BOEI 90 Wateringse Veld 1 december 2010

BOEI 90 Wateringse Veld
1 december 2010 - 1 december 2012
Projectdeel 2
Van netwerk naar gemeente
SAMENWERKENDE PARTNERS:
MW&KG - Protestantse Kerk in Nederland
IZB – voor zending in Nederland
Hervormde Gemeente Wateringen
Gereformeerde kerk Wateringen
Stichting Missionaire en Diaconale Activiteiten Wateringse Veld en omstreken
Deze partners werken samen in de Begeleidingscommissie BOEI 90
18 december 2010
1
Inleiding
Samen met de organen voor missionair werk binnenland van de Protestantse Kerk in Nederland
(MW&KG en IZB), hebben de Hervormde gemeente en de Gereformeerde kerk te Wateringen
van 2007-2010 gewerkt aan de missionaire presentie van de kerk in de vinexwijk het
Wateringse Veld.
De afgelopen drie jaar is er pionierswerk verricht, waarin de mogelijkheid werd verkend
een nieuw netwerk vanuit de christelijke identiteit te creëren in de wijk. Daarbij werd met
name ingezet op activiteiten voor kinderen en hun ouders. Mocht in die periode blijken dat het
mogelijk was zo’n netwerk te vormen dan zou het project verlengd worden.
Inmiddels is deze pioniersfase afgerond en mag BOEI 90, zoals het project is gaan heten,
zich verheugen in een zegenrijk resultaat. Zo’n 35 kinderen, 25 tieners en jongvolwassenen en
85 volwassenen zijn actief betrokken bij activiteiten. Daarnaast trekken vieringen van kerkelijke
feestdagen zo’n 150 bezoekers.
Op grond daarvan en na een grondige evaluatie hebben de deelnemende partners in het
project besloten tot een verlenging van twee jaar tot 1 december 2012. Het streven voor die
periode (projectdeel 2) is te komen tot de vorming van een levensvatbare missionaire
protestantse gemeente.
Werkgebied
Het missionaire werkgebied omvat het Wateringse Veld, dat geografisch bij Den Haag hoort
maar kerkelijk onder verantwoordelijkheid valt van de tot de Protestantse Kerk in Nederland
behorende gemeenten in Wateringen. Omdat het gaat om een Vinex-wijk met meer dan 20.000
inwoners overstijgt dit de draagkracht van de kerken in Wateringen. Dit is in 2007 een reden
geweest om BOEI 90 te starten als experiment in missionaire gemeenschapsvorming.
Missionair uitgangspunt
Het missionair denken en handelen is georiënteerd op de visie van de Protestantse Kerk in
Nederland, verwoord in de nota ‘Leren leven van de verwondering’ en gerelateerd aan de
uitgangspunten van beleid zoals opgenomen in het IZB beleidsplan (2006-2008) en aan de
beleidslijnen met betrekking tot het missionaire werk van de programmalijn Missionair Werk &
Kerkgroei. (2010-2012)
Door als medewerkers en betrokkenen (kerk) openhartig voor ons geloof uit te komen,
zonder anderen uit te sluiten, willen we mensen (opnieuw) de kans bieden het Evangelie te
ontdekken.
De vorming van nieuwe missionaire gemeenten past binnen het beleid van de generale
synode van de Protestantse Kerk om in de sterk veranderende Nederlandse samenleving
nieuwe gemeenten op te zetten op plaatsen waar de kerk nog niet is, bijna verdwenen is of
onder doelgroepen, die de PKN op dit moment niet weet te betrekken bij het evangelie.
(Beleidsnotitie, 19 november 2008) BOEI 90 is daarom niet alleen een belangrijk leerproces
voor Hervormd en Gereformeerd Wateringen maar ook voor de organen die zich namens de
landelijke kerk bezig houden met dit project: de IZB en MW&KG.
Doel van het project (2010-2012)
Het netwerk aan relaties dat ontstaan is rondom BOEI 90 te verbreden en verdiepen tot een
levensvatbare christelijke gemeente binnen de Protestantse Kerk. In die hoedanigheid wil BOEI
2
90 een laagdrempelige gemeenschap van God zijn in de wijk Wateringse Veld waar mensen
Jezus leren kennen, Hem volgen, elkaar en de samenleving dienen.
