Persdossier Bijenfeest – 7 juli van 10 tot 18 uur Groot evenement rond bestuivers en biodiversiteit voor het ganse gezin Schelpencollectie Dautzenberg Permanente fototentoonstelling vanaf 7 juli Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Persbericht Bijenfeest Biodiversiteit in het algemeen Bijenmuur Bijen voor een leefbare wereld, ook in het Zuiden Partners Persbericht fototentoonstelling Dautzenberg Evenementenkalender 2010 Jaar van de Biodiversiteit in het Museum Vanaf september Persverantwoordelijke Yannick Siebens 02 627 43 77 [email protected] 1 Persbericht Het Bijenfeest op 7 juli 2010 van 10 tot 18 uur op het grasveld achter het Museum voor Natuurwetenschappen Dit groot feestelijk evenement vindt plaats in het raam van het Internationale Jaar van de Biodiversiteit en krijgt de steun van de Belgische ontwikkelingssamenwerking. We willen het publiek sensibiliseren rond het probleem van de achteruitgang van de bestuivers en tegelijkertijd hen informeren over mogelijkheden om ze te beschermen. Op een speelse wijze zal het publiek ontdekken dat veel voedingsmiddelen en andere producten alleen dankzij bestuiving mogelijk zijn. Bijna 75 % van alle gewassen in de wereld, die dienen om ons te voeden of te kleden, is voor zijn voortplanting geheel of gedeeltelijk afhankelijk van dierlijke bestuiving. Dit gebeurt door bijen, maar ook door andere insecten, vogels en vleermuizen. Zonder bestuivers zouden er bijna geen fruit of groenten, peulvruchten, kruiden, plantaardige olie en geen cacao, koffie, katoen en talloze andere belangrijke gewassen zijn. De bestuivers beschermen is een zaak die iedereen aanbelangt. Ze staan immers garant voor onze economie en ons voortbestaan. In de afgelopen jaren zijn de populaties van bestuivers – vooral bij de bijen – sterk in aantal afgenomen, zowel in het noordelijk als in het zuidelijk halfrond. Daarom ondersteunt de Belgische ontwikkelingssamenwerking samen met het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen verschillende sensibilisatieprojecten voor de bescherming van bestuivers in het Zuiden. Verschillende van deze projecten zullen uiteraard aan bod komen op het Bijenfeest. Op het feestprogramma staan ook vertellingen en wereldmuziek, allerlei leuke activiteiten om te leren over bestuiving in het noordelijke en het zuidelijke halfrond (spelletjes, knutselen, grime, bezoek aan onze bijenmuur, zie p. 5 in dit persdossier), springkastelen, stands met voorstelling en proeverij van producten waarvoor bestuiving vereist is, en stands rond onderzoek, bewustmakingsacties en andere projecten die in de landen van het Zuiden en bij ons gevoerd worden. Het evenement kreeg het Belgisch voorzitterschapslabel. Het Bijenfeest wordt voor het grote publiek een feestelijke gebeurtenis rond bestuiving, maar vanzelfsprekend zal de positieve en ontspannen sfeer er toe bijdragen dat het publiek bewust gemaakt wordt van het belang van de bestuiving voor de mens (zowel in het Noorden als in het Zuiden zijn heel veel dagelijkse producten rechtstreeks of onrechtstreeks afhankelijk van de bestuiving). Tevens zal aangekaart worden dat de populaties van bestuivende dieren (met name bijen) problematisch afneemt, en – als overkoepelend thema – dat de "biodiversiteit" ons veel diensten verschaft en bescherming nodig heeft. 