Reactie VNO-NCW West, VNO-NCW/MKB Flevoland en VNO-NCW Utrecht op het voornemen tot samenvoeging van de provincies Flevoland, NoordHolland en Utrecht 1. De kwaliteit van het openbaar bestuur is een belangrijke vestigingsfactor voor het bedrijfsleven. Een goed en effectief draaiend openbaar bestuur komt het ondernemerschap ten goede. Het huidig openbaar bestuur worstelt met fundamentele knelpunten: Meerdere overheidslagen betrokken bij één taak (zowel beleidsmatig als in de uitvoering), gebrek aan bestuurlijk eigenaarschap, veel vertragende bevoegdheidsdiscussies, veel bestuurders met de nodige bestuurlijke drukte als gevolg, gebrek aan doorzettingsmacht, professionaliteit staat onder druk terwijl de complexiteit groeit en mis-match tussen de schaal van de maatschappelijke en economische ontwikkelingen en de bestuurlijke schaal. 2. Het is niet de taak van het bedrijfsleven een blauwdruk te maken voor de bestuurlijke organisatie in de Noordvleugel van de Randstad. Voor ondernemers zijn drie uitgangspunten belangrijk: - een efficiënte en effectieve dienstverlening van de overheid aan ondernemers - de inrichting van het openbaar bestuur moet aansluiten op de schaal van de economische dynamiek en bijdragen aan een sterke economische regio die er in Europa toe doet - de inrichting moet uitgaan van één overheidslaag die verantwoordelijk wordt voor één overheidstaak en het duidelijk vaststellen waar de eindverantwoordelijkheid en de doorzettingsmacht liggen. 3. Ondernemers zitten niet te wachten op jarenlange, verlammende discussies over bestuurlijke structuren, zoals die hebben plaatsgevonden naar aanleiding van de adviezen van de commissie Geelhoed (2002), de OESO (2007), de Raad voor het Openbaar Bestuur (2006) en de commissie Kok (2007). VNO-NCW West, VNO-NCW/MKB Flevoland en VNO-NCW Utrecht beoordelen het voornemen tot fusie van de drie provincies allereerst op inhoud. Het gaat ons om de kwaliteit en de effectiviteit van het openbaar bestuur. De bestuurlijke organisatie dient volgend te zijn. 4. De Noordvleugel van de Randstad met als kerngebied de driehoek AmsterdamAlmere-Utrecht is het economisch hart van Nederland. Het is cruciaal dat de Noordvleugel een uitstekende aansluiting heeft op de mondiale netwerkeconomie door het ontwikkelen van een concurrerend vestigingsklimaat. De regierol van het midden-bestuur in de Noordvleugel dient afgestemd te zijn op schaal van de ruimtelijk-economische dynamiek. De toegevoegde waarde van de provincie dient in de eerste plaats te liggen op de rol als gebiedsregisseur van ruimte en economie. Andere taken horen thuis bij de (grotere) gemeenten. 5. Belangrijke onderwerpen vragen volgens het bedrijfsleven om een sterkere ruimtelijk-economische regie in de Noordvleugel: 1. Versterking van de internationale concurrentiepositie. Het opbouwen van de noordelijke Randstad als een Europese regio met voldoende kritische massa en hoge metropolitane kwaliteiten is belangrijk voor een sterke positie in de Europese interne markt. Uit internationaal onderzoek blijkt dat de economische activiteiten zich steeds meer gaan concentreren in grote metropoolregio’s. Economische concurrentie speelt zich daarmee steeds nadrukkelijker af tussen grote agglomeraties in plaats van tussen landen. 2. Het formuleren van een helder internationaal profiel om te kunnen concurreren in internationaal verband. Bijvoorbeeld Utrecht/banken en verzekeringen, Flevoland/ health en food en Amsterdam/handel, logistiek, zakelijke dienstverlening, creatieve industrie en congressen en toerisme. 3. Versterking van de economische topsectoren. Deze topsectoren zijn provincieoverschrijdend (bijvoorbeeld de financiële dienstverlening, de ICT en de creatieve industrie zijn overlappend voor Amsterdam en Utrecht) en hun vestigingscondities dienen ook provincie-overschrijdend aangestuurd te worden. 4. Versterking van de buitenlandse belangenbehartiging van de Noordvleugel in Brussel/Europese Commissie (Europese fondsen) en bij de internationale promotie. 5. Eén economische agenda voor de gehele Noordvleugel op basis van integraal denken en prioriteren. Meer organiserend vermogen door gezamenlijke aanpak in plaats van de huidige gefragmenteerde aanpak. 6. Afstemming Kantorenstrategie: zowel de prioritering van stedelijke ontwikkellocaties als het tegengaan van leegstand vragen om bovenregionale keuzes op het schaalniveau van de gehele Noordvleugel. 7. Afstemming en aansturing woningbouw: de bevolkingsprognoses voor de Noordvleugel zijn hoog. Dit vraagt om samenhangende keuzes voor de gehele Noordvleugel en voor de woningmarkten van deelregio’s als Amsterdam, Almere, Noord-Holland-Noord en Utrecht. Voorbeeld: RRAAM-opgave, met een drievoudige opgave ten aanzien van wonen, bereikbaarheid en natuur. 8. Coördinatie Verkeer en Vervoer: Het daily urban system overschrijdt de huidige provinciegrenzen. Voorbeelden: luchthavenontwikkeling SchipholLelystad, bereikbaarheid van weg en spoor in de driehoek Amsterdam-AlmereUtrecht, een metropolitaans OV-netwerk voor de Metropoolregio Amsterdam, waarbij een IJmeer-verbinding van strategische betekenis is (verbetering van de bereikbaarheid van de gehele Noordvleugel), OV-SAAL, A1, A6, A9, A10, de Westfrisiaweg en de N201. 9. Sterke partner van het bedrijfsleven en de kennisinstellingen. De verbindingen tussen overheden, ondernemingen en kennisinstellingen (de zogenaamde gouden driehoek) worden steeds belangrijker. De schaal waarop het bedrijfsleven en de kennisinstellingen deze verbindingen willen organiseren spoort niet met de huidige bestuurlijke inrichting. 10. De Blauwgroene opgaven zijn belangrijk voor een excellent woon- en leefklimaat en vragen om een aanpak op het niveau van de Noordvleugel. Voorbeeld: de afstemming van het beleid voor het Markermeer. 11. Slagvaardig optreden op het gebied van vergunningverlening en handhaving. Maart 2013