De alternatieven voor warmte in de gebouwde omgeving, een globale beschouwing Teus van Eck Rotterdam 12 september 2006 Inhoud Aanbod alternatieven Ontwikkeling vraag Beoordelingscriteria Vergelijking Conclusies Aanbod alternatieven HR ketel Micro WKK Warmtepompen (individueel/collectief) Distributie “Restwarmte” Er wordt niet separaat ingegaan op zonboiler, elektrische verwarming en individuele bioketels. Ontwikkeling vraag Mogelijkheden verdere isolatie en warmteterugwinning (Echte kosten/prestaties/gezondheid) Passieve woning?? Verbruik warm tapwater Comfort Gedrag gebruikers Beoordelingscriteria Energetische/milieuprestatie Kosten Risico’s Mogelijkheden inpassing koeling Innovatiemogelijkheden. Er wordt verder niet ingegaan op mogelijke verschillen in comfort HR ketel Voor 1 GJ warmte 1,02-1,4 GJ fossiele brandstof Eenvoudig en goedkoop in vaste kosten Sterke afhankelijkheid ontwikkeling gasprijzen en beschikbaarheid aardgas Prestaties afhankelijk aandeel tapwater en beheer Geen mogelijkheden voor efficiënte koeling Lijkt uitontwikkeld Micro WKK Voor 1 GJ warmte 0,9-1,3 GJ fossiele brandstof Hogere vaste kosten dan HR en sterke afhankelijkheid gas en elektriciteitsprijzen en beschikbaarheid gas Weinig praktijkervaring Geen mogelijkheden voor efficiënte koeling Warmtevraag volgend/warmteopslag/inpassing E? Verdere innovatie ???? Warmtepomp Voor 1 GJ warmte 0,5-1,1 GJ fossiele brandstof Hoge vaste kosten, lagere variabele kosten afhankelijk elektriciteitsprijsontwikkeling, niet afhankelijk van aardgas Prestaties afhankelijk beheer, kwaliteit bron, temperatuurniveau en warm tapwater bereiding Mogelijkheden voor efficiënte koeling Verdere verbetering wordt verwacht “Restwarmte” distributie Voor 1 GJ warmte 0,2-1,3 GJ fossiele brandstof Hoge vaste kosten en bij goede projecten zeer lage nauwelijks van E of brandstof afhankelijke variabele kosten Prestaties sterk afhankelijk soort warmtebron (echte restwarmte, bio, afval, ind. WKK, centrale), soort en inzet back up en opslagmogelijkheden. Individuele absorptiekoelers in ontwikkeling, mogelijk koeling combineren met warmtepompen Voldoende (geconcentreerde) vraag van belang In principe zijn alle soorten warmtebronnen inpasbaar Optie HR ketel Micro WKK Warmtepomp Warmtedistr. Energetische/milieuprestatie Goed Slecht Optie Vaste kosten Laag HR ketel Micro WKK Warmtepomp Warmtedistr. Hoog Optie Variabele kosten Laag HR ketel Micro WKK Warmtepomp Warmtedistr. Hoog Voorlopige conclusies 1 Uitgaande van goede milieuprestaties, lage variabele en voorlopig niet op grote schaal energieneutrale gebouwen wordt keuze als volgt: Warmtedistributie bij aanwezigheid goede warmtebronnen en voldoende geconcentreerde vraag Warmtepompen waar deze voorwaarden niet zijn Passieve woningen en micro vooral bij kleinschalige projecten Aandacht voor situering gebouwen en inpassing zonwarmteopties Mits …………… Voorlopige conclusies 2 De aannames onderbouwd kunnen worden door operationele kosten en prestaties van de alternatieven en de werkelijke vraag inclusief effecten isolatie en warmteterugwinning. (SenterNovem is onderzoek gestart) De continuïteit van goede bronnen voor warmtepompen en warmtedistr. geborgd is De geschetste problemen kunnen worden opgelost Er geen totaal nieuwe innovaties komen