2 Praktisch Woensdag 7 juli Bijenfeest op het grasveld achter het Museum van 10 tot 18 uur Museum voor Natuurwetenschappen open van 10 tot 18 uur Tijdens het Bijenfeest kan je gratis aan de activiteiten deelnemen en uitzonderlijk de hele dag gratis het museum bezoeken. Aan de museumkassa of bij het feest koop je voor slechts 2 euro een "proefpas", waarmee je allerlei lekkers kan ontdekken (waarvan 1 euro waarborg voor de herbruikbare beker die iedereen bij de “proefpas” krijgt). Museum voor Natuurwetenschappen Vautierstraat 29 1000 Brussel www.natuurwetenschappen.be Gebruik bij voorkeur het openbaar vervoer. Metro: lijnen 1 en 5 halte Maalbeek - lijnen 2 en 6 halte Troon Trein: station Brussel-Luxemburg Bus: 34 en 80 halte Museum / 38 en 95 halte Idalie Meer info www.natuurwetenschappen.be Perscontact: Yannick Siebens – 02 627 43 77 – [email protected] 3 Biodiversiteit in het algemeen Biodiversiteit is de naam die we geven aan de uitzonderlijke verscheidenheid aan levende wezens op aarde. Al deze levensvormen en hun genen interageren op duizend-en-één verschillende manieren met hun omgeving waardoor vernuftige levende systemen ontstaan. Wetenschappers schatten dat momenteel tussen de 3 en 100 miljoen soorten dieren, planten, paddenstoelen en micro-organismen op aarde leven, met een realistische schatting van 15 miljoen. Slechts 2 miljoen ervan werden tot op heden beschreven. Elk jaar ontdekken biologen nieuwe soorten. Het merendeel zijn insecten of andere ongewervelden. In België In België zijn 36 300 soorten waargenomen. Een vergelijkende studie met de fauna en flora van onze buurlanden onthult dat het totale aantal soorten in België rond de 55 000 zou schommelen. Tussen een derde en de helft van deze soorten is bedreigd. Soorten als zomeradonis, akkerviltkruid, vals heideblauwtje, geelbuikvuurpad en tuimelaar zijn reeds uit ons land verdwenen. De oorzaken van de achteruitgang van de biodiversiteit zijn het verdwijnen van habitats, de vervuiling, het overgebruik van vis- en andere voorraden, de woekerende uitheemse soorten, de klimaatopwarming en dergelijke meer. Vaak verdwijnt een soort niet door één enkele bedreiging, maar wel door een combinatie van verscheidene. Het is dus hoog tijd dat we ons bewust worden van het belang van de biodiversiteit en dat we al onze dagelijkse handelingen aanpassen: alleen zo kunnen we haar behouden en ook voor toekomstige generaties goede levensomstandigheden verzekeren. Naast sensibilisering, wil het Museum ook het engagement door actie promoten. Daarom hebben we ervoor gekozen de verscheidene facetten van de gekende biodiversiteit te tonen, de biodiversiteit die ons omringt en die we kunnen beschermen door dagelijkse handelingen. De biodiversiteit die ons ook verscheidene producten en levensnoodzakelijke diensten levert. . In die context plaatsen we het Bijenfeest 4 Een bijenmuur bij het Museum voor Natuurwetenschappen! Zand en zon… Een geliefd habitat! Deze zanderige, warme, zonbeschenen en weinig begroeide wand is het leefgebied bij uitstek voor heel wat wilde bijen. Het grootste deel van onze bijensoorten leven en nestelen in de grond. Op deze berm kunnen we heel wat nesten bewonderen. De bijen die er wonen zijn zoals de meeste bij ons voorkomende bijen, solitaire bijen die vaak zeer weinig verwant zijn met elkaar. In Brussel is deze habitat een zeldzaamheid geworden en daarom is het uiterst belangrijk dat dit stukje beschermd wordt. In deze berm werden reeds een twintigtal verschillende bijensoorten waargenomen! Inrichting en onderhoud. Hoe groter de diversiteit van bloemen des te groter de soortenrijkdom van bijen. Deze aanplantingen moeten de beschikbaarheid van bloemen vanaf het begin van de lente tot het einde van de herfst verzekeren. De percelen worden onderhouden om te voorkomen dat voor bijen ongeschikte planten, niet langzamerhand de bloemplanten zouden verdringen. Bepaalde plekjes van de berm moeten gevrijwaard worden van vegetatie, zodat er kale bodem zonder wortels voor handen is, waar bijen hun nesten kunnen graven. Zonder bloemen geen bijen! Bijen voeden zich uitsluitend met nectar en pollen. Tijdens het inzamelen transporteren bijen pollen van bloem