3. Energietransport in de atmosfeer 3.1 Warmtebalans in evenwicht kleinste instraling oorzaak ? grootste instraling oorzaak ? kleinste instraling Hoe verloopt de instraling? met toenemende breedte: een schuinere lichtinval - de afgelegde weg van zonlicht doorheen de atmosfeer wordt groter - evenveel zonlicht wordt verspreid over een groter oppervlak - daardoor meer reflectie op het aardoppervlak, meer verlies het zaklampeffect kleinste uitstraling grootste uitstraling kleinste uitstraling Hoe verloopt de uitstraling? De wereldisothermenkaart KOUD WARM KOUD instraling < uitstraling = stralingstekort ENERGIE instraling > uitstraling = stralingsoverschot ENERGIE instraling < uitstraling = stralingstekort resultaat: een warmtebalans in evenwicht ! 3.2 Snelwegen in de troposfeer Griekenland Sicilië Kreta Tunesië Libië Saharastof Egypte Saharastof boven de Middellandse Zee koud warm maximum minimum lucht daalt lucht stijgt H wind L depressie L 1013 hPa anticycloon H drie krachten voor de wind depressie noordelijk halfrond L L anticycloon H wind H verplaatsing stofwolk windrichting windstil veel wind Saharastof boven de Middellandse Zee Druk- en windsystemen voor de ganse planeet • Model voor een niet-roterende aarde • Model voor een roterende aarde koude lucht daalt botsende lucht stijgt afkoelende lucht daalt NO-passaat Hadleycel warme lucht stijgt ZO-passaat Hadleycel luchtbeweging in de troposfeer afgekoelde lucht daalt H NO-passaat L warme lucht stijgt luchtbeweging in de Hadleycel tussen evenaar en 30°N Ligging ITCZ januari Ligging ITCZ juli evenaar Ligging ITCZ 3.2.2.3 Luchtsoorten in België de dominante luchtsoort voor België cTL Noord-Afrika warme, droge lucht cPL luchtsoorten die België kunnen bereiken Oostelijk Europa koude, droge lucht mAL Noordpool zeer koude, vochtige lucht mTL Noordelijke luchtsoorten Atl.die Oc.België koude, kunnen vochtige bereiken lucht mPL Azoren/Atl. Oceaan warme, vochtige lucht Besluit: A. De warmtebalans van de aarde wordt in evenwicht gehouden door het transport van warmte. B. Het grootste deel van het warmtetransport gebeurt door de wind. Wind ontstaat door luchtdrukverschillen. C. Per halfrond zijn er drie luchtcirculatiecellen. Evenwijdig met de evenaar volgen luchtdrukgordels elkaar op. D. België krijgt meestal maritieme tropische lucht, aangebracht door een dominante zuidwestenwind.