De ontwikkeling van Reggae Reggae is geëvolueerd uit een aantal andere muziekstijlen Calypso, Mento, R&B, Ska, Rocksteady, Reggae, Dub, Calypso Calypso - fragment - is een muziekstijl uit de Caribean, bekend om de steeldrums. Dit is een vrolijke muziekstijl, rond de 2e wereldoorlog tot bloei gekomen, nu vooral populair bij de toeristen die dit gebied bezoeken. Wat bijzonder is bij deze stijl, zijn de steeldrums. Ze zijn gemaakt van de oil-drums, dus de olie tonnen. Door deze ton te bewerken kreeg je een heel apart instrument, met een heel eigen geluid. Het gaat bij deze stijl om de muziek en niet om de teksten, deze gaan meestal over verloren liefdes, en hebben geen diepere betekenis. Mento Omdat Jamaica een eiland is en eilandbewoners altijd dwars zijn, heeft Jamaica z’n eigen calypso, de mento. Dit is een iets snellere, met andere instrumenten versie van calypso. Toeters, hoornen, trombones worden hierin niet geschuwd. De tekst is hier ook een stukje belangrijker, al gaat het meestal over liefde en die bedrijven, worden er ook weleens aan klachten tegen het systeem gedaan. R&B R&B is een stijl uit Amerika, uit New Orleans. Dit is echte dansmuziek, waarin nogal eens aandacht is voor de teksten. Deze muziekstijl kwam rond midden vijftiger jaren in de VS opzetten. Als de wind goed stond, en het weer gunstig was konden de Jamaicanen de klanken opvangen. De radio op Jamaica wordt gecontroleerd door de regering, en dus worden de meeste nieuwe, rebelse nummers nooit gedraaid. Ook hadden veel mensen geen geld voor een radio. Dit was natuurlijk een gat in de markt voor vindingrijke mensen als ‘Sir’ Coxsone Dodd. Zij maakten verrijdbare disco’s waar mensen tegen betaling hun favoriete muziek konden horen en erop konden dansen. Er kwam een hoop concurrentie tussen deze "soundsystems", over wie de nieuwste records had, de meeste decibels enzovoorts. Na verloop van tijd hadden de pioniers van de soundsystems het zo druk, de meesten hadden inmiddels meerdere systems, dat ze dj’s inhuurden. Deze praatten vaak over de muziek heen, een variant op het zogenaamde shout-over van de blues, bij de soundsystems heet dit talk-over. De mensen die dat doen heten dan ook talk-over artiesten. Ze gaven commentaar op de muziek, op het leven, kortom op van alles. Prince Buster is misschien wel een van de meest bekende soundsystem dj’s. Vrijwel al de soundsystem houders hadden namen die terugsloegen op de adel, ‘Sir’, ‘Lord’, ‘Prince’, al deze personen aapten het goede idee dat ‘King’ Tubby had na, een leuke titel staat immers goed op een plaat. Rond ’60 stokte de R&B mania in de VS en opeens zaten de soundsystem houders zonder muziek. Daarom moesten ze het opeens doen met de "inlandse" musici. Dit was nogal een probleem, want na de onafhankelijkheidsverklaring ging het niet echt goed met Jamaica, en dus had men niet zoveel behoefte om muziek te maken. De mensen die een beetje konden zingen, en die het toevallig durfden om een lied over hun slechte situatie te maken konden zo wat geld verdienen. Zo ontstond ska, de Jamaicaanse uitloper van R&B. Ska Ska is dus een uitloper van R&B. Wel werd het ritme en de bas wat opgevoerd om de muziek aantrekkelijker te maken voor de soundsystems. Het is heel erg swingende muziek. De instrumenten die bij deze muziekstijl gebruikt zijn onder meer: trompet, sax en trombone, drums, congo’s en bekkens. Wat opvalt aan ska is dat het swingende, snelle muziek is, waarop je erg goed kan dansen. Ska is eigenlijk altijd een stuk sneller dan reggae. Net werd Prince Buster genoemd, hij is een bekend ska-artiest. Omdat hij erg belangrijk voor ska is geweest hier even Wine and Grine, Prince Buster - . Lord Tanamo was ook een ska-artiest, zijn "I’m in the mood