Geschiedenis & Reflectie Popmuziek Dicky Gilbers serie 2 Symfonische Rock Glam & Art Rock college 3 Overzicht Cursus G&R Popmuziek 2 • • • • • 1. Progressieve Rock 2: Hard Rock 2. Hippies/Serieuze Pop: Jazz & Klassieke invloeden 3. Symfonische Rock & Glam Rock: Yes; Bowie 4. Punk & New Wave: o.a. Clash; Jam; Sex Pistols 5. U.S.A. 2e Folkbeweging/Country Rock: o.a. Bob Dylan; Paul Simon; Band; CSN&Y; Eagles; Poco • 6. Soft Rock & Powerpop: o.a. Bread; Badfinger • 7. Singer songwriters: o.a. Joni Mitchell; James Taylor • 8. Vernieuwing of retro?: o.a. Prince; Oasis; Kravitz Overzicht Serie 2 les 3 Symfonische Rock & Glam Rock • • • • • • • 1. Symfonische Rock: Yes; Genesis 2. De scheiding Pop - Rock 3. Commerciële Pop: Abba; Sweet; Mud 4. Glam Rock: David Bowie; Lou Reed; Roxy Music 5. Bombastisch vakmanschap: Queen; ELO, Supertramp 6. Hall of Fame: Steely Dan 7. Hall of Fame: Frank Zappa Vorige les: De Golfbeweging in de Pop Fase 1: onschuldig enthousiasme; 3-accoorden schema’s Fase 2: volwassen kunstvorm Fase 3: serieus; “over de top?”; verval: ouwe-lullen-muziek Fase 1 (nieuw, fris, rebellie) en 2 (goed, kunstzinnig) worden vaak interessant gevonden door publiek en critici Fase 3 is vaak niet meer voor het grote publiek; voor die-hards; te moeilijk, te serieus (ingewikkelde schema’s en maatsoorten) Discussiepunt: Sgt. Peppers, geniaal of te pretentieus? De Golfbeweging in de Pop Fase 1: onschuldig enthousiasme; 3-accoorden schema’s Fase 2: volwassen kunstvorm Fase 3: serieus; “over de top?”; verval: ouwe-lullen-muziek Symfonische rock (fase 3) wordt vaak bekritiseerd Is dat terecht? Muzikanten willen zich vaak technisch verder ontwikkelen Op zoek naar nieuwe structuren en geluiden: – oude instrumenten: clavinet; hammond orgel; fagot; hobo – nieuwe: mellotron; moog synthesizer; rhodes piano Symfonische Rock Stroming die sinds de late jaren 60 klassieke elementen in de popmuziek integreert – geen singles, maar conceptalbums – muziek vaak lange uitgesponnen epische stukken met veel sfeerwisselingen, veel dynamiek en vaak vreemde maatsoorten vooral niet dansbaar, het is geen amusement – tekstonderwerpen vaak mythologisch – Esthetische aspiraties: popmuziek is serieuze kunst Pink Floyd Roger Waters; David Gilmour; Rick Wright; Nick Mason Shows worden grootser en spectaculairder Pink Floyd Seamus 70 71 73 Money Shine on you crazy diamond Another Brick in the wall 76 77 79 Symfonische Rock o.a. Robert Fripp; Greg Lake; Ian McDonald; Pete Sinfield (tekst) 1969: King Crimson In the court of the Crimson King 21st Schizoid man Epitaph Cat food (1970) Robert Fripp Symfonische Rock Keith Emerson; Greg Lake; Carl Palmer Nice America Uit West Side Story; live werd de Amerikaanse vlag verbrand 67 ELP 70 Lucky man 71 Pictures at an exhibition 80 Peter Gunn Symfonische Rock Jon Anderson; Steve Howe; Chris Squire; Rick Wakeman; Bill Bruford Yes Roundabout Long distance runaround 1971 Heart of the sunrise 71 72 73 Roger Dean Symfonische Rock Peter Gabriel; Phil Collins; Mike Rutherford; Tony Banks; Steve Hackett Genesis The lamb lies down on broadway Ripples 74 75 Als ze al niet verdwijnen na de ijstijd van 76, laten veel symfo-artiesten een evolutie zien van complex in de 70s via compacte rock in de 80s naar weer complex in de 21e eeuw Peter Gabriel; Phil Collins; Mike Rutherford; Tony Banks; Steve Hackett Gabriel solo aanvankelijk heten alle lp’s Peter Gabriel Here comes the flood 77 Games without frontiers Biko Sledgehammer (Motown?) In your eyes 80 86 Youssou Ndour Shakin’ the tree 89 (geen cymbals op deze elpee!) Genesis