Wensen / kaders
1. Identiteit.
De afgelopen jaren heeft zich in BOEI 90 een aantal waarden ontwikkeld van waaruit men
ook wil werken in de komende periode: Houding (als christen) is bepalend, van onderop
werken; open, transparant tot op Jezus leven, openhartig voor het evangelie uitkomen met
respect voor andere overtuigingen, de nadruk ligt bij de gemeenschapsopbouw op relaties
en organische groei van activiteiten. Men laat zich daarbij graag inspireren door de vroeg
christelijke kerk in Handelingen 2. Net als die vroege christelijke gemeente wil men “in de
gunst staan bij het volk”: in de gunst staan van- en er zijn voor de wijk.
2. Speerpunten.
BOEI 90 kiest bij de gemeenteopbouw voor twee speerpunten: evangelisatie en
discipelschap. Bij evangelisatie gaat het om een blijvende beweging naar buiten gericht op
de hele mens in verkondiging en diaconaat. Het discipelschap is gericht op de geestelijke
groei van betrokkenen, waarin men leert te leven als volgeling van Jezus in alle aspecten van
het leven.
3. Structuur.
Rond BOEI 90 is op een natuurlijke wijze een structuur gegroeid van doordeweekse
huisgroepen, die echter op zondag samenkomen voor gezamenlijke (bij voorkeur wekelijkse)
vieringen. In de huisgroepen ligt de nadruk op discipelschap en minder op evangelisatie. In
de zondagse vieringen is dat andersom: de nadruk ligt dan op laagdrempeligheid en
gastvrijheid voor nieuwkomers. Deze vieringen geven gezicht aan BOEI 90 als gemeenschap
en stimuleren de onderlinge binding van betrokkenen. In deze drukke vinexwijk stimuleert
BOEI 90 ook één-op-één contacten, of triades (waar mensen op regelmatige basis met elkaar
in gesprek zijn over God, geloof, zichzelf en hun dagelijkse bezigheden). BOEI 90 kent een
zgn. klein team, dat als kerngroep de missionair werker assisteert bij het leidinggeven aan
activiteiten, vieringen en vrijwilligers. Dit is ook denktank voor de aan te stellen diaconale
werker. Dit kleine team vormt mogelijk de basis voor de te vormen kerkenraad ten behoeve
van de nieuwe gemeente.
4. Draagvlak en uitstraling.
Er zijn drie opstartjaren achter de rug. Deze huidige cruciale fase van gemeentevorming
vraagt zeker zoveel van beide gemeenten in Wateringen als de eerste fase. Deze zullen mee
moeten denken en assisteren bij de instelling van de ambten, de bediening van de
sacramenten en financiële zelfstandigheid. Daarnaast zal de classis betrokken moeten
worden bij de vorming van deze nieuwe gemeente. Van BOEI 90 vraagt dit goede
communicatie en overleg met de beide gemeenten en de landelijke kerk. Ook is het
belangrijk dat BOEI 90 de opgedane inzichten, kennis en ervaring beschikbaar stelt voor de
plaatselijke kerken en de landelijke kerk.
5.
Missionair-diaconaal.
In de afgelopen drie jaar lag bij BOEI 90 met name de nadruk op missionair pionieren.
Op grond van geconstateerde noden in de wijk wil men daarom in de komende jaren een
diaconaal pionier toevoegen aan het team. Diaconaat kent haar eigen doelstelling in de
vorm van heilzame presentie in de dienst van barmhartigheid en gerechtigheid. Tegelijk kan
die diaconale heilzame presentie niet zonder het getuigenis waarin BOEI 90 in de eerste
periode veel zegen van God heeft ervaren. Het gaat daarbij om een samenspel van ‘dienen’,
solidariteit met mensen in hun nood en betekenis van het werk voor de buurt en ‘getuigen’
als dat wat men wil doorgeven van de liefde van Christus.