for ska" geeft een goed voorbeeld wat ska inhoud. Je kunt een stukje horen op - I’m in the mood for ska, Lord Tanamo Ook Bob Marley heeft ook een aantal ska nummers opgenomen, het eerste nummer wat hij opnam op het label van Leslie Kong heette "Judge Not", en was een typisch ska nummer. Het was één van de eerste nummers die hij zelf schreef, het ging erover dat als je niet over iemand mag oordelen, zonder hem echt te kennen. Dit nummer is vrijwel onverkrijgbaar. Over Leslie Kong en Coxsone Dodd schrijven we wat meer in het stuk over Bob Marley, ze waren erg belangrijk voor hem. Inmiddels waren The Wailers als groep gevormd, en voor Kong en Dodd namen ze heel veel ska nummers op. Geen van deze nummers werden echte hits, maar toch is het een belangrijk gedeelte in de vorming van The Wailers. Rocksteady Na het snelle ska, ontstond, vrijwel ineens, Rock Steady. Het word gezegd dat het in de zomer van ’66 het gewoon te warm was om op het snelle ska ritme te dansen. Dit klinkt wel logisch, maar misschien waren de mensen gewoon toe aan een rustigere stijl. Rocksteady is een stuk rustiger, minder opgedrongen. Hoe de naam ontstaan is weet niemand. Letterlijk betekend rocksteady rustig rocken, en dus rustig dansen. Dat is dus een logische naam in verband met die hete zomer. Door het populairder worden van de soundsystems en zelfs verkopen in het buitenland met ska konden de soundsystems en de opname studio’s worden verbeterd. Hierdoor waren minder instrumenten nodig, een paar gitaren, drums en een orgel werden de standaard instrumenten van rocksteady. De teksten gingen niet meer zoals bij ska vrijwel altijd over liefde of deze bedrijven, nu konden ook andere thema’s de revue passeren - 0.0.7.(Shanty Town), Desmond Dekker - & - Train to Skaville, The Ethiopians - laten een stukje rocksteady horen. Fragment X is een stukje van Desmond Dekker’s "Shanty Town", dit nummer gaat over de rude boys. ’Dem a loot, dem a shoot, dem a wail. A shanty town" is een citaat uit dit nummer. Het laat horen hoe zwaar het was om te overleven in de gevaarlijkste buurten van Kingston waar deze rude boys woonden. Train to Skaville is op zich een rare titel voor een rocksteady nummer, maar dit geeft weer aan dat alles geleidelijk is, en je pas later kunt zeggen wanneer wat was, in de middeleeuwen wist men ook niet dat men in de middeleeuwen leefde. Bob Marley heeft met de Wailers vrijwel geen rocksteady gemaakt, dit komt mede omdat rocksteady een vrij korte periode is geweest. Marley & co maakten veel ska voor Kong en Dodd, ze bleven een beetje hangen in ska. Later sprongen The Wailers meteen over op reggae. Reggae Rond 1968 ontstond reggae, weer iets langzamer dan rocksteady, maar toch nog steeds erg goed dansbaar. Bij reggae worden de 2e en de 4e tel geaccentueerd met een stukje bas. Reggae heeft een zeer raar ritme, en zelfs de beste Jamaicaanse drummers hebben er wel eens moeite mee. Net als bij rocksteady is het niet echt duidelijk hoe de naam reggae is ontstaan, volgens Toots Hibbert (de zanger Toots & the Maytals) is de term door hem verzonnen, hij had samen met z’n band een nummer "Do the Reggay". Hij zegt dat het van "do the regular" komt, dus doe gewoon. Anderen spreken dit tegen, ze denken dat de term gewoon is opgeborreld bij iemand, en dus niet dat Toots de "rechten" heeft. Het eerste echte reggae nummer is zo’n beetje "Israelites", ook van Desmond Dekker. Hiervan kan je een fragment horen in Israelites, Desmond Dekker -. Hierin hoor je het versnelde tempo, en de meer aanwezige bas is ook goed merkbaar. Het is natuurlijk niet mogelijk een eerste reggae nummer aan te wijzen, reggae is ontstaan uit rocksteady, en dus geëvolueerd. Dit is echter het eerste nummer waarin de kenmerken