tot bloem. Zo staan zij in voor de sexuele voortplanting van een groot aantal planten met bloemen. Je trekt solitaire bijen aan als je – bij voorkeur inlandse – honinggevende planten in je tuin of op je balkon zet. Kies ze zo dat er vanaf de vroege lente tot de late zomer bloemen bloeien: balotte, betonie, boerenwormkruid, brunel, duizendblad, frambozen, goudsbloem, grasklokje, inkarnaatklaver, kervel, knoopkruid, leeuwentand, munt, paardenbloem, pastinaak, rapunzelklokje, rode klaver, ruig klokje, sleedoorn, wikke, wilde cichorei, wilde marjolein, witte klaver, worteltjes … Plant geen dubbelbloemige variëteiten, want die produceren meestal geen nectar of stuifmeel. 5 Bijen voor een leefbare wereld, ook in het Zuiden Bijenteelt is een commerciële activiteit die mensen in ontwikkelingslanden uit de armoede kan tillen. Daarnaast zijn bijen de belangrijkste bestuivers van meer dan 70 % van alle geteelde gewassen en een krachtig wapen voor natuurbescherming. Kortom, deze nijvere insecten zijn een onmisbaar element bij de uitbouw van een leefbare wereld voor mens en natuur. Miljoenen mensen leven in armoede. Vaak zijn het kleine boeren die een dagelijkse strijd leveren om ‘genoeg’ te hebben voor hun gezin: voeding, geneesmiddelen, scholing voor de kinderen, een leefbare woning. Bijen kunnen hen een uitweg bieden. Markt gegarandeerd Honing, het bijenproduct bij uitstek, wordt universeel gewaardeerd als zoetmiddel en in de volksgeneeskunde. Afzet stelt geen probleem. Daarnaast heeft bijenwas vele toepassingen (kaarsen, zalfjes), en kan men het voedzame stuifmeel en het geneeskrachtige propolis oogsten. Gemakkelijk Bijenteelt vergt weinig investering. Het materiaal kan men in de dorpen zelf maken, en zo er de plaatselijke economie stimuleren. Bijen houden kan men ook gemakkelijk combineren met andere activiteiten zoals boeren of uithuizig werken. Bovendien vergt het geen extra land of voeder, de nijvere diertjes voeden zich immers op wilde of gekweekte bloemen. Superbestuivers Bijen zijn ook ijverige bestuivers. Ruim 80 % van alle plantensoorten hebben insecten nodig voor hun voortplanting. De bijenfamilie (honingbijen, solitaire bijen, hommels) verricht het grootste werk. Van de geteelde gewassen zijn meer dan 70 % geheel of gedeeltelijk afhankelijk van bestuiving. Ook tal van gewassen in het Zuiden: koffie, mango, papaya, avocado, meloen, passievrucht, citrusvruchten, aubergine, komkommer, pompoen, cashewnoot, amandel, sesamzaad, kokosnoot, katoen, mosterd, saffloer … Natuur beschermen Bestuiving door bijen helpt ook de biodiversiteit in stand te houden. Woudreservaten bieden dankzij de bijenteelt een inkomen aan de omwonenden. Meer nog, de imkers zijn een garantie voor de bescherming van het reservaat. Ze zullen immers niet toelaten dat ze hun broodwinning verliezen door het kappen van het woud. De Belgische ontwikkelingssamenwerking Ook de Belgische ontwikkelingssamenwerking is zich bewust van het belang van de bijen. Zo heeft ze een project in Tanzania dat de kwaliteit en de productie van de honing moet verhogen. Verschillende andere projecten hebben een bijencomponent. Via de Vlaamse Interuniversitaire Raad organiseert de Universiteit Gent jaarlijks de opleiding ‘Bijenteelt voor Armoedebestrijding’. De lichting studenten 2010 zullen op het Bijenfeest aanwezig zijn. De Belgische ontwikkelingssamenwerking is de federale administratie voor ontwikkelingssamenwerking. Ze beheert twee derden (1,25 miljard euro in 2009) van de officiële Belgische ontwikkelingshulp en financiert meer dan 3 000 projecten in tientallen landen, waaronder haar 18 partnerlanden. Haar doelstelling is armoedebestrijding in het Zuiden inzetten voor een duurzame menselijke ontwikkeling overal ter wereld. www.dg-d.be 