Landenfiche: Zuid Afrika

Landenfiche: Zuid Afrika
Correspondenten in het Zuiden
Hogeschool universiteit Brussel; Ruth Alberts
Deze landenfiche behoort tot de handleiding van het project: correspondenten in het Zuiden. Deze
informatie dient om de leerkrachten waarmee de correspondentie wordt aangegaan extra te
informeren over het land
Zuid Afrika
1.
Geografie1
Zuid Afrika (officieel: Engels: Republic of South Africa; Afrikaans: Republiek van Suid-Afrika), is
een republiek in het zuiden van het Afrikaanse continent. De totale oppervlakte van het land is
1.123.226 km2, exclusief de "onafhankelijke" thuislanden Bophuthatswana, Ciskei, Transkei en
Venda en de Walvisbaai; incl. deze gebieden: 1.225.765 km2. Zuid Afrika is daarmee 30 keer
groter dan Nederland. De kustlijn heeft een totale lengte van 3000 kilometer. Zuid Afrika grenst
in het oosten aan Swaziland (430 kilometer), in het noordoosten aan Mozambique (491 km), in
het noorden aan Zimbabwe (225 km) en Botswana (1840 km) en in het noordwesten aan
Namibië (855 km). Geheel omsloten door Zuid Afrika als enclave, ligt de bergachtige staat
Lesotho (totale grenslengte 909 km). In 1947 nam de (toen) Unie van Zuid Afrika formeel het
onbewoonde Prince Edward Island en Marion Island voor de kust van Kaapstad in bezit. Andere
bekende eilanden voor de kust zijn Santa Cruz bij Port Elizabeth en Robbeneiland bij Kaapstad.
Zuid Afrika grenst verder in het westen aan de Atlantische Oceaan en in het oosten aan de
Indische Oceaan. De afstand van de Limpoporivier in het noorden naar Cape Agulhas in het
zuiden bedraagt ongeveer 2000 kilometer. De afstand van Port Nolloth in het westen naar
Durban in het oosten bedraagt ongeveer 1500 kilometer.
De belangrijkste rivier van Zuid Afrika is de Oranjerivier die ontspringt in de Drakensbergen van
KwaZulu-Natal en over een afstand van meer dan 2200 kilometer bij Oranjemund en Alexander
1
Afgehaald van: http://www.landenweb.net/zuid-afrika/ laatst geraadpleegd op 31/10/2011
1
Bay in de Atlantische Oceaan stroomt. Andere belangrijke rivieren zijn de Vaal, de Limpopo, de
Grote Visrivier en de Tugela. De meeste van deze rivieren zijn nauwelijks bevaarbaar.
Het landschap van Zuid Afrika is zeer gevarieerd en kan verdeeld worden in 21 natuurlijke
regio's.
De Lesotho hooglanden vormen het hoogste deel van zuidelijk Afrika en vormen de grens
tussen Lesotho en Zuid Afrika. De hoogste toppen komen boven de 3400 meter uit en op de
bergtoendra's val 's winter vaak sneeuw.
Het Hoogveld is een zachtglooiend, hooggelegen gebied en bestaat voornamelijk uit savannen.
Hier ligt ook het verstedelijkte Witwatersrand rondom de belangrijke goud- en steenkoolmijnen
van Zuid Afrika. Hier wordt ook veel maïs verbouwd.
Noord-Transvaal kent verschillende landschappen met o.a. de bergketens van de Soutpansberg
en het Waterberg-plateau en daar tussenin ligt de Pietersburgvlakte, waar de veeteelt
belangrijk is. De Soutpansberg is een belangrijk bosbouwgebied.
In het noorden van de Kaapprovincie ligt het Ghaap-plateau waar door het semi-droge klimaat
alleen veehouderij mogelijk is.
De vlakke en uitgestrekte Bushmanvlakte van het binnenland-plateau ligt ook in het noorden
van de Kaapprovincie en is slechts begroeid met wat struikgewas en alleen geschikt voor de
extensieve schapenhouderij. Opvallende zijn de vele "pans", meertjes die maar een bepaald
deel van het jaar gevuld zijn met water.