3
Werkers
De missionair werker
De 1,0 fte missionaire werker wordt gezien als de spil van het project. De eerste periode was
van december 2007 tot december 2010. Het vervolg is dat het project de komende twee jaar
wordt voortgezet. Daarna wordt hij mogelijk opgevolgd door een part-time of full-time
predikant. Dit hangt met name af van de mate waarin BOEI 90 zich zal ontwikkelen de komende
twee jaar als gemeente in wording op het gebied van participatie, ambtsvorming,
sacramentsbediening en financiële zelfstandigheid. Van de missionair werker wordt in deze fase
van het project verwacht dat hij een voortrekkende rol speelt bij de ontwikkeling van het
bestaande netwerk aan relaties tot een christelijke gemeenschap.
 Hij zal zich daartoe zelf bezig moeten houden met evangelisatie en discipelschap om voeling
te blijven houden met de basis en geformuleerde speerpunten van de gemeente in
wording.
 Hij dient leiding te geven aan het ‘kleine team’, hen te assisteren bij het proces van
gemeentevorming met zijn eigen expertise of door expertise van anderen in te brengen.
 Van hem wordt een belangrijke faciliterende inbreng verwacht bij de vieringen. Hij zal als
voortrekker gestalte moeten geven aan de inhoud daarvan, hij dient regelmatig voor te
gaan en de gemeente in wording mee te nemen in de verkondiging en dienstbetoon.
 Van hem wordt een coördinerende en toerustende rol verwacht bij de inzet van mensen
met hun gaven binnen de structuur van de gemeenschap: in de kleine groepen en andere
activiteiten. Daarbij rust op hem ook een pastorale verantwoordelijkheid voor het nieuwe
kader dat zich binnen BOEI 90 ontwikkelt.
 Ook is hij eindverantwoordelijke als het gaat om communicatie van en draagvlakverwerving
voor het project.
 Samen met het “kleine team” en de diaconale werker werkt hij ten behoeve van de missie
van het project in de wijk een holistische visie1 en aanpak uit.
De diaconale werker
De gemeente in Wateringse Veld wil helpen waar geen helper is. Een 0,5 fte diaconaal werker
wordt begin 2011 aangetrokken voor een termijn van twee jaar (tot 1 december 2012) met
mogelijke verlenging naar drie jaar (tot 1 december 2013). Zijn of haar taken:
 Een vrijwilligersnetwerk uit BOEI 90 creëren, dat meewerkt in de uitvoering van het
diaconaat
 Samen met deze vrijwilligers gaat hij of zij de sociale situatie analyseren, in kaart
brengen en een strategie inclusief werkplan ter aanpak van de diaconale noden
ontwikkelen
 De diaconale werker begeleidt en traint deze vrijwilligers
 Er wordt samenwerking gezocht met andere kerkgenootschappen, instellingen en
maatschappelijke organisaties, die ook in Wateringse Veld werken.
 De activiteiten worden binnen drie jaar verankerd in de activiteiten van de kerkelijke en
institutionele gemeenschap van Wateringse Veld
 Bij dit alles wordt ondersteuning en inspiratie gezocht bij vergelijkbare initiatieven en
expertise binnen de Protestantse Kerk.
NB: Met de deelnemende gemeenten is afgesproken dat de zorg voor gemeenteleden die in de
wijk wonen en met beide gemeenten of elders kerkelijk meeleven, niet tot de werkvelden van
de diaconale en missionaire werker behoren.
1
Binnen de holistische visie wordt de mens gezien als een eenheid van lichaam en geest. Deze eenheid kent fysieke, mentale, emotionele,
sociale en spirituele facetten die continue met elkaar in wisselwerking zijn.
4
Vrijwilligers
Vrijwilligers werken samen met de bezoldigde werkers van BOEI 90 in een een zgn.
Connectivity-model:
 De vrijwilligers doen waar ze goed in zijn en wat bij hun mogelijkheden past.
 Informatie wordt centraal aangestuurd door middel van nieuwsbrieven.
 Een klein team, rond Arjen & Annemarie ten Brinke en de diaconale werker, bespreken
regelmatig het beleid.
