Bloedafnemen perifeer (venapunctie)

onbewaakte kopie
Puncties 231
Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen
Bloedafname via venapunctie of infuus
Omschrijving
Aanprikken bloedvat met vacuümsysteem (naaldhouder en dubbelzijdige naald). Vullen van de benodigde
bloedbuizen. Verwijderen naald.
Opdracht tot voorbehouden of risicovolle handeling:
arts
Mag zelfstandig verricht worden door:
Aandachtspunten
–
Kies bij voorkeur een bloedvat op de onderarm, liefst de mediane elleboogvene. De bloedvaten op de
hand zijn beweeglijker en kwetsbaarder dan de vaten op de onderarm.
–
Controleer voor bloedafname of de juiste cliëntgegevens op de af te nemen bloedbuizen staan.
–
Stuw niet te lang, geef de arm minimaal 2 minuten rust voordat eventueel opnieuw gestuwd wordt.
–
Desinfecteer de huid bij cliënten met een verminderde weerstand.
–
Desinfecteer de huid ook bij afname van bloed bestemd voor een bloedkweek, om besmetting van het
bloed met de huidflora te vermijden.
–
Raak de prikplaats na desinfecteren van de huid alleen aan met gedesinfecteerde
(handschoen)vingertoppen.
–
Wanneer bloed afgenomen wordt met een gesloten systeem en de cliënt zelf de punctieplaats afdrukt,
hoeven er geen handschoenen worden gedragen.
–
Laat een cliënt met stollingsstoornissen of een cliënt die antistolling gebruikt, de punctieplaats ten minste
5 minuten afdrukken nadat de naald is verwijderd. Leg zo nodig een drukverband aan.
–
Keer bloedbuizen met antistollingsmiddel direct na de bloedafname een paar keer om, om de inhoud goed
te mengen.
Complicaties tijdens de handeling
Er komt geen bloed in de eerste buis; het bloedvat
is niet goed aangeprikt.
Er ontstaat een bloeduitstorting.
Handelwijze
Trek de buis zover terug dat de onderdruk
behouden blijft. Probeer voorzichtig het bloedvat
alsnog goed aan te prikken. Maar 'zoek' niet te lang
met de naald; dat is pijnlijk en kan weefselschade
veroorzaken.
Maak de stuwband los en beëindig de handeling.
Druk de punctieplaats goed af.
Benodigdheden
–
zo nodig: handschoenen
–
zo nodig: chloorhexidine alcohol 70%
–
steriel gaasje
–
gaasje
–
naaldhouder voor vacuümsysteem
–
steriele dubbelzijdige naald voor vacuümsysteem
–
onderlegger
–
benodigde bloedbuizen + etiketten
–
stuwband
–
hypoallergeen pleister, breed
–
zo nodig: materiaal om een drukverband aan te leggen
–
naaldenbeker
–
afvalbak
© Vilans 13-11-2013
Associatie van Zelfstandige High Care Hospices
Bloedafnemen perifeer (venapunctie): 1 (van 2)
Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen
onbewaakte kopie
Puncties 232
Werkwijze
1 Pas handhygiëne toe.
2 Maak een schoon werkveld en zet daarop de benodigdheden binnen handbereik.
3 Hang een stuk pleister van ± 10 cm klaar.
4 Overgiet het gaasje met alcohol (indien de huid gedesinfecteerd moet worden).
5 Klik de dubbelzijdige naald in de naaldhouder.
6 Schuif een bloedbuis tot halverwege in de naaldhouder, zodat de buis nog niet wordt aangeprikt.
7 Vraag de cliënt op de rug op bed te gaan liggen of te gaan zitten.
8 Leg de onderlegger onder de arm van de cliënt.
9 Bepaal de punctieplaats.
10 Leg de naaldhouder, de bloedbuizen en het steriele gaasje in geopende verpakking op de onderlegger.
11 Breng de stuwband een handbreedte boven de insteekplaats aan.
12 Vraag de cliënt de arm te strekken en een vuist te maken.
13 Desinfecteer indien nodig de huid met het (chloorhexidine) alcoholgaasje.
14 Prik het bloedvat aan.
a Neem de naaldhouder in de hand waarmee u gaat aanprikken; de duim bovenop de naaldhouder, het
onderste deel van de naaldhouder rust op de wijs- en middelvinger.
b Verwijder de beschermhuls van de naald.
c Plaats de duim van de andere hand ± 5 cm onder de punctieplaats en trek de huid strak.
d Prik het bloedvat aan onder een hoek van 15° - 30° ten opzichte van de huid, met de holle kant van de
15
16
17
18
19
20
21
22
23
naald naar boven gericht.
Vul het benodigde aantal bloedbuizen, maak de stuwband los wanneer het bloed in de buis stroomt.
a Fixeer de naaldhouder met één hand.
b Plaats de duim van de andere hand tegen de bodem van de bloedbuis en de wijs- en middelvinger op
de vleugels van de naaldhouder.
c Knijp de duim en vingers naar elkaar toe, zodat de buis dieper in de naaldhouder schuift en de rubber
dop wordt doorgeprikt.
d Er moet nu bloed in de buis stromen. Maak de stuwband los. Door de onderdruk in de buis vult deze
zich vanzelf met de juiste hoeveelheid bloed.
e Vul de overige bloedbuizen op dezelfde wijze.
f Verwijder de laatste buis uit de naaldhouder.
Leg het droge steriele gaasje dubbelgevouwen op de punctieplaats; nog niet afdrukken!
Verwijder de naald en laat de cliënt de punctieplaats afdrukken met het gaasje.
Fixeer het gaasje met de pleister.
Vraag de cliënt om de punctieplaats nog een paar minuten af te drukken.
Doe de naald in de naaldenbeker.
Ruim de overige materialen op.
Pas handhygiëne toe.
Noteer de handeling en eventuele bevindingen.
© Vilans 13-11-2013
Associatie van Zelfstandige High Care Hospices
Bloedafnemen perifeer (venapunctie): 2 (van 2)