Ten noorden en westen van Pretoria ligt het Bushveld bekken. In het vlakke, centrale deel van
het bekken worden vele mineralen en edelmetalen zoals platinum, vanadium en chroom
gevonden wordt. De kleiachtige zwarte turfgrond is uitermate vruchtbaar en hier worden dan
ook vele gewassen geteeld.
Het vlakke zanderige Kalahari-bekken is een semi-droge savanne en voornamelijk begroeid met
acacia's. Vroeger werd dit gebied gekenmerkt door woestijnduinen, waarvan er nog maar
weinige zijn overgebleven.
In de noordelijke Kaapprovincie liggen de valleien van de Beneden-Vaal en de Oranjerivier,
twee van grote rivieren in Zuid Afrika. De valleien liggen in sterk ontwikkelde gebieden met o.a.
een gigantisch irrigatieproject (Vaalharts) in de Hartsrivier, een zijrivier. Tussen de twee valleien
ligt Kimberley, het centrum van de diamantmijnbouw.
De Karoo is een uitgestrekte semi-droge vlakte met afgeplatte heuvels die begroeid zijn met
gras en struikgewas. De hoogste punten van het plateau zijn Giants Castle (3820 m), Cathkin
2
Peak (3650 m) en Mont aux Sources (3299 m) in de Drakensbergen. Hier is alleen wat
schapenteelt mogelijk.
De Transvaalse Drakensberg is door voldoende regenval bedekt met bossen en een oord waar
vele toeristen verblijven om o.a. te wandelen. De Transvaalse Drakensberg is een deel van de
Great Escarpment (steile erosieranden).
Ook de Natalse Drankensberg is een deel van de Great Escarpment met toppen boven de 3000
meter. Hier vindt veel bergsport plaats.
Uit een reeks bergketens bestaat het Kaapse Plooiingsgebergte dat bedekt is met een unieke
vegetatie, het "fynbos" of macchia. Ook hier is de bergsport zeer populair. In de valleien tussen
de bergketens liggen centra voor fruitteelt en wijnbouw. In de kuststreken liggen mooie
stranden en diepe baaien. De enige meer gesloten baai is de Saldanhabaai aan de westkust.
De Namaqua-hooglanden bestaan uit droge, rotsachtige bergen waar als er genoeg regen valt
zeer veel wilde bloemen groeien. Het gebied dat grenst aan Namibië is het Richtersveld.
De rivier de Limpopo vormt de grens tussen Zuid Afrika en Zimbabwe. De rivier stroomt in de
Limpopo-vallei, een droog savannegebied met open bosland waar veel vee gehouden wordt en
waar veel wildparken liggen.
Het golvende landschap van het Laagveld of Lowveld ligt tussen de voet van de Great
Escarpment en de Lemombo bergen in Swaziland, Noord-Natal en Transvaal. Door het hete
tropische klimaat in de zomer is hier de teelt van tropisch fruit mogelijk. Hier ligt ook het
grootste reservaat van Zuid Afrika, het Nationaal Krugerpark met bossen en savannen.
Het Achterland van de zuidoostkust is een gebied van glooiende heuvels en diepe rivierdalen.
Het strekt zich uit van Swaziland tot het voormalige Ciskei in het zuiden. Er valt veel neerslag
dat door vele rivieren afgevoerd wordt naar de Indische Oceaan.
Op de grens van Zuid Afrika en Mozambique in Oost-Transvaal, Swaziland en het noorden van
KwaZulu/Natal liggen de Lemombo-bergen. Deze bergketen wordt gekenmerkt door diepe
kloven waardoor rivieren naar de Indische Oceaan stromen.
In het noordelijke KwaZulu/Natal ligt de kustvlakte van Zululand, begroeide zandvlakten met
struikgewas. Hier liggen ook vele meren en riviermondingen. In verschillende natuurreservaten
leven vele diersoorten.