van reggae duidelijk terug te vinden zijn. De bezetting bij reggae is meestal ongeveer zo: een zanger, een achtergrond koortje, veel gitaristen en een ritme sectie. De instrumenten die je bij reggae veel ziet zijn onder meer : trompet, trombone, hoorn, piano, keyboard, rythem-, bas-, leadgitaar, drums, congo’s, bongo’s etc. Eigenlijk was alles mogelijk, als het maar leuk klonk. Wat zoals gezegd opvalt bij reggae en bij bepaalde nummers is dat de teksten meestal niet eens nodig zijn, de muziek gaat gewoon lekker door zonder dat deze verveelt. Dit principe vind je goed terug in de Dub. Ook is reggae goede ‘jam’ muziek. Muziek waarmee je zonder een nummer echt te oefenen met elkaar wegspeelt door weer te improviseren. Dub Dub komt van dubbing, over- en indubben. Dit betekent letterlijk overnemen. Dub is een meestal instrumentale versie van een nummer dat is bewerkt door studio artiesten, echo’s, reverbs, chorus, achteruitspelen: alles mocht, en alles werd gedaan. King Tubby is de ware koning van het dub genre. Lee "Scratch" Perry was producer, en dub artiest. Hij heeft er voor gezorgd dat The Wailers hun eigen sound kregen. Veel artiesten lieten bij dubbers als hem de eerste versies van hun nummers achter. Wat later zouden ze dan na een volkomen metamorfose terug krijgen. Heel veel reggae artiesten brachten naast hun eigen album ook een dub album uit. Een goed voorbeeld is "Marcus Garvey" van Burning Spear, de dubplaat heette "Garvey’s Ghost". - Garvey’s Ghost, Burning Spear (Dub)Reggae kun je eigenlijk niet los zien van rasta. Jah de god van de rastafari, Jah hoor je daarom erg veel terug in reggae. Praise Jah, the most high. Babylon komt vaak langs, hiermee worden de onderdrukkende systemen in de wereld bedoeld. Ook Jamaica maakt dus deel uit van Babylon, en wat men maar al te graag wil is 'To Chant Down Babylon'. Africa en in het bijzonder het beloofde land Zion is duidelijk geen deel van Babylon. Zion de heilige berg waar alles begonnen is, deze berg ligt in het beloofde land, ergens in de buurt van Ethiopië. Lion de leeuw van Judah wordt 'afgekort' tot Lion. Haile Selassie is de Conquering Lion in the Tribe of Judah, en met Lion wordt hij dan ook aangesproken. Hij is erg belangrijk in de rasta cultuur, en is een soort bewaker van de wereld, als belichaming van Jah. Israël hiermee wordt niet het Joodse land Israël bedoeld maar het beloofde land. Voor de rasta’s ligt dit in de buurt van Ethiopië. Spliff een spliff is een joint van ongeveer 10 a 20 cm. Ganja ook wel herb, gewoon weed of wiet. Irie dit is een uitroep zoals heerlijk, fantastisch of als groet Reggae is oorspronkelijk muziek uit Jamaica, omdat dit een kolonie was van Engeland werd de muziek die hier uitgebracht werd ook in Engeland uitgebracht. Reggae werd dus eerst in Jamaica, dan in Engeland en daarna in de rest van de wereld populair. In het begin werd reggae in de Engelse disco’s belachelijk gemaakt. De Skinheads, de Engelse variant van de rude bwais, draaiden deze muziek echter wel, en hierdoor werd hij ook in Engeland populair. Europa volgde snel, daar doen ze niet moeilijk over muziekstijlen, als het maar goed klinkt. Amerika was een moeilijke vesting, de mensen hadden een instelling van "wat de boer niet kent, eet hij niet". Door films als "The harder they come" en optredens van bekende reggae groepen veroverde reggae ook dit continent. The Harder They Come is een ware cultfilm geworden. Het is de eerste film waarin reggae voorkwam, en deze film bracht reggae naar Amerika. Jimmy Cliff de hoofdrolspeler in de film was dan ook in een klap beroemd. Het was de eerste film waar Engels in gesproken werd, maar toch ondertitels nodig waren door het Jamaicaanse accent. De film is vrijwel