Auteur - UGent

296.DEENE.ScarletIllegaalDownloaden.5199.doc
Scarlet moet illegaal downloaden verhinderen
VOLGENS DE VOORZITTER VAN DE RECHTBANK VAN EERSTE AANLEG IN BRUSSEL IS HET VOOR
INTERNETPROVIDER
SCARLET TECHNISCH MOGELIJK OM DE UITWISSELING VAN
AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD MATERIAAL TUSSEN ZIJN ABONNEES TEGEN TE GAAN. ENKELE
KANTTEKENINGEN BIJ DE DRAAGWIJDTE EN DE EFFICIENTIE VAN DEZE BESLISSING ZIJN OP HUN
PLAATS.
Joris Deene
Sabam besloot in 2004 de zogenaamde P(eer)2P(eer)-netwerken aan te pakken, die het
internauten mogelijk maken om via bestanduitwisselingsprogramma’s zoals Kazaa en Bit
Torrent auteursrechtelijk beschermd materiaal uit te wisselen. Sabam startte een
stakingsprocedure tegen internetprovider Scarlet, van wie de klanten het netwerk
gebruiken om dergelijke inbreuken te plegen.
De voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg in Brussel concludeerde in zijn
tussenvonnis van 26 november 2004 dat er via P2P-netwerken, door de klanten van
Scarlet inderdaad auteursrechtelijke inbreuken worden gepleegd. Op basis van de
bevindingen van een deskundige beval de voorzitter Scarlet in zijn eindvonnis van 29 juni
2007 om het programma Audible Magic (of een soortgelijk programma) binnen een
termijn van zes maanden te installeren. Audible Magic, is een programma dat vandaag
door meer dan 150 universiteiten en MySpace wordt gebruikt om auteursrechtelijk
beschermd materiaal te detecteren. Het programma onderzoekt een klein deel van een
bestand, het neemt zeg maar een ‘akoestische vingerafdruk’, en vergelijkt die met
auteursrechtelijk beschermd materiaal in een vooraf samengestelde databank. Wordt een
auteurswerk gedetecteerd, dan beëindigt het programma het uitwisselingsproces. Scarlet
heeft tegen de beslissing hoger beroep ingesteld.
AUDIBLE MAGIC
Zijn programma’s zoals Audible Magic het ultieme wapen om het illegaal downloaden
tegen te gaan? Hieraan valt te twijfelen. Een programma zoals Audible Magic is weliswaar
zeer efficiënt voor het detecteren van beschermde muziekwerken, maar is dit al veel
minder voor de detectie van beschermd filmmateriaal.
Bovendien kan het effect van Audible Magic volledig geneutraliseerd worden door de
bestanden in een versleutelde versie uit te wisselen of door de bestandextensie te
wijzigen. Dat argument had Scarlet overigens opgeworpen. De voorzitter verwierp deze
redenering omdat hij geen rekening kon houden met speculaties over mogelijke
toekomstige technische evoluties en technische blokkerings- en filteringsmaatregelen op
hun beurt óók onderhevig zijn aan parallelle ontwikkelingen.
Belangrijker is het feit dat Audible Magic ook de legale uitwisseling van auteurswerken
zal belemmeren. De voorzitter bestempelde dit echter als ‘randschade’ die niet kon
opwegen tegen de rechtmatige belangen van de auteursrechthebbenden.
Men kan zich de vraag stellen of een Internetprovider, die zelf geen enkele
auteursrechtelijke inbreuk pleegt, op het einde van de procedure in hoger beroep
misschien een technologie op haar netwerk zal moeten installeren - met een gigantisch
prijskaartje - dat op dat ogenblik al volledig technologisch verouderd zal zijn. De
auteursrechthebbenden hebben dat trouwens reeds meegemaakt met DRM. Vandaag de
dag beschermen nog weinig platenmaatschappijen hun cd’s met kopieerbeveiligingen
omdat de kostprijs van die technologie niet opweegt tegen de baten.
Kopieerbeveiligingen worden toch onmiddellijk gekraakt. Het lijkt er dan ook op dat de
auteursrechthebbenden dit keer een derde de kosten van bescherming willen doen
dragen, ook al beseffen ze dat ook deze technologie snel achterhaald zal zijn.
AUTEURSRECHTPOLITIE
296.DEENE.ScarletIllegaalDownloaden.5199.doc
Een andere vraag is die naar de privacy van de gebruikers. Een programma zoals Audible
Magic monitort het internetverkeer door de inhoud ervan na te gaan en desgevallend te
beëindigen. Er wordt als het ware een ‘internettap’ geïnstalleerd. De geboorte van een
‘auteursrechtpolitie’ is een feit. Men kan al gissen naar de volgende stappen die de
auteursrechthebbenden zullen nemen. Wordt nadat Audible Magic door alle ISPs is
geïnstalleerd, ook de ip-adressen en bijhorende abonneegegevens opgevraagd, waardoor
een heksenjacht op downloadende minderjarigen kan beginnen?
Een dergelijke vorm van repressie is betreurenswaardig in het licht van het spectaculaire
succes van de legale online-muziekverkoop. De huidige aanpak waarbij het publiek
gesensibiliseerd wordt over de (financiële) problemen van artiesten en het aanbieden van
een goed legaal alternatief blijkt immers te werken. Enerzijds kan geargumenteerd
worden dat de procedure al in 2004 geïnitieerd was waardoor de situatie van vandaag
uiteraard toen nog niet bekend was. Anderzijds dient wel vastgesteld te worden dat
Sabam na dit vonnis onmiddellijk Telenet en Skynet aangeschreven heeft met de vraag
dat ook zij het illegaal downloaden via P2P-netwerken zouden tegen gaan. Dit bewijst dat
de strategie van Sabam anno 2007 nog steeds die van 2004 is. Het legaliseren van het
P2P-verkeer, gekoppeld aan een billijke compensatie voor de auteursrechthebbenden is
alvast een betere optie dan het opleggen van dure filteringstechnologie, waarvan de
kostprijs toch ook zal doorgerekend worden aan de gebruiker.
(De auteur is assistent aan de Universiteit Gent en advocaat)
Voorz. Rb. Brussel, 29 juni 2007, www.boek9.nl