KLIMPLANTEN OP DE GEVEL VOORDELEN VAN DE KLIMPLANTEN OP DE GEVEL Klimplanten vormen de meest eenvoudige, efficiënte en economische manier om een verticale gevel te vergroenen: zij bieden een maximale bladervorming voor een minimale impact op de grond. In deze brochure zal u een synthese vinden van het potentieel van de klimplanten, van de variëteit die er bestaat en enkele tips betreffende het onderhoud. Voor de gevelplanten moet u in elk geval een voorafgaande goedkeuring van het gemeentebestuur van Sint-Gillis hebben, als u een klimplant wil plaatsen. U zal in deze brochure de informatie en de nodige formulieren vinden om een officiële vraag in te dienen. Men hoort vaak de opmerking dat de planten schadelijk zouden zijn voor gebouwen en de oorzaak zouden zijn voor vele schadegevallen. Enkele planten hebben ook een slechtere reputatie dan anderen en sommige misvattingen blijven bestaan. De realiteit is echter veeleer het tegenovergestelde! Meestal zijn de planten voordelig voor de goede staat van de gevel en ze hebben nog andere positieve bijwerkingen! Voor het gebouw: De plant kan een isolerende functie hebben en helpt dus energie te besparen. Bij voorbeeld kan ze het effect van de wind breken en fungeren als een soort ‘buffer’. De wind krijgt op die manier geen vrij spel langs de muren en koelt het gebouw in de winter niet af. In functie van de geveloriëntatie is het nuttig te kiezen tussen planten die hun bladeren al dan niet verliezen. De begroeiing, wanneer zij voldoende dicht en bedekkend over de gevel is, beschermt de enveloppe van het gebouw tegen ultraviolette straling, hoge temperaturen en de dagelijkse temperatuurschommelingen. Dergelijke ‘stress-factoren’ kunnen de ontbinding, losmaking, scheuren en zelfs breuken van gevelmaterialen veroorzaken (Dunnett en Kingsbury, 2008). Voor het milieu : CONTENU : Voordelen van gevelklimplantenp3 Klimplanten hebben een gunstig effect op de temperatuur-regeling in de stad en op de lucht- en waterkwaliteit. Ze zorgen voor natuurlijke schuilplaatsen en leveren voedsel voor bepaalde vogels en insecten. Sociaal: Enkele vaak gekozen klimplantenp4 Onderhoud van uw plantp7 Questions fréquentes p8 Nog meer dan het louter plezier voor de ogen, heeft het zicht van planten een rustgevend en gunstig effect op de gezondheid. Ook pedagogisch zijn ze interessant omdat ze bij voorbeeld de natuurlijke interacties tussen de seizoenen illustreren. Hoe een gevelklimplant bij de gemeente Sint-Gillis aan te vragen p10 2 3 ENKELE VAAK GEKOZEN KLIMPLANTEN Jasmijn Gewone kamperfoelie (Jasminum officinalis) (Lonicera peryclimenum) Hoogte _m hoogte Geurend 3-6m ja Inheems : Bloeitijd : Onderhoud : Opmerking : Blad bladverliezend half winterhard 6m nee (Azië) Lente elke 2-3 jaar snoeien in de herfst snelle groei Inheems : Bloeitijd : Onderhoud : Opmerking : ja Zomer eventueel snoeien in de winter snelle groei, licht giftige vrucht winterhard Bron : www.mag.plantes-et-jardins.com Blauwe regen Bosrank Trompetbloem Passiebloem (Wisteria sinensis) (Clematis Vitalba) (Campsis Radicans) (Passiflora) 30m Inheems : Bloeitijd : Onderhoud : Opmerking : 15m nee (Azië) Lente en einde van de zomer snoeien op einde van de winter snelle en overheersende groei Bron : www.pratique.fr 4 Bron : www.aujardin.info 5-10m Inheems : ja Bloeitijd : Zomer Onderhoud : - Compost 1X/jaar aanbrengen - Eventueel snoeien na de bloeitijd Opmerking : middelmatige groei Bron : stad Brussel 5-10m Inheems : nee (Verenigde Staten) Bloeitijd : zomer en herfst Onderhoud : voet van de plant beschermen tijdens sterke koude, snoeien op einde van de winter Opmerking : trage groei in het begin, maar later snel en overheersend Bron : www.jardiner-malin.fr Inheems : Bloeitijd : Onderhoud : Opmerking : nee (Zuid-Amerika) Mei tot oktober! eventueel snoeien in de lente snelle groei Bron : www.aujardi.info 5 Andere mogelijke planten: U kan literatuur over de klimplanten terugvinden in het ECOHUIS: Fortstraat 33 – 1060 Sint-Gilles www.maisonecohuis.be Clematis Alpina Bergclematis Boomwurger ONDERHOUD VAN UW PLANT : Klimhortensia Wijnrank Duitse Pijp En nog tal van andere