Symposium Regulering nanotechnologie Tilburg Workshop

Symposium Regulering nanotechnologie Tilburg
Workshop Consumentenproducten
Dirk van Aken
13 november 2009
13 november 2009
VWA / Bureau Risicobeoordeling
inspecteur generaal VWA
Directie Toezicht & Communicatie
60 fte te Den Haag
Bureau Risicobeoordeling
13 fte te Den Haag
Directie Bedrijfsvoering
50 fte te Den Haag
Dienst Uitvoering
88 fte te Den Haag
Ca. 1650 fte regionaal (5 vestigingen)
Workshop consumentenproducten
D.van Aken | 13-11-2009
2
13 november 2009
Hoofdvragen
Welke producten met nanomaterialen kan consument aanschaffen?
Hoe ontwikkelt de markt zich?
Welke regulering geldt?
Worden risico’s beheerst / voorzorg mogelijk gemaakt?
Workshop consumentenproducten
D.van Aken | 13-11-2009
3
13 november 2009
Welke producten?
Claims
aangetoond nanomateriaal
Database Woodrow Wilson Institute USA – producten benoemd als ‘nano-based’
© WWI 2009
Workshop consumentenproducten
D.van Aken | 13-11-2009
4
13 november 2009
Welke producten in Nederland?
Inventarisatie RIVM voor VWA
– 2007: databases, internet, contact bedrijven  143 producten
– 2009: aanvulling met gegevens marktonderzoekbureaus en expert consultatie.
Rapport ‘Exposure to nanomaterials in consumer products’:
sun cosmetics (UV blockers)
coatings and adhesives
personal care products
cleaning products
Workshop consumentenproducten
D.van Aken | 13-11-2009
5
13 november 2009
Welke producten? VWA marktverkenning 2009
Ca. 250 producten
– vooral cosmetica, reiniging/vuilafstoting, textiel
Bedrijfsinspecties met vragenlijst:
– producten met nanodeeltjes geproduceerd of geïmporteerd?
– welke nanodeeltjes, welke functie?
– is een veiligheidsbeoordeling aanwezig of beschikbaar?
Ca. 50 monsters, deel naar RIKILT voor analyse
Workshop consumentenproducten
D.van Aken | 13-11-2009
6
13 november 2009
Welke materialen?
© WWI 2009
Workshop consumentenproducten
D.van Aken | 13-11-2009
7
13 november 2009
Regelgeving
Algemene veiligheidseis consumentenproducten (EU, Warenwet)
– Principe: producent is verantwoordelijk voor een veilig product
Specifieke regels: cosmetica, elektrische producten, speelgoed, verpakking
voeding, …
VWA houdt toezicht op de naleving, kan ingrijpen als een risico zich voordoet
Noodzaak voor de VWA om producten met risico’s te kunnen opsporen
Workshop consumentenproducten
D.van Aken | 13-11-2009
8
13 november 2009
Mogelijkheden specifieke regelgeving
Eis aan gehalte (benzeen, ftalaten in speelgoed)
Eis aan afgifte stof (zware metalen in speelgoed, nikkel in sieraden)
Risicogebaseerde grenswaarde: TDI
Grenswaarden voor nanodeeltjes?
– vastleggen in regelgeving
– controleren
Workshop consumentenproducten
D.van Aken | 13-11-2009
9
13 november 2009
Onderzoek naar risico’s
Probleem: kennis over effecten, dosis
waarbij effecten optreden, blootstelling
EU scientific committees: geen algemene
uitspraak. Case by case beoordeling
Niet alleen stofeigenschappen maar ook
deeltjesgrootte, oppervlak,…
Workshop consumentenproducten
D.van Aken | 13-11-2009
10
13 november 2009
Beschikbare kennis
Groot relatief oppervlak  reactief
Modificaties van oppervlak  diversiteit van eigenschappen
Bij inhalatie van nanodeeltjes mogelijk ontstekingsreacties in longen
Sommige nanodeeltjes passeren barrières in het lichaam
In vitro en in vivo soms effecten op cellen
Lange vezels probleem voor immuunsysteem (bepaalde koolstof nanobuisjes)
Extra tests nodig?
Steeds meer kennis, maar veel variabelen: nog geen grenswaarden
Workshop consumentenproducten
D.van Aken | 13-11-2009
11
13 november 2009
Voorzorg?
Gezondheidsraad: geen algemeen bruikbare beslisregel, wel strategie voor omgaan met
onzekerheden
Handelingsopties op positieve en negatieve gevolgen beoordelen en afwegen
Producent: goed het specifieke type nanodeeltje onderzoeken (LCA):
– in de productie
– zoals het wordt toegepast in het consumentenproduct
– bij het voorzienbare gebruik
– in de afvalfase
Bij onzekerheid over toxiciteit: in alle fasen blootstelling minimaliseren c.q. voorkomen
Overheid: Melding? voorgesteld voor cosmetica, novel foods
Wat melden? Door wie? Aan wie? Wat doen we met melding?
Workshop consumentenproducten
D.van Aken | 13-11-2009
12
13 november 2009
Consumentenproducten: Hoe verder?
Voorwaarden voor veilige toepassing
Workshop consumentenproducten
D.van Aken | 13-11-2009
13