Het ‘klein team’
Dit team van zeer betrokken bewoners in de wijk, vormt de basis voor de toekomstige
kerkenraad. De leden werken intensief samen met de betaalde werkers. Zij kiezen uit hun
midden een secretaris en een contactpersoon voor financiën binnen BOEI 90, die ook op
financieel gebied het aanspreekpunt is voor de Stichting. Het kleine team:
 Ontwikkelt visie en beleid samen met de betaalde werkers
 Coordineert en geeft geestelijke leiding aan de diverse groepen en activiteiten
 Speelt een belangrijke rol bij de vormgeving van de vieringen
Locatie
In augustus 2008 is een pand aangekocht aan Treslonglaan 90. Beide plaatselijke kerken
hebben daartoe de stichting Missionaire en Diaconale Activiteiten Wateringse Veld en
omstreken opgericht die formeel eigenaar is van dit pand. Er is een multifunctionele ruimte en
een woonhuis op de eerste etage, dat wordt bewoond/gehuurd door de missionair werker.
Deze locatie is inmiddels te klein gezien het aantal activiteiten en aantal betrokkenen bij BOEI
90. Er zal daarom aanvullende ruimte worden gezocht voor samenkomsten en werkruimte voor
beide werkers.
Begeleiding



De bezoldigde werkers worden begeleid door een Begeleidingscommissie die minstens vier
maal per jaar vergadert. Deze commissie bestaat tenminste uit een vertegenwoordiger van
Hervormd Wateringen, een vertegenwoordiger van gereformeerd Wateringen, MW&KG,
IZB en de stichting.
Deze commissie heeft de afgelopen jaren ervaren hoe belangrijk het is in alle besluiten
rondom het project te vertrouwen op de leiding van de Heilige Geest, die wijsheid geeft en
onze zorgen overstijgt.
Tot de taken van de commissie behoren:
o het moreel ondersteunen van de werkers
o actief meedenken over de voortgang van het werk
o rapportage en evaluatie van het werk naar betrokken partners
o meebesluiten bij beslissingen, die leiden tot structurele veranderingen binnen
het project qua inhoud en aanpak
o het bespreken van voortgangsrapportages van de werkers
De Begeleidingscommissie vergadert minstens twee keer per jaar met het ‘kleine team’
voor tussentijdse evaluatie en afstemming van beleid.
Individuele werkbegeleiding van de werkers:
Deze begeleiding bestaat uit persoonlijk advies, functioneringsgesprekken en uit deelname
aan intervisiegroepen, conferenties en studiebijeenkomsten.
o De missionair werker ontvangt vanuit de IZB individuele begeleiding bij het
missionaire werk.
5

o De diaconale werker zal individuele begeleiding ontvangen vanuit de
programmalijn Missionair Werk en Kerkgroei.
De werkers doen minstens een maal per jaar verslag van hun werkzaamheden bij de
betrokken kerkenraden van Wateringen.
Stappenplan voor de jaren 2011 en 2012
Vierde jaar 2011:
1. Zoeken naar extra ruimte voor:
- activiteiten die op dit moment niet kunnen plaatsvinden wegens ruimtegebrek
- rustige werkplekkenvoor de missionair en diaconaal werker.
- Samenkomsten
2. Het diaconale werk meer gestalte geven door het aantrekken van een diaconaal werker
voor een periode van 3 jaar (=inclusief 2013) voor 0,5FTE.
3. Voortgang van gemeenteopbouw door middel van:
- Relaties uitbreiden
- Connectivity-model hanteren om de communicatie tussen de verschillende
activiteiten vorm te geven. Informatie goed organiseren en met elkaar delen,
waardoor afhaken wordt voorkomen.
- Opbouwen van een gemeentestructuur die ruimte biedt aan huiskringactiviteiten
maar de kringen ook verbindt door gezamenlijke activiteiten op een centrale plek in
de wijk.
- Samenkomsten houden (streven = 1 x / maand)
- In deze overgangsfase van netwerk naar gemeente de deelnemende kerken
betrekken bij de bezinning en geleidelijke invoering van sacramentsbediening en
ambten.
- De classis vragen mee te denken bij de procedures voor gemeentevorming binnen
de PKN.
