PROVINCIAAL INSTITUUT VOOR TECHNISCH ONDERWIJS – STABROEK Derde graad BSO, 3e jaar, 4uur/week TV Elektriciteit Labo en TV elektronica Doelstellingen elektriciteit, 7IE 1. LED Een aansluiting van een LED in een schema kunnen tekenen met indicatie van spanningsvallen, stroom en weerstandswaarde. Een LED op een veilige manier kunnen aansluiten op een gelijkspanningsbron. De beschermingsweerstand van een LED kunnen berekenen. Het symbool van een LED kunnen tekenen. Een datasheet van een LED kunnen opzoeken. Een aantal gebruiken van een LED kunnen opsommen. 2. Temperatuurindicator Een spanningsdeling met twee weerstanden kunnen berekenen. Bij een gegeven karakteristiek van NTC, PTC bij een gegeven temperatuur de weerstandswaarde van de NTC of PTC kunnen aflezen. Bij een spanningsdeling met NTC of PTC de spanningsvariatie bij een twee bepaalde temperaturen kunnen berekenen. Een schema van een temperatuurindicator met NTC, PTC, transistor en LED kunnen tekenen. Een schema van een temperatuurindicator met NTC, PTC, transistor en LED kunnen bouwen en de werking ervan kunnen aantonen. De voordelen van een temperatuurindicator met OPAMP kunnen benoemen. Het schema van een temperatuurindicator met OPAMP kunnen tekenen. Het schema van een temperatuurindicator met OPAMP kunnen bouwen. 3. Transistor algemeen Een datasheet van een transistor kunnen opzoeken met de belangrijkste parameters Hfe, Icmax, Vce max, Ib max en de aansluiting EBC bij de betreffende behuizing. Kunnen aangeven of een transistor een vermogentransistor of een kleinvermogen transistor is. Het symbool van een NPN en PNP transistor kunnen tekenen. De diode-weergave van een transistor kunnen tekenen voor NPN en PNP transistor. __________________________________________________________________________________________ Leerkracht : M.Adriaensen Stand : 20/07/2017 Pagina : 1(6) Voorlopige versie PROVINCIAAL INSTITUUT VOOR TECHNISCH ONDERWIJS – STABROEK Derde graad BSO, 3e jaar, 4uur/week TV Elektriciteit Labo en TV elektronica Kunnen uitleggen hoe je een transistor kunt testen met een multimeter. In enkele typische schakelingen (temperatuurschakelaar, versterker, multivibrator, ...) de rol van de transistor kunnen benoemen. De transistorkarakteristieken (ingangs-, transfer- en uitgangskarakteristiek) kunnen noemen. De gebieden verzadiging, werking, sper in de uitgangskarakteristiek kunnen aanduiden. De belastingslijn kunnen tekenen. 4. Transistor als schakelaar Een schema met een transistor als schakelaar kunnen tekenen. De schakelvoorwaarden van een transistor kunnen benoemen met stroom en spanningswaarden. De dimensies van een transistor als schakelaar kunnen opsommen en opzoeken. Een eenvoudige schakelaar met transistor in vermogenschakeling kunnen bouwen. (schakeling van een lamp). 5. De transistor als versterker De voorwaarden voor instelling van een transistor aan de hand van een schakeling met spanningsdeler en emittor weerstand kunnen benoemen. De instelpunten kunnen aanduiden in de transistorkarakteristiek. De eenvoudige versterkeropstelling kunnen bouwen aan de hand van een bestaand schema. De rol van DC/AC ontkoppeling door de kondensatoren kunnen benoemen. De frequentiekarakteristiek van de versterker kunnen opnemen en de belangrijkste punten ervan kunnen benoemen. De maximale collectorstroom kunnen berekenen bij gegeven collector- en emittorweerstand en een gegeven voedingsspanning. (verwaarlozing van Ib, gemeenschappelijke emittorschakeling) De spanning op de basis kunnen bepalen bij gekende Ie. De spanningsdeler van een versterkeropstelling kunnen berekenen. 