helemaal in Kingston opgenomen, gewoon op straat, met een minimum aan acteurs. De film gaat over Ivan O. Martin. Dit is een jongen van het arme platteland, en hij wil graag een platencarrière beginnen, daarom gaat hij naar de grote stad. Als hij uit de bus stapt, in Kingston, worden z’n kleren van z’n lijf gejat. Omdat hij geen geld heeft komt hij terecht in Trenchtown, daar leert hij van een paar Rasta’s hoe hij ganja kan verkopen, en zo geld kan verdienen. Een tijdje zorgt hij zo voor z’n geld, onderhand gaat hij in de muziekleer. Hij probeert erg vaak in een opnamestudio z’n kunsten te vertonen, om zo een opname te maken. Dit lukt steeds niet. Op een gegeven moment komt hij een studio binnen waar Toots and the Maytals aan het oefenen zijn voor hun hit "Pressure Drop". Hij overtuigt de producer die aanwezig is zijn nummer eens op te nemen, en dat gaat geweldig. Ivan krijgt een standaard contract, 20 dollars, en verder geen royalty’s. Hij krijgt z’n geld wel, maar het nummer wordt niet uitgebracht. Er wordt dus niet meer opgenomen, en Ivan zinkt steeds verder in de prut. De drugs deals worden steeds belangrijker. Als hij op het punt staat opgepakt te worden voor het verhandelen van drugs steekt hij de agent neer, later schiet hij er nog eens vijf neer die hem in de weg staan. Hij wordt een ware held voor de bevolking, hij komt van de onderklasse en is de politie altijd te slim af. De politie wordt het echter zat en slijt de ganja handel af. Omdat dit echter erg belangrijk is voor Kingston en Jamaica zorgt dit ervoor dat de bevolking tegen Ivan wordt opgezet, uiteindelijk brengt Ivan z’n vrouw hem aan. Als laatste ontsnapping probeert hij op een vrachtschip nar Cuba te komen, het mislukt en als hij naar de kust zwemt staat de politie hem op te wachten. Maar omdat hij niet levend te pakken wil worden genomen vraagt hij om de gemeenste gunslinger van de politie, Ivan sterft lachend. Reggae uit verschillende perioden Als je reggae uit verschillende perioden beluisterd hoor je duidelijk het verschil, en de takken die ontstaan, je krijgt de commerciële, de dancehall, de dub etc. In het begin van de reggae waren er nog niet zoveel "eigen" nummers, veel covers dus van niet reggae nummers. Een voorbeeld is - Red Red Wine, Tony Tribe -. Dit nummer is oorspronkelijk geschreven en geproduceerd door Neil Diamond. Reggae was in die tijd nog niet bekend, en veel artiesten keken veel af van dat rare eiland Jamaica met z’n rare reggae, maar ondertussen hadden ze wel hits met oorspronkelijke reggae nummers. Deze nummers werden dan niet meer gebruikt voor de boodschap die erin zat, maar voor het geld. Veel mensen wisten niet eens dat het oorspronkelijk reggae was, en dus begrepen ze ook de teksten niet. Een goed voorbeeld is - Rivers of Babylon, The Melodians - Dit nummer is gejat door Boney M, die er een gigantische hit mee hadden. Waar het nummer over ging hebben ze, net als de mensen die dit nummer kochten, waarschijnlijk niet geweten. Dit geeft meteen het verschil aan tussen echte en commerciële reggae aan, de eerste heeft nog soul, de andere alleen poen. Wat ook opvalt is dat reggae platen voor Jamaica een stuk rustiger ritme hebben dan die voor het buitenland. Ook worden platen voor het buitenland vaak iets sneller opgenomen. Hierdoor wordt de muziek dansbaarder, en dus verkoopt hij meer. Meer en meer gingen de studioartiesten een grote invloed krijgen in reggae, toasting, dubbing enzovoorts kwamen steeds vaker voor. Toasting is een manier van muziek bewerken, een bekende toaster is Big Youth, een stukje kan je horen in - Hit the road Jack, Big Youth -. Dit is een cover van een nummer van Ray Charles. Langzamerhand veroverde reggae de wereld, door bekende groepen