INTENTIEVERKLARING GROENE CORRIDOR Een klimaatneutrale corridor tussen Zoeterwoude en de haven van Rotterdam Wij, Nedcargo, provincie Zuid-Holland, HEINEKEN Nederland, Havenbedrijf Rotterdam N.V., gemeente Alphen aan den Rijn, Zeeman, Hartog & Bikker, Rijkswaterstaat, Eneco en gemeente Bodegraven-Reeuwijk, willen een van de eerste groene en duurzame corridors in Europa maken. We laten zien dat het realiseren van nieuwe business- én klimaatdoelen hand in hand kunnen gaan. Wij geloven dat een duurzame bedrijfsvoering essentieel is voor de toekomst van onze organisaties en de groei van de regio. Daarom gaan we samenwerken om de logistieke activiteiten rond Zoeterwoude, Alphen aan den Rijn en de haven van Rotterdam klimaatneutraal te maken als onderdeel van Groene Cirkels. Partijen die ons hierbij willen ondersteunen zijn VNO-NCW West, Wageningen Environmental Research, GoodFuels, Connekt, Lean & Green Off-Road, Feadship, Hogeschool Rotterdam, InnovationQuarter, TNO en gemeente Zoeterwoude. WAT WILLEN WE BEREIKEN? De partners werken samen aan het ontwerp en de realisatie van de OVER GROENE CIRKELS Groene Corridor in het gebied tussen Zoeterwoude en de haven van Rotterdam. Hiermee bedoelen we dat we klimaatneutrale logistiek Een klimaatneutrale van inkomende en uitgaande goederenstromen die schoon, HEINEKEN brouwerij in een efficiënt, economisch duurzaam en passend in de omgeving zijn, klimaatneutrale keten, een mogelijk gaan maken. duurzame economie, een aangename leefomgeving Klimaatneutraal – omdat we de emissie van broeikasgassen willen en kennis ontwikkelen reduceren. voor een klimaatneutrale Schoon – omdat we de belasting van de leefomgeving door logistieke activiteiten willen verminderen. maatschappij. Dat zijn de ambities waarvoor Groene Cirkels zich inzet. Dat Efficiënt – omdat we door een optimale goederenstroom kosten doet zij door de natuur als willen verminderen, bijvoorbeeld door minder brandstoffen en/of uitgangspunt te nemen en energie te verbruiken. programma’s te realiseren Economisch duurzaam – omdat we de ontwikkeling van de deelnemende organisaties en daarmee de regio willen versterken. rond de onderwerpen energie, water, grondstoffen, mobiliteit en leefomgeving. Passend in de omgeving - omdat we de bereikbaarheid en leefbaarheid in de omgeving van deze corridor aantrekkelijk willen houden, met de natuur als partner. Intentieverklaring Groene Corridor - juni 2017 1/7 WAT BETEKENT DIT CONCREET? Als voorbeeld voor de verduurzaming van andere logistieke routes in Europa, streven wij ernaar om met private en publieke partners een groene corridor te realiseren. Waar mogelijk maken we ten behoeve van deze projecten gebruik van lokale opwekking van energie. Ook werken wij aan de ontwikkeling en toepassing van nieuwe technologieën in de logistiek. Wij denken hierbij onder andere aan de volgende activiteiten om duurzame logistiek te ondersteunen: Weg - pilots met elektrisch aangedreven trucks; optimale benutting van de N11; gebruik en ontwikkeling van hernieuwbare brandstoffen voor klimaatneutraal vervoer en verlading van containers. Overslag - elektrificeren van het Alpherium; de bouw van een nieuw distributiecentrum dat eigen energie opwekt en beschikt over duurzame waterberging in Alphen aan den Rijn; Water - ontwikkelen en in gebruik nemen van elektrisch aangedreven containerbinnenvaartschepen, die (deels) autonoom varen; optimaal benutten van de Gouwe en overige waterwegen in de Groene Corridor; modernisering van walvoorzieningen in de haven van Rotterdam. Een uitgebreidere beschrijving van de initiatieven van de verschillende deelnemers is opgenomen in de bijlage. HOEVEEL CO2 VERWACHTEN WE TE BESPAREN? Na realisatie van onze plannen schatten we, op basis van alleen de huidige exportstroom