Werken Met AVE Geert Hoogeveen [email protected] Analisis de Variabilidad Estelar • • • • Rafael Barbera Circa 1995 http://www.astrogea.org/soft/ave/aveint.htm Alleen Windows Verzamelen van waarnemingen • Eigen waarnemingen • Surveys zoals ASAS en NSVS • Historische waarnemingen Hoe vind je de periode van een veranderlijke ster? En hoe publiceer je dat? • Waarnemingen verzamelen en bewerken • Ster identificeren in een catalogus • Controleren of de gegevens van deze ster niet ergens eerder gepubliceerd zijn ASAS Scherm • In het volgende plaatje zie je het ASAS scherm dat je vindt onder Photometric Catalogue Search V-band. Na het invoeren van de coordinaten worden alle resultaten van de zoekopdracht getoond. Je moet hier zelf controleren welke van de getoonde resultaten gebruikt kunnen worden. Ivm. de vele blends moet je dit goed nakijken. Asas Waarnemingen • In het volgende plaatje zie je het scherm welke je krijgt als je klikt op “Get data” in het schermdeel links onderin. Deze data kun je kopieeren naar Excel en dan verder bewerken. NSVS Zoekscherm • In het volgende scherm zie de opmaak van het NSVS scherm. Na het ingeven van de coordinaten en zoekstraal krijg je alle sterren die hieraan voldoen. In NSVS zijn altijd erg veel dubbele en meervoudige sterren. Aan de hand van de individuele coordinaten moet je checken of het niet om dezelfde sterren gaat. NSVS Resultaten • In het volgende plaatje zie het zoekresultaat. Omdat 2 arcmin als zoekstraal is genomen zijn er meerdere resultaten. Let op dat de eerste twee regels dezelfde ster betreffen. Vaak is het dan zaak de waarnemingen te kombineren. NSVS Waarnemingen • In het volgende plaatje zie het scherm als je een van de zoekresultaten opvraagt. Hierin staan diverse gegevens alsmede de individuele waarnemingen die weer naar Excel gekopieerd kunnen worden. Let op dat de gebruikte datum een zgn. Modified Juliaanse Datum is (MJD) en geen HJD. Bewerken Van De Waarnemingen • ASAS: rekenkundige bewerkingen • NSVS: Omrekenen van MJD naar HJD, dit houdt tevens de heliocentrische korrektie in • Verschil in waargenomen band : ASAS-V versus NSVS-V • Nulpuntverschillen in magnitude corrigeren • Coordinaten onderling controleren • Punten en kommas Waarnemingen Invoeren in AVE • Na alle bewerkingen kunnen de waarnemingen als bestand in AVE worden ingelezen. Ga vervolgens naar : • Tools, period searching, vervolgens rechtermuisknop Search period. Hier kun je perioderange opgeven en eventuele aantal punten. • Je kunt hier nog kiezen uit verschillende wiskundige algoritmes. Een makkelijke om mee te werken is de Bloomfield. Ave Periode Zoeken • Het “periode zoek” resultaat wordt getoond als een kopstaande grafiek. Het bovenste niveau bij 0.000 waar de meeste punten weergegeven worden is de waarschijnlijkheid nul. Hoe groot de waarschijnlijkheid op een bepaalde periode is, wordt aangegeven met een piek naar beneden. In dit geval is er 1 zeer duidelijke piek. • Deze grafiek wordt in AVE een periodogram genoemd. Periode Zoeken Verfijnen • Door nu een kleinere range van de periode op te geven, kan preciezer worden nagekeken waar de periode waarschijnlijk zit in de grafiek. Hier zit de periode in de buurt van 19 a 20 dagen. Lichtcurve Laten Berekenen • Door nu met de rechtermuisknop de periode te markeren die het waarschijnlijkst lijkt, kun je vervolgens de gemiddelde lichtcurve laten berekenen gebaseerd op de gekozen periode. Daarna kan aan de hand van de lichtcurve de periode worden verfijnd. Periode Verfijnen • In het volgende plaatje is de gekozen lichtcurve te zien. Door nu met de cursorrechts en cursor-links toetsen te werken kan de periode worden verfijnd aan de hand van de waarnemingen. De stapgrootte kan worden veranderd met de cursor-op en cursor-neer toetsen. Een Moeilijker Voorbeeld • In het volgende plaatje zijn de waarnemingen te zien van V1027 Orionis. Dit is een excentrische eclipsveranderlijke met een niet zo eenvoudig te vinden periode. Periode Zoeken • In het volgende plaatje is het periodezoek resultaat te zien. Hierin kun je zien dat er verschillende pieken zijn voor de meest waarschijnlijke periode. Deze moeten allemaal worden nagegaan tot je de werkelijke periode hebt gevonden. • Hier lijkt er een duidelijke piek te zijn voor de periode van circa 18 dagen. Echter, dat is niet de periode ........... Periode Gevonden..... • Na nogal wat zoeken en proberen blijkt de periode 10.4 dagen te zijn. Dit valt af te leiden uit de gemiddelde lichtcurve die bij deze periode wordt getoond (zie het volgende plaatje). Deze toont twee minima van verschillende duur en diepte zoals dat bij excentrische eclipsveranderlijken vaak voorkomt en de afstand in tijd tussen de beide minima is geen 0.5 periode. Terug Naar Het Periodogram • Was deze periode nu duidelijk te zien in het eerdere periodogram? Ik heb de gevonden periode gemarkeerd in het periodogram (zie volgende plaatje). Daarin is te zien dat de 10.4 dagen die als periode gevonden is, niet erg duidelijk volgt uit het periodogram. Het is slechts een van de vele mogelijkheden. • Helaas is de praktijk dat in sommige gevallen je erg lang aan het zoeken bent naar de juiste periode die de waarnemingen op een goede manier weergeeft. Tot Slot • Gereedschap is te krijgen. AVE is te downloaden van de eerdere genoemde site. • Waarnemingen in overvloed. Er zijn miljoenen waarnemingen beschikbaar van ASAS, NSVS, Hipparcos etc. • Van de 60000 variabelen die door ASAS zijn ontdekt gaat het voor ongeveer de helft om nieuwe variabelen. Van die 30000 zijn er ruwweg geschat zo’n 1000 a 2000 onderzocht. • Er ligt dus een schone taak op u te wachten