Röntgenonderzoek van de dunne darm Medische beeldvorming Uw huisarts of specialist heeft u voor een onderzoek van de dunne darm doorverwezen naar de afdeling Medische beeldvorming. In deze folder leest u wat het onderzoek inhoudt. Het doel van het onderzoek Het doel van het onderzoek is om met behulp van een contrastmiddel te kijken of er afwijkingen zijn in de dunne darm. De voorbereiding op het onderzoek Voor het onderzoek is het noodzakelijk dat de dunne darm schoon is. Alleen dan zijn de foto's betrouwbaar. Hiertoe dient u op de dag voor het onderzoek een dieet te gebruiken. Dit staat achterin de folder beschreven. Wij verzoeken u zich exact aan het dieetvoorschrift te houden. Indien dit dieetvoorschrift strijdig is met een door u aangehouden dieet dient u tijdens kantooruren contact op te nemen met de afdeling Diëtetiek. De gang van zaken voor en tijdens het onderzoek U wordt verzocht zich op het afgesproken tijdstip te melden bij de balie van de afdeling Medische beeldvorming. Hierna kunt u plaatsnemen in de wachtruimte totdat de laborant u meeneemt. Voor het onderzoek dient u zich op uw onderbroek of slip na uit te kleden. Het onderzoek Er zijn twee verschillende wijzen waarmee de dunne darm zichtbaar wordt gemaakt. De aanvragend arts en/of radioloog bepaalt voor welke wijze u in aanmerking komt. Dunne darm volgens Sellink De radioloog brengt via de neus een dunne slang bij u naar binnen tot in de dunne darm. Via de slang wordt bariumpap (contrastmiddel) in de dunne darm gebracht. De darm wordt op deze manier zichtbaar. Er worden foto's gemaakt terwijl u in verschillende houdingen ligt. Als de foto's zijn gemaakt, wordt de slang eruit gehaald. Vervolgens kunt u zich weer aankleden. U kunt in de wachtkamer plaatsnemen totdat de foto’s ontwikkeld zijn en de radioloog deze heeft beoordeeld. Hierna kunt u naar huis of naar de verpleegafdeling gaan. Dunne darm volgens Bodart De radioloog verricht het onderzoek. Hij wordt geassisteerd door één of twee laboranten. U krijgt eerst een drankje om de darmwerking te versnellen. Na ongeveer tien minuten krijgt u twee bekers bariumpap (contrastmiddel) te drinken. Vervolgens moet u een tijdje op de rechter zijde liggen om de bariumpap naar de dunne darm te laten lopen. Afhankelijk van de lengte van de dunne darm, krijgt u eventueel nog een beker bariumpap te drinken. Als de dunne darm gevuld is met de bariumpap, worden | patiënteninformatie 2 er terwijl u in verschillende houdingen ligt foto’s gemaakt. Als de foto’s zijn gemaakt, kunt u zich aankleden. U kunt in de wachtruimte plaatsnemen totdat de foto’s ontwikkeld zijn en de radioloog deze heeft beoordeeld. Hierna kunt u naar huis of naar de verpleegafdeling gaan. Na het onderzoek Na het onderzoek kunt u uw normale voedingspatroon weer hervatten, tenzij hierover andere afspraken zijn gemaakt. Kort na het onderzoek kunt u behoefte hebben om naar het toilet te gaan. De ontlasting is dan nog, en misschien ook de volgende dag(en) wit van kleur. Tijdens het onderzoek wordt Primperan toegediend. Dit kan de rijvaardigheid beïnvloeden. Geadviseerd wordt om na het onderzoek geen auto te rijden De tijdsduur van het onderzoek Het onderzoek duurt ongeveer 1 uur. De uitslag De radioloog stuurt zijn beoordeling van het onderzoek naar de arts die het onderzoek heeft aangevraagd. Deze zal u de uitslag van het onderzoek mededelen. Bijwerkingen Door het gebruik van bariumpap kunnen bijwerkingen optreden. Verbetering van het contrastmiddel heeft er inmiddels voor gezorgd dat bijwerkingen nog maar zelden voorkomen. Als er toch bijwerkingen optreden, zijn die over het algemeen goed te behandelen. Mogelijke bijwerkingen • Een nadeel van barium is dat het in de dikke darm kan gaan indikken en bij patiënten die een trage stoelgang hebben tot obstipatie (verstopping) kan leiden. Wij raden alle patiënten aan na het onderzoek veel te drinken en zo nodig een laxeermiddel, zoals bitterzout, bij de apotheek of drogist te halen. • Als de darmwand verzwakt is of er een gaatje in de wand zit, kan barium in de buikholte komen. Het barium kan hieruit niet weg en kan ontstekingen en verklevingen veroorzaken. Als een dergelijke darmwandverzwakking van tevoren wordt vermoed, mag geen barium worden gebruikt. In het geval er een bijwerking optreedt, heeft de afdeling Medische beeldvorming voorzorgsmaatregelen getroffen. Er bevinden zich medicamenten op de afdeling die de bijwerking van het contrastmiddel ongedaan maken. | patiënteninformatie 3 Om deze folder leesbaar te houden is volstaan met een globale beschrijving van de bijwerkingen. Indien u dat wenst, kunt u de bijsluiter van het contrastmiddel krijgen . Het is goed om te weten dat hierin door de fabrikanten alle bijwerkingen worden weergegeven, zelfs als een bijwerking maar een enkele keer is voorgekomen. Straling Iedereen weet dat röntgenstralen nadelig kunnen zijn voor de mens en dat zij niet kunnen