6 Partners De verenigingen uitgenodigd voor het Bijenfeest (in alfabetische volgorde) Adalia: www.adalia.be AFOCO : www.abeille-hainaut.be/AFOCO/presentation.htm Het Belgisch Nationaal knooppunt voor Global Taxonomy Initiative (GTI): www.taxonomy.be Het Belgisch Nationaal knooppunt voor het Verdrag inzake biologische diversiteit: www.natuurwetenschappen.be/institute/structure/biodiv/index_html De Belgische ontwikkelingssamenwerking: http://diplomatie.belgium.be/nl/Beleid/Ontwikkelingssamenwerking/index.jsp Het Belgisch uitwisselingsweb voor het Verdrag inzake biologische diversiteit (CHM): www.biodiv.be Het Brussels Natuur Educatie Centrum: www.natuurwetenschappen.be/museum/exhibitions/travelling/index_html CARI: www.cari.be Choco-Story: www.choco-story.be Début des haricots: www.haricots.org ECOSEM: www.ecosem.be De Educatieve dienst van het Museum voor Natuurwetenschappen: www.natuurwetenschappen.be/educa/index_html ITP ‘Beekeeping for Poverty Alleviation’ Universiteit Gent : www.zoofysiologie.ugent.be FOD Leefmilieu en het Museum voor Natuurwetenschappen, met de gemeenschappelijke engagementscampagne: www.ikgeeflevenaanmijnplaneet.be Jachères apicoles: www.jacheres-apicoles.fr Jardins de Pomone: http://lesjardinsdepomone.skynetblogs.be Karikol: www.gouterbruxelles.be en www.karikol.be Kokopelli : www.kokopelli-be.com KOPO: www.kopo.be Leefmilieu Brussel (BIM): www.leefmilieubrussel.be/Templates/news.aspx?id=25636&langtype=2067 De Koninklijke Belgische Vereniging voor Entomologie: www.srbe-kbve.be Maya Fair Trade: www.maya-ft.be Miel Maya Honing vzw: www.maya.be NATAGORA (Bxl): www.natagora.org/index.php?option=content&task=view&id=689 Nature & Progrès: www.natpro.be Natuurpunt (Gent): www.natuurpuntgent.be Oxfam – Magasins du monde: www.omdm.be Société Royale d’Apiculture de Bruxelles et de ses Environs: www.api-bxl.be Velt: www.velt.be 7 Met steun van De Belgische ontwikkelingssamenwerking: http://diplomatie.belgium.be/nl/Beleid/Ontwikkelingssamenwerking/index.jsp .be: www.belgium.be Het Federaal Wetenschapsbeleid: www.belspo.be Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: www.bruxelles.irisnet.be De Stad Brussel : www.brussel.be De Gemeente Elsene: www.elsene.be Het Nieuwsblad: www.nieuwsblad.be Brussel Deze Week: www.brusselsagenda.be Le Soir: www.lesoir.be FM Brussel: www.fmbrussel.be VivaBruxelles: www.vivacite.be La Première: www.rtbf.be/lapremiere Dit evenement vindt plaats in het raam van het Internationale Jaar van de Biodiversiteit: www.cbd.int Met de steun van het Belgisch Voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie: www.eutrio.be 8 Persbericht fototentoonstelling collectie Dautzenberg Het Museum voor Natuurwetenschappen kocht een tiental artistieke foto’s aan van de Franse fotograaf Emmanuel Berry. Hij fotografeerde onze wetenschappelijke collectie Dautzenberg, een kostbare schelpencollectie, die niet voor het publiek toegankelijk is, maar wel door wetenschappers bestudeerd kan worden. Vanaf 7 juli kan de bezoeker de foto’s van de schelpen permanent bewonderen in de trappenhal tussen de Galerij van de Dinosauriërs en de Galerij van de Evolutie. Het boek ‘Coques, coquilles, coquillages’ met 50 foto’s van dezelfde collectie, van de hand van Emmanuel Berry en met teksten van Marie Guillot (vertaald in het Engels en het Nederlands) komt eind juli uit bij uitgeverij “Le temps qu’il fait” en zal in de museumwinkel te koop zijn. De collectie Dautzenberg: wonder en wetenschap Emmanuel Berry fotografeerde uitgebreid de schelpen van een grote en kostbare wetenschappelijke collectie van het Museum voor Natuurwetenschappen in Brussel. Het publiek heeft geen toegang tot die collectie en dus vormen de foto’s een unieke gelegenheid om een