van 45.000 containers per jaar vanuit de HEINEKEN-brouwerij Zoeterwoude naar de haven van Rotterdam, een reductie van ongeveer 6.000 ton CO2-equivalent per jaar (ten opzichte van 2016). WAAR LIGT DE GROENE CORRIDOR? Het tracé loopt van Zoeterwoude naar het Alpherium in Alphen aan den Rijn en van daar via de Gouwe, de Hollandse IJssel en de Nieuwe Maas naar de haven van Rotterdam en de gebieden die hierdoor ontsloten worden. WAAROM DOEN WE DIT? We doen dit omdat we onze organisaties economisch en duurzaam willen ontwikkelen en tegelijkertijd maatschappelijke waarde willen creëren. Steeds vaker kiezen consumenten en bedrijven voor duurzaam geproduceerde en vervoerde producten. Duurzame ontwikkeling is dus noodzakelijk voor de toekomst van onze organisaties. Met de Groene Corridor willen we laten zien dat het realiseren van nieuwe business- en klimaatdoelen hand in hand kunnen gaan. De potentiële winst voor het klimaat en onze organisaties is groot. 20% van de COâ‚‚footprint van Nederland is namelijk gerelateerd aan de sector mobiliteit en logistiek. Met dit initiatief willen wij een voorbeeld zijn voor anderen. Daarom willen wij onze ervaring met de Groene Corridor delen met anderen zodat ook zij bij kunnen dragen aan het beperken van de klimaatverandering. Intentieverklaring Groene Corridor - juni 2017 2/7 HOE GAAN WIJ WERKEN? MET DIT INITIATIEF Wij willen onze doelen bereiken door integraal en vanuit WILLEN WE EEN gezamenlijk belang samen te werken. Wij zien de natuur als partner VOORBEELD ZIJN en spannen ons in, om via projecten, de integratie van natuur in de VOOR ANDEREN omgeving te versterken. Integraal - wij nemen alle aspecten van klimaatneutrale logistiek in het transportproces en werkgebied mee, waaronder: efficiëntie van vervoer; voer- en vaartuig ontwikkeling; infrastructuur en het beheer daarvan; veiligheid; impact op brede (leef)omgeving; energievoorziening; kansen vanuit de natuur; toepassing van technologie en hernieuwbare brandstoffen; bereikbaarheid en doorstroming. We realiseren ons dat het belang van verduurzaming van logistiek niet stopt bij de Groene Corridor, maar ook elders urgent is. Omdat het gebied geografisch beperkt is en een continue goederenstroom over Gezamenlijk belang - wij steunen elkaar in de realisatie van de het tracé loopt, biedt gezamenlijke opgave. Openheid staat in onze samenwerking de Groene Corridor bij voorop. Wij zoeken naar de optimale oplossing voor de gehele uitstek mogelijkheden keten. We realiseren ons daarbij dat niet alle activiteiten in voor het uitvoeren van eenzelfde tempo tot resultaten gaan leiden, maar spannen ons in innovatieve praktijkproeven om de samenhang tussen de verschillende elementen te behouden. (“fieldlabs”) om Samenwerken - wij beseffen dat we deze corridor alleen samen kunnen realiseren. Wij gaan de samenwerking versterken met leerprocessen om tot nieuwe ontwikkelingen te komen. We willen samenwerken omdat we geloven dat dit ons sterker, slimmer en slagvaardiger maakt. Partijen die hieraan willen bijdragen zijn welkom. vergroening te ontwikkelen. Er is daarom een goede basis om de ontwikkelingen toe te passen en op te schalen. De resultaten van de Groene Corridor worden gedeeld met de Vrijwillig maar niet vrijblijvend - wij willen de Groene Corridor netwerken van Topsector realiseren en wij brengen hiervoor tijd, kennis en middelen in om Logistiek en VNO-NCW. onze doelen te bereiken. Wij werken toe naar concrete projecten in Kennisinstituten op het lijn met onze gezamenlijke ambities. Voorop staan de resultaten die gebied van duurzame we vanuit het gezamenlijke belang willen bereiken. Dit betekent dat logistiek nodigen we uit om wij dilemma’s samen op proberen te lossen. hun kennis in te brengen. WAT ZIJN ONZE DRIJFVEREN? Nederland