die veel touren werd reggae steeds populairder en stegen ook de verkopen. Door meerdere reggae artiesten werd het echte roots reggae een beetje verlaten, en gingen ze meer goed klinkende reggae maken, die beter zou verkopen. Het grote verschil blijft dat ze het nog steeds niet puur voor het geld doen. Bob Marley probeerde door z’n muziek het rastafarisme te verbreiden, net als Burning Spear. In de jaren ’70 vierde reggae zijn hoogtij. De verkopen stegen na de dood van Marley in ’81 vreemd genoeg tot een hoogtepunt. Na de dood van Tosh en een aantal andere incidenten is het wat rustiger geworden op het reggae. Maar je kunt niet zeggen dat reggae dood is, sterker nog: het wordt steeds populairder, steeds vaker hoor je in nummers reggae terug, en er worden ook veel covers gemaakt, die ook nog goed verkopen. Hiermee doel ik op The Fugees die zeer veel reggae termen gebruiken en veel teksten van onder andere Bob Marley citeren. In de nummers hoor je kreten als "Buffalo Soldier, Dreadlock Rasta". De cover van "No woman, no cry" kan niet echt slecht genoemd worden, - No woman, no cry, The Fugees Ook kon "I shot the sheriff" pas weer op de radio beluisterd worden, maar dan in verkrachte vorm door ene Warren G. Hij wilde even een makkelijke hit scoren en heeft toen maar een reggae nummer wat goed in het gehoor ligt genomen. Groepen als Toots & the Maytals, Burning Spear en Bunny Wailer houden het reggae vuur op een constant peil met zeer goede muziek. Aftakkingen zoals zij het noemen van dj’s die alleen reggae voor het geld maken kunnen de wortels niet af laten sterven. De wortels inspireren echter wel nieuwe artiesten, riddims uit oude nummers worden weer opnieuw gebruikt, en lopen nog steeds als een trein. Een nieuwe lichting reggae artiesten staat te popelen om de fakkel over te nemen zoals Luciano en reggae wordt steeds meer gebruikt als inspiratie. De verschillende soorten reggae Roots Dancehall Dub Ragga Reggae Reggae Reggae Roots Reggae de reggae. Een soort reggae die niet commercieel klinkt, vaak goede teksten waar je even over na moet denken. Deze categorie heeft zeer doordachte muziek, en het gaat vooral om de teksten. Vaak zit er een aanklacht tegen het systeem in. Als voorbeeld wil ik - I shot the sheriff, Bob Marley -. Dit nummer gaat als je het oppervlakkig bekijkt over iemand die de sheriff heeft neergeschoten, maar het gaat natuurlijk over het hele systeem in Jamaica, dat functioneert namelijk niet, en de politie doet er niets aan. Zoals je ziet zit er vaak een dubbele bodem in de teksten, vrij vaak is reggae een regelrechte aanklacht tegen bijvoorbeeld de regering. Die wil dan nog wel eens besluiten dat het nummer niet uitgebracht mag worden. Toen Bob Marley "I shot the sheriff" schreef heette het eerst "I shot the police". Hij wilde met dit nummer de corruptie, en het slechte functioneren van de politie bekritiseren. Toen hij gewaarschuwd werd dat als hij het nummer niet zou veranderen, dat hij dan zou worden opgepakt heeft hij het nummer maar veranderd in "the sheriff". De echte reggae fan weet natuurlijk wel waarover het gaat, en de persoon die er niets vanaf weet denkt dat het een leuk liedje over een sheriff is. - Is This Love ?, Bob Marley - is er een mooi voorbeeld van. Roots reggae heeft dus verschillende gezichten, maar toch zit er meestal een boodschap in. Roots reggae is ook vrijwel altijd iets langzamer dan de reggae gemaakt voor de commercie. Dub Reggae Zoals gezegd is dit instrumentale reggae, waarmee allerlei leuke effecten zijn uitgehaald, meestal klinkt het goed, maar ook vaak mis je de vocalisten. De onbetwiste koning van dit genre is King Tubby. Als voorbeeld wil ik Garvey’s Ghost van Burning Spear geven - Garvey’s Ghost, Burning