6. Astabiele multivibrator __________________________________________________________________________________________ Leerkracht : M.Adriaensen Stand : 20/07/2017 Pagina : 2(6) Voorlopige versie PROVINCIAAL INSTITUUT VOOR TECHNISCH ONDERWIJS – STABROEK Derde graad BSO, 3e jaar, 4uur/week TV Elektriciteit Labo en TV elektronica In een schema van een astabiele multivibrator de werking van de transistoren en andere componenten (condensatoren) kunnen benoemen. De golfvormen aan de collector en basis kunnen tekenen, meten met de oscilloscoop en de vorm kunnen verklaren. De tijdsconstante RC kunnen benoemen en de invloed op de frequentie kunnen verklaren door een rekenvoorbeeld. Een knipperlicht kunnen bouwen op basis van een astabiele multivibrator. 7. De smitt trigger De werking van de smitt trigger op basis van een transistor schema kunnen verklaren. Twee toepassingen kunnen benoemen waarbij de smitt trigger als voorbeeld dient. De datasheet van een smitt trigger IC kunnen opzoeken. De hysteresich kunnen aantonen in het labo door middel van een opstelling met zaagtandgenerator en oscilloscoop. Het begrip hysteresisch kunnen verklaren. 8. Passieve componenten Weerstandswaarden kunnen aflezen (kleurcode) met behulp van een tabel. Het maximum vermogen van een weerstand kunnen aflezen of opzoeken. De betekenis van maximum vermogen en de invloed op stroom en spanning kunnen berekenen. De potentiometer en zijn werking kunnen verklaren (spanningsdeler). Het symbool kunnen tekenen. De formule voor capaciteit kunnen opschrijven en kunnen toepassen in een eenvoudige berekening. Een condensatorwaarde kunnen aflezen. Een elektrolytische condensator kunnen identificeren en de + en – aansluiting kunnen aanduiden. Een laadkring voor een condensator kunnen tekenen. Een RC laad- en ontlaadcurve kunnen tekenen op. __________________________________________________________________________________________ Leerkracht : M.Adriaensen Stand : 20/07/2017 Pagina : 3(6) Voorlopige versie PROVINCIAAL INSTITUUT VOOR TECHNISCH ONDERWIJS – STABROEK Derde graad BSO, 3e jaar, 4uur/week TV Elektriciteit Labo en TV elektronica De tijdsconstante van een RC keten kunnen bepalen. 9. Meettechniek Een multimeter op een gepaste wijze kunnen inzetten. Een oscilloscoop op een gepaste wijze kunnen inzetten. Metingen met een handiscoop kunnen uitvoeren. Meetoefeningen met een PC scoop kunnen uitvoeren. Meetresultaten overzichtelijk kunnen weergeven. ...... 10. Diode en gelijkrichting De diodekarakteristiek kunnen tekenen en de verschillende gebieden en belangrijkste punten in de grafiek aanduiden. De werking van een diode kunnen verklaren bij gelijkrichting. Schakeling en golfvormen kunnen tekenen bij enkelzijdige en dubbelzijdige gelijkrichting. (brug en transfo met middenaftakking). De 4 trappen van een voeding kunnen benoemen en hun functie kunnen aangeven. De rol van afvlakking met condensator kunnen beschrijven en tekenen in grafiek. De karakteristiek van een zenerdiode, diode en LED kunnen tekenen. De stabiliserende werking van een zenerdiode kunnen uitleggen in een schema. Een stabilisator IC herkennen en de aansluiting kunnen aanduiden. Het verschil tussen een afgevlakte spanning en een gestabiliseerde spanning kunnen aangeven. Een eenvoudig voedingsschema met gelijkrichting, afvlakking, zenerdiode en transistor kunnen uitleggen. 