookten, maar dat de
luchtvochtigheid tussen de planten feitelijk
gewoon 100% bleef. In wezen stonden we
dan met lege handen”, schetst teler Dion ten
Have.
Nu niet meer. In samenspraak met
installateur Elektravon-Haket werd zo’n
anderhalf jaar geleden op de kwekerij het
VertiFan-systeem, ontwikkeld door de Van
der Ende Groep, aangebracht. Tussen de
planten op de kwekerij hangen nu op vaste
afstanden brede plastic slurven van boven
uit de kas naar beneden. „Zeven slurven op
een vak van vierentwintig keer tachtig meter”, telt Ten Have even snel in de kas. Zo’n
36 per hectare dus.
Dion ten Have: „De luchtbeweging breekt het microklimaat rond de planten. De vochtigheid en
kastemperatuur is veel gelijkmatiger. De RV rond de planten is nu gelijk aan die bij de meetbox.”
36
luchtstroom langs het gewas zou de plant
activeren, de CO2-opname verhogen en het
gewas droger achterlaten.
„Het werkt perfect”, oordeelt teler Ten
Have. „Voordat we de ventilatoren aanschaften, hebben we er op het bedrijf
rookproeven mee gedaan. Daarmee zag je
dat de lucht zich heel snel mooi door de kas
verdeelt.” Zijn teeltsysteem met luchtsleuven in de teelttafels is daar volgens de teler
zeer behulpzaam bij. „De VertiFan blaast
uit onder de bakken, waardoor de lucht
zich via die sleuven, die er al zaten vanwege
het verwarmingsnet onder de bakken, heel
gelijkmatig verdeelt.”
Breekt microklimaat
Ook over het effect van de luchtbeweging is
de teler tevreden: „De luchtbeweging breekt
het microklimaat rond de planten. De
vochtigheid en temperatuur van de kaslucht
is veel gelijkmatiger. De RV rond de planten
is nu gelijk aan de RV bij de meetbox. Dat
maakt dat we nu gerichter kunnen sturen.”
Dat het toepassen van de verticale ventilatoren op deze wijze energiebesparing
oplevert, staat voor de teler buiten kijf.
„We hoeven minder buis in te zetten om te
sturen op RV.” Hoeveel dat precies bespaart
kan Ten Have echter niet zeggen. „Een jaar
geleden zijn we aangesloten op aardwarmte.
Ons hele energieplaatje is in de tussentijd
dus nogal veranderd.”
De VertiFans van Ten Have draaien
grofweg tussen september en april ’s nachts
en ook overdag als de ramen niet verder
dan 10% open staan, of het scherm nu
dicht is of open. „Het effect is altijd positief.
Behalve als de luchtramen verder dan 10%
open staan. Dan is de luchtbeweging door
de ramen even groot of groter dan wat de
ventilatoren doen. Dus dan kunnen ze uit.”
Dat wijst zich in de praktijk overigens
grotendeels zelf. „Het systeem komt met
bijpassende software voor onze Hoogendoorn klimaatcomputer, dus als de instellingen eenmaal goed staan dan heb je daar
verder geen omkijken meer naar”, aldus Ten
Have. <
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2014)