heeft de ambitie om haar gehele keten, van grondstof naar •HEINEKEN klant, klimaatneutraal te maken. Het klimaatneutraal vervoer van grondstoffen, verpakkingsmaterialen en eindproducten is een essentieel onderdeel hiervan; wil al haar bedrijfsactiviteiten klimaatneutraal maken als onderdeel van haar visie •Nedcargo – wasteless supply chain; Zuid-Holland wil samen met partners toewerken naar een slimmer, schoner en •Provincie sterker Zuid-Holland. Dat betekent de best bereikbare provincie, een duurzame provincie en een proeftuin zijn voor innovaties. Rotterdam N.V. werkt aan energietransitie en verduurzaming van de •Havenbedrijf binnenvaart en terminals; •Rijkswaterstaat wil ervaring opdoen met verduurzaming van wegen en vaarwegen; Intentieverklaring Groene Corridor - juni 2017 3/7 Alphen aan den Rijn wil een logistiek knooppunt realiseren waarbij verschillende •Gemeente modaliteiten naadloos op elkaar aansluiten en het wegennet wordt ontlast. Voor Alphen aan den Rijn en de 4 Zuid-Hollandse Greenports is multimodaal transport en overslag belangrijk. & Bikker wil verder zoeken naar duurzame oplossingen voor HEINEKEN met •Hartog betrekking tot het reduceren van kilometers over de weg voor aanvoer van grondstoffen voor verpakkingen en de verpakkingen zelf. Dit door middel van het vergroten van de inzet van langere en zwaardere vrachtautocombinaties alsook assemblage van pallets bij Hartog & Bikker in Zoeterwoude. •Zeeman wil samen zoeken naar mogelijkheden om kosten en de CO -footprint te reduceren; wil een betaalbare duurzame, decentrale energievoorziening in Nederland realiseren •Eneco via strategische partnerships in samenspraak met de omgeving en gelooft daarbij in 2 ketensamenwerking. De Groene Corridor vormt voor Eneco een unieke proeftuin waarin ze gezamenlijk met de partners de kennis ontwikkelen en concrete projecten realiseren voor verduurzaming van de logistiek in de hele keten. De pilot kan een inspiratie zijn voor andere gebieden waardoor we met deze kennis ook in andere gebieden de energietransitie in samenwerking met partners en omgeving kunnen helpen versnellen. Bodegraven en Reeuwijk wil zich samen met andere belanghebbenden inzetten •Gemeente om de duurzame ontsluiting via de N11 gerealiseerd te krijgen. HIERBIJ KRIJGEN WE DE VOLGENDE ONDERSTEUNING: Zuid-Holland stelt een (Europese) financieringsstrategie op en faciliteert •Provincie bij subsidieaanvragen. De provincie Zuid-Holland onderzoekt de optimalisering van bedieningstijden en afstemming weg- en waterverkeer, onderzoekt alternatieven voor recreatievaart met als doel verbetering van de veiligheid op de Gouwe, start duurzame en groene pilots op weg en vaarweg; wil bijdragen aan de klimaatneutraliteit en verlaging van lokale emissies middels •GoodFuels haar geavanceerde, hernieuwbare brandstoffen voor wegverkeer en scheepvaart. onnekt wil graag een verbindende rol spelen op het raakvlak van logistiek en mobiliteit. •CConnekt kan hierin voorzien door haar kennis en netwerk van logistieke en intelligentie transport systemen te delen, bijvoorbeeld bij het verduurzamen van wegtransport. Green Off-Road en Topsector Logistiek bieden ondersteuning door de opname •Lvaneande& Groene Corridor in hun landelijke actie programma en initiatief binnen de provincie Zuid-Holland. Daarnaast kunnen de kanalen van Topsector Logistiek inclusief communicatie, valorisatie en verbinding met andere acties, ingezet worden. •VNO-NCW West ondersteunt dit initiatief bestuurlijk en beleidsmatig. Environmental Research wil kennis ontwikkelen en toepassen om bij te dragen •Waanageningen een klimaatneutrale maatschappij vanuit het principe ‘Natuur als partner’ waarbij de kwaliteit van de groene leefomgeving een belangrijk uitgangspunt is. Rotterdam wil graag kennis