11. Montage en schema’s Componenten voor een bestaande schakeling op een printplaat kunnen monteren en solderen. Op een gepaste wijze een schakeling van voeding kunnen voorzien. ...... __________________________________________________________________________________________ Leerkracht : M.Adriaensen Stand : 20/07/2017 Pagina : 4(6) Voorlopige versie PROVINCIAAL INSTITUUT VOOR TECHNISCH ONDERWIJS – STABROEK Derde graad BSO, 3e jaar, 4uur/week 12. TV Elektriciteit Labo en TV elektronica De OPAMP a) Globaal de werking van de opamp kunnen uitleggen en de belangrijkste aansluitingen kunnen schetsen. b) Kunnen uitleggen hoe de OPAMP van voedingsspanning wordt voorzien. c) De schematische voorstelling van een OPAMP kunnen aanduiden. d) Een datasheet van een OPAMP kunnen opzoeken. e) Een OPAMP kunnen aansluiten (monteren en solderen op een printplaat). f) De werking als schakelaar en versterker kunnen aangeven in een bestaand schema. g) De volgende configuraties schematisch kunnen tekenen of in een bestaand schema kunnen benoemen: 1) Inverterende versterker 2) Niet inverterende versterker 3) Som versterker 4) Spanningsvolger 5) Differentieel versterker. h) De volgende schakelingen met OPAMP kunnen uitleggen: 1) Comparator schakeling (spanningsvergelijker) 2) Temperatuursgevoelige chakelaar 3) Temperatuursgevoelige versterker 13. Thyristor, diac, triac a) Het schema van een thyristor, diac en triac kunnen tekenen. b) Een faseaansnijding met deze componenten kunnen tekenen. c) De voorwaarden van (a) in geleiding brengen, en (b) doven van een thyristor kunnen noemen. d) De thryristor-, diac- en triac- karakteristiek kunnen tekenen. e) De werking van een lichtdimmer kunnen uitleggen aan de hand van een bestaand schema. 14. Digitale componenten, en technieken a) b) c) d) e) f) g) h) i) j) k) l) m) Het begrip logisch niveau kunnen uitleggen Een binair getal kunnen opschrijven. Het aantal combinaties van aantal bits kunnen berekenen. Eenvoudige getallen kunnen omzetten: binair, decimaal, hexadecimaal Twee eenvoudige binaire getallen kunnen optellen. De volgende logische functies kunnen tekenen met meerdere ingangen, inclusief bijhorende waarheidstabel: AND, OR, NAND, NOR, NOT Een waarheidstabel kunnen ontleden tot een logische functie kunnen opschrijven op basis van bestaand schema. Een eenvoudige logische functies kunnen weergeven met schakelalgebra. De betekenis van een flipflop kunnen uitleggen. Minstens 3 soorten flipflops kunnen noemen. Componenten (IC’s) kunnen opzoeken met logische functies. De werking van een schuifregister kunnen uitleggen. De werking van een asynchrone 4 bit binaire voorwaarts teller kunnen uitleggen. __________________________________________________________________________________________ Leerkracht : M.Adriaensen Stand : 20/07/2017 Pagina : 5(6) Voorlopige versie PROVINCIAAL INSTITUUT VOOR TECHNISCH ONDERWIJS – STABROEK Derde graad BSO, 3e jaar, 4uur/week 15. TV Elektriciteit Labo en TV elektronica Optische componenten ....... 16. Geheugens ....... 17. Bijlagen Toetsen: a) LED schakeling, transistor als schakelaar, Astabiele multivibrator, Smitt trigger b) Transistor instelling en versterking c) Gelijkrichting en stabilisatie Documentatie eigen schakeling: Opdrachten labo: Eigen schakeling Aansluiten LED en weerstand Temperatuurindicator Transistorschakelaar Astabiele multivibrator Smitt Trigger Transistor in werkingsgebied Transistor als versterker U6-2.2: Stabilisatiewerking van een zenerdiode U6-4.2: Spanningsstabilisatie met vermogenstransistor Diode en zenerdiode karakteristiek Documentatie: Documentatie voeding 10 Ampere Datasheet transistoren Datasheet spanningsstabilisator IC __________________________________________________________________________________________ Leerkracht : M.Adriaensen Stand : 20/07/2017 Pagina : 6(6) Voorlopige versie