4. Financiële aspecten:
- Draagvlak verstevigen in de richting van zelfstandigheid door deelnemers en
bewoners te betrekken bij het opbrengen van financiën benodigd voor extra
activiteiten.
- De diaconie van de PKN-gemeente te Den Haag wordt om financiële ondersteuning
gevraagd.
- Omschreven activiteiten worden ter adoptie aangeboden aan andere (PKN-)
gemeenten (in het Westland) of er worden subsidies aangevraagd.
Vijfde jaar 2012:
1. Na een jaar diaconaal pionieren krijgt de missionaire presentie vorm in een evenwichtig
samenspel van evangelisatie en diaconaat.
2. Er zijn tweewekelijkse tot wekelijkse vieringen, waarin de sacramenten kunnen worden
bediend in samenwerking met de kerkenraden van de betrokken gemeenten.
3. Het gemeenteleven vindt plaats in een aantal huisgroepen die samenkomen en
samenwerken in gezamenlijke activiteiten.
4. Een aantal kleine team leden en andere vrijwilligers wordt toegerust voor een
kerkenraadstaak. De missionair werker delegeert zoveel mogelijk taken aan deze
kerkenraad in wording.
5. Met de classis en de deelnemende gemeenten wordt de procedure doorlopen van
gemeentevorming. Daarbij zal onder andere gesproken moeten worden over een
6
geografische of modalitaire indeling, de structuur van samenwerking met beide
gemeenten en de formatie van een predikantsplaats.
6. In het eerste half jaar wordt een inschatting gemaakt van de financiële draagkracht van
BOEI 90. Op grond daarvan wordt door de deelnemende gemeenten, BOEI 90 en de
stichting een financiële constructie ontworpen voor de periode na 1 december 2012.
Omdat de ontwikkelingen moeilijk zijn in te schatten, zal dit stappenplan regelmatig met de
leden van de begeleidingscommissie worden besproken en waar nodig bijgesteld. In dit proces
zijn de kaders van de Protestantse Kerk de norm, omdat het project daar uit voortkomt. Binnen
die kaders wordt gestreefd naar een draagkrachtige gemeente die een eigen vorm van
gemeente-zijn heeft ontwikkeld passend bij de mensen die deelnemen en die haar missionaire
en diaconale taak binnen het Wateringse Veld vol geloofsvertrouwen vorm en inhoud geeft.
Kostenverdeling




Missionair Werk & Kerkgroei en de de IZB dragen de salariskosten van de missionair werker
van 1 december 2010 tot 1 december 2012. De IZB treedt hierbij op als werkgever. De
diaconaal werker zal worden gefinancierd met middelen afkomstig uit de Stichting
Rotterdam en Kerk in Actie. Deze wordt aangesteld tot 1 december 2012 met een mogelijke
verlenging tot 1 december 2013. MW&KG zal hierbij als werkgever fungeren.
Beide plaatselijke gemeenten dragen de werkkosten. Hieronder worden verstaan de
(huur)kosten van een werk- en activiteitenruimte en de kosten van de activiteiten. In
overleg met de werkers wordt hiertoe periodiek een begroting opgesteld. Met de
betrokkenen bij BOEI 90 is overeengekomen dat zij een deel van de toenemende
exploitatiekosten zullen financieren.
De exploitatie is in handen van de Stichting Missionaire en Diaconale Activiteiten
Wateringse Veld en omstreken.
Onderlinge financiële en andere zakelijke afspraken worden vastgelegd in aparte
overeenkomsten die aan dit werkplan worden gehangen als bijlagen.
Partners
Dit plan is goedgekeurd door:
- Missionair Werk & Kerkgroei van de Protestantse Kerk te Utrecht
- De IZB – vereniging voor zending in Nederland te Amersfoort
- De kerkenraad van de Hervormde gemeente Wateringen
- De Kerkenraad Gereformeerde kerk, De Lichtbron te Wateringen
En voorgelegd aan (kerkenraden zijn verantwoordelijk):
De stichting Missionaire en Diaconale Activiteiten Wateringse Veld en omstreken
7