kijkje te nemen achter de schermen. Op die manier kunnen we een tersluikse blik werpen op een paar van de 37 miljoen specimens die het Museum rijk is - de derde grootste natuurwetenschappelijke verzameling van Europa. De Belgische industrieel Philippe Dautzenberg (1849 - 1935) maakte fortuin in Frankrijk en legde zich daarnaast als wetenschapper en verzamelaar actief toe op de conchologie. Zijn collectie is niet alleen uitzonderlijk omvangrijk – 4,5 miljoen stuks – maar ook van buitengewone kwaliteit. Vandaar dat hij in 1929 met het Belgische Museum voor Natuurwetenschappen overeenkwam dat de instelling bij zijn overlijden dit levenswerk zou krijgen. De uitgebreide staalkaart van soms zeldzame exemplaren uit allerlei plaatsen en biotopen, van uiteenlopende leeftijden en in allerlei vormen en kleuren is inderdaad een wetenschappelijke goudmijn. Een Museum is namelijk niet geïnteresseerd in het bezit van een groot aantal specimens als dusdanig: het gaat erom die stukken te bestuderen, te vergelijken, te analyseren, en uiteindelijk te laten spreken. In die optiek is een veelzijdige collectie van onschatbaar belang, want dankzij beproefde dan wel vernieuwende, soms nog onvermoede technieken biedt zo’n verzameling weidse onderzoeksmogelijkheden. Als je beschikt over talrijke specimens van eenzelfde soort die even oud en van eenzelfde plaats afkomstig zijn, heb je een bron van informatie over de genetische variabiliteit van een populatie. Meerdere specimens van een zelfde soort die uit opeenvolgende tijdsperioden dateren, vertellen dan weer hoe het leefmilieu is geëvolueerd. De collectie is als het ware een geluidloze opname waarvan vernuftige wetenschappers het verhaal trachten te lezen. Dat is het wondere van de collectie Dautzenberg: ze bekoort liefhebbers van schoonheid en biedt wetenschappelijk onderzoekers de schat aan informatie die ze zoeken. 9 Evenementenkalender in het raam van 2010 Jaar van de Biodiversiteit in het Museum voor Natuurwetenschappen Het geheel van ons programma wordt ondersteund door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, de Nationale Bank en Thalys En door volgende media: Het Nieuwsblad, Radio1, Eos, Brusselse media tvbrussel, Brussel Deze Week en FMBrussel Le Soir, RTBF en Eos Magazine Andere partners hebben geopteerd om een specifieke activiteit te steunen. Lopende acties 366 tips voor de biodiversiteit Gratis boekje en screensaver met 366 eenvoudige handelingen om de biodiversiteit te bewaren. Online te bestellen op www.biodiv2010.be. In partnership met FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu en de Post. Ik geef leven aan mijn planeet Een engagementscampagne op initiatief van het Museum en van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, die jong en oud wil sensibiliseren voor biodiversiteit en aanzetten tot eenvoudige acties en keuzes om ze te beschermen. Meer dan 10 000 Belgen gingen de uitdaging reeds aan en er kunnen er nog heel wat bij! Zie www.ikgeeflevenaanmijnplaneet.be In partnership met FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Rondreizend expo-atelier over de biodiversiteit in Brussel Een tentoonstelling gemaakt door het Brussels Natuur Educatie Centrum en het Museum. De jonge bewonertjes ontdekken de ecologische rijkdom en bovendien leren ze wat biodiversiteit is en het belang ervan als factor voor een evenwichtige samenleving. Het expo-atelier bestaat uit vier zones en is gebaseerd op spel, dialoog en animatie (de eerste week van juli in het Museum ; er worden ook minibezoeken georganiseerd tijdens het Bijenfeest). Met steun van het Brussels Instituut voor Milieubeheer (BIM) en van de Minister van Leefmilieu van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Website www.species.be (Gelanceerd op 20/05/2010) De site heeft als doel een taxonomische referentiesite te worden over alle soorten die momenteel in België leven. Beetje bij beetje worden de gegevens geverifieerd door experts en verder aangevuld. De soorten worden geïllustreerd met foto’s (die ook gebruikers kunnen doorsturen), die eveneens worden nagekeken op correctheid. BioGeoSafari 20/05/2010 tot 31/08/2010 Stadssafari om de Brusselse biodiversiteit te ontdekken, die je alleen of in team kan spelen, bij voorkeur te voet of op de fiets. Inschrijvingen gebeuren via www.biogeosafari.be en deelnemers dienen bij de verschillende haltes op het parcours zoveel mogelijk vragen op te lossen, in zo kort mogelijke tijd. Punten verzamel je als je een raadsel oplost. Dit spelparcours is georganiseerd door het Museum voor Natuurwetenschappen en de Vrienden van het Instituut en kan als (korte) stadssafari ook ontwikkeld worden voor bedrijven en partners. Met steun van het Actieplan Wetenschapsinformatie en Innovatie van de Vlaamse Overheid, de Cocof, het BIM, De Rouck Geomatics, BITC , OPT en Toerisme Vlaanderen. Belgisch voorzitterschapslabel. 10 Komende acties ** vinden plaats in het Museum Wetenschap in het Paleis 26/07/2010 tot 05/09/2010 Tentoonstelling in het Koninklijk Paleis ‘Over mensen en dieren’ (samen met het Museum voor Schone Kunsten, het Afrikamuseum, het Museum voor Kunst en Geschiedenis en het Museum voor Natuurwetenschappen). Met steun van het Federaal Wetenschapsbeleid. Belgisch voorzitterschapslabel. Online educatieve kit FR/NL Educatieve kit (digitaal) over biodiversiteit voor secundaire scholen (beschikbaar vanaf september 2010). In partnership met FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Een reis rond de wereld van de biodiversiteit: een echt familiespel! ** Vanaf 29 september. Kom naar het Museum en maak een reis rond de wereld. In een multimediaal spel en in onze zalen ontdek je zowel de bedreigde diersoorten als de diersoorten die het goed doen. Neem een paspoort, waarvan de 26 vragen je langsheen de verschillende zalen leiden op zoek naar de juiste antwoorden, en beleef zo onze collectie op een speelse en biodiverse manier. 10e Conferentie van de Partijen over het Verdrag inzake biodiversiteit (COP-10) 18/10/2010 tot 29/10/2010 Deelname van het Nationaal knooppunt aan de 10e Conferentie in Nagoya (Japan), als lid van de Belgische delegatie en vertegenwoordiger van de Europese Unie in het raam van het Belgische voorzitterschap. Via een blog kan het publiek de vorderingen in de onderhandelingen volgen en het commentaar van de leden van de Belgische delegatie in Japan. Positive visions for biodiversity 16/11/2010 - 19/11/2010 What kind of world do we want to hand on to our children ? What research do we need to reach it? Werksessie op hoog niveau van het “Europees Platform voor Biodiversiteitonderzoek en Strategie” (EPBRS, www.epbrs.org), georganiseerd door het Belgisch platform voor biodiversiteit en het steering committee van de EPBRS. Partnership met de Fondation Française pour la Recherche en Biodiversité (FRB), het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN), het departement Economie, Wetenschap en Innovatie van het Vlaamse Gewest (EWI), het programma Man and Biosphere van de UNESCO (MAB) en de Europese Commissie. Belgisch voorzitterschapslabel. Opening in het Museum van BIODIVERcity, een nieuwe permanente tentoonstellingszaal** 9/12/2010 Met deze nieuwe zaal kan de bezoeker de stedelijke omgeving verkennen, leren wat biodiversiteit is en hoe ze te beschermen. Vervolgens kan hij zelf proberen de biodiverse stad te beheren. Met steun van Beliris en de Regie der Gebouwen. - Didactisch dossier voor leerkrachten, fiches voor leerlingen, rondleidingen, workshops … Website rond de tentoonstelling, speciaal ontworpen voor kinderen. 