Spear (Dub) - geven. Dancehall Reggae en Ragga zijn de nieuwste vormen van reggae. Zie sites op internet, dit is een fenomeen op zich. Sommigen reggae-fans vinden het fantastisch, anderen hebben er geen goed woord voor over. Zeker is dat het enige moeite vraagt om ook deze muziek te leren waarderen. Naast de commerciele titels ook zeer veel muziek die recht ‘uit de buik’ van Jamaica komt. Bijv. Beenieman, TOK, … -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------The Wailers The Wailers begonnen met Bob Marley, Peter Tosh, Bunny Wailer, Junior Brathwaite en twee achtergrond zangeressen. De laatste drie verlieten The Wailers al snel om hun geluk in een eigen band te beproeven. Bob, Peter en Bunny bleven over en werden muzikaal gevormd door Dodd, Perry en Higgs. Hierdoor kregen zij hun totaal eigen, rebelse stijl die erg aansloeg. Toen ze een contract tekenden met Island Records, één van de grootste muziekmaatschappijen van Engeland in der tijd, kregen ze te maken met Chris Blackwell. Hoewel hij blank was, was hij toch zeer verbonden met de rasta’s. Hij was eens na een schipbreuk bij een rastakolonie aangespoeld en daar goed verzorgd. Sindsdien probeerde hij rasta’s te helpen. Chris benoemde onofficieel Bob als leider van de band. Bunny, en vooral Peter hadden hier moeite mee, Bob groeide met elk nummer steeds meer in die positie die hem goed beviel. In 1974 gingen ze allemaal hun eigen weg, of eigenlijk Tosh en Livingston wilden niet meer in een band waar Bob Marley de leider was, terwijl ze samen de band opgericht hadden. Peter wilde niet in een band waar hij niet de baas was, en Bunny wilde niet meer buiten Jamaica touren, en dus was het maar het beste dat ze uit elkaar gingen. Voor Bob was dit zeer vervelend, want die zat opeens zonder band. Hij was hier dan ook helemaal kapot van. Alleen de gebroeders Carlton en Aston Barret waren nog over van wat eens The Wailers waren geweest, zij waren overigens overgekomen van Scratch Perry z’n studio band The Upsetters. Samen met Aston ‘Family Man’ Barret hadden ze erover gepraat, en die vond dat hij Peter en Bunny als vocalisten prima kon vervangen door The I-Threes, de groep van Bob z’n vrouw Rita. De ritme sectie was met de Barrets wel onder controle, voor de drums nam Bob Alvin ‘Seeco’ Patterson, een oude maat van hem uit Trenchtown. Al Anderson, een blues gitarist, Tyrone Downie, een toetsenist en Earl ‘Wire’ Lindo ook voor de toetsen. Dit was zo’n beetje de line-up voor Natty Dread en de komende shows. Bob Marley and the Wailers, zoals de band nu heette veranderde voortdurend van artiesten, Al Anderson heeft een tijdje met Peter Tosh meegedaan, Tyrone ging ook een tijd weg, maar vrijwel allemaal kwamen ze weer terug. Peter Tosh werd geboren als Winston Hubert McIntosh op 9 oktober 1944. Hij was een van de grootste reggae sterren in de jaren ’70. Als tiener werd hij bekend als oprichter van The Wailing Wailers, met Bob Marley en Bunny (Livingston) Wailer. Buiten de releases met de groep nam hij ook een aantal solo singles op, vaak met begeleiding van die groep. Hij veranderde z’n artiestennaam steeds, van McIntosh, Touch naar Tosh. Hij zong, speelde gitaar en keyboard met The Wailers, zoals de band aan het eind van de jaren ’60 heette. Toen de band begon met producer Chris Blackwell van Island Records waren hij en Bunny nog steeds van de partij. Maar Blackwell duwde Marley steeds meer in de positie van leider van de band. Die inmiddels bekend was als Bob Marley & The Wailers. Tosh en Livingston bleven echter bij de band en brachten de eerste elpees met Marley uit, Catch a Fire en Burnin’. Tosh was ook songwriter, net als Marley, maar profileerde zich minder dan hem. Nummers als ‘Get up, Stand