Peter Gabriel; Phil Collins; Mike Rutherford; Tony Banks; Steve Hackett Phil Collins solo 81 In the air tonight (heavy drum sound: noise-gate op de galm) Another day in paradise 82 Frida: Genesis (rockiger na hitsuccessen Collins) Paperlate Illegal Alien Just a job to do 82 83 Mike & The Mechanics Living years Poor boy down 88 (met uitstekende zangers: Paul Carrack; Paul Young) Ook vermeldenswaardig: Symfonische Rock o.a. Dave Cousins; Blue Weaver; Richard Hudson; John Ford Strawbs (folk invloeden) vanaf 1969: band met Sandy Denny (Fairport Convention); Rick Wakeman (Yes) hoogtepunt: Strawbs Grave new world (1972) Benedictus Down by the sea (1974) Ook vermeldenswaardig: Symfonische Rock 85 Marillion Caravan Camel 1978 Ook vermeldenswaardig: Symfonische (Hard-) Rock Niet alle groepen zijn even makkelijk in te delen: bijv. Led Zeppelin mengt folk met hard rock Veel rock-groepen (70-76) mengen in hun muziek klassieke structuren met hard rock Kansas 1977, Point of know return Dust in the wind Rush 1976, Bastille day Kansas Ook vermeldenswaardig: Symfonische Rock Tubular Bells Mike Oldfield 73 eerste plaat op Virgin werd onverwachte bestseller nadat de muziek gebruikt werd in de kaskraker The Exorcist 1976-1977 De Punkbeweging geeft de genadeklap aan veel pretentieuze groepen uit de jaren 70: De popbladen richten zich nu op de New Wave en het trendy (beïnvloedbare) publiek laat bands als Camel, Yes, Caravan, ELP, etc. vallen (Dinosaurs). Het belang van de Symfonische Rock Opkomst Symfonische Rock brengt scheiding Rock en Pop met zich mee 1966-1967: Artistieke top bands waren succesvol als singlegroep en als elpee-groep Beatles: Strawberry Fields Forever Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band Hendrix: Hey Joe Are you experienced? Hits waren niet alleen voor tienermeisjes Jaren 70: Rock vs. Pop Rockgroepen zijn elpeegroepen, concertgroepen 73 Bron: Gert Keunen Pink Floyd Doelgroep voornamelijk mannelijke muziekfreaks met dure stereoinstallaties Pop was voor de arbeidersjeugd om in het weekend op te dansen 71 of the Road (danszalen, disco’s, TV: Top of the Pops, TopPop) Middle Doelgroep: massamarkt, dansende, hitgevoelige, vaak vrouwelijke fans Jaren 70: Rock vs. Pop Sommige serieuze rockartiesten, zoals Yes en Genesis, die in eerste instantie niet in de hitlijsten of in de popprogramma’s voorkwamen, bleken commercieel toch zeer succesvol andere kanalen: concerten; serieuze nieuwe popbladen 60s: iedere popliefhebber kocht in Nederland Muziek Express vanaf 70s: Aloha/Hitweek & later Oor voor serieuze rocker Popfoto & later Hitkrant voor de bakvis Pop werd weer big business, vgl. begin 60: Brill Building tijd (les 2) Commerciële Pop 70s Terug naar Teenybob Een band als Abba verkocht in de 70s meer dan welke band dan ook in de 60s 74 gladde popsongs Zweden Rubettes Duitsland Frank Farian 75 Abba 77 Boney M 88 Meeste bandjes gaan een hit of drie mee Commerciële Pop Chinn & Chapman Zoeken niet een nieuw genre, maar steeds nieuwe vertolkers bandjes uitmelken 74 Mud 73 77 Smokie Sweet 78 Suzy Quatro Toen extravagant, nu de norm: Little Richard Glam Rock Ook wel: Glitter Rock theatrale rock, korte bondige liedjes artiesten extravagant gekleed met veel make up simpele teksten, reactie op idealistische hippiemuziek Glam rock is commerciële rock, maar sommige artiesten hebben wel degelijk ook artistieke waarde 73 Gary Glitter: alleen het imago Glam Rock 71 T Rex 73 Slade David Bowie Kameleon/Acteur trend watcher 1969: Hippie Space Oddity Life on Mars 1972: Garage Rock/Glam Rock Ziggy Stardust Hang