11 Vanaf september in het Museum XperiLAB Voor jongeren tussen 10 en 14 jaar Een didactisch middel dat het land doorkruist. Het project XperiLAB.be wil jongeren warm maken voor wetenschap. Daar is een persoonlijke, actieve aanpak voor nodig, want doen is begrijpen! Daarenboven biedt XperiLAB.be de gelegenheid aan leerkrachten om middelen te gebruiken waarover ze in de klas vaak niet beschikken. XperiLAB is een ‘vrachtwagen-labo’ dat het hele land doorkruist volgens een strakke planning en dat zich ontpopt tot een leuk laboratorium voor een hele klas. De jongeren kunnen er 90 minuten lang echte experimenten uitvoeren. In groepjes van 2 of 3 kunnen ze observeren, experimenteren en afleiden; in biologie, chemie, fysica of technologie. Met een gezamenlijke eindactiviteit wordt het bezoek aan de vrachtwagen voltooid. XperiLAB.be werd ontworpen voor kinderen in de twee laatste jaren lager en de twee eerste jaren secundair onderwijs, vóór ze hun studiekeuze maken (10 tot 14 jaar). XperiLAB is een realisatie van de Stichting Onderneming, waarvan het Museum voor Natuurwetenschappen en Solvay partner zijn. Een online edukit rond biodiversiteit De biodiversiteit is de basis van onze samenleving en van het welzijn van de mens. Ze hangt onherroepelijk samen met actuele thema’s als klimaatverandering, voedselvoorziening, gezondheid en ontwikkelingssamenwerking. Geen wonder dus dat de verschillende aspecten van biodiversiteit terug te vinden zijn doorheen de leerprogramma’s van alle onderwijsniveaus. In het kader van het Jaar van de Biodiversiteit ontwikkelen het FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu en het Nationaal knooppunt inzake Biologische Diversiteit (in het Museum voor Natuurwetenschappen gevestigd) een gratis educatieve website rond biodiversiteit. De website, in het verlengde van de engagementscampagne ‘Ik geef leven aan mijn planeet’, zal worden gelanceerd op 28 september 2010. Op deze website kunnen leerkrachten van het kleuteronderwijs tot het hoger secundair onderwijs terecht voor informatie over biodiversiteit, maar ook voor interactieve toepassingen, filmpjes, artikels, opdrachten en leuke tips om zelf in de klas aan de slag te gaan. Surf vanaf 28 september naar ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 12 Tijdelijke expo ‘Bestemming Mars’ Met Bestemming Mars doorprik je alle mysteries van de rode planeet. Mars, de rode mysterieuze planeet… Ze is, zonder enige twijfel, de toekomst van de komende generaties ! Om deze planeet beter te leren kennen, kan je een wandeling maken langs audiovisuele spektakels en multimedia, interactieve opstellingen en experimenten om drie thema’s te ontdekken: De verbeelding: Worden we dagelijks geobserveerd door kleine ‘groene mannetjes’? Heeft er leven bestaan op de planeet Mars of is dat een droom van liefhebbers van sciencefiction? De planeet: Rood stof, veel wind, stormen… Op de rode planeet lijk je niet echt welkom. Observeer vreemde landschappen van een zeldzame schoonheid. Zet je eerste stappen op Mars. Exploratie: Volg de robots en de ‘exploratiegolven’, die de planeet doorklieven en onderzoeken, in de hoop antwoorden te verzamelen op de grote vragen die we ons stellen in verband met deze mooie planeet. Reis om de Wereld Een reis rond de wereld van de biodiversiteit: een echt familiespel! Kom naar het Museum en maak een reis rond de wereld. In een multimediaal spel en in onze zalen ontdek je zowel de bedreigde diersoorten als de diersoorten die het goed doen. Neem een paspoort, waarvan de 26 vragen je langsheen de verschillende zalen leiden op zoek naar de juiste antwoorden, en beleef zo onze collectie op een speelse en biodiverse manier. 13