Diensten voor ecologisch groen Beheer van bloemrijk hooiland Wilt u ook uw grasland of boomgaard historisch verantwoord of ecologisch beheren? Landschap Noord-Holland kan u daarbij helpen. Waarom speciaal beheer Vroeger stonden er in de graslanden veel meer soorten bloemen dan nu. Veel soorten bloemen en insecten zijn verdwenen doordat hooiland tegenwoordig heel anders beheerd wordt. Er wordt veel mest gebruikt en met grote machines gemaaid op een eerder tijdstip. Om mee te helpen aan het in stand houden van ouderwets bloemrijk hooiland kunt u het best de volgende maatregelen nemen. Meestal begint u na 3 tot 5 jaar effect van het beheer te zien en komen er steeds meer bijzondere planten bij. Een of twee keer per jaar maaien Als u maait na de bloei van de meeste bloemen krijgen die de kans zich uit te zaaien. Op armere grond zal 1 keer per jaar maaien volstaan, bijvoorbeeld in september. Op wat rijkere grond kan 2 keer nodig zijn. Bijvoorbeeld juli en oktober. Gebruik voor dit maaiwerk bij voorkeur een langzaam werkende maaier, bijvoorbeeld een maaibalk. Hierdoor spaart u de levens van insecten en kikkers die in uw hooiland leven. Ze hebben dan tijd om weg te vluchten. Als u weidevogels op uw land hebt kunt u maatregelen nemen om deze bij het beheer te ontzien. Hiervoor kunt u ook contact met Landschap Noord-Holland opnemen. Maaisel afvoeren Dor het maaisel af te voeren worden er voedingsstoffen afgevoerd. Hierdoor krijgen woekerende soorten zoals brandnetel, distel, bereklauw, kweekgras etc. minder kans. Daardoor komt er weer meer plek voor kwetsbaardere soorten. Vroeger werd er afgevoerd door middel van hooien (het hooi werd als diervoer gebruikt, maar dit is in vele gevallen niet rendabel of zinvol meer). Dit wordt ook wel verschralen genoemd. Behalve dat de bodem verschraald wordt, is het van belang dat er geen maaisel blijft liggen omdat dit verstikkend werkt op planten die er onder groeien. Het maaisel kan worden afgeharkt, handmatig of machinaal, afhankelijk van het oppervlak. U kunt het maaisel bijvoorbeeld deponeren op een vaste plaats aan de rand van een perceel of composteren, of het gebruiken in een broeihoop voor de ringslang. www.landschapnoordholland.nl 1 Geen (kunst)mest gebruiken Als u meer soorten bloemen in het hooiland wilt is het van belang dat er weinig mest gebruikt wordt. In vervolg op het bovenstaande, het is van belang dat er juist voedingsstoffen worden afgevoerd. Handig om te weten: Klepelen Moderne maatregelen zoals het verhakselen van het maaisel (klepelen) en dit laten liggen zijn erg slecht voor planten en dieren. Hierdoor zal uw hooiland meestal op korte termijn verruigen in een brandnetel- en kweekgras veld zonder bloemen. In het hooiland levende dieren worden ook mee verhakseld. Helaas worden tegenwoordig veel onrendabele stukjes zo gemaaid. Cirkelmaaier Ook een cirkelmaaier zorgt ervoor dat maaisel wordt verhakseld en in veel gevallen blijft liggen. Bovendien moet dit vaak gebeuren omdat het gras niet te lang mag zijn. Voor hooilandbeheer is deze machine dus niet bedoeld. Het is echt een tuinmachine. Boeren gebruiken wel een zogenaamde ‘bloter’ dit is een grote cyclomaaier voor achter een trekker. Ook hier wordt alles verhakseld en niet afgevoerd. Cyclomaaier Moderne boeren gebruiken voor de hooiwinning een cyclomaaier. Deze machine laat het maaisel wel heel, dus is geschikt om hooiland mee te beheren. Nadeel is dat hij toch meer dieren doodt en ook dat hij eigenlijk alleen geschikt is voor grotere oppervlakten. Begrazen Als u bloemrijk hooiland wilt creëren is begrazen door bijvoorbeeld schapen, koeien of paarden ongeschikt. De mest blijft in het land en ook worden de bloemen voordat zij zaad zetten opgegeten. Wel kunt u na het hooien/maaien naweiden met vee. Dit houdt in dat u het nog staande gewas laat afgrazen door vee. Niet langer dan een paar weken, want hierdoor treedt weer bemesting op, Heeft u vragen of wenst u een offerte? Advies Landschap Noord-Holland heeft ruime ervaring met het beheer van bloemrijk hooiland. Wij adviseren u graag. www.landschapnoordholland.nl Wij helpen u graag verder. Bel Jaap Molenaar, Coördinator Groenploeg, telefoon 088-0064453 of email [email protected] 2