Het Zuidelijke Kustplateau strekt zich uit van ze zuidelijkste punt van Afrika tot aan Port
Elizabeth. Hier vindt men ook mooie bossen en lagunes.
3
De glooiende vlakte tussen de Atlantische Oceaan en het Kaapse Plooiingsgebrgte is het
Swartland. Hier wordt veel graan verbouwd.
De Namib is een woestijn en langs de kusten hiervan stroomt de Benguela Golfstroom. De
kustwateren zijn zeer belangrijk voor de visserij van Zuid Afrika. Verder is het een
onherbergzaam gebied
2.
Het Klimaat in Zuid-Afrika23
Zuid-Afrika ligt onder de evenaar en heeft dus de omgekeerde seizoenen dan de onze m.a.w. in
onze zomer is het daar winter. Ondanks de grootte van het land is het klimaat er uniform en
gematigd. Ze zijn bevoorrecht met één van de meest gematigde klimaten op het Afrikaanse
continent. Er is heel veel zon en droge dagen. De grote beïnvloedende factoren zijn de hoogte
schillen en de omliggende oceanen.
Zelfs in de winter is het op vele plaatsen nog 20 graden op andere plaatsen, het hoger gelegen
binnenland, valt er zelden een dun laagje sneeuw. De meeste neerslag valt in hun iets
vochtigere zomer.
3.
De verschillende bevolkingsgroepen45
De bevolking van Zuid-Afrika bestaat uit verschillende bevolkingsgroepen, dit zijn vooral
Zwarten, blanken, kleurlingen en Aziaten. De zwarte bevolkingsgroep is overwegend de
grootste en neemt ook het snelst toe. Deze zwarte bevolkingsgroep kan men nog verder
onderverdelen in een dozijn van kleinere bevolkingsgroepen. Toch is de “stammenstrijd” hier
minder sterk dan in andere zwart Afrikaanse landen.
De kleurlingen zullen de blanke bevolkingsgroep in halen en waarschijnlijk snel de tweede
grootste bevolkingsgroep worden. “Kleurling” is een term die door de apartheidsbeweging
gebruikt werd om mensen van een gemengd ras te beschrijven. Doorheen de jaren is er
culturele identiteit ontwikkeld onder deze bevolkingsgroep. Een deel daarvan is gedwongen
door een groep blanken die de kleurlingen niet zien als gelijken en omgekeerd door de
kleurlingen die niet geassocieerd willen worden met de blanken.
De blanken zijn voor een groot deel afstammelingen van Nederlandse boeren. Ondertussen is
er ook een mix van Duitsers, Fransen, Britten eventueel met deze Nederlandse afstammelingen.
2
Gebaseerd op: http://www.landenweb.net/zuid-afrika/klimaat/ laats geraadpleegd op 31/10/2011
Gebaseerd op : Fitzpatrick, M. (red.) South Africa, Lesotho & Swaziland. Lonely planet
4
Gebaseerd op : Bowden, R.& Binns, T. (2009) Het moderne Zuid-Afrika. Etten-Leur: De Laude scriptorum
5
Gebaseerd op : Fitzpatrick, M. (red.) South Africa, Lesotho & Swaziland. Lonely planet
3
4
Deze bevolkingsgroep wordt vaak aangeduid als “de Afrikaner”. Ze zijn niet langer de
belangrijkste bevolkingsgroep (qua grootte) maar hebben nog steeds heel veel invloed op
politiek gebied.
De Aziaten tot slot zijn de kleinste bevolkingsgroep, zo’n 3%. Een deel ervan zijn
afstammelingen van arbeiders die naar Zuid-Afrika gebracht werden in de tweede helft van de
19de eeuw. Een ander deel zijn eerder vrijwillig in Zuid-Afrika aangekomen samen met de
andere handelaars en zakenmensen die vanuit de hele wereld hun geluk komen beproeven.
4.
Het onderwijs6
Het onderwijs in Zuid-Afrika kent verschillende niveaus. De niveaus zijn: kleuteronderwijs, lager
onderwijs, middelbaar onderwijs en hoger onderwijs.