on to yourself Rock ‘n’ Roll Suicide 73 The Jean Genie cf. Sweet David Bowie Kameleon/Acteur Fame (met Lennon) Golden years 1975/6: Soul/Funk 1977: Avant-Garde/New Wave The Thin White Duke: Station to station (live) Heroes (met Brian Eno) 1983: New Romantic: Let’s Dance Lou Reed Nico Velvet underground: 69 70 Lou Reed: 72 73 Bob Ezrin Heroin Venus in furs Andy Warhol Femme fatale I'm waiting for the man Sweet Jane (cf. Mink deVille Perfect day Walk on the wild side Men of good fortune Caroline says II The Kids Berlin (1973) is een meesterwerk, maar Reed Heartbreak hotel vond het aanvankelijk helemaal niks Close watch 75 ) John Cale Andy Warhol Popart 1960: anti-abstract; schijnbaar gevoelloos; recycling (vgl. samplegeneratie); beelden ontleend aan consumptiemaatschappij bewuste kitsch/camp Roxy Music Popart Do the strand In every dreamhome a heartache 73 Voor zijn opblaaspop 10 CC Graham Gouldman; Eric Stewart; Kevin Godley; Lol Creme 74 75 76 78 The Wall Street Shuffle I'm not in love (the sound of a bass drum) (koortjes “live”: grote Revox) Art for art’s sake Dreadlock holiday Queen Freddy Mercury; Brian May; Roger Taylor; John Deacon Queen begint als pure hard-rock groep (there are no synthesizers on this album) maar dan: Bohemian Rhapsody (opera-invloeden) 75 meeste nummers theatraal; bombastisch Queen later allerlei invloeden in de muziek geïntegreerd: 79 rockabilly in funk in 80 81 vanilla ice (1990) ice ice baby crazy little thing called ‘love’ another one bites the dust under pressure (met Bowie) Tussen Symfonische Rock, Pop & Glam Rock in: Move/ELO o.a. Roy Wood; Bev Bevan; Jeff Lynne Move/Idle Race /Roy Wood/ELO/Wizzard Blackberry Way (pop 1968) Cherry Blossom Clinic (1969) (Bach thema) 10538 Ouverture (1972) Move/ELO Move/Idle Race/Roy Wood/ELO/Wizzard 74 Showdown 78 Mr. Blue Sky Wild west hero vgl. Wall of Sound van Phil Spector Tussen Symfonische Rock en Pop in: Supertramp Roger Hodgson; Rick Davies; Bob Benberg; John Helliwell; Doud Thompson Supertramp School Dreamer maakt 1 sublieme elpee: Crimes of the Century (1974) 77 79 74 band zoekt balans tussen hitgevoelige popsongs: ‘Give a little bit’ ‘The logical song’ en pretentieuze album tracks: ‘Hide in your shell’ ‘Crime of the century’ Buitenbeentjes Hall of Fame: Steely Dan Complex (Jazz invloeden), maar toch dansbaar 72 Do it again 74 Rikki don’t lose that number Any major dude will tell you East St.Louis Toodle-Oo (Duke Ellington 22-3-1927 ) o.a. Donald Fagen; Walter Becker Complex (Jazz invloeden), maar toch dansbaar Steely Dan 76 Haitian Divorce The Fez 77 80 Aja Josie Gaucho (drums Steve Gadd) (drums Jim Keltner) (Jan Garbarek; Keith Jarrett 1974 ) Steely Dan sessiemuzikanten Stuff Richard Tee Steve Gadd Eric Gale Cornell Dupree Gordon Edwards 1976 Afrader voor pianisten en drummers: Richard Tee’s instructievideo voor pianisten Stuff te horen op o.a. “One Trick Pony” (1980) - Paul Simon “Stingray” (1976) - Joe Cocker Steely Dan sessiemuzikanten Doobie Brothers 2 gezichten: begint als gitaarband rond Tom Johnson, maar verandert in aor-band, nadat ex-Steely Dan-muzikanten in de line-up komen 72 Listen to the music 73 Long train runnin’ 76 86 Takin’ it to the streets What a fool believes Steely Dan sessiemuzikanten Toto 79 Hold the line 82 Rosanna Africa Buitenbeentjes Hall of Fame: Frank Zappa What’s the ugliest part of your body? Beach Boys? My quitar wants to kill your mama Don’t eat the yellow snow Camarillo Brillo 73 Flakes (take it away, Bob) 79 Broken hearts are for assholes 67 69 74 Buitenbeentjes Captain Beefheart Abba Zabba 68