Hoe houd ik een exoot uit de sloot?

Hoe
houd ik
een
exoot
uit de
sloot?
Geen exoot
in de sloot!
>> Gooi planten uit vijver of aquarium
nooit in een sloot of plas (ook niet als
het om inheemse planten gaat).
>> Gooi afgedankte planten bij het GFT
of op de composthoop in uw eigen
tuin.
>> Leg vijvers niet aan dicht bij een sloot
of plas. Zaden, uitlopers of delen
van planten kunnen dan namelijk
makkelijk in het oppervlaktewater
terechtkomen en daar verder groeien.
>> U kunt voor de zekerheid alleen
inheemse waterplanten gebruiken.
Vraag hiernaar bij uw tuin- of
vijvercentrum of dierenspeciaalzaak.
Melden van waarnemingen
Colofon
Herkent u een plant in de natuur als
Dit is een uitgave van Plantenziektenkundige
(invasieve) exoot? Meld uw waarneming
Dienst van het ministerie van Landbouw,
dan op www.waarneming.nl. Waterschap-
Natuur en Voedselkwaliteit (LNV).
pen kunnen dan snel ingrijpen als dat
nodig is.
Productie
Communicatiebureau de Lynx, Wageningen
Meer weten?
Ook geen dieren in de sloot
Wat voor waterplanten geldt, gel����������
dt natuurlijk ook voor dieren: vissen, schildpadden,
slakken, kreeftjes en watervlooien die in uw
vijver of aquarium leven, horen vaak niet thuis
in de Nederlandse natuur en kunnen schade
veroorzaken.
www.minlnv.nl/invasieve-waterplanten
Inhoudelijk advies
Bureau Waardenburg, Culemborg
Fotografie
Waterschap Aa en Maas
Plantenziektenkundige Dienst
Rita van Biesbergen
Uw vijver- en aquariumplanten
kunnen in de vrije natuur schade
veroorzaken.
Gooi daarom uw afgedankte
waterplanten bij het GFT.
Exoten, laat ze niet in het oppervlaktewater terechtkomen!
Van vijverplant tot invasieve
exoot
Problemen
explosief groeiende exoten. Dit gebeurt
Invasieve soorten
grote waternavel. De uit Australië afkomstige
Sommige mensen denken er goed aan te doen
bijvoorbeeld wel eens bij voor de natuur
De grote waternavel uit Noord-Amerika is de
watercrassula bedekt regelmatig hele oevers.
Iedereen die een vijver heeft, zal regelmatig de
om een overschot aan planten uit de vijver of
waardevolle vennen. Ook amfibieën die ge-
bekendste invasieve waterplant in Nederland.
Ook de zuurstofplant parelvederkruid (Zuid-
vijver opschonen en het teveel aan waterplan-
het aquarium in de sloot te gooien. Daar kun-
bruik maken van deze oevers, hebben hier last
Door het hele land zorgt deze soort geregeld
Amerika) behoort tot de invasieve waterplan-
ten verwijderen. Met enige regelmaat komen
nen de planten immers verder leven. Maar
van.De verandering van de vegetatiestructuur
voor dichtgegroeide sloten. De grote water-
ten. Andere soorten, zoals de waterhyacint,
deze planten in sloten, kanalen of plassen
wanneer invasieve waterplanten in het opper-
in het water kan negatieve gevolgen hebben
navel vermeerdert zich heel snel. Daardoor
behoren in Nederland niet tot de invasieve
(het oppervlaktewater) terecht. Het uitzetten
vlaktewater terechtkomen, kan dit onder
voor watervogels en dieren die in het water
concurreert hij met inheemse planten en
soorten, aangezien zij een strenge winter niet
van vreemde planten in het oppervlaktewater
andere leiden tot wateroverlast en schade
leven.
verspreidt hij zich in korte tijd over grote af-
overleven. Toch kunnen ook deze soorten na
kan echter zeer vervelende gevolgen hebben.
aan de natuur.
Verder kunnen bepaalde soorten het hele
standen.
introductie in korte tijd sterk uitbreiden en
wateroppervlak bedekken, waardoor planten
De verkoop van grote waternavel is sinds 2001
daardoor problemen geven.
Veel planten die gebruikt worden in vijvers en
Wateroverlast
onder water geen licht meer krijgen. Daardoor
verboden in Nederland. Toch komt de plant
aquaria zijn exoten: ze komen van nature niet
Doordat invasieve soorten soms hele sloten
wordt er ook geen zuurstof meer geproduceerd
helaas nog veel voor in de natuur.
voor in Nederland. Deze planten worden hier
laten dichtgroeien, wordt de doorstroming
en is er te weinig zuurstof in het water voor al
gekweekt, of geïmporteerd omdat ze er mooi
sterk belemmerd. Dit zorgt ervoor dat na een
het onderwaterleven.
uitzien of omdat ze snel groeien. De water-
hevige regenbui het water niet weg kan en er
teunisbloem en waterhyacint zijn bijvoorbeeld
wateroverlast ontstaat. Dit kan bijvoorbeeld
geliefd om hun mooie bloemen.
schade aan landbouwgewassen of aan huizen
Deze exotische soorten kunnen echter ook,
tot gevolg hebben.
bedoeld of onbedoeld, in de Nederlandse
Daarnaast heeft de pleziervaart veel last van de
natuur terechtkomen. Niet alle planten zullen
dikke laag planten, bijvoorbeeld doordat de
hier overleven, maar sommige uitheemse
planten in de schroef terechtkomen.
soorten doen het hier juist heel goed. Soms
De waterschappen, die verantwoordelijk zijn
iets té goed. Enkele soorten vermeerderen zich
voor het waterbeheer, zijn jaarlijks vele
explosief en woekeren uit over een hele plas
honderdduizenden euro’s kwijt aan het
of sloot en zorgen daarmee voor problemen.
verwijderen van deze planten.
Invasieve waterplanten
overwoekeren een hele
plas of sloot
Deze soorten worden ook wel invasieve exoten
genoemd.
Schade aan de natuur
Ook voor onze eigen natuur kunnen invasieve
De overheid doet er, samen met burgers en
waterplanten schadelijk zijn. Bijzondere oever-
bedrijven, alles aan om de introductie en ver-
planten kunnen overwoekerd worden door
spreiding van invasieve exoten te voorkomen.
De grote waternavel (Hydrocotyle ranunculoides L.).
Van veel soorten is niet goed bekend wat er mee
gebeurt als ze in de natuur terecht komen. Hoe
Er zijn nog veel andere soorten in de handel
dan ook geldt: als u exotische planten in uw
die zich invasief gedragen als ze in de natuur
vijver of aquarium wilt gebruiken, spring dan
terechtkomen. De waterteunisbloem uit Zuid-
voorzichtig met de planten om en voorkom dat
Amerika geeft vergelijkbare problemen als de
ze in het oppervlaktewater terecht komen.