worden gezien of gevoeld. Overigens staat iedereen bloot aan straling vanuit de kosmos en directe omgeving. Van alle straling die een mens gedurende zijn leven kan oplopen, is het aandeel daarvan door medische toepassingen berekend op 16%. Radiodiagnostiek neemt slechts een klein deel van dat totaal voor haar rekening. Dat neemt niet weg dat iedere toepassing zorgvuldig moet worden afgewogen en altijd beschermende maatregelen worden genomen om geen onnodig risico te lopen. Als u zwanger bent of hierover onzeker bent, dient u dit voor het onderzoek te melden. Röntgenstraling kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Neem hierover tijdens kantooruren contact op met de afdeling Medische beeldvorming. Afspraken Bent u diabetespatiënt? Als u dit meldt bij de balie kunt u zo vroeg mogelijk voor het onderzoek komen. Wanneer u verhinderd bent op de afgesproken tijd, wordt u verzocht dit zo spoedig mogelijk door te geven aan de afdeling Medische beeldvorming. Dieetvoorschrift Gedurende 1 dag vóór het onderzoek Eet en drink alleen datgene wat in het dieet is vermeld en niets anders. Het is van groot belang dat u veel drinkt. Zie onderstaand advies. 1. Vóór het ontbijt (uiterlijk om 8.00 uur) • 2 tabletten Dulcolax (= 2 x 5 mg bisacodyl) 2. Ontbijt (8.00 - 9.00 uur) • 2 sneetjes witbrood • 1 plak kaas (zonder korst of pitjes) • jam (zonder pitjes of schilletjes) • 1 hardgekookt ei • 2 koppen koffie, thee of andere heldere dranken (geen melk) | patiënteninformatie 4 3. Tussendoor (9.00 - 12.00 uur) • 2 koppen koffie, thee of andere heldere dranken (geen melk) • 1 glas appelsap of limonade van siroop (niets eten) 4. Warme maaltijd (12.00 - 14.00 uur) • 2 koppen soep gemaakt van ontvette bouillon met stukjes gekookte kip (zonder vet) • gebonden met bloem of vermicelli • Eventueel 1 pakje Nutridrink of 1 schaaltje sojapudding (zie toelichting) • 1 glas appelsap of limonade van limonadesiroop • (geen aardappelen, groente en fruit gebruiken!) 5. Tussendoor • 2 koppen koffie, thee of andere heldere dranken (geen melk) • 1 glas appelsap of limonade van limonadesiroop 6. Avondeten • 1 kop ontvette bouillon • 2 plakjes kaas (zonder korst of pitjes) eventueel met mosterd (zonder pitjes) • Eventueel 1 pakje Nutridrink of 1 schaaltje sojapudding (zie toelichting) • 2 koppen koffie, thee of andere heldere dranken (hierna niets meer eten; alleen drinken!) 7. 's Avonds (2 uur na het avondeten) • 2 tabletten Dulcolax (2 x 5 mg bisacodyl) 8. Later op de avond • 2 koppen koffie, thee of andere heldere dranken • 1 glas appelsap of limonade van limonadesiroop 9. Vanaf 24.00 uur mag u niet meer roken De dag van het onderzoek Op de ochtend van het onderzoek moet u nuchter op de afdeling Medische beeldvorming komen. U mag dus niet eten of drinken. Na het onderzoek kunt u meteen uw normale voedingspatroon weer hervatten. Toelichting • Heldere dranken zijn: water, mineraalwater zonder koolzuur, thee, koffie, limonade van limonadesiroop en appelsap. • In koffie en thee is suiker wel toegestaan, maar melk niet. • Wanneer u dit wenst kunt u tijdens de dag van het dieet uw voeding extra aanvullen met twee pakjes Nutridrink (bij de warme maaltijd en het avondeten). Sommige apotheken hebben geen Nutridrink in hun assortiment. U kunt daar een alternatief vergelijkbaar middel kopen. | patiënteninformatie 5 • Nutridrink (Nutricia) is een volwaardige drank die veel energie bevat en een gevoel van verzadiging geeft. • Nutridrink wordt geleverd in een pakje van 200 ml in de volgende smaken: banaan, tropical, aardbei, sinaasappel, caramel, vanille. • Nutridrink Fibre (bevat extra voedingsvezel) is niet toegestaan. • Nutridrink kost ± 5,50 euro per pakje. Dit wordt niet vergoed door de ziektekostenverzekeraars. Als er financiële bezwaren zijn, kunt u kiezen voor een goedkoper alternatief: sojapudding. Hiervan mag u uitsluitend de variant met vanille-smaak gebruiken. • Deze sojapudding is in halve literpakken verkrijgbaar bij kruidenierszaken, reformzaken en diverse drogisterijen. • Voorgeschreven geneesmiddelen dient u op normale wijze in te nemen. | patiënteninformatie 6 Geef uw mening! Deel uw ervaring over Zuyderland Medisch Centrum op www.ZorgkaartNederland.nl, een onafhankelijk kwaliteitsplatform voor de zorg. Op basis van uw ervaring kunnen wij onze zorgverlening verder verbeteren. Naam: _________________________________________ U heeft een afspraak op: Datum: ________________________________________ Tijdstip van onderzoek: ___________________________ U krijgt de uitslag van uw arts op: Datum: _______________________________________ Tijdstip: _______________________________________ Medische beeldvorming Locatie Sittard-Geleen Meldpunt West 12 Afsprakennummer 088 – 459 7747 Informatienummer 088 – 459 5450 © 05-2016 Internet www.zuyderland.nl 067 Diëtetiek Meldpunt Oost 03 Meldpunt West 07 Informatienummer 088 - 459 7636 Werkdagen: 8.30 uur – 16.30 uur