planten! Hop 6 Het snoeien : Nodig om de voorbijgang van de voetgangers tot manshoogte vrij te maken (zie het gemeentereglement voor de klimplanten), om het overwoekeren van electriciteitskabels, lichtarmaturen, dakgoten, regenwaterafvoeren, metalen balustrades van balkons, … tegen te gaan en buurconflicten te vermijden. Sommige heel sterke stengels zoals deze van de blauwe regen kunnen doorheen de tijd ijzerwerk en regenwaterafvoeren vervormen. Eenmaal per jaar snoeien is over het algemeen voldoende. Het bedekken met stro (of mulchen): is een techniek die erin bestaat de grond te bedekken met enkele centimeters organisch materiaal. De voordelen van dit procédé zijn talrijk en beperken het onderhoud. De planten zullen bovendien een jaarlijkse opkuisbeurt waarderen: het verwijderen van oude bladeren, dode en zieke takken tegen het einde van de herfst. 7 Het bestrijden van vaak voorkomende ziektes: Enkele voorbeelden in Sint-Gillis: Oïdium (witte vlekken) 1. De aangetaste delen afknippen en weggooien (niet in de compostbak) 2. De voet van de plant schoonmaken en er de afgevallen bladeren verwijderen 3. Besproei alle hoge delen van de plant met een aftreksel op basis van melk, natriumwaterstofcarbonaat of paardenstaart. Bladluizen 1. De bladluizen met de hand vernietigen. Eén week wachten, wat vaak voldoende is om alle bladluizen te vernietigen. 2. Elke week sproeien (mest van netels/ paardenstaart/ varen/ zeepsopwater). Lieveheersbeestjes invoeren (aankoop mogelijk in een boomkwekerij). Meeldauw 1. Knip en gooi de aangetaste delen weg (niet in compostbak) 2. De voet van de plant schoonmaken en er de afgevallen bladeren verwijderen 3. Besproei daarna met natriumwaterstofcarbonaat. VAAK GESTELDE VRAGEN: Kunnen klimplanten barsten in de muur veroorzaken ? Op een muur in goede staat veroorzaakt een klimplanten geen enkele schade. Enkel sommige planten met hechtwortels kunnen voor problemen zorgen indien de muur reeds barsten vertoont of bij muren met traditionele voegmortel. Desalniettemin is het nodig de overwoekering onder daklijsten, dakpannen of leisteen te voorkomen. Een aangepaste keuze van de planten is belangrijk om dit te verhinderen. Zal de gevel niet al teveel vocht opnemen? Nee, wel integendeel! De groenbedekking beschermt de gevel tegen hevige regen. Bovendien zuigen de wortels het vocht uit de bodem waardoor het onderste deel van de muur droog blijft. 8 9 GEMEENTE SINT-GILLIS aanbrengen van klimplanten op gevels Het aanbrengen van klimplanten langs de hoofdgevels ter hoogte van de voetpaden is onderworpen aan de goedkeuring van het College van Burgemeester en Schepenen krachtens artikel 42 van het Algemeen Politiereglement, onverminderd de naleving van de voorschriften van het geldende gewestelijke en gemeentelijke en stedenbouwkundig reglement. FORMULIER VOOR DE GOEDKEURING VAN EEN KLIMPLANT Behoudens uitzonderlijke afwijking wordt deze slechts afgeleverd onder volgende voorwaarden: 1. De oppervlakte-inname ter hoogte van het voetpad mag niet meer dan 20 x 20 cm bedragen. Het plaveisel van het voetpad mag uitsluitend worden verwijderd door het gemeentebestuur; 2. De beplanting moet rechtstreeks in volle grond worden aangebracht zonder aanleg van enig uitsteeksel over het voetpad; 3. De eventuele steunen op de gevel mogen niet verder uitsteken dan 12 cm en moeten voldoen aan volgende vereisten: Alle accessoires of inrichtingen die op de gevel worden geplaatst, zijn compact en passen harmonieus bij de gevel zonder het esthetisch uitzicht van het gebouw aan te tasten, noch het bekledingsmateriaal of de sierelementen te schaden. Er wordt in het bijzonder aandacht besteed aan de keuze van materiaal en kleur zodat die zo onopvallend mogelijk zijn. 4. De oppervlakte-inname op manshoogte mag onder geen enkel beding het voetgangersverkeer hinderen en niet meer ruimte innemen dan 10% van de breedte van het voetpad. 