Up’ en ‘Go tell it on the mountain’ zijn echter door Tosh geschreven. In 1974 verlieten hij en Livingston The Wailers, allebei een eigen weg in. Hij ging zelf verder nummers uitbrengen op z’n eigen label, de nummers verkocht hij dan door aan grote labels als Island. ‘Legalize It’ was z’n eerste album, de titelsong slaat op het feit dat herb moet worden gelegaliseerd, en niet meer strafbaar is. In 1978 nam hij een contract met The Rolling Stones, de band van Richards en Jagger. Tosh fungeerde als die band z’n openings act. Ook bracht hij een single met Jagger uit "You’ve gotta walk (Don’t look back)". Peter Tosh heeft toegeven dat hij Jagger eigenlijk alleen maar gebruikt heeft om zichzelf bekender te maken. - Johnny B. Goode, Peter Tosh - is een bekend nummer van Tosh, het is een cover van Chuck Berry. Tosh begon een eigen band te formeren "Word, Sound & Power", met de beroemde ritme sectie van Sly Dunbar en Robbie Shakespear. Hij maakte veel albums als "Bush Doctor", "Crystal Ball" en "Captured Live". Een van de bekendste nummers van Tosh is "Johnny B. Goode", een cover van een nummer van Chuck Berry. Tosh’ leefstijl bracht hem vaak in problemen met de wet, en meer dan eens zat hij in de gevangenis voor illegaal bezit van marihuana. Toen hij bij een groot optreden openlijk marihuana rookte, en uitgebreid uitlegde aan de regering waarom het gelegaliseerd moet worden werd hij een dag later in elkaar geslagen door de politie. In 1987 werd hij vermoord tijdens een overval in zijn huis in Jamaica. Tosh barste van het talent, net als Marley, maar zo makkelijk als het bij Marley naar buiten kwam, zo stug ging het bij Tosh. Hij was het spiegelbeeld van Marley, was Marley open en altijd vriendelijk, Tosh altijd stug en afstandelijk. Bunny ‘Livingston’ Wailer Neville "Bunny" Livingston komt uit dezelfde plaats als Bob Marley, St. Ann. Toen Bob naar Trenchtown verhuisde volgde Bunny samen met vader snel. Trenchtown is een van de gevaarlijkste buurten in Kingston, Bob en Bunny maakten zich al snel een manier eigen om het harde leven vol te houden. Samen gingen ze naar "jump-ups", de soundsystems om de nieuwste muziek te horen. Ook samen gingen ze bij Joe Higgs in de leer in de muziek. Bunny had een hoge stem, en leerde hoe hij goed kon harmoniseren. Hij speelde conga’s, bongo’s en andere drum achtige instrumenten. Ze vormden samen met Peter McIntosh, The Wailers. Bunny was de eerste die zich inliet met de rasta cultuur, en ook de eerste die z’n locks liet groeien. Hij wilde zo min mogelijk met Babylon te maken hebben, en dus wilde hij niet buiten Jamaica touren. Door z’n geloof, wat hij zeer sterk aanhing wilde hij een heleboel dingen niet. Chris Blackwell heeft eens gezegd dat hij na de splitsing nauwelijks meer met Tosh heeft gewerkt maar wel met Bunny Wailer. Bij Wailer wist je tenminste wat hij wilde, bij hem was het altijd nee, nee, nee. Bij Tosh was het dan ja, dan nee. Bunny Wailer werd meermalen opgepakt wegens illegaal ganja bezit, en zat er ook voor in de gevangenis. Toen die opsplitsen nam Bunny een contract bij Island records, maar met een clausule dat hij op elk moment weg zou kunnen. Wailer is eigenlijk altijd bij Island gebleven. Kort na de splitsing kwam hij met een eigen plaat "Blackheart Man". Een plaat die met ondersteuning, zowel vocaal als instrumentaal met de oude Wailers opgenomen is, maar toch alleen eigen werk tentoonspreid. Er staan zeer goede nummers als Blackheart Man, Fighting against Conviction en Reincarnated Souls op. Fragment X is het nummer Blackheart Man, dit nummer gaat over rasta’s, dat ze in zichzelf moeten geloven Blackheart Man, Bunny Wailer -. Bij de meeste zangers van reggae is dit wel aanwezig, maar zoals bij zoveel muziek