vergaren over duurzaamheid en veerkracht door •Hhetogeschool uitvoeren van praktijkopdrachten door studenten in samenwerking met professionals en wetenschappers. De verkregen kennis zal worden verwerkt in de curricula van de relevante onderwijsprogramma’s. Het lange-termijn doel is om de kennis en het netwerk duurzaam te integreren in onderwijsprogramma’s zoals minors en honours-onderwijs Intentieverklaring Groene Corridor - juni 2017 4/7 Zoeterwoude wil in het kader van haar actieve duurzaamheidsbeleid samen •Gemeente met burgers, bedrijven en instellingen verantwoordelijkheid nemen in belangrijke maatschappelijke uitdagingen. Het initiatief van de Groene Corridor sluit aan bij het speerpunt energietransitie van regio Holland Rijnland waaraan Zoeterwoude deelneemt. Tevens levert de Groene Corridor een bijdrage aan de verbetering van de werk- en leefomgeving Zoeterwoude Rijndijk, door vermindering van overlast. Gemeente Zoeterwoude ondersteunt dit initiatief bestuurlijk en beleidsmatig. wil graag een bijdrage leveren door het inbrengen van toegepaste kennis en modellen •TNO op het gebied van duurzaamheid, verkeersmodellen en de doorvertaling naar nieuwe logistieke modellen. Daarnaast wil TNO zo nodig helpen bij het ontwikkelen van nieuwe projecten /initiatieven. nnovationQuarter zal haar capaciteit inzetten voor zero-emissie logistiek in de regio •Iom drie thema’s te versnellen: autonoom varen; elektrificatie van container voor en na transport en de ontwikkeling van het gebruik en opslag van waterstof. Daarmee willen zij de marktvraag voor innovatieve ondernemers stimuleren, de luchtkwaliteit verbeteren en de regio positioneren als klimaatneutrale draaischijf in Noord- West Europa. Wij hebben een fantastisch plan dat we met elkaar tot een succes gaan maken! juni 2017 namens NEDCARGO namens PROVINCIE ZUID-HOLLAND Diederik Jan Antvelink Han Weber Directeur Nedcargo Gedeputeerde provincie Zuid-Holland Energie, Natuur en Recreatie, Landbouw namens PROVINCIE ZUID-HOLLAND namens HEINEKEN NEDERLAND Rik Janssen Koos Tromp Gedeputeerde provincie Zuid-Holland Director Logistics HEINEKEN Nederland Supply Milieu, Bodemsanering en Toezicht & Customer Service & Logistics handhaving Water en Vervoer over water Cultureel erfgoed en Maatschappij IPO-bestuur (portefeuille VTH) Intentieverklaring Groene Corridor - juni 2017 5/7 namens HAVENBEDRIJF ROTTERDAM N.V. namens GEMEENTE ALPHEN AAN DE RIJN Emile Hoogsteden Kees van Velzen Directeur Containers, Breakbulk & Logistics Wethouder Alphen aan den Rijn Greenport namens ZEEMAN namens HARTOG & BIKKER Albert van Bolderen Wim Delput CFO Zeeman Directeur Hartog & Bikker namens RIJKSWATERSTAAT namens ENECO Marco Zeeman Katja Langen Directeur Netwerkontwikkeling Director Business Development & Optimization Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid Eneco namens GEMEENTE BODEGRAVEN-REEUWIJK namens VNO-NCW WEST Kees Oskam Bert Mooren Wethouder gemeente Bodegraven-Reeuwijk Directeur VNO-NCW West namens WAGENINGEN ENVIRONMENTAL namens GOODFUELS RESEARCH Dirk Kronemeijer Bram de Vos CEO GoodFuels Algemeen directeur Environmental Sciences Group van Wageningen University & Research Intentieverklaring Groene Corridor - juni 2017 6/7 namens CONNEKT, LEAN & GREEN OFF-ROAD namens FEADSHIP Nico Anten Jeroen Kortenoeven Managing Director Connekt Operations Director Feadship namens HOGESCHOOL ROTTERDAM namens INNOVATIONQUARTER Angelien Sanderman Gerbert van der Wal Lid van College van Bestuur Hoofd Business Development InnovationQuarter Hogeschool Rotterdam namens TNO namens GEMEENTE ZOETERWOUDE Paul van den Avoort Kees den Ouden Director Mobility & Logistics TNO Wethouder gemeente Zoeterwoude Duurzaamheid, verkeer en vervoer, c.a. Intentieverklaring Groene Corridor - juni 2017 7/7