Ten Oorlog - Vakkenweb

TEN OORLOG
De Eerste Wereldoorlog:
Oorlogsvoering, revolutie en vrede
Het begin - 1914



Aanvankelijk was er zeer
veel enthousiasme voor de
oorlog
Miljoenen jongemannen in
alle deelnemende landen
meldden zich vol
enthousiasme aan
Iedereen verwachtte dat ze
vóór kerstmis 1914 weer
thuis zouden zijn
Werven van soldaten m.b.v.
oorlogspropaganda
De oorlog zou langer duren dan verwacht
Aan de vooravond van de Eerste wereldoorlog sprak de Poolse
bankier Jan Bloch profetische woorden:
". . . war, instead of being a hand-to-hand contest in which the
combatants measure their physical and moral superiority, will
become a kind of stalemate, in which neither army being able to
get at the other, both armies will be maintained in opposition to
eachother, threatening eachother, but never being able to deliver
a final and decisive attack. That is the future of war- not fighting,
but famine, not the slaying of men, but the bankruptcy of nations
and the breakup of the whole social organization."
De bewapening had immers een enorme sprong
doorgemaakt sinds 1871:
Het magazijngeweer
Het vliegtuig
Het machinegeweer
Artillerie
Verdedigen was hierdoor veel makkelijker
geworden dan aanvallen:


Een Britse eenheid van 3000 man kon in 1904 in één
minuut meer vuur uitbrengen dan het hele Britse leger
van 60.000 man tijdens de slag bij Waterloo.
Dit was uiteraard bekend bij de legerleidingen, maar
ze hadden simpelweg geen alternatief: het offensief
(de aanval) bleef in het militaire denken belangrijker
dan het defensief (de verdediging), eigenlijk nog
zoals tijdens Napoleon.
Dit is te zien aan de Franse uniformen:
Zo gingen de Fransen in 1914 de oorlog in
Al snel ging men over op deze uniformen
Terug naar de oorlog: het Schlieffenplan mislukte en
de Duitse opmars kwam tot stilstand
De eerste maanden van de oorlog
Noord-Frankrijk en Zuid-België vormen het
Westfront


Het westfront wordt
bekend door de hele
lange verdedigingslijnen
waar beide partijen zich
ingraven: de
loopgraven.
Tijdens 4 jaar oorlog
verandert het front hier
nauwelijks.
De legerleiding

De Franse, Engelse en Duitse
generaals proberen door grote
offensieven doorbraken te
forceren.
Von Moltke
Foch
Joffre
Haig
Von Falkenhayn
Alle offensieven mislukten



De slag bij Verdun: 378.000 Franse slachtoffers,
waarvan 163.000 doden / 330.000 Duitse
slachtoffers, waarvan 143.000 doden.
De slag bij de Somme: 420.000 Britse slachtoffers
en 200.000 Franse slachtoffers / 500.000 Duitse
slachtoffers.
De slag bij Passchendaele (derde slag bij Ieper):
508.800 Franse en Britse slachtoffers / 348.300
Duitse slachtoffers.
De situatie in de loopgraven



Ratten, kou, verveling, luizen,
dood, ziekte: het dagelijks
leven in de loopgraven was
een kwestie van overleven.
Bovendien was de stress door
de nieuwe vorm van
oorlogvoeren zeer hoog:
soldaten deserteerden,
verwondden zichzelf of leden
aan ‘shell shock’.
Tijdens de oorlog waren er
zo’n 40.000.000 gewonden om
te verplegen. 9.000.000 per
jaar. 25.000 per dag.
Ook de bevolking werd een doelwit tijdens
de Eerste Wereldoorlog
De Duitsers bombardeerden bijvoorbeeld de Belgische stad
Leuven en bombardeerden Londen met Zeppelins.
Maar ook Duitsland werd getroffen:



De Engelse marine
blokkeerde de Duitse
havens.
De Duitse bevolking had
hier zeer zwaar onder
te lijden.
Het Duitse opperbevel
probeerde de blokkade
te doorbreken met een
nieuw wapen: De U-Boat
oftewel de onderzeeër
kenmerken van de Totale Oorlog



De bevolking van alle
deelnemende landen, mannen en
vrouwen, werd ingezet in de
oorlogsindustrie, in het leger en in
de hospitaals.
Voor alle landen was de oorlog
dus ‘totaal’: niet alleen de legers
vochten, maar ook alle andere
mensen ondervonden gevolgen
van de oorlog.
Om de oorlog te winnen moest
men dus ook de bevolking
aanpakken. Steden werden
gebombardeerd, maar ook hele
volken werden het doelwit, bijv.
tijdens de Armeense genocide
waarbij de Ottomanen een
massaslachting aanrichtte onder
de Armeniërs.
1917 is een beslissend jaar in de oorlog


In 1917 breekt de
Russische revolutie uit in
Rusland en uiteindelijk
nemen de communisten
onder leiding van Lenin
de macht over.
Lenin tekent de Vrede
van Brest-Litovsk met
Duitsland: aan het
Oostfront komen dus
troepen vrij die naar het
Westfront kunnen.
Lenin
Maar ook voor de geallieerden was 1917
een belangrijk jaar
De Tank: voor het eerst
ingezet door Engeland.
De Verenigde Staten gaan
aan de oorlog deelnemen.
De oorlog eindigt uiteindelijk in 1918




De Duitsers openen begin 1918
een groots offensief. Dit is
aanvankelijk een succes.
Maar door de verse Amerikaanse
troepen en de tanks loopt het
offensief uiteindelijk op niets uit.
In Duitsland kan men de oorlog
uiteindelijk niet meer opbrengen
en er breken grootscheepse
protesten uit. De Duitse keizer
vlucht naar Nederland
Op 11 november, om 11 uur,
wordt de wapenstilstand getekend
in een treinwagon te Compiegne
(Noord-Frankrijk).
De Eerste Wereldoorlog: de balans
doden
gewonden
Rusland
1.700.000
4.950.000
Duitsland
1.773.000
4.216.000
Frankrijk
1.385.000
4.266.000
908.400
2.090.000
1.200.000
3.620.000
Italië
650.000
947.000
Turkije
325.000
400.000
Servië en Montenegro
48.000
143.000
België
14.000
44.700
116.000
234.000
land
Militaire verliezen
Groot-Brittanië
Oostenrijk-Hongarije
Verenigde Staten
In 1919 vinden rondom Versailles de
vredesbesprekingen plaats





Duitsland, het Ottomaanse rijk en
Oostenrijk krijgen de schuld van de
oorlog en worden zwaar gestraft:
Duitsland wordt gedemilitariseerd,
moet een zeer zware
herstelbetalingen doen, moet ElzasLotharingen afstaan aan Frankrijk en
een groot gedeelte van Duitsland aan
Polen.
Oostenrijk-Hongarije wordt
opgebroken in o.a. Oostenrijk,
Hongarije en Tsjechoslowakije.
Het Ottomaanse rijk verliest al haar
gebied in het Midden-Oosten.
De Amerikaanse president Wilson richt
de Volkenbond op: een
supranationale organisatie die 'een
einde aan alle oorlogen' moet maken.
Vlnr. Lloyd George van Engeland, Orlando
van Italië, Clemenceau van Frankrijk en
Wilson van de Verenigde Staten
De toekomst?