Kleuter onderwijs: Er zijn weinig kleuterscholen in Zuid-Afrika. Als je drie jaar bent, mag je al
naar de kleuterschool. In het jaar dat je zeven wordt, ga je naar de lagere school.
Lager onderwijs: In het jaar dat kinderen zeven worden, gaan ze naar de lagere school. Het
lager onderwijs bestaat uit twee delen: junior primair en senior primair. Het eerste deel van het
lager onderwijs, junior primair, duurt drie jaar. De kinderen leren de basisvaardigheden, zoals
rekenen, schrijven en lezen. In het eerste deel van het lager onderwijs leren ze ook de
beginselen van een tweede taal.
Het tweede deel van het lager onderwijs, senior primair, duurt ook drie jaar. De kinderen
krijgen meer lees- en spreekvaardigheid van de moedertaal, maar ook van de tweede taal.
Verder krijgen de kinderen wiskunde, geschiedenis, aardrijkskunde, algemene
natuurwetenschappen en handvaardigheid.
Middelbaar onderwijs: Het middelbaar onderwijs in Zuid-Afrika bestaat ook uit twee delen:
junior secondair en senior secondair. Elk deel duurt drie jaar. Aan het einde van het tweede
deel, senior secondair, moeten de leerlingen een examen doen. Als ze het examen goed
hebben afgelegd krijgen ze een senior-diploma. Examen kunnen de leerlingen doen op drie
niveaus: lager, standaard en hoger.
Hoger onderwijs: Het hoger onderwijs in Zuid-Afrika kan gevolgd worden aan een universiteit
of HBO of Technikon. Een Technikon is een school waar je beroepsonderwijs kunt leren op
technisch en praktisch gebied. Zuid-Afrika heeft 21 universiteiten.
6
Afgehaald van: http://www.zuidafrikahuis.nl/node/92 laatst geraadpleegd op 31/10/2011
5
5.
Het dagelijks leven
5.1 De officiële talen
Er zijn 11 officiële talen in Zuid- Afrika. Afrikaans (sinds 1925 als "synoniem van het Nederlands"
- sinds 1961 als officiële taal) , Engels (sinds 1910), Ndebele (sinds 1994), Noord-Sotho (sinds
1994) , Sotho (sinds 1994), Swazi (sinds 1994) ,Tsonga (sinds 1994) , Tswana (sinds 1994),
Venda (sinds 1994) , Xhosa (sinds 1994), Zoeloe (sinds 1994)7. Engels en het Afrikaans zijn de
talen die in overheidsinstanties gebruikt worden.
Graag verwijs ik naar volgende website voor meer informatie over de taal:
http://www.landenweb.net/zuid-afrika/taal/ (laatst geraadpleed op 31/10/2011)
6.
De geschiedenis van Zuid-Afrika
Voor een korte, maar begrijpbare geshiedenis van Zuid-Afrika verwijs ik graag naar bijlage 1.
Deze tekst komt uit het boek: Lans, H.(red.) (2002) Ik woon in Zuid- Afrika. Amsterdam: KIT
publishers.
Een prachtig boek waarin een 12-tal kinderen van verschillende afkomst hun eigen
fotoreportage gemaakt hebben.
7
Volgens http://nl.wikipedia.org/wiki/Offici%C3%ABle_talen_van_Zuid-Afrika laatste geraadpleegd op 31/10/2011
6
Geraadpleegde bronnen
internetbronnen
-
http://www.landenweb.net/zuid-afrika/klimaat/ laats geraadpleegd op 31/10/2011
-
http://www.zuidafrikahuis.nl/node/92 laatst geraadpleegd op 31/10/2011
-
http://www.landenweb.net/zuid-afrika/taal/ laatst geraadpleegd op 31/10/2011
boeken en artikels
-
Fitzpatrick, M. (red.) South Africa, Lesotho & Swaziland. Lonely planet
Lans, H.(red.) (2002) Ik woon in Zuid- Afrika. Amsterdam: KIT publishers
7
8
9