geeft reggae een boodschap naar het volk. In dit geval dus dat men in zichzelf moet geloven, dat zij de beste zijn enz. Een soort peptalk dus. Nu is Bunny Wailer de enige in leven zijnde originele Wailer. Hij houdt samen met andere roots reggae bands het rasta vuur op een constant peil. Hij treedt nog steeds op, en inspireert een nieuwe generatie reggae artiesten. Toots and the Maytals Toots and the Maytals is de band van Fredrick ‘Toots’ Hilbert. Hij is degene die beweert de term ‘reggae’ uitgevonden te hebben met het nummer "Do the reggay". Dit is een echte roots reggae band, die zeer goede muziek maken. Als hun beste plaat wordt "Funky Kingston" beschouwd. Dit nummer laat de extremen van reggae horen, zeer rustige met zeer funky nummers. Als voorbeeld wil ik - Pomp and Pride, Toots and the Maytals - geven. Dit is een typisch voorbeeld van hun soort reggae. Toots is een dread zonder dreadlocks zoals hij het zelf zegt. Hij gelooft heilig in Jah en de boodschap die hij verkondigd, maar hij vindt het onzin dat je dan je haar in elkaar moet knopen. Hij vindt dat er verschillende soorten rasta’s zijn, het gaat er niet om hoe je eruit ziet, of wat je eet, maar hoe je van binnen in elkaar zit. In 1961 begon hij met twee vrienden The Vikings. Hij was de hoofdzanger, de andere de hoge en lage zangers. Al snel veranderden ze de naam naar The Maytals, al sinds die tijd hebben The Maytals zeer verschillende vormen van reggae gemaakt. Ze flirten met soul, R&B en funk, en dit combineren ze in een zeer goede vorm van reggae. Burning Spear Burning Spear is de band van Winston "Spear" Rodney. Hij begon samen met twee vrienden in 1969 deze band. Hun bekendste platen zijn "Man in the Hills" en "Marcus Garvey". Burning Spear is een band die eigenlijk alleen ‘politieke’ reggae maken, reggae die probeert de wereld te veranderen. Burning Spear is een van de echte roots reggae bands die nog volop touren, en hiermee reggae populair houden. Een leuke anekdote is er over Burning Spear wel te vertellen. Spear had dus zijn band bij elkaar en hadden een goede sound. Het enige probleem was dat iedereen in die tijd wel een single op wilde nemen, en Spear geen contacten had. Bob Marley was in die tijd al onder contract bij Coxsone Dodd. Hij nodigde Spear uit om in de tijd die eigenlijk voor The Wailers bedoeld was wat op te nemen om Dodd te overtuigen dat ze echt goed waren, en dat ze zo een eigen contract konden krijgen. Dodd was zeer onder de indruk van Spear en z’n band en begon meteen met opnemen. Als Marley er niet op dat moment op dat bankje met Spear had gepraat ... Van een band als Burning Spear moet je natuurlijk een nummer laten horen, ik heb voor "Mistres Music" gekozen. Dit nummer gaat er eigenlijk over dat je met muziek en tekst al een heleboel kunt bereiken, hier is een beetje een zwoel sausje overheen gegoten en ta-dá, een goed nummer. - Mistres Music, Burning Spear- Jimmy Cliff Jimmy Cliff speelde Ivan O. Martin in "The Harder They Come". Hiermee werd hij degene die reggae naar Amerika haalde. Hij werd dan ook de eerste reggae muzikant die bekend werd in dit land. Net als Bob Marley werd Cliff in de armste wijken van Jamaica geboren. Hij groeide net als Bob op tussen de rude bwais, en leerde hoe te overleven in die getto’s. Veel rasta’s vinden dat Cliff te softe muziek maakt, en dat het weinig met de soul van rasta te maken heeft. Zelf zegt Cliff dat hij Rasta is, en dat hij dat altijd blijft, en dat zijn muziek er niks mee te maken heeft. Jimmy Cliff begon heel erg vroeg met zijn platen carriere, al op z’n veertiende maakte hij singles voor Leslie Kong’s Beverly Label. Zijn eerste hit, in Jamaica en in de rest van de wereld was "Wonderful World, Beautiful People".