5. De planten moeten geregeld worden onderhouden en gesnoeid en de voetpaden moeten worden schoongeveegd zodat er geen hinder of gevaar ontstaat voor het voetgangersverkeer op het voetpad of er geen hinder wordt veroorzaakt met betrekking tot het genot voor de belendende eigenaars, conform artikel 42 van het Algemeen Politiereglement. Noch mogen deur- of vensteropeningen, sierelementen aan de gevel of openbare nutsinrichtingen (straatnaamplaatjes, openbare verlichting, etc.) aan het zicht worden onttrokken of mogen kroonlijsten, regenpijpen en waterafvoerbuizen niet kunnen worden beschadigd. 6. 7. Uitsluitend planten die de gevelsteen niet beschadigen, zoals blauweregen, kamperfoelie, clematis, jasmijn, etc., zijn toegelaten. Planten met hechtwortels, zoals klimop en wilde wingerd, zijn verboden. Doornplanten, zoals rozenstruiken, hulst, meidoorn, etc., zijn eveneens verboden, evenals gifplanten. Aan volgende gevels zijn planten verboden: • Geklasseerde gebouwen of gebouwen ingeschreven op de bewaarlijst • Gebouwen van klasse 1 en 2 binnen de perimeter van de zonale gemeentelijke stedenbouwkundige verordening “Stadhuiswijk” Voor elk plantverband langs de gevel aan de openbare ruimte dat niet beantwoordt aan bovenvermelde criteria 1 en 2, moet een stedenbouwkundige vergunning worden aangevraagd. GEMEENTE SINT-GILLIS aanbrengen van klimplanten op gevels AKKOORD VAN DE EIGENAAR In het geval van mede-eigendom moet de aanvraag goedgekeurd zijn door elk van de medeeigenaars of door de mede-eigenaar die daartoe rechtsgeldig werd gemachtigd door de Algemene vergadering. Het gemeentebestuur kan onder geen enkel beding aansprakelijk worden gesteld bij verkeerde informatie of onenigheid tussen de mede-eigenaars. Ik ondergetekende, • NAAM, VOORNAAM DOMICILIE • NAAM, VOORNAAM DOMICILIE • NAAM, VOORNAAM DOMICILIE (vervolg op achterzijde) eigenaar of vertegenwoordiger van de mede-eigenaars (conform de beslissing van de AV) van het pand op volgend adres: Verklaar, akkoord te gaan, in voorkomend geval in naam van de mede-eigenaars, met de aanvraag De beplanting gebeurt onder de volledige en exclusieve verantwoordelijkheid van de eigenaar-buurtbewoner: • De eigenaar van het gebouw blijft verantwoordelijk voor elke schade of hinder die voortvloeit uit de plant zowel aan de belendende gebouwen als aan de ondergrondse installaties, de voetpadbekleding of de gebruikers van de openbare weg. • De toelating wordt bij wijze van gunst verleend en kan op ieder moment worden ingetrokken zonder enige schadeloosstelling. Het niet onderhouden van de planten kan oorzaak zijn van het intrekken van de toelating. • De eigenaar kan geen enkel recht op schadeloosstelling of schadevergoeding laten gelden omwille van schade aan de plant die zou kunnen voortvloeien uit een interventie ter hoogte van de voetpaden vanwege de gemeente of enig concessiehouder van openbaar nut. • Het heraanleggen van het voetpad bij het verwijderen van de planten gebeurt door het gemeentebestuur op kosten van de eigenaar. voor handelingen en werken ingediend op Het formulier “Akkoord van de eigenaar” in bijlage moet ingevuld worden en teruggezonden naar de administratie. (handtekening) Het respect van de hierboven vermelde aanbevelingen neemt in geen geval de aflevering van de goedkeuring van het College van Burgemeester en Schepenen die zich het recht voorbehoudt de overeenkomst van de aanvraag betreffende de architecturale context en de lokale, technische vereisten te evalueren. kennis genomen te hebben en zich te verbinden tot • de uitvoeringsmodaliteiten van de door de Gemeente opgelegde handelingen en werken • de voorschriften van het gewestelijke en gemeentelijke stedenbouwkundig reglement de informatie op het huidige formulier voor waar en oprecht te verklaren. Opgemaakt te Brussel, op Dienst Preventie en Levenskwaliteit Tel: 02/533 34 87 [email protected] Dienst Duurzame Ontwikkeling – Ecohuis Tel: 02/533 95 90 [email protected] www.maisonecohuis.be (Mogelijkheid om basis materiaal voor uw planten uit te lenen) Vegetalisatieprojecten in het kader van het Wijkcontract Tel: 02/563 11 28 www.contratsdequartiers1060.wordpress.com Vzw CBVV Tel: 02/563 58 04 Dienst Openbare Ruimte [email protected] Uitgiftedatum: Mei 2017 – Verantwoordelijke Uitgever: W. Stevens – Grafische Vormgeving: Mathilde Glocheux (www.aupluriel.be) NUTTIGE CONTACTEN