1 Proef 5: Terugkoppeling en oscillatoren Naam: 1.1 Stud. Nr.: Doos: Een transistorversterking. Zoals bekend uit proef 2, zij de transistoraansluitingen zijn als volgt: Figure 1: Transistor in TO-92 huis, aansluitingen, symbool en testschema. We gaan een tweetraps transistor versterker maken. Allereerst bouwen we de eerste trap als volgt: +15V 10K Vuit Vin 10K 0.3µ 1K -15V Aan de emitter van deze schakeling zit een impedantie die frequentie-afhankelijk is. De gelijkspanningsinstelling is zo dat de impedantie 11K is, terwijl bij de frequenties waar we in geı̈nteresseerd zijn de impedantie dichter bij de 1K is. Zet een sinusgolf met een frequentie van 5kHz aan de ingang. Wat is de versterking (meet en beredeneer) ? We bouwen de tweede trap achter deze eerste, zodat we het volgende circuit krijgen: +15V 10K Vin 5K6 10K 0.3µ 10K 1µ 560 1K -15V Vuit +15V -15V Beredeneer en meet de versterking van deze schakeling. Zorg dat er een 5kHz sinusvormig signaal op de ingang staat, en er geen vervorming optreedt. We gaan nu de ingangsimpedantie van deze schakeling meten door tussen bron en basis van de eerste transistor een weerstand te zetten, en te meten hoeveel het uitgangssignaal afneemt. Het uitgangssignaal is immers een maat voor het signaal op de ingang van de schakeling. Vu1 Laat zien dat Rin = Vu −V 1 × R, waarbij R de weerstand tussen bron en u basis is, Vu de uitgangsspanning zonder deze voorschakelweerstand en Vu1 de uitgangsspanning met voorschakelweerstand Zet een weerstand van ongeveer 200K tussen bron en basis van de eerste transistor. Meet de uitgang en bereken de ingangsimpedantie We gaan nu negatieve terugkoppeling aanbrengen door van de collector van de tweede transistor een terugkoppeling aan te brengen naar de emitter van de eerste E , waarbij ZE transistor. De hoeveelheid terugkoppeling wordt gegeven door ZEZ+Z T de impedantie aan de emitter is (voor deze frequentie), en ZT de impedantie van de terugkoppeling. We zetten nu een weerstand van 10K en een condensator van 100nF in de terugkoppeling; dat geeft de volgende schakeling: +15V +15V 10K 0.1µ 5K6 10K Vuit Vin 10K 0.3µ 10K 560 1K -15V 1µ -15V Wat is de hoeveelheid terugkoppeling (B) Bereken en meet de gesloten lus versterking (G) Gebruik een weerstand van ongeveer 200K om de ingangsimpedantie te bepalen. Had je dit resultaat verwacht? 1.2 Een Zaagtand generator. We maken een zaagtandgenerator met behulp van een stroombron en een 555 timer chip. Bekijk daartoe de volgende schakeling: Beredeneer dat de transistorschakeling een constante stroombron is, met een sterkte van 1mA. Meet dit na De spanning op de condensator is een mooie zaagtand, bekijk dit (gebruik een 10x probe) , en geef aan waarom dit zo is Wat is de periode van dit signaal Welke vorm verwacht u voor de uitgangsgolf op pin 3? Controleer dit met de oscilloscoop.