Hoe verricht men waarnemingen in de mesosfeer?

Hoe worden waarnemingen in de mesosfeer verricht ?
De mesosfeer is een gebied van de atmosfeer dat slecht gekend is en slecht
begrepen wordt. Het is zeer moeilijk om er metingen uit te voeren. De mesosfeer
bevindt zich te hoog voor vliegtuigen (maximale hoogte ongeveer 25 km) of voor
ballons (maximale hoogte ongeveer 45 km) en te laag voor satellieten (minimale
hoogte ongeveer 130 km). De belangrijkste middelen om waarnemingen te
verrichten in de mesosfeer zijn:
Sonderingsraketten: de ingebouwde instrumenten voeren metingen uit tijdens het
stijgende en het dalende gedeelte van de parabolische baan. Een raket kan bij
elke vlucht slechts één vertikaal profiel meten en kan ook maar één keer gebruikt
worden. Het is een zeer dure experimentele methode die slechts beperkte
resultaten oplevert. Nochtans was het tot enkele jaren geleden, de enige
mogelijkheid om informatie over de mesosfeer te bekomen.
LIDAR's zijn instrumenten die zich op de grond bevinden. Ze
sturen een laserstraal omhoog en uit de wijze waarop die
laserstraal verstrooid wordt door de atmosfeer, kan men
allerlei informatie afleiden over de eigenschappen van de
luchtlagen die de laserstraal doorkruist heeft (temperatuur,
dichtheid, windrichting, windsnelheid).
Met deze nieuwe instrumenten kan men op een continue
manier metingen verrichten maar alleen op die plaatsen waar
ze zijn opgesteld. Bovendien, kunnen bepaalde gegevens niet
gemeten worden, zoals bijvoorbeeld de concentratie van de
verschillende gassen in de atmosfeer.
Sedert korte tijd bestaan er ook optische technieken waarbij men vanop afstand in
de ruimte, op continue wijze gegevens over de toestand van de mesosfeer bekomt
en dit op een wereldwijde schaal.
Een voorbeeld van zo een techniek is de infrarood-spectrometrie uitgevoerd vanaf
het ruimteveer bij elke occultatie van de zon. Deze techniek werd gebruikt door het
BIRA tijdens de vluchten van SPACELAB-1 en ATLAS-1. Deze experimentele
methoden worden nog maar pas aangewend en de interpretatie van de bekomen
gegevens stelt nieuwe theoretische problemen.